Αντίο, γλυκειά μου (μυθιστόρημα)

Αστυνομικό μυθιστόρημα του Ρέημοντ Τσάντλερ (1940)

Το Αντίο, γλυκειά μου (αγγλικά: Farewell, My Lovely‎‎) είναι αστυνομικό μυθιστόρημα του Ρέημοντ Τσάντλερ, που εκδόθηκε το 1940, το δεύτερο μυθιστόρημα που έγραψε με τον ιδιωτικό ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου από το Λος Άντζελες. Διασκευάστηκε για τον κινηματογράφο τρεις φορές και διασκευάστηκε επίσης για το θέατρο και το ραδιόφωνο.

Αντίο, γλυκειά μου
Εξώφυλλο της πρώτης έκδοσης
ΣυγγραφέαςΡέημοντ Τσάντλερ
ΤίτλοςFarewell, My Lovely
ΓλώσσαΑγγλικά
Ημερομηνία δημιουργίας1940
Ημερομηνία δημοσίευσης1940[1]
ΜορφήΑστυνομικό μυθιστόρημα
Χαρακτήρες
  • Φίλιπ Μάρλοου
  • Μουζ Μαλόι
  • Έλεν Γκρέιλ
  • Λίντσεϊ Μάριοτ
  • Τζέσι Φλόριαν
  • Λερντ Μπρουνέτ
Τόπος Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής
LC ClassOL3295514W[2]
ΠροηγούμενοΟ μεγάλος ύπνος
ΕπόμενοThe High Window

Υπόθεση Επεξεργασία

Ο ιδιωτικός ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου ερευνά μια υπόθεση ενός αγνοούμενου όταν βλέπει έναν εγκληματία, τον Μουζ Μαλόι, να μπαίνει σε ένα νυχτερινό κέντρο που ονομάζεται Florian's, αναζητώντας την πρώην κοπέλα του Βέλμα Βαλέντο. Ο σύλλογος έχει αλλάξει ιδιοκτήτη, οπότε κανείς δεν τη γνωρίζει τώρα εκεί. Ο Μαλόι καταλήγει να σκοτώσει τον μαύρο ιδιοκτήτη του κλαμπ και να δραπετεύσει. Η υπόθεση δολοφονίας ανατίθεται στον υπαστυνόμο Νόλτι της αστυνομίας του Μπέι Σίτι που δεν ενδιαφέρεται για τη δολοφονία ενός μαύρου. Ο Μάρλοου συμβουλεύει τον Νόλτι να ψάξει για την κοπέλα του Μαλόι, αλλά ο Νόλτι προτιμά να βασιστεί στο να βρει τον Μαλόι με βάση το τεράστιο μέγεθος του. Ο Μάρλοου αποφασίζει να δώσει συνέχεια και να ψάξει για το κορίτσι.

Βρίσκει τα ίχνη της κυρίας Τζέσι Φλόριαν, της χήρας του πρώην ιδιοκτήτη του νυχτερινού κέντρου, και της βάζει μπέρμπον. Η κυρία Φλόριαν ισχυρίζεται ότι η κοπέλα του Μαλόι είναι νεκρή. Πριν σημειώσει περαιτέρω πρόοδο, ο Μάρλοου λαμβάνει μια κλήση από έναν άντρα που ονομάζεται Λίντσεϊ Μάριοτ, ο οποίος ισχυρίζεται ότι ο φίλος του έχει απαχθεί και ζητά την παρουσία του Μάρλοου για την παράδοση λύτρων για κλεμμένα κοσμήματα. Αργότερα εκείνο το βράδυ, σε ένα έρημο φαράγγι, ο Μάρλοου περιμένει στο σκοτάδι και χτυπιέται στο κεφάλι από πίσω. Όταν ξυπνά, ο Μάριοτ είναι νεκρός. Μια περαστική, η Ανν Ρίορνταν, τον βρίσκει και τον πηγαίνει σπίτι.

Ο υπαστυνόμος Ράνταλ, ο πονηρός αλλά τίμιος αστυνομικός του Λος Άντζελες που ερευνά τη δολοφονία του Μάριοτ, είναι δύσπιστος για την ιστορία του Μάρλοου. Αργότερα στο γραφείο του Μάρλοου, η Ανν εξηγεί ότι είναι από το Μπέι Σίτι, κόρη ενός αστυνομικού που ενδιαφέρεται για το τοπικό έγκλημα. Αναφέρει στον Μάρλοου ότι έμαθε από τον Ράνταλ ότι το κλεμμένο κολιέ ανήκει σε μια κυρία, ονόματι Λιούιν Λόκριτζ Γκρέιλ, τη νεαρή σύζυγο ενός πλούσιου και ισχυρού κατοίκου του Μπέι Σίτι. Η κυρία Γκρέιλ είναι μια μαγευτική ξανθιά την οποία γνώρισε ο Γκρέιλ όταν τραγουδούσε για τον ραδιοφωνικό σταθμό που του ανήκε. Τον παντρεύτηκε στην Ευρώπη με ένα ψεύτικο όνομα, για να κρατήσει μυστικό το παρελθόν της. Η Άνν προτείνει να προσλάβει τον Μάρλοου για να βρει το κολιέ.

Ο Μάρλοου εξετάζει μερικά τσιγάρα μαριχουάνας που βρήκε στο σώμα του Μάριοτ και ανακαλύπτει την κάρτα ενός μέντιουμ, του Ζυλ Άμθορ. Κλείνει ραντεβού να τον δει. Προφανώς, ερευνόντας το σπίτι της κυρίας Φλόριαν ανακαλύπτει ότι ο Μάριοτ είχε ένα καταπιστευματικό έγγραφο σε αυτό, που σημαίνει ότι θα μπορούσε να την αποκλείσει κατά βούληση. Ακολουθώντας την κυρία Φλόριαν, ανακαλύπτει ότι αυτή ήταν κάποτε υπηρέτρια της οικογένειας του Μάριοτ και ο Μάρλοου υποψιάζεται ότι κατά κάποιον τρόπο τον εκβίαζε. Ο Μάρλοου επισκέπτεται την κυρία Γκρέιλ, η οποία τον βρίσκει ελκυστικό και τον προσλαμβάνει, κάτι που μπορεί να χρησιμοποιήσει ως δικαιολογία για να συνεχίσει να ερευνά τις δύο δολοφονίες. Κάνουν ραντεβού για να ξανασυναντηθούν στο κλαμπ ενός τοπικού μαφιόζου, του Λερντ Μπρούνετ, κοντά στο σημείο όπου σκοτώθηκε ο Μάριοτ.

Στο γραφείο της Άμθορ, ο Μάρλοου ερευνά για τη σύνδεσή του με τον Μάριοτ και τα ναρκωτικά. Ο Άμθορ καλεί ένα ζευγάρι ντετέκτιβ του Μπέι Σίτι εκτός της δικαιοδοσίας τους για να συλλάβουν τον Μάρλοου, ισχυριζόμενοι ότι αυτός προσπάθησε να τον εκβιάσει, αλλά αντί να τον οδηγήσουν στη φυλακή, τον αφήνουν αναίσθητο και τον κλειδώνουν σε ένα ιδιωτικό νοσοκομείο που διευθύνει ο δρ Σόντερμποργκ. Ο Μάρλοου ανακτά τις αισθήσεις του και δραπετεύει, αλλά στην έξοδο, βλέπει τον Μαλόι σε άλλο δωμάτιο. Συζητά την υπόθεση με τον Ράνταλ, ο οποίος εκνευρίζεται με την επιμονή του να ερευνά την υπόθεση. Υποπτεύονται ότι ο Μάριοτ εκβίαζε πλούσιες γυναίκες, σε συνεργασία με τον Άμθορ, και επιστρέφουν στο σπίτι της κυρίας Φλόριαν, μόνο για να τη βρουν δολοφονημένη, προφανώς από τον Μαλόι.

Λόγω της εμπλοκής των αστυνομικών του Μπέι Σίτι, τους οποίους κάλεσε ο Άμθορ, ο Μάρλοου επισκέπτεται τον διεφθαρμένο αρχηγό της αστυνομίας του Μπέι Σίτι, Τζον Γουάξ, ο οποίος τον διώχνει μέχρι που ο Μάρλοου αναφέρει ότι έχει προσληφθεί από την κυρία Γκρέιλ. Στη συνέχεια, αναφέρουν στον Μάρλοου ότι ο Μαλόι μπορεί να κρύβεται σε ένα πλοίο τυχερών παιχνιδιών αγκυροβολημένο πέρα ​​από το όριο των τριών μιλίων και το οποίο διευθύνει ο Μπρούνετ, ο οποίος ελέγχει επίσης τη διεφθαρμένη αυτοδιοίκηση της πόλης στο Μπέι Σίτι. Ο Μάρλοου επιβιβάζεται κρυφά με τη βοήθεια του Ρεντ Νόργκαρντ, ενός άλλου έντιμου αστυνομικού που απολύθηκε από το Μπέι Σίτι, και παρόλο που τον έπιασε ο Μπρούνετ, τον πείθει να περάσει ένα μήνυμα μέσω του εγκληματικού του δικτύου στον Μαλόι.

Ο Μάρλοου τηλεφωνεί στην κυρία Γκρέιλ, φαινομενικά για να την πάρει στο διαμέρισμά του για το ραντεβού τους. Απαντώντας στο μήνυμα του Μάρλοου, ο Μαλόι εμφανίζεται πρώτος και κρύβεται όταν φτάνει η κυρία Γκρέιλ. Ο Μάρλοου έρχεται αντιμέτωπος με την αλήθεια: η Γκρέιλ είναι η Βέλμα και είχε χρησιμοποιήσει τον Μάριοτ για να σκοτώσει την κυρία Φλόριαν καθώς αυτή αναγνώρισε τη φωνή της Βέλμα στον ραδιοφωνικό σταθμό του Γκρέιλ. Η κυρία Γκρέιλ έπεισε τον Μάριοτ να στήσει παγίδα στον Μάρλοου για να τον σκοτώσουν στο φαράγγι, αλλά στην πραγματικότητα το έκανε για να σκοτώσει τον Μάριοτ επειδή τον έβλεπε ως έναν «αδύναμο κρίκο» που θα αποκάλυπτε το μυστικό παρελθόν της. Είχε επίσης ενημερώσει τον Μαλόι για τη ληστεία που τον έστειλε στη φυλακή. Όταν ο Μαλόι το ακούει αυτό, βγαίνει για να αντιμετωπίσει τη Βέλμα, η οποία τον πυροβολεί θανάσιμα και τρέπεται σε φυγή. Ο Άμθορ, ο Δρ Σόντερμποργκ και οι διαφθαρμένοι μπάτσοι είναι όλοι εκτεθειμένοι. Ο Ρεντ παίρνει πίσω τη δουλειά του. Η Βέλμα φεύγει, αλλά καθώς πηγαίνει στη Βαλτιμόρη, σκοτώνει έναν ντετέκτιβ, ο οποίος την αναγνώρισε. Λίγο αργότερα η Βέλμα θα αυτοκτονήσει.

Ιστορικό Επεξεργασία

Το "Αντίο, γλυκειά μου", όπως πολλά από τα μυθιστορήματα του Τσάντλερ, γράφτηκε από αυτό που ονόμασε κανιβαλισμός προηγούμενων διηγημάτων [3] — παίρνοντας προηγούμενα γραμμένα διηγήματα και αλλάζοντας τα ώστε να ταιριάζουν μεταξύ τους ως μυθιστόρημα. Αυτή η πρακτική είναι μερικές φορές γνωστή ως επιδιόρθωση. Σε αυτή την περίπτωση οι τρεις ιστορίες ήταν «Δοκίμασε το κορίτσι», «Ο νεφρίτης του Μανταρινιού» και «Ο άνθρωπος που του άρεσαν τα σκυλιά».

Το «Δοκίμασε το κορίτσι» παρείχε την αρχική ιστορία για έναν μπράβο που αναζητούσε την παλιά του κοπέλα, η οποία έχει προχωρήσει σε μια πιο αξιοσέβαστη ζωή. Το «Ο νεφρίτης του Μανταρινιού» ήταν η βάση για τις μεσαίες ενότητες σχετικά με μια κλοπή κοσμήματος που μπορεί ή όχι να συνέβη στην πραγματικότητα, τη δολοφονία ενός εκβιαστή και μιας μέντιουμ που συνεργάζεται με ένα κύκλωμα εγκληματίων. Το «Ο άνθρωπος που του άρεσαν τα σκυλιά» έδωσε το τελευταίο μέρος, όπου ο ντετέκτιβ ψάχνει για έναν εγκληματία και η αναζήτησή του τον οδηγεί τελικά σε ένα πλοίο τυχερών παιχνιδιών αγκυροβολημένο στις ακτές της Σάντα Μόνικα, μακριά από τον τοπικό νόμο.

Σε όλες τις αρχικές ιστορίες, οι εγκληματίες και τα κίνητρα εξηγούνται ξεκάθαρα μέχρι το τέλος. Ωστόσο, καθώς ο Τσάντλερ προσάρμοζε και ενσωμάτωσε τις ιστορίες - οι οποίες αρχικά γράφτηκαν εντελώς ανεξάρτητα - νοιαζόταν περισσότερο για το στυλ γραφής και τους χαρακτήρες παρά για το να διασφαλίσει ότι κάθε σημείο της πλοκής ταιριάζει με συνέπεια και διαύγεια. Όπως είπε για τη δουλειά του, «όλη μου η καριέρα βασίζεται στην ιδέα ότι η φόρμουλα δεν έχει σημασία, αυτό που μετράει είναι τι κάνεις με τη φόρμουλα· είναι δηλαδή θέμα στυλ».[4] Ο Τσάντλερ χρησιμοποίησε αυτό το στυλ γραφής για να αναπτύξει τα θέματα της διαφθοράς, της κοινωνικής σήψης, του κυνισμού και της μοιρολατρίας.

Ο Τσάντλερ χρησιμοποίησε αναγνωρίσιμες τοποθεσίες στο Λος Άντζελες ως σκηνικά, αλλά δημιούργησε τη φανταστική πόλη Μπέι Σίτι ως επίκεντρο για τη Σάντα Μόνικα, γνωστή για την εκτεταμένη διαφθορά στην κυβέρνηση της πόλης κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης.

Κινηματογραφικές προσαρμογές Επεξεργασία

Το "Αντίο, γλυκειά μου" ήταν το πρώτο μυθιστόρημα με ήρωα τον Φίλιπ Μάρλοου. Το 1942, μια ταινία 65 λεπτών με τίτλο "Falcon takes over" που ήταν η τρίτη στη σειρά Falcon για τον τζέντλεμαν του Μάικλ Άρλεν, τον Γκέι Λόρενς (τον υποδύεται ο Τζορτζ Σάντερς), χρησιμοποίησε την πλοκή του μυθιστορήματος.

Το 1944, ο Ντικ Πάουελ υποδύθηκε το ρόλο του σκληροτράχηλου ντετέκτιβ Φίλιπ Μάρλοου αυτή τη φορά, σε ένα κλασικό φιλμ νουάρ — εναλλακτικά με τίτλο "Φόνος, γλυκειά μου" (στις Ηνωμένες Πολιτείες) και "Αντίο, αγαπημένη μου" (στο Ηνωμένο Βασίλειο) —δύο χρόνια πριν οι θεατές του κινηματογράφου δουν τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ ως Φίλιπ Μάρλοου στο Πάθος και αίμα (1946). Το 1975, ο Ρόμπερτ Μίτσαμ πρωταγωνίστησε σε ένα ριμέικ της ταινίας του 1944. Αν και δεν είναι τεχνικά προσαρμογή, το επεισόδιο "Harlem Nocturne" της τηλεοπτικής σειράς "Ο Νέος Μάικ Χάμερ" (The New Mike Hammer) η οποία προβλήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1986 στο CBS, δανείστηκε σημαντικές λεπτομέρειες από την ιστορία του μυθιστορήματος για την αναζήτηση από έναν πρώην απατεώνα της πρώην κοπέλας του, συμπεριλαμβανομένου του καβγά στο μπαρ.

  The Falcon Takes Over Φόνος, γλυκειά μου Δέκα φόνοι για τον ντετέκτιβ Μάρλοου
Έτος κυκλοφορίας 1942 1944 1975
Σκηνοθέτης Ίρβινγκ Ράις Έντουαρντ Ντμίτρικ Ντικ Ρίτσαρντς
Σεναριογράφος Λιν Ρουτ και Φρανκ Φέντον Τζον Πάξτον Ντέιβιντ Ζέλαγκ Γκούντμαν
Τοποθεσίες Νέα Υόρκη Λος Άντζελες Λος Άντζελες
Φίλιπ Μάρλοου Τζορτζ Σάντερς (ως "Γκέι Λόρενς") Ντικ Πάουελ Ρόμπερτ Μίτσαμ
Έλεν Γκρέιλ Έλεν Γκίλμπερτ (ως "Νταΐανα Κένιον") Κλερ Τρέβορ Σάρλοτ Ράμπλινγκ
Ανν Ρίορνταν Λιν Μπάρι Ανν Σίρλεϊ
Μουζ Μαλόι Γουόρντ Μποντ Μάικ Μαζούρκι Τζακ Ο΄Χαλόραν
Τζιλ Άμθορ Τούρχαν Μπέι Όττο Κρούγκερ Κέιτ Μουρτάτζ (ως "Φράνσις Άμθορ")
Τζέσι Φλόριαν Ανν Ρεβέρ Έσθερ Χάουαρντ Σίλβια Μάιλς
Κύριος Γκρέιλ Μάιλς Μάντερ Τζιμ Τόμσον
Λίντσεϊ Μάριοτ Χανς Κόνριντ Ντάγκλας Γουόλτον Τζον Ο΄Λίρι
Λερντ Μπρουνέτ Σέλμερ Τζάκσον Άντονι Ζέρμπε


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. OL3295514W.
  2. archive.org/details/farewellmylovely00chan_0. Ανακτήθηκε στις 10  Φεβρουαρίου 2019.
  3. Bruccoli, Matthew J., Raymond Chandler: A Descriptive Bibliography, Pittsburgh Series in Bibliography, University of Pittsburgh, 1979.
  4. McShane, Frank (1976). The Life of Raymond Chandler. London: Jonathon Cape. σελ. 64.