Αντιοχίς της Καππαδοκίας
Η Αντιοχίς (3ος – 2ος αιώνας π.Χ.) ήταν πριγκίπισσα της ελληνιστικής περιόδου, καταγόμενη από τον Οίκο των Σελευκιδών, βασιλέων της Συρίας. Μέσω διπλωματικού γάμου με τον ηγεμόνα Αριαράθη Δ' αποτέλεσε βασίλισσα του ανεξάρτητου κράτους της Καππαδοκίας.
| Αντιοχίς της Καππαδοκίας | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Aντιoχίς (Αρχαία Ελληνικά) |
| Γέννηση | Δεκαετία του 210 π.Χ. |
| Θάνατος | 163 π.Χ. Αντιόχεια |
| Συνθήκες θανάτου | θανατική ποινή |
| Τόπος ταφής | Καισάρεια |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | Βασιλική σύζυγος |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Αριαράθης Δ' της Καππαδοκίας |
| Τέκνα | Στρατονίκη της Περγάμου Αριαράθης Ε΄ της Καππαδοκίας Οροφέρνης της Καππαδοκίας |
| Γονείς | Αντίοχος Γ' ο Μέγας και Λαοδίκη Γ' της Συρίας |
| Αδέλφια | Αντίοχος Δ' Επιφανής Σέλευκος Δ' Φιλοπάτωρ Κλεοπάτρα Α΄ της Αιγύπτου Λαοδίκη Δ' της Συρίας Αντίοχος (γιος Αντίοχου Γ΄) |
| Οικογένεια | Δυναστεία των Σελευκιδών |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Βασιλική σύζυγος (195 π.Χ. – 1ος αιώνας π.Χ.) |
Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία
Πατέρας της Αντιοχίδας ήταν ο Αντίοχος Γ', ο επονομαζόμενος «ο Μέγας», και μητέρα της η Λαοδίκη Γ', κόρη του βασιλιά του Πόντου, Μιθριδάτη Β'. Το 193 π.Χ., ο Αντίοχος Γ', έχοντας σταθεροποιήσει την εξουσία του στη Συρία κι έχοντας προβεί σε μια σειρά εχθρικών κινήσεων προς τις γειτονικές του χώρες, ήρθε σε οριστική ρήξη με τους Ρωμαίους. Προτού ξεκινήσει εχθροπραξίες αναζήτησε συμμάχους στο πρόσωπο, αρχικά του Αννίβα και κατόπιν των ηγεμόνων άλλων ελληνιστικών βασιλείων. Η πρακτική που ακολούθησε ήταν η τέλεση διπλωματικών γάμων ανάμεσα στους ηγεμόνες αυτούς και στις κόρες του.[1] Έτσι ο Αριαράθης Δ' νυμφεύτηκε την πριγκίπισσα των Σελευκιδών, Αντιοχίδα και κατ’ επέκταση συμμετείχε στον πόλεμο (192–190 π.Χ.) που ακολούθησε στο πλευρό του πεθερού του κατά των Ρωμαίων.[2][3][4]
Ο Διόδωρος μας μεταφέρει πως η βασίλισσα Αντιοχίδα, όταν φάνηκε πως δεν μπορούσε να κάνει παιδιά, παρουσίασε στον άνδρα της δύο νόθους γιους, τον Αριαράθη και τον Οροφέρνη. Ωστόσο, η μοίρα της έπαιξε παράξενο παιχνίδι, καθώς λίγο αργότερα έφερε η ίδια αναπάντεχα στον κόσμο δύο κόρες κι ένα γιο, ο οποίος ονομάστηκε Μιθριδάτης.[3] Έτσι, αφού αποκάλυψε την αλήθεια στον σύζυγό της, κανόνισε ώστε ο μεγαλύτερος από τους δύο ψεύτικους διαδόχους να σταλεί στη Ρώμη [5] με κάποιο επίδομα και ο νεότερος στην Ιωνία, έτσι ώστε να αποφευχθεί μελλοντικά η όποια διαμάχη με τον νόμιμο γιο της για την εξουσία.[3] Μια νεότερη θεωρία θέλει τους δύο αυτούς να αποτελούν νόμιμα τέκνα του βασιλιά από κάποια προγενέστερη σύζυγο και η ιστορία αυτή να επινοήθηκε προκειμένου να διασφαλιστεί η αμφισβητήσιμη παρουσία του Μιθριδάτη στον θρόνο.[2]
Ο τελευταίος μεγαλώνοντας άλλαξε το όνομά του σε Αριαράθης (Ε'). Έλαβε ελληνική παιδεία και έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον για τη φιλοσοφία και τα έργα πολιτισμού γενικότερα. Ο πατέρας του τον εκτιμούσε ιδιαίτερα κι σε προχωρημένη ηλικία αποφάσισε να παραιτηθεί υπέρ του. Ωστόσο ο νεαρός Αριαράθης αρνήθηκε να το πράξει προτού αποβιώσει ο πατέρας του από φυσικά αίτια το 163 π.Χ.[3] Η κόρη της, Στρατονίκη, έγινε σύζυγος των βασιλέων της Περγάμου Ευμένη Β' του Σωτήρος και Αττάλου Β' του Φιλάδελφου.[2][6][7]
Η Αντιοχίς πέθανε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες μαζί με μία από τις κόρες της στην Αντιόχεια της Συρίας, όπου και κηδεύτηκε. Υπάρχουν υπόνοιες ότι δολοφονήθηκε από τον Λυσία ή κάποιον άλλον από τους επιτρόπους του ανήλικου βασιλιά των Σελευκιδών, Αντίοχου Ε' του Ευπάτορα. Με το μάτι της Ρώμης να παρακολουθεί, ο Αριαράθης Ε' έστειλε πρεσβεία ζητώντας τα λείψανα των συγγενών του, χωρίς να κατηγορήσει κανέναν για φόνο. Ο Λυσίας ικανοποίησε το αίτημα κι έτσι τα λείψανα έφτασαν με μεγαλοπρέπεια στον βασιλιά της Καππαδοκίας, ο οποίος τα τοποθέτησε πλάι σε εκείνα του πατέρα του.[8][9]
Χρονολόγιο Επεξεργασία
| Έτος (π.Χ.) | Γεγονός | ||
|---|---|---|---|
| Γέννηση της Αντιοχίδας, κόρης του ηγεμόνα της Συρίας, Αντίοχου Γ' του Μέγα και της Λαοδίκης Γ'. | |||
| 193 π.Χ. | Η Αντιοχίδα παντρεύεται τον Αριαράθη Δ', βασιλιά της Καππαδοκίας, στα πλαίσια των διπλωματικών χειρισμών του πατέρα της με τα μικρασιατικά βασίλεια. | ||
| 192 π.Χ. | Ξεσπά πόλεμος ανάμεσα στον Αντίοχο Γ' και τη Ρωμαϊκή Δημοκρατία. Η Καππαδοκία συντάσσεται με τους Σελευκίδες. | ||
| 190 π.Χ. | Ο Αντίοχος Γ' υποφέρει από βαρειά ήττα στη Μάχη της Μαγνησίας. Την ίδια χρονιά ο πόλεμός του με τη Ρώμη λαμβάνει τέλος. Ο Αριαράθης καλείται να καταβάλλει υψηλή πολεμική αποζημίωση. | ||
| 188 π.Χ. | Υπογράφεται η Συνθήκη της Απάμειας, η οποία αναδιαμορφώνει τα σύνορα των μικρασιατικών κρατών. Μεγάλος κερδισμένος της μοιρασιάς είναι η Πέργαμος. | ||
| Η κόρη του Αριαράθη και της Αντιοχίδας, Στρατονίκη, νυμφεύεται τον βασιλιά της Περγάμου, Ευμένη Β'. Η Πέργαμος μεσολαβεί έτσι ώστε να μειωθεί στο μισό η αποζημίωση που καλείται να πληρώσει η Καππαδοκία. Έκτοτε τα δύο κράτη χαράζουν κοινή πολιτική πορεία. | |||
| 163 π.Χ. | Οι Γαλάτες επιδιώκουν ανεπιτυχώς την προσάρτηση ενός τμήματος της Καππαδοκίας. Ο Αριαράθης αναχαιτίζει την επίθεση του Πτολεμαίου, δυνάστη της Κομμαγηνής, ο οποίος επεδίωξε να καταλάβει τη Μελιτηνή. Λίγο αργότερα πεθαίνει από φυσικά αίτια. Διάδοχός του ορίζεται ο γιος του από την Αντιοχίδα, Αριαράθης Ε'. | ||
| Η Αντιοχίς πεθαίνει υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες μαζί με μία από τις κόρες της στην Αντιόχεια της Συρίας. Τα λείψανά τους επιστρέφουν στην Καππαδοκία μετά από παράκληση του γιου της, Αριαράθη Ε'. | |||
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Αππιανός, «Ρωμαϊκή Ιστορία: Συριακά», 5 Αρχειοθετήθηκε 2010-10-31 στο Wayback Machine.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Σοφού Αθανασία (2003). ««Αριαράθης Δ'»». Encyclopedia of the Hellenic World, Asia Minor. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2009.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Διόδωρος ο Σικελιώτης, «Ιστορική Βιβλιοθήκη», §31.19
- ↑ Τίτος Λίβιος, «Ρωμαϊκή Ιστορία», 37.31 Αρχειοθετήθηκε 2009-03-27 στο Wayback Machine.
- ↑ Τίτος Λίβιος, «Ρωμαϊκή Ιστορία», 42.19 Αρχειοθετήθηκε 2009-06-17 στο Wayback Machine.
- ↑ Τίτος Λίβιος, «Ρωμαϊκή Ιστορία», 38.39 Αρχειοθετήθηκε 2009-06-17 στο Wayback Machine.
- ↑ Αππιανός, «Ρωμαϊκή Ιστορία: Συριακά», 43 Αρχειοθετήθηκε 2009-12-09 στο Wayback Machine.
- ↑ Πολύβιος, «Ιστορίες», 31.7
- ↑ Christian Habicht, «The Hellenistic monarchies», University of Michigan Press, 2006 ISBN 978-0-472-11109-1
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Σοφού Αθανασία (2003). ««Αριαράθης Δ'»». Encyclopedia of the Hellenic World, Asia Minor. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2009.
- William Smith (1870). ««Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology: Antiochis II»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Οκτωβρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 14 Μαΐου 2009.