Αριστείδης Μαργαρίτης
Ο Αριστείδης Μαργαρίτης ή καπετάν Πίτας ή Τρομάρας ήταν Μακεδονομάχος, οπλαρχηγός από την Καστοριά.
| Αριστείδης Μαργαρίτης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | Αριστείδης Μαργαρίτης Σαδίκης τέλη 19ου αιώνα Καστοριά |
| Θάνατος | 3 Μαΐου 1905 |
| Αιτία θανάτου | εκτέλεση |
| Κατοικία | Καστοριά |
| Εθνικότητα | Ελληνική |
| Χώρα πολιτογράφησης | Οθωμανική |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | Οπλαρχηγός |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Πόλεμοι/μάχες | Μακεδονικός Αγώνας |
Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία
Ο Αριστείδης Μαργαρίτης γεννήθηκε κατά τα τέλη του 19ου αιώνα στην Καστοριά. Από πολύ νωρίς πήρε τα όπλα και ξεκίνησε την κλέφτικη δράση. Το 1903 δέχθηκε στο σώμα του τον Λάζο Αποστολίδη[1]. Η ομάδα του αντιμετώπισε τη δράση των Βουλγάρων κομιτατζήδων και των οθωμανικών αυθαιρεσιών στη περιοχή της Καστοριάς. Έδρασε με το σώμα του στην Καστοριά, στα Κορέστια, στα Καστανοχώρια, στην περιοχή Φλώρινας καθώς και στην Πελαγονία, προσπαθώντας να περιορίσει τη δράση των βουλγαρικών σωμάτων και να εκδικηθεί τις βιαιότητες των Οθωμανών επί των ελληνικών πληθυσμών.[2][3]
Η δράση του κατά το 1904 Επεξεργασία
Συνεργάστηκε με τον Παύλο Μελά κατά τις επισκέψεις του τελευταίου στη Μακεδονία[4] και συμμετείχε σε πολλές μάχες κατά τη διάρκεια του έτους, εναντίον Βούλγαρων κομιτατζήδων. Οι κυριότερες με βάση τα δημοσιεύματα της εποχής ήταν την Τετάρτη 10 Νοεμβρίου του 1904 κοντά στη Ζούζιλτσα (σήμ. Σπήλαια) Καστοριάς, στη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκαν 9 κομιτατζήδες, τραυματίστηκαν 20 και σκοτώθηκαν 2 Έλληνες[4], την Πέμπτη 16 Δεκεμβρίου του 1904, όταν η ομάδα του επιτέθηκε σε Βούλγαρους στο Τσιρίλοβο (σήμ. Άγιος Νικόλαος) Καστοριάς, όπου σκότωσε τρεις και αιχμαλώτισε δύο[4] καθώς και τη Δευτέρα 20 Δεκεμβρίου του 1904, όταν η ομάδα του έδωσε μάχη με βουλγαρική ομάδα κοντά στην Ίσαβα (σήμ. Κίσαβα) Μοναστηρίου (σημερινή Βόρεια Μακεδονία), στην οποία νίκησε κατά κράτος τους Βούλγαρους, ενώ σκοτώθηκαν και δυο Έλληνες[4].
Η δράση του κατά το 1905 και το τέλος του Επεξεργασία
Τη Δευτέρα 21 Μαρτίου του 1905 το σώμα του Αριστείδη Μαργαρίτη συγκρούστηκε κοντά στο Πισοδέρι Φλώρινας με ένοπλη βουλγαρική ομάδα. Κατά τη διάρκεια της μάχης φαίνεται να σκοτώθηκαν 17 κομιτατζήδες και τραυματίστηκαν περισσότεροι, ενώ από ελληνικής πλευράς, οι απώλειες ήταν 3 νεκροί και 12 τραυματίες.[4]
Κατά τα μέσα Μαρτίου του 1905 επιτέθηκε σε βουλγαρική ομάδα κοντά στο Λούντοβο (σήμ. Κρύα Νερά) Καστοριάς, όπου σκοτώθηκαν 7 κομιτατζήδες, ενώ στις 22 Μαρτίου του ίδιου έτους, το σώμα του επιτέθηκε εκ νέου σε βουλγαρική ομάδα στο ίδιο χωριό, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν πέντε κομιτατζήδες[5]. Στις 29 Μαρτίου του 1905, η ομάδα του Μαργαρίτη έδωσε μάχη με βουλγαρική ομάδα στα Καστανοχώρια, στην οποία σκοτώθηκαν 9 κομιτατζήδες, ενώ την ίδια μέρα συνεπλάκη με Βουλγαρική ομάδα στο Λούντοβο (σήμ. Κρύα Νερά) Καστοριάς, όπου σκοτώθηκαν άλλοι 9 κομιτατζήδες[4].
Τη Δευτέρα 11 Απριλίου του 1905, το σώμα του Μαργαρίτη έδωσε μάχη με βουλγαρική ομάδα στους Λουβράδες (σήμ. Σκιερό) Καστοριάς, και στην Οσνίτσανη (σήμ. Καστανόφυτο) Καστοριάς, όπου σκοτώθηκαν συνολικά πέντε κομιτατζήδες[4].
Επίσης την ίδια μέρα ο Αριστείδης Μαργαρίτης επιτέθηκε στο Εζερέτσι (σήμ. Πετροπουλάκι) Καστοριάς, όπου αιχμαλώτισε 9 βουλγαρίζοντες (εκ των οποίων σκότωσε τους 8[6]) και σκότωσε ορισμένους προύχοντες για τη συνεργασία τους με Βουλγάρους[4].
Την Τρίτη 3 Μαΐου του 1905, ο Στέφανος Δούκας (Μάλιος) και ο Γεώργιος Τσόντος (Βάρδας) συνέλαβαν τον Αριστείδη Μαργαρίτη με την κατηγορία ότι πρόδιδε τις κινήσεις των ελληνικών σωμάτων στους Βούλγαρους, και τον εκτέλεσαν διά 12 πυροβολισμών. Την εκτέλεση ανέλαβε να οργανώσει ο Χρυσόστομος Χρυσομαλλίδης (Παπαδράκος), ο οποίος άδειασε το περίστροφό του στο κεφάλι του[7].
Τελικά η κατηγορία τροποποιήθηκε γιατί δεν ήταν πειστική και αναφέρεται ότι μετά το περιστατικό στο Εζερέτσι, οι ντόπιοι πληθυσμοί στράφηκαν εναντίον του λόγω βιαιοτήτων του για την απόσπαση χρημάτων. Ο Νικόλαος Πύρζας έστειλε επιστολή στον τότε πρωθυπουργό Γεώργιο Θεοτόκη, διαμαρτυρόμενος για την δολοφονία του Αριστείδη Μαργαρίτη και κατηγορώντας τον Γεώργιο Τσόντο και τον κατ' αυτόν ανισόρροπο ιερέα Χρυσόστομο Χρυσομαλλίδη (παπα-Δράκο).[2][3][4]
Ο Γεώργιος Τσόντος (Βάρδας) απέκρουσε την κατηγορία και θεώρησε τον Γερμανό Καραβαγγέλη υπεύθυνο για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων, λόγω της διαμάχης του τελευταίου με τον Αριστείδη Μαργαρίτη[2][3].
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Σφακιά, Η ρίζα της Κρήτης, Γενεαλογία και Ιστορία Δεληγιαννάκηδων και Βαρδουλάκηδων
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Γεώργιος Πετσίβας (επιμέλεια), Γεωργίου Τσόντου-Βάρδα, Ο Μακεδονικός Αγών, Αθήνα 2003, τόμος Α΄, σελ. 109
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς, γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2008, σ. 66
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 «Δημήτρης Λιθοξόου, Το χρονικό της Ελληνικής επίθεσης στη Μακεδονία (30/8/1904 - 31/10/1905)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Ιουνίου 2010. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2011.
- ↑ «Δημήτρης Λιθοξόου - Πληθυσμός και οικισμοί της περιοχής Καστοριάς, Λ». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2010. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2011.
- ↑ «Δημήτρης Λιθοξόου, Η περιοχή Καστοριάς, Γεωγραφία της ιστορίας, ο οικισμός Έζερετς)». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Ιανουαρίου 2013.
- ↑ Γεώργιος Μόδης, Αγώνες στη Μακεδονία, Εκδόσεις Μπαρμπουνάκης, Θεσσαλονίκη, 1975, σελ. 112