Βικιπαίδεια

Καστανοχώρια

σύμπλεγμα χωριών της Ελλάδας

Τα Καστανοχώρια (ή Κωστενάρια[1]) είναι ένα σύμπλεγμα χωριών[2][3] της Δυτικής Μακεδονίας, δυτικά του ποταμού Αλιάκμονα.

Γεωγραφία Επεξεργασία

Κύρια λήμματα: Βόιο και Όντρια

Τα Καστανοχώρια είναι μια ιστορική περιοχή που περιλαμβάνει τις βορειότερες περιοχές της Π.Ε. Γρεβενών, τις δυτικές της Π.Ε. Κοζάνης και τις νότιες της Π.Ε. Καστοριάς. Τα κύρια ορεινά συγκροτήματα στους οποίους εδράζονται οι οικισμοί των Καστανοχωρίων, είναι το όρος Βόιο, με τα ορεινά συγκροτήματα των Όντριων, και οι βορειανατολικοί πρόποδες της Πίνδου.[4] Η βλάστηση που χαρακτηρίζει την περιοχή, και δίνει το όνομά της, είναι τα δάση καστανιάς. Μερικά από τα χωριά της Π.Ε. Κοζάνης που περιλαμβάνονται στη περιοχή, είναι η Δραγασιά, η Ζώνη, το Πολυκάστανο, η Δάφνη και η Κλεισώρεια, στην Περιφερειακή Ενότητα Καστοριάς, το Καστανόφυτο, ο Βράχος[3] το Νόστιμο, τα Σπήλαια, το Ζευγοστάσιο και η Αμμουδάρα.[5] Σπανιότερα περιλαμβάνονται χωριά του ορεινού όγκου του Γράμμου και της γεωγραφικής περιοχής του Νεστορίου.[6]

Ιστορία Επεξεργασία

Οθωμανική Αυτοκρατορία Επεξεργασία

Η βόρεια περιοχή των Καστανοχωρίων, που ανήκε στον καζά της Καστοριάς, αποτελούνταν κυρίως από κατοίκους που μιλούσαν την βουλγάρικη γλώσσα, σε αντίθεση με την νότια περιοχή του καζά της Ανασελίτσας που κατοικούνταν από ελληνόφωνο χριστιανικό και μουσουλμανικό πληθυσμό,[2] Η περιοχή των Καστανοχωρίων, ήταν ένα από τα τρία γεωγραφικά τμήματα, που μαζί με την περιοχή των Κορεστίων και του Νεστορίου, ανήκαν στην γεωγραφική και διοικητική περιφέρεια του καζά της Καστοριάς.[7]

Κατά την διάρκεια των Εθνικών Ανταγωνισμών και του Μακεδονικού Αγώνα στην Μακεδονία, τα Καστανοχώρια είναι μια από τις περιοχές που βρίσκονται στο πεδίο συρράξεων μεταξύ των αντάρτικων βουλγαρικών σωμάτων των Κομιτατζίδων και των Μακεδονομάχων, αλλά και των συντονισμένων επιθέσεων του Οθωμανικού Στρατού.[εκκρεμεί παραπομπή] Στην Εξέγερση του Ίλιντεν, τα χωριά της περιοχής δεν συμμετέχουν και ανήκουν εκκλησιαστικά στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.[8] Η δράση του σώματος του Μακεδονομάχου οπλαρχηγού Τσόντου Βάρδα κατάφερε να περιορίσει σημαντικά την δράση των βουλγάρικων σωμάτων την περίοδο αυτή, και να διατηρηθεί η περιοχή στην ελληνική σφαίρα επιρροής.[9][10]

Νεότερα χρόνια Επεξεργασία

Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους και την ένωση της Μακεδονίας με την Ελλάδα, και ιδιαίτερα την περίοδο των δημοκρατικών κυβερνήσεων του Μεσοπολέμου, οι κάτοικοι των σλαβόφωνων οικισμών μιλούν την σλαβική γλώσσα ελεύθερα, πράγμα που αυτό φαίνεται να σταματά το 1936 κατά την δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά, όπου η χρήση της γλώσσας περιορίστηκε.[11]

Οι ελληνογενείς μουσουλμάνοι της περιοχής, οι λεγόμενοι Βαλαάδες, που είχαν εξισλαμιστεί πιθανότατα τον 17ο αιώνα,[12] μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας που προέβλεπε η συνθήκη της Λωζάνης, αναγκάστηκαν να μετακινηθούν στην τελευταία, λόγω της διάκρισης που γίνονταν με βάση το θρήσκευμα.[13]

Σήμερα Επεξεργασία

Τα χωριά των Καστανοχωρίων κατοικούνται σήμερα από λιγοστούς κατοίκους, που ασχολούνται κυρίως με την κτηνοτροφία, αλλά και την γεωργία. Στα χωράφια της περιοχής, καλλιεργούνται καπνά, σιτηρά και φασόλια. Στην Δαμασκηνιά Κοζάνης και στο Καστανόφυτο Καστοριάς γίνεται κάθε φθινόπωρο γιορτή κάστανου.[14]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ Νεόκοσμος Γρηγοριάδης (1945). Α' Παγκόσμιος Πόλεμος 1939-1945. Ι. και Π. Ζαχαρόπουλου. σελ. 17. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012.  Unknown parameter |Volume= ignored (|volume= suggested) (βοήθεια)
  2. ↑ 2,0 2,1 (Αγγλικά) Ιωάννης Κολιόπουλος (1999). Plundered loyalties: Axis occupation and civil strife in Greek West Macedonia, 1941-1949. Hurst & Company. σελ. 12. ISBN 185065381X. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  3. ↑ 3,0 3,1 Μιχαήλ Σταματελάτος· Φωτεινή Βάμβα-Σταματελάτου (2001). Επίτομο Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδος. Ερμής. σελ. 316. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  4. ↑ Ο Μακεδονικός Αγώνας: συμπόσιο, Θεσσαλονίκη, Φλώρινα, Καστοριά, Έδεσσα, 28 Οκτωβρίου-2 Νοεμβρίου, 1984. Θεσσαλονίκη: Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου Αίμου, Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα. 1987. σελ. 338. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  5. ↑ «Αξιοθέατα». Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καστοριάς-Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Πυρόσβεσης Ορεινής Περιοχής Ελληνο-Αλβανικών Συνόρων. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Δεκεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  6. ↑ Χριστόφορος Νάλτσας (1958). Ο Μακεδονικός Αγώνας εις την Δυτικής Μακεδονίαν. Θεσσαλονίκη: Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου Αίμου, Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών. σελ. 24. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  7. ↑ Ιωάννης Βακαλόπουλος (1988). Νεότουρκοι και Μακεδονία, 1908-1912. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη. σελ. 152. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  8. ↑ Ανθολογία κειμένων του Μακεδονικού Αγώνος. Θεσσαλονίκη: Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών. 2004. σελ. 68. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  9. ↑ Ο Μακεδονικός Αγώνας: συμπόσιο, Θεσσαλονίκη, Φλώρινα, Καστοριά, Έδεσσα, 28 Οκτωβρίου-2 Νοεμβρίου, 1984. Θεσσαλονίκη: Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου Αίμου, Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα. 1987. σελ. 346. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  10. ↑ Βασίλης Γούναρης (1997). Περσεφόνη Καραμπάτη, επιμ. Η ελληνική αντεπίθεση στη Μακεδονία (1905-1906): 100 έγγραφα από το αρχείο του Υπουργείου των Εξωτερικών της Ελλάδος. Θεσσαλονίκη: Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα. σελ. 243. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  11. ↑ (Γαλλικά) Φοίβος Οικονομίδης (2011). Le jeu mondial dans les Balkans: Les relations gréco-yougoslaves de la Seconde Guerre mondiale à la Guerre froide 1941-1956 - 1941-1946. L'Harmattan. σελ. 116. ISBN 2296463169. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  12. ↑ Θανάσης Γεωργιάδης (21 Οκτωβρίου 2007). Μακεδονικά: Οι Βαλαάδες. Μακεδονία. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-05-12. https://web.archive.org/web/20120512105534/http://www.makthes.gr/news/permanent/7810. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  13. ↑ «Κοζάνη: Επιστροφή στις ρίζες για τους Βαλαάδες». Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 13 Οκτωβρίου 2012. 
  14. ↑ «Καστανογιορτή». www.digitalkastoria.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2022. 

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Προτεινόμενη βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Αρχιμανδρίτης Μιλτιάδης - Δημήτριος Σιδερίδης, Τα Καστανοχώρια: επάλξεις και βωμοί, Νόστιμο, 1998

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Καστανοχώρια&oldid=9481746"