Βοεβοδάτα της Πολωνίας
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Τα Βοϊβοδάτα ή Βοεβοδάτα ή Επαρχίες της Πολωνίας αποτελούν ανώτερου επιπέδου διοικητική υποδιαίρεση, αντίστοιχες με τις ελληνικές περιφέρειες. Στα πολωνικά ονομάζονται województwo ενώ η ιστορία του όρου αυτού είναι πολύ μεγάλη καθώς αυτό το μοντέλο υποδιαίρεσης χρησιμοποιείται στην Πολωνία από τον 14ο αιώνα. Η λέξη στα ελληνικά μπορεί να μεταφραστεί και ως Δουκάτο, για ιστορικούς λόγους, αλλά και ως Επαρχία.
Σήμερα τα Βοϊβοδάτα αριθμούν σε 16. Πριν τον Ιανουάριο του 1999 και από το 1975 τα Βοϊβοδάτα ήταν 49. Οι τωρινές περιφέρειες είναι χωρισμένες με βάση κυρίως τις ιστορικές περιοχές της Πολωνίας.
Η διοικητική εξουσία σε αυτό το επίπεδο αυτοδιοίκησης είναι μοιρασμένη μεταξύ του Διοικητή (wojewoda), ο οποίος διορίζεται από την κυβέρνηση, μίας Εκλεγμένης Συνέλευσης (sejmik), και του Διοικητικού Συμβουλίου της Περιφέρειας (ή Διοικητικό Συμβούλιο του Βοεβοβοδάτου) (zarząd województwa). Ο επί κεφαλής αυτού του Συμβουλίου ονομάζεται marszałek województwa. Τα Βοϊβοδάτα διαιρούνται περαιτέρω σε Πόβιατ (powiat) και σε Γκμίνα (gmina).
Διοικητικές εξουσίεςΕπεξεργασία
Οι αρμοδιότητες και οι εξουσίες μοιράζονται μεταξύ του 'wojewoda' (διοικητής), της 'sejmik' (περιφερειακή συνέλευση) και του 'zarząd województwa' (διοικητικό συμβούλιο). Στις περισσότερες περιπτώσεις τα εν λόγω διοικητικά σώματα εδρεύουν σε μία πόλη, εξαίρεση αποτελούν τα Κουγιάβσκο-Πομερανία και Λούμπους Βοεβοδάτο στα οποία τα γραφεία του Διοικητή βρίσκονται σε διαφορετική πόλη από εκείνα των άλλων διοικητικών σωμάτων.
Ο Διοικητής διορίζεται από τον Πρωθυπουργό και αποτελεί τον τοπικό εκπρόσωπο της κεντρικής διοίκησης. Ο Διοικητής ενεργεί ως επί κεφαλής των κεντρικών κυβερνητικών θεσμών σε περιφερειακό επίπεδο (όπως η αστυνομία και η πυροσβεστική υπηρεσία, τα γραφεία έκδοσης διαβατηρίων, καθώς και διάφορες επιθεωρήσεις), επιβλέπει τη λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης, συντονίζει τις δράσεις στον τομέα της δημόσιας ασφάλειας και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Η Περιφερειακή συνέλευση εκλέγεται κάθε τέσσερα χρόνια, μαζί με την εκλογή τοπικού διοικητή στα Πόβιατ και στα Γκμίνα. Είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη και τον προϋπολογισμό του Βοϊβοδάτου. Εκλέγει επίσης τον marszałek, τον επικεφαλής του Διοικητικού Συμβουλίου.
Το Διοικητικό Συμβούλιο, με επικεφαλής τον marszałek, θέτει σε εφαρμογή τα ψηφίσματα του sejmik, διαχειρίζεται τα οικονομικά του Βοϊβοδάτου, και ασχολείται με πολλές πτυχές της περιφερειακής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης της χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Χάρτης και κατάλογος των περιφερειώνΕπεξεργασία
Στα Βοϊβοδάτα Λούμπους και Κουγιάβσκο-Πομόρσκιε παρουσιάζονται δύο πόλεις ως πρωτεύουσες των Βοϊβοδάτων, η πρώτη πόλη αποτελεί έδρα του Διοικητή (πολ. wojewoda - βογιεβόντα) ενώ η δεύτερη της Εκλεγμένης Συνέλευσης και του Διοικητικού Συμβουλίου.
| Συντομογραφία | Βοϊβοδάτο | Πολωνικό Όνομα | Έκταση (σε km²) |
Πληθυσμός (2003) | Πρωτεύουσα | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ZP | Δυτική Πομεράνια | zachodniopomorskie (Ζαχοντνιοπομόρσκιε) | 23.032 | 1.697.500 | Στσέτσιν | 
|
| PM | Πομερανία | pomorskie (Πομόρσκιε) | 18.293 | 2.183.600 | Γκντανσκ | |
| LB | Λούμπους | lubuskie (Λουμπούσκιε) | 13.985 | 1.008.400 | Γκόζουφ Βιελκοπόλσκι Ζιελόνα Γκόρα | |
| DS | Κάτω Σιλεσία | dolnośląskie (Ντολνοσλάσκιε) | 19.948 | 2.904.700 | Βρότσλαβ | |
| OP | Οπόλσκιε | opolskie (Οπόλσκιε) | 9.412 | 1.061.000 | Οπόλε | |
| SL | Σιλεσία | sląskie (Σλάσκιε) | 12.294 | 4.731.500 | Κατοβίτσε | |
| WP | Βιελκοπόλσκιε | wielkopolskie | 29.942 | 3.355.300 | Πόζναν | |
| KP | Κουγιάβσκο-Πομερανία | kujawsko-pomorskie (Κουγιάβσκο-Πομόρσκιε) | 17.970 | 2.069.200 | Μπίντγκοστς Τόρουν | |
| LD | Λοτζ | lódzkie (Λότζκιε) | 18.223 | 2.607.400 | Λοτζ | |
| WN | Βαρμία-Μαζουρία | Warmińsko-Mazurskie (Βαρμίνσκο-Μαζούρσκιε) | 24.202 | 1.428.400 | Όλστιν | |
| MZ | Μασοβία | mazowieckie (Μαζοβιέτσκιε) | 37.715 | 5.128.600 | Βαρσοβία | |
| PD | Ποντλάσκιε | podlaskie | 20.180 | 1.207.700 | Μπιάλιστοκ | |
| SK | Σβιετοκρίσκιε ή Σβιετοκρζίσκιε | swiętokrzyskie (Σβιετοκρίσκιε) | 11.672 | 1.295.900 | Κίελτσε | |
| LU | Λούμπλιν | lubelskie (Λουμπέλσκιε) | 25.115 | 2.197.000 | Λούμπλιν | |
| MA | Μαλοπόλσκιε | małopolskie | 15.141 | 3.245.600 | Κρακοβία | |
| PK | Ποντκαρπάτσκιε | podkarpackie | 17.890 | 2.096.700 | Ζέσουφ |
Δείτε επίσηςΕπεξεργασία
Εξωτερικοί σύνδεσμοιΕπεξεργασία
- Regions of Poland (Αγγλικά)
ΠηγέςΕπεξεργασία
Παγκόσμιος Γεωγραφικός Άτλαντας εκδ. ΔΟΜΗ, 2007, τόμος 3