Γάζα
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 31°31′N 34°27′E / 31.517°N 34.450°E
Η Γάζα (αραβικά: غزة Ġazzah, εβραϊκά: עַזָּה Aza) είναι παλαιστινιακή πόλη της Λωρίδας της Γάζας, με πληθυσμό 515.556 κατοίκους, αποτελώντας έτσι την μεγαλύτερη πόλη του Κράτους της Παλαιστίνης. Πρωτοκατοικήθηκε τον 15ο αιώνα π.Χ.[1] και γνώρισε πολλούς λαούς και αυτοκρατορίες στην ιστορία της, εξαιτίας της στρατηγικής της τοποθεσίας στην ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα.
| Γάζα غزة | ||
|---|---|---|
 Τοποθεσία της Γάζας κατά την αυγή | ||
| ||
  Γάζα | ||
 | ||
| Χώρα |  Κράτος της Παλαιστίνης | |
| Διοικητική υπαγωγή | Κυβερνείο Γάζας | |
| Ίδρυση | 15ος αιώνας π.Χ. | |
| Διοίκηση | ||
| • Δήμαρχος | Νιζάρ Χιτζαζί | |
| Έκταση | 45 | |
| Πληθυσμός | 515.556 | |
| Ζώνη ώρας | UTC+02:00 | |
| Ιστότοπος | επίσημη ιστοσελίδα | |
 Σχετικά πολυμέσα | ||
.jpg)
Γεωγραφία Επεξεργασία
Το κεντρικό τμήμα της πόλης είναι κτισμένο σε χαμηλό γήλοφο με υψόμετρο 14 μ. ενώ το μεγαλύτερο μέρος αυτής και τα προάστιά της εκτείνονται βόρεια και ανατολικά στην παρακείμενη πεδιάδα. Η παραλία και ο λιμένας της Γάζας βρίσκονται σε απόσταση 3 χλμ. δυτικά από το κέντρο της πόλης. Η Γάζα καταλαμβάνει έκταση περίπου 45 τ.χλμ. και απέχει από μεν τα Ιεροσόλυμα 78 χλμ. και από τα αιγυπτιακά σύνορα περίπου 30 χλμ. Το κλίμα της είναι θερμό μεσογειακό με ελάχιστες όμως βροχοπτώσεις και με μέση θερμοκρασία τον Χειμώνα (Ιανουάριος - Φεβρουάριος) τους 7 βαθμούς Κελσίου, ενώ το Καλοκαίρι (Ιούλιο - Αύγουστο) φθάνει τους 32 - 33 βαθμούς Κελσίου.
Παλαιά πόλη Επεξεργασία
Η Παλαιά Πόλη αποτελεί το κύριο μέρος του πυρήνα της Γάζας. Κατά προσέγγιση χωρίζεται σε δύο συνοικίες· τη βόρεια Συνοικία Ντάρατζ (επίσης γνωστή ως μουσουλμανική συνοικία) και τη νότια Συνοικία Ζαϊτούν (η οποία περιείχε τις εβραϊκές και χριστιανικές συνοικίες.) Οι περισσότερες κατασκευές χρονολογούνται από την εποχή των Μαμελούκων και της Οθωμανικής περιόδου, και μερικές χτίστηκαν πάνω από προηγούμενες κατασκευές. Το αρχαίο τμήμα της Παλαιάς Πόλης είναι περίπου 1,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα.[2]
Υπήρχαν επτά ιστορικές πύλες προς την Παλαιά Πόλη: η Πύλη της Ασκάλωνος, η Πύλη του Ντέιρ αλ-Μπάλαχ, η Πύλη της Θαλάσσης, η Πύλη του Μάρνα, η Πύλη της Πόλεως, η Πύλη της Χεβρώνος και η Πύλη του αλ-Μουντάρ.[3]
Μερικά από τα παλαιότερα κτίρια στην Παλαιά Πόλη της Γάζας χρησιμοποιούν την τεχνοτροπία διακόσμησης αμπλάκ, η οποία διαθέτει εναλλασσόμενες στρώσεις ερυθράς και λευκής τοιχοδομής, που επικρατούσε κατά την εποχή των Μαμελούκων. Η Ντάρατζ περιέχει την Αγορά Καισαρείας, καθώς και το Μεγάλο Τζαμί της Γάζας (παλαιότατο τέμενος στη Γάζα)[4] και το Τζαμί Σάγεντ αλ-Χάσιμ.[5] Στη Ζαϊτούν βρίσκεται η Εκκλησία του Αγίου Πορφυρίου, το Τζαμί Κατίμπ αλ-Βιλάγια και το Χαμάμ ας-Σαμμάρα («το Λουτρό των Σαμαρειτών»)[6]
Ιστορία Επεξεργασία
Από τα διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα και αρχαίες γραμματείες η πόλη αυτή φέρεται να κατοικείται περισσότερο από τρεις συνεχείς χιλιετίες. Πρώτη ιστορική αναφορά της γίνεται από τον Φαραώ Τούθμωση Γ΄ (της 18ης Φαραωνικής δυναστείας) δηλαδή περί το 1500 π.Χ. που σημαίνει ότι ήδη ήταν πόλη ανεπτυγμένη στην οποία κατοικούσαν οι Φιλισταίοι που κατάγονταν από την περιοχή του Αιγαίου. Επίσης η πόλη μνημονεύεται και στις πινακίδες της Τελ ελ-Αμάρνα που αποτελούσαν τα διπλωματικά και διοικητικά αρχεία της αρχαίας Αιγύπτου. Στη Βιβλική εποχή, τότε που κατά τους Ισραηλίτες, ο θεός Γιαχβέ αποφάσισε να τους οδηγήσει στην περιοχή αυτή, η Γάζα ήδη ήταν, όχι μόνο σημαντική πόλη αλλά και το κέντρο της λεγόμενης Πεντάπολης των Φιλισταίων οι οποίοι είχαν αποκλειστεί παλαιότερα για 350 χρόνια από τους Αιγυπτίους. Εκεί φαίνεται πως και ο βιβλικός Σαμψών έχασε τη ζωή του στα ερείπια του ναού του θεού Δαγών.
Η Γάζα, κτισμένη επί της κεντρικής αρχαίας Ὁδοῦ θαλάσσης (Via Maris) που συνέδεε την Αίγυπτο με την αρχαία Παλαιστίνη, ήταν επόμενο εκ της στρατηγικής αυτής θέσης της να γνωρίσει ελάχιστα διαστήματα ειρήνης σ΄ όλη σχεδόν την αρχαιότητα. Έτσι φέρεται να την κατέκτησαν κατά σειρά οι Αιγύπτιοι, οι έποικοι Ισραηλίτες, οι Ασσύριοι, οι Πέρσες, και οι Έλληνες Στους ελληνιστικούς χρόνους αναδείχθηκε σε σημαντικό εμπορικό λιμένα όπου και έφερε το ελληνικό όνομα Νεάπολις και που απείχε 5 χλμ. από την παλαιά πόλη. Κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους που ακολούθησαν και στις αρχές της βυζαντινής Αυτοκρατορίας η πόλη γνώρισε μεγάλη περίοδο ειρήνης και μεγάλη εμπορική κίνηση.
Το 635 η πόλη και ο λιμένας της καταλήφθηκαν από τους Άραβες και γρήγορα εξελίχθηκε σε ένα κέντρο του ισλαμικού νόμου. Υπό τις συνθήκες που ακολούθησαν η Γάζα κατέστη ιερή μουσουλμανική πόλη θεωρούμενη ως τόπος ταφής του Χασίμ Ιμπντ Άμπντ Μανάφ, προπάππου του Μωάμεθ καθώς και γενέτειρα του Ας-Σάφι, ιδρυτή της Σαφιτικής σχολής της ερμηνείας των πηγών του μουσουλμανικού δικαίου καθιστάμενη η πόλη κέντρο της ισλαμικής παράδοσης. Ωστόσο, από τη στιγμή που οι Σταυροφόροι εισέβαλαν στην πόλη στα τέλη του 11ου αιώνα, ακολούθησε η μεγάλη παρακμή, χωρίς ποτέ πλέον ν΄ ανακτήσει την αλλοτινή της δόξα.
Το 1187 μετά την μάχη του Χατίν όπου ο Σαλαντίν νίκησε τους Σταυροφόρους η πόλη περιήλθε και πάλι στους μουσουλμάνους εντασσόμενη στη συνέχεια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία έχοντας απομείνει ένα μικρό χωριό. Τον Νοέμβριο του 1917 αφού είχε ξεσπάσει ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, οι Βρετανοί κατέλαβαν την ευρύτερη περιοχή της Παλαιστίνης την οποία και έθεσαν υπό την κηδεμονία τους ως κράτος κατ΄ εντολή μέχρι και τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Μετά τη λήξη του Β' Π.Π. όταν ανακοινώθηκε από τον ΟΗΕ το 1947 το σχέδιο διαίρεσης της Παλαιστίνης για την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ, ακολουθώντας μια σειρά από παρατυπίες και παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου περί αυτοδιάθεσης των λαών όπως είχε συνομολογηθεί στο καταστατικό των Ηνωμένων Εθνών, αντί να δημιουργηθεί παράλληλα και το μέχρι τότε κατ΄ εντολή κράτος σε ανεξάρτητο Παλαιστινιακό κράτος δόθηκε η δυτική πλευρά στους Αιγυπτίους. Έτσι όταν υπογράφηκε η συνθήκη ανακωχής μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ, (Φεβρουάριος 1949), δημιουργήθηκε και η περίφημη Λωρίδα της Γάζας υπό Αιγυπτιακή επικυριαρχία και στρατιωτική διοίκηση, χωρίς όμως οι πολίτες της περιοχής αυτής να λάβουν αιγυπτιακή υπηκοότητα. Σ΄ αυτή την εξέλιξη οι σύνεδροι του ΟΗΕ αποφάσισαν την δημιουργία του Γραφείου Περίθαλψης και Εργασίας για τους Παλαιστινίους Πρόσφυγες (UNRWA). To 1956 με την Κρίση του Σουέζ και την ισραηλινή εκστρατεία του Σινά (Νοέμβριος 1956), στη εν λόγω περιοχή εισήλθαν οι Ισραηλίτες, όπου και ακολούθησε αλλαγή φρουράς εγκαθιστώντας στη λωρίδα ισραηλινή στρατιωτική διοίκηση. Σύντομα όμως το Ισραήλ αναγκάσθηκε να αποσυρθεί. Στον δε Πόλεμο των έξι ημερών, που συνέβη τον Ιούνιο του 1967, οι Ισραηλίτες επανήλθαν στη περιοχή την οποία και κατέχουν υπό στρατιωτική διοίκηση.
Περίπου 30 χρόνια αργότερα, το 1993, η Γάζα μεταφέρθηκε στην Παλαιστινιακή Εθνική Αρχή. Μετά τις εκλογές του 2006, ξέσπασε σύγκρουση μεταξύ του κόμματος της Φατάχ αρνούμενη να παραδώσει την εξουσία στη Χαμάς, με αποτέλεσμα η Χαμάς να πάρει την εξουσία στη Λωρίδα της Γάζας με τη βία. Τότε η Αίγυπτος και το Ισραήλ επέβαλαν γενικό αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας μετά και την επιδρομή της Χαμάς. Τον Ιούνιο του 2010, το Ισραήλ χαλάρωσε τον αποκλεισμό επιτρέποντας διακίνηση αγαθών, ενώ η Αίγυπτος άνοιξε εκ νέου τη διέλευση των συνόρων το 2011.
Αδελφοποιημένες πόλεις Επεξεργασία
Η Γάζα είναι αδελφοποιημένη με:
Πηγές Επεξεργασία
- Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica, τόμ. 15ος, σελ. 434
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ «Gaza (Gaza Strip)». International Dictionary of Historic Places. 4. Fitzroy Dearborn Publishers. 1996, σσ. 87–290.
- ↑ Dumper and Abu-Lughod, 2007, p.155.
- ↑ Pringle, 1993, p. 209
- ↑ Sheehan, 2000, p. 429.
- ↑ Sharon, 2009, p. 31
- ↑ Ελ-Χαντάντ, Λάιλα (Δεκεμβρίου 2006). «Hammat al-Sammara/Hammam es-Samara/Sammara Public Baths». This Week in Palestine. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2009.
- ↑ «Tel Aviv Decides to Retain Contract With Gaza City as Twin City'». Haaretz. 10 February 2008. http://www.haaretz.com/news/tel-aviv-decides-to-retain-contract-with-gaza-city-as-twin-city-1.238958. Ανακτήθηκε στις 28 April 2017.
- ↑ «La Communauté Urbaine de Dunkerque a signé des accords de coopération avec». Hôtel de ville de Dunkerque – Place Charles Valentin – 59140 Dunkerque. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008.
- ↑ Pessotto, Lorenzo. «International Affairs – Twinnings and Agreements». International Affairs Service in cooperation with Servizio Telematico Pubblico. City of Torino. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2013.
- ↑ «خبرگزاری جمهوری اسلامی». .irna.ir. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 26 Μαρτίου 2013.
- ↑ «Vennskapsbyer». Tromsø kommune, Postmottak, Rådhuset, 9299 Tromsø. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008.
- ↑ «Cidades Geminadas». Câmara Municipal de Cascais. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Νοεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008.
- ↑ «Barcelona internacional – Ciutats agermanades» (στα Ισπανικά). Ajuntament de Barcelona. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Φεβρουαρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2009.
- ↑ «Cáceres prepara su hermanamiento con la palestina Gaza» (στα Ισπανικά). © 2010 El Periódico de Extremadura. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2010.
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |