Γεωγραφία της Γουατεμάλας

Η Γουατεμάλα είναι κράτος της Κεντρικής Αμερικής. Είναι γενικά πολύ ορεινή χώρα, με εξαίρεση τη νότια παραλιακή περιοχή και τις μεγάλες πεδιάδες του βόρειου διαμερίσματος Πετέν. Δύο οροσειρές διασχίζουν τη χώρα από τα δυτικά προς τα ανατολικά, διαιρώντας την σε τρία μεγάλα τμήματα: τα υψίπεδα, την πλευρά του Ειρηνικού Ωκεανού στα νότια και και την περιοχή του Πετέν στα βόρεια των βουνών. Αυτά τα τρία τμήματα διαφέρουν στο κλίμα, στο μέσο υψόμετρο και στο τοπίο, χαρίζοντας εντυπωσιακές αντιθέσεις ανάμεσα στις θερμές και υγρές χαμηλές περιοχές, και στις κορυφές και κοιλάδες των υψιπέδων. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της χώρας είναι η μεγάλη δασοκάλυψη, που συνδέεται και με την προέλευση του ονόματός της.

Γεωγραφικές περιοχές Επεξεργασία

Το νότιο όριο των δυτικών υψιπέδων βρίσκεται η οροσειρά Σιέρα Μάδρε δε Τσιάπας, που εκτείνεται από τα σύνορα με το Μεξικό προς τα νότια και μετά ανατολικά, συνεχίζοντας χαμηλότερη προς το Ελ Σαλβαδόρ. Η ορεινή αυτή αλυσίδα χαρακτηρίζεται από τους απότομους ηφαιστειακούς κώνους της, ανάμεσα στους οποίους είναι και το Ταχουμούλκο (ύψος 4.220 μέτρα), η ψηλότερη κορυφή όχι μόνο της χώρας, αλλά και ολοκληρης της Κεντρικής Αμερικής. Και τα 37 ηφαίστεια της χώρας (τα 3 μόνο είναι ενεργά: το Πακάγια, το Σαντιαγίτο και το Δε Φουέγο), βρίσκονται σε αυτή την οροσειρά.

Η βόρεια μεγάλη οροσειρά της χώρας αρχίζει κοντά στα σύνορα με το Μεξικό με το όνομα Κουτσουματάνες και απλώνεται προς ανατολάς ως Σιέρα δε Τσουακούς και Τσαμά Σιέρας, μέχρι τη Σιέρα δε Σάντα Κρουθ και τη Σιέρα δε λας Μίνας κοντά στην Καραϊβική Θάλασσα. Οι βόρειες και νότιες οροσειρές χωρίζονται κυρίως από την κοιλάδα Μοτάγουα, όπου ο ομώνυμος ποταμός (ο μακρύτερος της χώρας, με μήκος 486 χιλιόμετρα) και οι παραπόταμοί του συλλέγουν τα νερά των υψιπέδων και τα ρίχνουν στην Καραϊβική. Ο Μοτάγουα είναι πλωτός στο τελευταίο τμήμα του, το οποίο σχηματίζει το σύνορο Γουατεμάλας-Ονδούρας.

Αξιοσημείωτοι ποταμοί είναι επίσης ο Πολοτσίκ, που χύνεται στη Λίμνη Ισαμπάλ, ο Ντούλτσε, ο Σαρστούν, που σχηματίζει το σύνορο με τη Μπελίζ, ο Ουσουμασίντα, και ο Πετέν και παραπόταμοί του.

Η Γουατεμάλα έχει περίπου 20 λίμνες, από τις οποίες μόνο 5 έχουν σημαντική έκταση. Το νερό σε όλες τις λίμνες είναι γλυκό. Η μεγαλύτερη λίμνη είναι η Ισαμπάλ, η οποία έχει έκταση 590 km² και βρίσκεται κοντά στις ακτές της Καραϊβικής. Οι άλλες 4 σημαντικές λίμνες είναι η Ατιτλάν, η Ελ Γκοφέτε, η Πετέν Ιτσά και η Αματιτλάν.

Οι περισσότερες μεγάλες πόλεις βρίσκονται στα υψίπεδα. Οι μεγαλύτερες είναι η πρωτεύουσα, Πόλη της Γουατεμάλας (υψόμετρο 1500 μ.), η Αντίγουα Γουατεμάλα (υψόμετρο 1530 μ.), το Κετσαλτενάνγκο (υψόμετρο 2350 μ.) και το Πουέρτο Μπάριος στην ακτή της Καραϊβικής. Είναι αξιοσημείωτο ότι στην ακτή του Ειρηνικού Ωκεανού δεν υπάρχουν φυσικά λιμάνια.

Κλίμα Επεξεργασία

Χαρτης της Γουατεμάλας με κατατάξεις κλίματος κατά Köppen

Το κλίμα της χώρας είναι τροπικό, θερμό και υγρό στην πλευρά του Ειρηνικού και στις χαμηλές περιοχές του Πετέν. Είναι ψυχρότερο στα υψίπεδα, όπου σημειώνονται θερμοκρασίες υπό το μηδέν στις υψηλότερες περιοχές της οροσειράς Κουτσουματάνες, και θερμό αλλά ξηρότερο στα ανατολικά διαμερίσματα.

Αριθμητικά και άλλα δεδομένα Επεξεργασία

Η τοπογραφία της Γουατεμάλας

Έκταση

Ολική: 108.889 km²
Χερσαία: 107.159 km²
Συγκριτική έκταση: Περίπου τα 4/5 της Ελλάδας

Χερσαία σύνορα

Ολικό μήκος: 1.667 km
Συνορεύουσες χώρες και μήκος συνόρων: Μεξικό 958 km, Μπελίζ 266 km, Ονδούρα 244 km, Ελ Σαλβαδόρ 199 km

Μήκος ακτογραμμής: 400 km

Χωρικά ύδατα: 12 ναυτικά μίλια

Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη: 200 ναυτικά μίλια

Ακραία σημεία

Χαμηλότερο σημείο: Ειρηνικός Ωκεανός, 0 m
Υψηλότερο σημείο: Ηφαίστειο Ταχουμούλκο, 4.220 m

Φυσικοί πόροι

Πετρέλαιο, νικέλιο, σπάνια είδη ξυλείας, αλιεία, κόμμι, υδροηλεκτρική ενέργεια

Χρήσεις γης

Αρόσιμη γη: 14,32%
Μόνιμες καλλιέργειες: 8,82%
Υπόλοιπο: 76,87% (εκτίμ. 2012)

Αρδευόμενη γη

3.121 km² (2003)

Ολικοί ανανεώσιμοι υδάτινοι πόροι

111,3 km³ (2011)

Κατανάλωση γλυκού νερού (οικιακή/βιομηχανική/αγροτική)

Εθνική: 3,46 km³/έτος (15%/31%/54%)
Κατά κεφαλή: 259,1 m³/έτος (2006)

Φυσικοί κίνδυνοι Επεξεργασία

Τρία ενεργά ηφαίστεια, εκρήγνυνται περιστασιακά. Κατά καιρούς συμβαίνουν ισχυροί σεισμοί: Ο τελευταίος μεγάλος σημειώθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 1976, σκοτώνοντας περισσότερους από 23 χιλιάδες ανθρώπους στα κεντρικά υψίπεδα. Η θέση της χώρας μεταξύ της Καραϊβικής Θάλασσας και του ανοικτού Ειρηνικού Ωκεανού την καθιστά στόχο κυκλώνων και τροπικών καταιγίδων, που πλήττουν ιδίως τις ακτές της Καραϊβικής. Ο Κυκλώνας Μιτς το 1998 και ο Κυκλώνας Σταν τον Οκτώβριο του 2005 ήταν από τους χειρότερους. Ο Σταν σκότωσε πάνω από 1.500 ανθρώπους. Οι ζημιές δεν οφείλονταν στον άνεμο, αλλά στις πλημμύρες και σε κατολισθήσεις.

Περιβαλλοντικά προβλήματα Επεξεργασία

Περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Γουατεμάλα είναι κυρίως η αποδάσωση, η διάβρωση του εδάφους και η μόλυνση των υδάτων.

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Πηγές Επεξεργασία

Παγκόσμιος Γεωγραφικός `Ατλας Παπύρου, τόμ. Β΄, σελ. 112
Εγκυκλοπαίδεια Δομή