Ο Δήμος Θυρέας, ήταν ένας δήμος που συστάθηκε με διάταγμα το 1834/1835 και καταργήθηκε το 1912 ΦΕΚ 16Α – 24/05/1835  Σύσταση του δήμου με έδρα τον οικισμό  Άγιος Ιωάννης και καταλάμβανε την ευρύτερη περιοχή του Άστρους Κυνουρίας.

Ο Δήμος, πήρε το όνομά του από την αρχαία πόλη της Θυρέας, που βρισκόταν στην περιοχή του Άστρους.

Ιστορία Επεξεργασία

Ο Δήμος Θυρέας, συστάθηκε με διάταγμα της 9ης (21ης) Νοεμβρίου 1834 / 12ης Μαΐου 1835, σύμφωνα με το οποίο συστάθηκαν οι πρώτοι δήμοι της Αρκαδίας και της Κυνουρίας. Οι πρώτοι 7 δήμοι της Κυνουρίας ήταν: ο Δήμος Θυρέας, Τανίας (με έδρα το Καστρί), Δολιανών (με έδρα τα Δολιανά), Βερβένων (με έδρα τα Βέρβενα), Πάρνωνος (με έδρα τον Άγιο Πέτρο), Σιταίνης (με έδρα την Σίταινα) και Πλατανούντος (με έδρα τον Πλάτανο). Το 1834, ο Δήμος Θυρέας περιελάμβανε τα εξης χωριά: Άγιος Ιωάννης,Άστρος, Μελιγού, Καλύβια Μελιγούς (Χειμερινή Μελιγού), Κορακοβουνίτικα Καλύβια (Κορακοβούνι)[1], Μονή Παλαιοπαναγιάς, Άγιος Ιωάννης Θεολόγος και Μετόχι Λουκούς. Το 1836, όταν οι δήμοι πήραν την τελική τους μορφή, ο Δήμος Θυρέας περιελάμβανε τα χωριά Άγιος Ιωάννης, Άστρος και Μελιγού.

Το 1840, οι δήμοι του κράτους από 720 περιορίστηκαν σε 270 και οι 12 δήμοι της Κυνουρίας σε 8. Έτσι ο Δήμος Πλατανούντος, συγχωνεύθηκε στον δήμο Θυρέας ΦΕΚ 5Α – 08/03/1841   (σελ 45).  Ο οικισμός Άστρος ορίζεται χειμερινή έδρα του δήμου.Ο οικισμός Άγιος Ιωάννης ορίζεται θερινή έδρα του δήμου. Ο δήμος περιελάμβανε τα εξης χωριά: Άγιος Ιωάννης Άστρος Μελιγού, Ξηροπήγαδο, Πλάτανος. Το 1845, προσετέθησαν επιπλέον Παράλιο Άστρος, η Μονή Λουκούς, Παλαιοπαναγιάς, Θεολόγου, Αρώματος, Αγίας Τριάδας, Ζάβιτσα και Ξηροπήγαδο (ΦΕΚ 32Α – 08/12/1845) . Το 1879, προσετέθη στον Δήμο ο Χάραδρος (τότε Τρεστενά).

Το 1912, καταργήθηκε το παλιό Δημοτικό σύστημα του 1834 και εγκαθιδρύθηκαν οι κοινότητες. Το 1912, ο Δήμος Θυρέας περιελάμβανε τα εξης χωριά: Άγιος Ιωάννης (θερινή έδρα του δήμου), Άστρος (χειμερινή έδρα του δήμου), Μελιγού, Ξηροπήγαδο, Παράλιο Άστρος, Πλάτανος, Χάραδρος, Μονή Λουκούς, Παλαιοπαναγιάς, Θεολόγου, Αρώματος, Αγίας Τριάδας, Παναγίας Σέλλας, Καστράκι, Χαντάκια, Άγιος Δημήτριος (μετόχι Μονής Λουκούς, κοντά στον Άγιο Ιωάννη) και Παναγίτσα Λευκαΐτισσα (πρώην μονή, κοντά στον Άγιο Ιωάννη).

Από τον Δήμο Θυρέας προέκυψαν οι εξης κοινότητες: Άστρους, Βερβένων, Ξηροπηγάδου, Παραλίου Άστρους, Μελιγούς, Πλατάνου και Χαράδρου. Η συνολική έκταση του πρώην δήμου ήταν 140.000 στρέμματα. Οι κοινότητες, αντικαταστάθηκαν αργότερα (1998), από το Πρόγραμμα Καποδίστριας, με τον Δήμο Βόρειας Κυνουρίας, με έδρα το Άστρος.

Δήμαρχοι Θυρέας Επεξεργασία

Οι γνωστοί δήμαρχοι Θυρέας ήταν οι εξης:

  1. Ιωάννης Ζαφειρόπουλος - δήμαρχος κατά τα έτη 1837 - 1847
  2. Ιωάννης Γ. Σαρριωάννης (Σαρηγιάννης) - 1847 - 1851
  3. Ματθαίος Πρωτοπαπάς - 1851 - 1858
  4. Γεώργιος Μ. Πουλής (Ζαφείρης ;) - δήμαρχος κατά τα έτη 1858 και 1865
  5. Νικόλαος Ματθαίος - δήμαρχος τα έτη 1858 - 1862
  6. Βασίλειος Ι. Καλαμβοκίδης- 1871 και 1874
  7. Δημήτριος Ν. Κορδώνης - δήμαρχος επί πολλά έτη (1874, 1877, 1880, 1882, 1887, 1889, 1891, 1892 κ.α.)
  8. Γεώργιος (;) Δαμιανός - δήμαρχος το 1883
  9. Νικόλαος Ι. Σακελλαρίου - δήμαρχος το 1884
  10. Ευστράτιος Χασαπογιάννης - δήμαρχος τα έτη 1889, 1891 κ.α.
  11. Ιωάννης Β. Καλαμβοκίδης - δήμαρχος τα έτη 1896 - 1900
  12. Ιωάννης (Γιαννούκος) Ν. Σακελλαρίου - πολλά έτη μεταξύ των οποίων 1908 (πιθανόν από το 1900 - 1912)

Υπήρξαν επίσης και άλλοι δήμαρχοι τα ονόματα των οποίων, όμως, και τα έτη θητειών τους δεν είναι γνωστά.

Ιστορικό Πληθυσμού Επεξεργασία

Έτος Πληθυσμός
1834 1836
1840 2059
1846 2246
1848 2354
1849 2359
1850 2356
1851 2363
1852 2405
1853 2545
1854 2530
1855 2523
1856 2440
1861 2214
1870 2342
1871 2337
1872 2331
1873 2350
1874 2314
1877 2713
1878 2671
1879 2708
1889 3251
1896 2984
1907 3339

Πηγές Επεξεργασία

  • Νικολάου Ι. Φλούδα - θυρεατικά, τόμος Α΄: Γεωλογικά, Γεωγραφικά, Τοπογραφικά, Χωρογραφικά, Εκκλησιαστικά, Ναοί Μονών, Διοικητικά Θυρέας, Αθήνα, Μάρτιος 1982

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Τα Κορακοβουνίτικα καλύβια συγχωνεύθηκαν στον Δήμο Βρασιών το 1835 της Επαρχίας Πρασιών της Λακωνίας,όπου και παρέμειναν μέχρι το 1912