Ο Δημήτρης Γιωτόπουλος (1901-1965) (ψευδώνυμα: Witte, Βήτα, Εργασία, Σταύρος) ήταν επιφανές στέλεχος του τροτσκιστικού κινήματος στη δεκαετία 1925-1935 και ο ηγέτης του ρεύματος του Αρχειομαρξισμού.

Δημήτρης Γιωτόπουλος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1901
Γιαννιτσού Φθιώτιδας
Θάνατος1965
ΚατοικίαΠαρίσι (Δεκαετία του 1930 – 1952)
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυνδικαλιστής
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΣοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος, Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας, Κομμουνιστική Οργάνωση Μπολσεβίκων Λενινιστών Ελλάδας - Αρχειομαρξιστών και Κομμουνιστικό Αρχειομαρξιστικό Κόμμα Ελλάδας
Οικογένεια
ΤέκναΑλέξανδρος Γιωτόπουλος

Μετά το 1947 αποκήρυξε την κομμουνιστική ιδεολογία και στράφηκε προς το φιλελευθερισμό και τον αντικομμουνισμό.

Τα Πρώτα Χρόνια

Επεξεργασία

Ο Γιωτόπουλος γεννήθηκε το 1901 στην Υπάτη Φθιώτιδας[1]. Συμμετείχε στη κίνηση που συγκροτήθηκε γύρω από το περιοδικό Αρχείον Μαρξισμού.[2]

Επικεφαλής του ρεύματος του Αρχειομαρξισμού

Επεξεργασία

Μετά την παραίτηση του επικεφαλής Φραγκίσκο Τζουλάτι το 1926, ο Γιωτόπουλος αναδείχθηκε ως ο επικεφαλής της κίνησης. Η πολιτική πρόταση που πιθανόν προέκρινε ήταν η οργανωτική αυτονομία από το ΚΚΕ, σε αντίθεση με τη πολιτική πρόταση του Τζουλάτι.[3]

Στέλεχος του διεθνή τρoτσκισμού

Επεξεργασία

Το 1932 ως επικεφαλής της μεγαλύτερης οργάνωσης με αναφορά στον Τροτσκισμό, ορίστηκε Διαρκής Γραμματέας της Διεθνούς Γραμματείας. Μεταξύ άλλων, είχε συνάντηση με τον Τρότσκι, όπου διαφώνησαν στο σκοπό της κυβέρνησης, αλλά και στο ζήτημα του Μακεδονικού, όπου ο Γιωτόπουλος στήριξε την Ελληνικότητα της Ελληνικής Μακεδονίας.[4] Το 1934 διέκοψε τις πολιτικές σχέσεις κατόπιν σύγκρουσης με τον Τρότσκι, με αποτέλεσμα τη διάσπαση της οργάνωσης.[2]

Ισπανία και Γαλλία

Επεξεργασία

Το 1936 ήταν επικηρυγμένος για 500.000 δραχμές, με αποτέλεσμα να καταφύγει στην Ισπανία, όπου παραβρέθηκε στον Ισπανικό Εμφύλιο στις τάξεις του POUM. Συνελήφθη από τις δυνάμεις του Κομμουνιστικού κόμματος Ισπανίας μετά τα Γεγονότα του Μάη του 1937 στην Ισπανία, και απελευθερώθηκε μετά από διεθνή κινητοποίηση από τη Δημοκρατική Κυβέρνηση Ισπανίας και πέρασε στη Γαλλία όπου παρέμεινε μέχρι και μετά το τέλος του πολέμου.[5]

Στο ΚΑΚΕ τη περίοδο του Εμφυλίου πολέμου

Επεξεργασία

Ο Γιωτόπουλος την περίοδο της Κατοχής της Ελλάδας, βρίσκεται στη Γαλλία. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1947 και εισηγήθηκε άμεσα την πολιτική μετατόπιση του αρχειομαρξιστικού κόμματος από τον επαναστατικό κομμουνισμό στον σοσιαλιστικό μεταρυθμισμό.[6] Το αρχειομαρξιστικό κόμμα οδηγήθηκε σταδιακά στον αντικομμουνισμό, παρά την πιο φιλική πολιτική του κόμματος του 1944-45 ως προς το ΕΑΜ και το ΚΚΕ[7].

Φιλελεύθερος Σοσιαλισμός και αντικομμουνισμός

Επεξεργασία

Το 1952 ο Γιωτόπουλος επέστρεψε μόνιμα στην Ελλάδα. Στις δεκαετίες 1950-1960, στράφηκε στο φιλελεύθερο σοσιαλισμό, έχοντας εξελιχθεί όμως σε αντικομμουνιστή, συνεργάστηκε με γνωστούς αντικομμουνιστές στην έκδοση του περιοδικού «Διεθνής Ζωή»,[2] και με κρατικές υπηρεσίες.[8]

Εργάστηκε ως χημικός και ως μεταφραστής. Παράλληλα, δραστηριοποιήθηκε στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα, ως σύμβουλος της Ομοσπονδίας Μεταλλευτών Ελλάδος (ΟΜΕ) την περίοδο 1956-1961, ενώ την ίδια περίοδο υπήρξε αντιπρόσωπος της ΟΜΕ στα διεθνή συνέδρια και την εκτελεστική επιτροπή της Διεθνούς Ομοσπονδίας Μεταλλωρύχων. Συμμετείχε στην οργάνωση Σοσιαλιστική Ένωση από το 1963 όπου στήριζε την Ένωση Κέντρου.[9]

Πέθανε από καρκίνο στις 14 Ιανουαρίου του 1965.[10]

Γιος του ήταν ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος, μέλος και φερόμενος ως καθοδηγητής της οργάνωσης 17 Νοέμβρη[11].

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Θεόδωρος Μπενάκης: Δημήτρης Γιωτόπουλος: Μια πορεία από τον επαναστατικό στο φιλελεύθερο Σοσιαλισμό, Εκδόσεις Κούριερ Εκδοτική σελ 11
  2. 2,0 2,1 2,2 Epochi, rizospastis gr | Synchroni (20 Ιουλίου 2002). «rizospastis.gr - Ποιος ήταν ο Δημήτρης Γιωτόπουλος». ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2019. 
  3. Η οργάνωση Αρχείον του Μαρξισμού (1919-1934), κοινωνικοί αγώνες, πολιτική οργάνωση, ιδεολογία και πολιτισμικές πρακτικές στα εργατικά στρώματα της μεσοπολεμικής Ελλάδας, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Κώστας Παλούκης, διδακτορική διατριβή 2017 σελ. 91
  4. Θεόδωρος Μπενάκης: Δημήτρης Γιωτόπουλος: Μια πορεία από τον επαναστατικό στο φιλελεύθερο Σοσιαλισμό, Εκδόσεις Κούριερ Εκδοτική σελ 83-4
  5. in.gr (18 Ιουλίου 2002). «Το ιστορικό της οικογένειας του Αλέξανδρου Γιωτόπουλου». in.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 2019. 
  6. Paloukis, Kostas (στα αγγλικά). Οι αρχειομαρξιστές στον εμφύλιο πόλεμο: Το «Τρίτο Μέτωπο» και «ο αγώνας για το τσάκισμα της ανταρσίας» σελίδα 5. https://www.academia.edu/30403934/%CE%9F%CE%B9_%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%BE%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%82_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%B5%CE%BC%CF%86%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%BF_%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF_%CE%A4%CE%BF_%CE%A4%CF%81%CE%AF%CF%84%CE%BF_%CE%9C%CE%AD%CF%84%CF%89%CF%80%CE%BF_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%BF_%CE%B1%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82_%CE%B3%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%BF_%CF%84%CF%83%CE%AC%CE%BA%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%81%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82_. 
  7. Paloukis, Kostas (στα αγγλικά). Οι αρχειομαρξιστές στον εμφύλιο πόλεμο: Το «Τρίτο Μέτωπο» και «ο αγώνας για το τσάκισμα της ανταρσίας» σελίδες 1, 2 και 8. https://www.academia.edu/30403934/%CE%9F%CE%B9_%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CF%81%CE%BE%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%AD%CF%82_%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD_%CE%B5%CE%BC%CF%86%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%BF_%CF%80%CF%8C%CE%BB%CE%B5%CE%BC%CE%BF_%CE%A4%CE%BF_%CE%A4%CF%81%CE%AF%CF%84%CE%BF_%CE%9C%CE%AD%CF%84%CF%89%CF%80%CE%BF_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%BF_%CE%B1%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B1%CF%82_%CE%B3%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%BF_%CF%84%CF%83%CE%AC%CE%BA%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1%CF%81%CF%83%CE%AF%CE%B1%CF%82_. 
  8. "Το ιστορικό της οικογένειας του Αλέξανδρου Γιωτόπουλου," in.gr (18 Ιουλ. 2002). Πηγή: Το Βήμα (Τετάρτη, 17 Ιουλίου). Ανακτήθηκε 25.02.2015.
  9. Θεόδωρος Μπενάκης: Δημήτρης Γιωτόπουλος: Μια πορεία από τον επαναστατικό στο φιλελεύθερο Σοσιαλισμό, Εκδόσεις Κούριερ Εκδοτική σελ 179
  10. Θεόδωρος Μπενάκης: Δημήτρης Γιωτόπουλος: Μια πορεία από τον επαναστατικό στο φιλελεύθερο Σοσιαλισμό, Εκδόσεις Κούριερ Εκδοτική σελ 184
  11. (Μπενάκης, 2003), σελ.185

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  • Θεόδωρος Μπενάκης: Δημήτρης Γιωτόπουλος: Μια πορεία από τον επαναστατικό στο φιλελεύθερο Σοσιαλισμό, Εκδόσεις Κούριερ Εκδοτική