Οθωμανική εισβολή στη Μάνη (1770)

Η Οθωμανική Εισβολή στη Μάνη (1770), ήταν μία από τις πολλές επιχειρήσεις των Οθωμανών προκειμένου να υποτάξουν την Μάνη. Η Μάνη, ήταν μία από τις λίγες περιοχές της Ελλάδας που δεν κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς, λόγω του ανώμαλου εδάφους και των ανυπότακτων κατοίκων της. Οι Μανιάτες, προκαλούσαν συχνά προβλήματα στους Οθωμανούς, αφού συμμαχούσαν με τους Ενετούς, όταν υπήρχε πόλεμος μεταξύ Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και Βενετίας, ενώ ασχολούνταν και με την πειρατεία.

Οθωμανική εισβολή στη Μάνη (1770)
Ορλωφικά
Χρονολογία1770
ΤόποςΜάνη, Ελλάδα
Έκβασηνίκη των Μανιατών
Αντιμαχόμενοι
Ηγετικά πρόσωπα
Χατζή Οσμάν †

Προεόρτια Επεξεργασία

Μετά την αποτυχημένη επανάσταση των Ορλωφικών (1770), στην οποία συμμετείχαν οι Μανιάτες, οι Τουρκαλβανοί[1] λεηλάτησαν ολόκληρη την Πελοπόννησο, με αποτέλεσμα οι Μανιάτες να εγκλωβιστούν στο εσωτερικό της Μάνης, πράγμα καταστροφικό για τους ίδιους. Έτσι αναγκάστηκαν να πληρώνουν, ως φόρο υποτελείας, στους Οθωμανούς 15 γρόσια[2]. Επίσης, οι οθωμανοί, διόρισαν και έναν μανιάτη μπέη, για να τους κυβερνήσει. Επιπλέον, έστειλαν τάγματα Τουρκαλβανών προκειμένου να κάνουν επιδρομές στην Μάνη. Παρόλα αυτά, οι Μανιάτες, συνέχιζαν να προκαλούν προβλήματα στους Οθωμανούς.

Ο πασάς της Πελοποννήσου, Χατζή Οσμάν, θεώρησε ότι ήταν καλή ευκαιρία να καταλάβει την Μάνη, προκειμένου να εντυπωσιάζει τον Σουλτάνο. Έτσι, συγκέντρωσε μεγάλες ένοπλες ομάδες Τουρκαλβανών για να τον συνοδεύσουν στην εκστρατεία του. Όταν οι Μανιάτες έμαθαν τα σχέδια των Οθωμανών, δημιούργησαν έναν μεγάλο στρατό, κάτω από τις εντολές του Έξαρχου Γρηγοράκη και του ανιψιού του, Τζανέτου Γρηγοράκη, μέλη της μεγάλης οικογένειας Γρηγοράκη με καταγωγή από τον Αγερανό και το Σκουτάρι και στρατοπέδευσαν στα βουνά πάνω από το χωριό Παρασυρός, περιμένοντας τους Οθωμανούς.

Εισβολή Επεξεργασία

Όταν ο οθωμανικός στρατός έφτασε στο Γύθειο, ο μπέης Χασάν Γαζή έστειλε τον Αλή Μπέη με 10.000 άνδρες στην Καστανιά Λακωνίας, προκειμένου να αντιμετωπίσει τους κλέφτες Κωνσταντή Κολοκοτρώνη και Παναγιώταρο Βενετζιανάκη[3]. Η πόλη προστατευόταν από 400 άνδρες, γυναίκες και παιδιά και οι Οθωμανοί την πολιορκούσαν επί 12 ημέρες, μέχρι που σκότωσαν τους υπερασπιστές, με αποτέλεσμα να γλιτώσουν μόνο 100 Έλληνες[4].

Οι Οθωμανοί στην συνέχεια, κατευθύνθηκαν προς το Σκουτάρι, το οποίο ήταν εγκαταλελειμμένο εκτός από τον Πύργο των Γρηγοράκηδων, τον οποίο υπερασπίζονταν 15 άνδρες υπό τον Γιάννη Κατσανό[5]. Οι Οθωμανοί πολιορκούσαν τον πύργο επί 3 ημέρες χωρίς αποτέλεσμα. Την τρίτη, όμως νύχτα, ο Γαζής ανατίναξε με πυρίτιδα τον πύργο, σκοτώνοντας όλους τους υπερασπιστές.

Έπειτα, ο στρατός βάδισε προς μία πεδιάδα ανάμεσα στα χωριά Παρασυρός και Σκουτάρι, που τότε ονομαζόταν Άγια πηγάδια, λόγω της ύπαρξης μονής στην οποία άνηκαν τα πηγάδια. Οι Μανιάτες έφτασαν στην περιοχή και έστειλαν 3 αδέρφια στον Γαζή, οι οποίοι ζήτησαν από τον Γαζή να αποχωρήσει ή να αντιμετωπίσει τον στρατό των Μανιατών. Ο Γαζής, βλέποντας ότι ο στρατός του ήταν μεγαλύτερος από αυτό των Μανιατών, απάντησε αποκεφαλίζοντας τους απεσταλμένους και τοποθέτησαν τα κεφάλια τους σε ασημένια πιάτα.

Οι Μανιάτες εξοργίστηκαν και πριν οι Οθωμανοί ετοιμαστούν, τους επιτέθηκαν. Η μάχη έληξε με βαριά ήττα των Οθωμανών και μεγάλες απώλειες. Ο Γαζής, με τους εναπομείναντες στρατιώτες, υποχώρησαν. Οι Μανιάτες, μη έχοντας που να θάψουν τόσα πολλά πτώματα, έριξαν τους πιο πολλούς στα γύρω πηγάδια, με αποτέλεσμα η περιοχή να ονομαστεί Βρωμοπήγαδα.

Συνέπειες Επεξεργασία

Ο Γαζής, έστειλε απεσταλμένο στον Έξαρχο, λέγοντας ότι ήθελε να διαπραγματευτεί. Οι άνδρες συναντήθηκαν στην Τρίπολη, αλλά την επόμενη μέρα ο Έξαρχος βρέθηκε αποκεφαλισμένος και ανασκολοπισμένος. Όταν η μητέρα του Έξαρχου έμαθε την είδηση, εξοργίστηκε[2] και την Κυριακή του Πάσχα, κάλεσε όλους του άνδρες του Σκουταρίου να εκδικηθούν για τον χαμό του γιου της. Σύντομα, οι άνδρες, υπό τις διαταγές του Τζανέτου Γρηγοράκη, ντύθηκαν ιερείς και πήγαν στο Κάστρο του Πασσαβά, που ήταν υπό οθωμανική διοίκηση. Εκεί, ζήτησαν από τον διοικητή να μπουν μέσα για να ευλογήσουν το κάστρο[2], έχοντας κρυμμένα όπλα. Μόλις μπήκαν άρχισε η σφαγή με αποτέλεσμα κανείς Οθωμανός να μην βγει ζωντανός[2]. Έτσι, ο Πασσαβάς καταλήφθηκε και δεν ξανακατοικήθηκε ποτέ. Στην συνέχεια, οι Οθωμανοί, προσπάθησαν να καταστρέψουν τον Τζανέτο δύο φορές: το 1803 και το 1807[2]. Οι Οθωμανοί, προσπάθησαν και πάλι να καταλάβουν τη Μάνη το 1815, με την κατάληψη του Σκουταρίου, το οποίο απελευθερώθηκε όταν οι Μανιάτες κήρυξαν Επανάσταση.

Σημειώσεις Επεξεργασία

  1. Νικολάου, Γεώργιος (1997). «Islamisations et Christianisations dans le Peloponnese (1715- 1832)». didaktorika.gr (Universite des Sciences Humaines - Strasbourg II): 313. doi:10.12681/eadd/8139. http://hdl.handle.net/10442/hedi/8139. Ανακτήθηκε στις 14 Ιουνίου 2017. «Il est à signaler que dans ces contrées s'étaient installés, probablement vers 1715 et après 1770, des Albanais musulmans (Turcalbanais), qui furent l'un des facteurs de diffusion de l'islam.». 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Greenhalgh και Eliopoulos - Βαθιά Μέσα στη Μάνη, ταξίδι στο νοτιότερο άκρο της Ελλάδας
  3. Ρουμελιώτη, Ηρωίδες της Λακωνίας και της Μάνης Όλης (1453–1944)
  4. Ρουμελιώτη, Ηρωίδες της Λακωνίας και της Μάνης Όλης (1453–1944)
  5. Ramp, Μάνη

Πηγές Επεξεργασία

  • Peter Greenhalgh και Edward Ηλιόπουλος - Βαθιά μέσα στη Μάνη: Ταξίδι στο νοτιότερο άκρο της Ελλάδας, ISBN 0-571-13524-2
  • Philip Ramp - Μάνη
  • Ιωάννη Χ. Ρουμελιώτη - Ηρωίδες της Μάνης και ολόκληρης της Λακωνίας (1453 - 1944), ISBN 960-87030-1-8
 
 
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Ottoman invasion of Mani (1770) της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).