Εκλογές στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία
Στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία διεξάγονται εκλογές σε εθνικό επίπεδο, για πρόεδρο και για κοινοβούλιο. Ο πρόεδρος εκλέγεται από το λαό για θητεία 5 ετών. Η Εθνοσυνέλευση της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας (Assemblée Nationale) απαρτίζεται από 105 μέλη, τα οποία εκλέγονται για θητεία 5 ετών με τη χρήση του συστήματος 2 γύρων. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω.
Πρόσφατες εκλογές Επεξεργασία
2020-21 Επεξεργασία
Ιστορικό εκλογών Επεξεργασία
Προεδρικές εκλογές Επεξεργασία
1964 Επεξεργασία
Οι πρώτες προεδρικές εκλογές διενεργήθηκαν στις 5 Ιανουαρίου 1964. Την περίοδο εκείνη η χώρα ήταν μονοκομματικό κράτος, με μοναδικό νόμιμο πολιτικό κόμμα το Κίνημα για την Κοινωνική Εξέλιξη της Μαύρης Αφρικής (MESAN). Πρόεδρος εξελέγη με ποσοστό 97% ο Νταβίντ Ντακό. Η συμμετοχή ήταν 93,81%.[1]
1981 Επεξεργασία
Οι επόμενες προεδρικές εκλογές στις 15 Μαρτίου 1981 ήταν οι πρώτες πολυκομματικές στην ιστορία της χώρας.[2] Πρόεδρος εκλέχθηκε ο Νταβίντ Ντακό, υποστηριζόμενος από την Κεντροαφρικανική Δημοκρατική Ένωση με ποσοστό 51,10%, κερδίζοντας άλλους 4 υποψηφίους.[3]
1992 Επεξεργασία
Στις 25 Οκτωβρίου 1992 διεξήχθησαν προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, για πρώτη φορά έπειτα από την αποκατάσταση της πολυκομματικής δημοκρατίας το 1991.[4] Ο πρόεδρος Αντρέ Κολινγκμπά ήρθε τελευταίος.[5] Ωστόσο, τα αποτελέσματα σε αμφότερες τις εκλογικές αναμετρήσεις ακυρώθηκαν από το Ανώτατο Δικαστήριο εξαιτίας εκτεταμένων παρατυπιών. Την επόμενη χρονιά διεξήχθησαν νέες εκλογές.
1993 Επεξεργασία
Γενικές εκλογές διεξήχθησαν το 1993 σε δύο γύρους, στις 22 Αυγούστου και στις 19 Σεπτεμβρίου. Νικητής των προεδρικών εκλογών αναδείχθηκε ο Ανζ Φελίξ Πατασέ από το Κίνημα για την Απελευθέρωση του Κεντροαφρικανικού Λαού (MLPC), ο οποίος επικράτησε με 53,49% του αρχηγού του Πατριωτικού Μετώπου για Πρόοδο, Αμπέλ Γκουμπά (46,51%) στον δεύτερο γύρο. Ο Αντρέ Κολινγκμπά, που ήταν μέχρι τότε πρόεδρος, έμεινε εκτός 2ου γύρου κερδίζοντας μόνο το 12% των ψήφων. Ο Κολινγκμπά είχε αποπειραθεί να παραμείνει πρόεδρος με δύο διατάγματα που εκδόθηκαν στις 28 Αυγούστου αλλάζοντας τη σύνθεση του Ανωτάτου Δικαστηρίου και τροποποιώντας τον Εκλογικό Νόμο, έτσι ώστε να χειραγωγηθεί η εκλογική διαδικασία. Ωστόσο, έπειτα από πιέσεις από την γαλλική κυβέρνηση, τα διατάγματα ανακλήθηκαν.[6]
Όταν ο Πατασέ ανέλαβε καθήκοντα στις 22 Οκτωβρίου, ήταν η πρώτη και μέχρι σήμερα η μοναδική φορά από την εποχή της ανεξαρτησίας στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία που μία κυβέρνηση παρέδιδε την εξουσία στην αντιπολίτευση με ειρηνικό τρόπο.
1999 Επεξεργασία
Στις προεδρικές εκλογές που έγιναν στις 19 Σεπτεμβρίου 1999 επανεξελέγη με 51,33% πρόεδρος Πατασέ, από τον πρώτο γύρο. Η συμμετοχή στις εκλογές ήταν 59,1%.[7]
2005 Επεξεργασία
Ο Φρανσουά Μποζιζέ κέρδισε τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2005 και στερεώθηκε στην εξουσία. Αρχικά κέρδισε τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών (13 Μαρτίου του 2005), με δεύτερο τον Μαρτίν Ζιγκελέ. [8] Στις 8 Μαΐου 2005 εξελέγη πρόεδρος, νικώντας στον τελικό γύρο τον αντίπαλό του, με 64,6%.[9] Η ορκωμοσία του Μποζιζέ έγινε στις 11 Ιουνίου.[10]
2011 Επεξεργασία
Στις 23 Ιανουαρίου 2011 πρόεδρος επανεξελέγη ο Φρανσουά Μποζιζέ.
Βουλευτικές εκλογές Επεξεργασία
Πριν την ανεξαρτησία Επεξεργασία
Οι πρώτες εκλογές στο Ουμπανγκί Σαρί έγιναν στις 15 Δεκεμβρίου 1946.[11] Το αποτέλεσμα ήταν η νίκη της Ουμπανγκιανής Οικονομικής και Κοινωνικής Δράσης με αρχηγό τον Μπαρτελεμί Μπογκαντά, που κέρδισε και τις 15 έδρες στο δεύτερο κολέγιο (για τους Αφρικανούς). Ακολούθησαν οι εκλογές για την εδαφική συνέλευση τον Μάρτιο του 1952 στις οποίες κέρδισε το Κίνημα για την Κοινωνική Εξέλιξη της Μαύρης Αφρικής (MESAN), με 17 έδρες (όλες στο δεύτερο κολέγιο).[12]
Εκλογές έγιναν και στις 31 Μαρτίου 1957 και εξελέγησαν όλες οι 50 έδρες, που κέρδισε πάλι το κόμμα του Μπογκαντά, αναδείχθηκαν με καθολική ψηφοφορία.[13]
1959 Επεξεργασία
Βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν σε 2 γύρους, στις 5 και στις 29 Απριλίου 1959. Νικητής πάλι ήταν το MESAN, που κέρδισε όλες τις 50 έδρες/[14] Η προσέλευση στις κάλπες ήταν 56,71%.
1964 Επεξεργασία
Στις 15 Μαρτίου 1964 κέρδισε τις εκλογές το μοναδικό νόμιμο κόμμα της περιόδου, το MESAN. Και οι 60 έδρες στην εθνοσυνέλευση κερδήθηκαν από το κίνημα εκείνο.
1987 Επεξεργασία
Οι πρώτες από το 1964 βουλευτικές εκλογές έγιναν στις 31 Ιουλίου 1987, ξανά υπό μονοκομματικό καθεστώς. Το μοναδικό νόμιμο κόμμα Κεντροαφρικανικός Δημοκρατικός Συναγερμός. Το κόμμα έλαβε μέρος με 142 υποψηφίους για τις 52 έδρες της εθνοσυνέλευσης με τη συμμετοχή να κυμαίνεται στο 50%.[15]
1992 Επεξεργασία
Οι γενικές εκλογές του 1992 διεξήχθησαν μαζί με τις προεδρικές και ακυρώθηκαν τελικά από το Ανώτατο Δικαστήριο.
1993 Επεξεργασία
Στις εκλογές του 1993, που διεξήχθησαν παράλληλα με τις προεδρικές εκλογές, το κόμμα MLPC κέρδισε 34 από τις συνολικά 85 έδρες.
1998 Επεξεργασία
Οι εκλογές του 1998 έγιναν σε δύο γύρους, στις 22 Νοεμβρίου και στις 13 Δεκεμβρίου.[16] Παρότι το Κίνημα για την Απελευθέρωση του Κεντροαφρικανικού Λαού έλαβε τις περισσότερες έδρες, έπειτα από τη διεξαγωγή του 2ου γύρου, ο συνασπισμός της αντιπολίτευσης (UFAP) κέρδισε συνολικά 55 έδρες και την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
2005 Επεξεργασία
Παράλληλα με τις προεδρικές εκλογές, σε 2 γύρους, έγιναν βουλευτικές εκλογές. Το κόμμα Εθνική Συσπείρωση "Kwa Na Kwa" κέρδισε 42 από τις συνολικά 105 έδρες, με 12 έδρες να περιέρχονται στο Κίνημα για την Απελευθέρωση του Κεντροαφρικανικού Λαού.
2011 Επεξεργασία
Στις γενικές εκλογές του 2011, πρώτο κόμμα στο κοινοβούλιο αναδείχθηκε η Εθνική Συσπείρωση "Kwa Na Kwa". Την ίδια ημέρα διεξήχθησαν και προεδρικές εκλογές.
2015-16 Επεξεργασία
Εκλογές διεξήχθησαν στις 30 Δεκεμβρίου 2015. Πρόεδρος εξελέγη στον δεύτερο γύρο, στις 14 Φεβρουαρίου 2016, ο Φοστέν-Αρσάνζ Τουαντερά.[17] Ο Τουαντερά έλαβε ποσοστό 63% των ψήφων, κερδίζοντας τον επίσης πρώην πρωθυπουργό, Ανισέ Ζορζ Ντολογκελέ.[18]
Δημοψηφίσματα Επεξεργασία
2015 Επεξεργασία
Το πιο πρόσφατο δημοψήφισμα στη χώρα έγινε στις 13 και στις 14 Δεκεμβρίου 2015 για ένα νέο σύνταγμα.[19] Το νέο σύνταγμα εγκρίθηκε αρχικά από το Μεταβατικό Συμβούλιο στις 30 Αυγούστου 2015.[20] Με βάση αυτό, θεσπίστηκε Γερουσία και Εθνική Εκλογική Αρχή, ενώ οι αποφάσεις του Προέδρου και του Πρωθυπουργού θα πρέπει να εγκρίνονται και από τους υπουργούς. Επίσης, η κυβέρνηση θα πρέπει να συμβουλεύεται την Εθνοσυνέλευση όταν υπογράφεται ένα συμβόλαιο σχετικό με τους φυσικούς πόρους.[20] Αρχικά το δημοψήφισμα είχε προγραμματιστεί να διεξαχθεί στις 5 Οκτωβρίου 2015, προτού διενεργηθούν οι γενικές εκλογές, όμως καθυστέρησε.[20] Εξαιτίας βίαιων επεισοδίων κατά την ημέρα της ψηφοφορίας, το δημοψήφισμα παρατάθηκε για μία ημέρα.[19] Το νέο σύνταγμα υπερψηφίστηκε από το 93% των πολιτών.[21]
| Επιλογή | Ψήφοι | % |
|---|---|---|
| Υπέρ | 689.182 | 93,00 |
| Κατά | 51.874 | 7,00 |
| Άκυρα/λευκά | – | |
| Σύνολο | 741.056 | 100 |
| Εγγεγραμμένοι/συμμετοχή | 1.954.433 | |
| Πηγή: Elections en République Centrafricaine | ||
1945-58 Επεξεργασία
Όταν ακόμα η χώρα ήταν γαλλική αποικία, ως Ουμπανγκί-Σαρί, διεξήχθησαν δημοψηφίσματα για σύνταγμα (ως μέρος του δημοψηφίσματος για το Σύνταγμα της Γαλλίας), στις 21 Οκτωβρίου 1945 (συμμετοχή 83,5%), [22], στις 5 Μαΐου 1946 (εγκρίθηκε από το 65,9% με προσέλευση 59,9%), στις 13 Οκτωβρίου 1946 (απορρίφθηκε το σύνταγμα με 77,3% και συμμετοχή 64,5%) και στις 28 Σεπτεμβρίου 1958 (εγκρίθηκε το σύνταγμα από το 98,77% των ψηφοφόρων).[23]
1981 Επεξεργασία
Σε δημοψήφισμα που έγινε την 1η Φεβρουαρίου 1981, εγκρίθηκε ένα νέο σύνταγμα από το 98,55% των ψηφοφόρων, με το οποίο επέστρεψε ο πολυκομματισμός για πρώτη φορά από το 1962. Η συμμετοχή διαμορφώθηκε στο 92,53%.[24] Έπειτα από το δημοψήφισμα, διεξήχθησαν προεδρικές εκλογές στις 15 Μαρτίου. Όμως, ένα στρατιωτικό πραξικόπημα είχε ως αποτέλεσμα να μην γίνουν βουλευτικές εκλογές.
1986 Επεξεργασία
Ένα νέο σύνταγμα εγκρίθηκε με δημοψήφισμα στις 21 Νοεμβρίου 1986 και η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία έγινε ξανά μονοκομματικό κράτος με ηγέτη τον Αντρέ Κολινγκμπά, με απεριόριστη θητεία. Το 92,22% των πολιτών υπερψήφισαν το νέο σύνταγμα, με συμμετοχή 87,6%. Συνεπεία του δημοψηφίσματος έγιναν βουλευτικές εκλογές τον Ιούλιο του 1987.
1994 Επεξεργασία
Οι πολίτες υπερψήφισαν σε ποσοστό 82,7% ένα νέο σύνταγμα σε δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 28 Δεκεμβρίου 1994 με τη συμμετοχή του 45% των εγγεγραμμένων. Με το νέο σύνταγμα η χώρα έγινε Προεδρική Δημοκρατία με εθνοσυνέλευση με ένα σώμα και με πρωθυπουργό.
2004 Επεξεργασία
Στις 5 Δεκεμβρίου 2004 το 91,37% των πολιτών ενέκριναν το νέο σύνταγμα, με το οποίο το πολίτευμα έγινε Ημιπροεδρική Δημοκρατία και η μέγιστη παραμονή του Προέδρου στην εξουσία περιορίστηκε σε 2 θητείες. Η συμμετοχή στο δημοψήφισμα ήταν της τάξης του 77,1%.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Adam Carr's Election Archive
- African Elections Database
- Observatoire National des Elections- Εκλογικό παρατηρητήριο για τις εκλογές του 2011
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Dolf Sternberger, Bernhard Vogel, Dieter Nohlen & Klaus Landfried (1969) Die Wahl der Parlamente: Band II: Afrika, Zweiter Halbband, p2467 (Γερμανικά)
- ↑ Nohlen, D, Krennerich, M & Thibaut, B (1999) Elections in Africa: A data handbook, p210 ISBN 0-19-829645-2
- ↑ EISA Αρχειοθετήθηκε 2010-12-02 στο Wayback Machine., Αποτελέσματα προεδρικών εκλογών του 1981.
- ↑ Central African Republic: Elections in 1993 Inter-Parliamentary Union
- ↑ Central African Republic timeline BBC News
- ↑ Elections held in 1993 IPU
- ↑ EISA Αρχειοθετήθηκε 2010-12-02 στο Wayback Machine., Αποτελέσματα εκλογών του 1999.
- ↑ "Two to face off in second round of presidential poll", IRIN, 1 Απριλίου 2005.
- ↑ "Incumbent wins presidency", IRIN, 24-5-2005.
- ↑ "Central Africa Gets Chief", Agence France-Presse, 11 Ιουνίου 2005.
- ↑ Parliament of the Central African Republic Αρχειοθετήθηκε 2012-07-18 at Archive.is Juan Fandos-Rius
- ↑ McLean-Thompson, V & Adloff, R The emerging states of French Equatorial Africa, p392
- ↑ Parliament of the Central African Republic Αρχειοθετήθηκε 2012-07-18 at Archive.is Juan Fandos-Rius
- ↑ CAR: 1959 Legislative/National Assembly election results Αρχειοθετήθηκε 2010-12-02 στο Wayback Machine. EISA
- ↑ Central African Republic Inter-Parliamentary Union
- ↑ Central African Republic: Elections held in 1998 Inter-Parliamentary Union
- ↑ Centrafrique : Le corps électoral convoqué le 14 février pour le 1er tour des législatives et le second tour de la présidentielle Αρχειοθετήθηκε 2017-01-04 στο Wayback Machine. (στα γαλλικά), RJDH, 28 Ιανουαρίου 2016
- ↑ CAR presidential election: Faustin Touadera declared winner BBC News, 20 Φεβρουαρίου 2016
- ↑ 19,0 19,1 Voting extended for Central African referendum after violence Reuters, 14-12-2015
- ↑ 20,0 20,1 20,2 Central African Republic council adopts new constitution Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine. ENCA, 1-9-2015
- ↑ Central African Republic voters say yes to new constitution Deutsche Welle, 22-12-2015
- ↑ Sternberger, D, Vogel, B, Nohlen, D & Landfried, K (1969) Die Wahl der Parlamente: Band II: Afrika, Zweiter Halbband, p2463 (Γερμανικά)
- ↑ Frankreich, 28. September 1958 : Verfassung Direct Democracy
- ↑ CAR: 1981 Constitutional referendum Αρχειοθετήθηκε 2016-01-05 στο Wayback Machine. EISA