Ελεάζαρ Αβαράν

Για άλλα πρόσωπα με το όνομα Ελεάζαρ, δείτε: Ελεάζαρ (αποσαφήνιση).

Ο Ελεάζαρ Αβαράν ή ΧαΜακαμπί ή ΧαΧορανί ή Χορανί ή Χοράν, εβρ. אלעזר המכבי ή אלעזר המכבי ή אלעזר החורני (απεβ. 162 π.Χ.) από την Ασμοναϊκή δυναστεία συμμετείχε στην εξέγερση των Μακκαβαίων εναντίον των Σελευκιδών και σκοτώθηκε στη Μάχη του Βεθζαχαρία.

Ελεάζαρ Αβαράν
Γενικές πληροφορίες
Θάνατος	162 π.Χ.
Αιτία θανάτου	πεσών σε μάχη
Χώρα πολιτογράφησης	Αυτοκρατορία των Σελευκιδών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολεμιστής
Οικογένεια
Γονείς	Ματταθίας
Αδέλφια	Ιούδας Μακκαβαίος Ιωάννης Γαδδί Ιωνάθαν Απφούς Σίμων ο Θασσί
Οικογένεια	Μακκαβαίοι
Σχετικά πολυμέσα

Το τέλος του ζηλωτή Ελεάζαρ Αβαράν, στη μάχη του Βεθ-Ζεκχαρίαχ. Χαλκογραφία του Γκυστάβ Ντορέ, 1866.

Βιογραφία

Ήταν ο 4ος γιος του Ματταθία. Ηγέτες της εξέγερσης ήταν ο 3ος γιος Ιούδας Μακκαβαίος (167-160) και μετά ο 5ος γιος Ιωνάθαν Απφούς (161-143).

Λίγα γνωρίζουμε γι' αυτόν, εκτός από το τέλος του στη μάχη. Σύμφωνα με το χειρόγραφο του Αντιόχου, ο πατέρας του τον θεωρούσε ζηλωτή μεταξύ των ζηλωτών, όπως ο Πινχάς (Φινεχάς) της Π. Διαθήκης. Στο βιβλίο των Μακκαβαίων 2, 8:21-23 αναφέρεται, ότι ο Ελεάζαρ πριν από τη μάχη ανέγνωσε μπροστά στον λαό τμήμα της Π. Διαθήκης (Τανάκχ). Έπειτα ξεκίνησε η μάχη (Μακκαβαίων 3, 6:16-19).

Σύμφωνα με το βιβλίο των Μακκαβαίων 1, 6:43-46, κατά τη μάχη του Βεθζεχαρία, ο Ελεάζαρ είδε έναν πολεμικό ελέφαντα με ιδιαίτερο εξοπλισμό και πίστεψε, ότι έφερε τον Αντίοχο Ε΄ των Σελευκιδών. Αποφάσισε να διακινδυνεύσει τη ζωή του και να καρφώσει το δόρι του στην κοιλιά του ελέφαντα. Όμως ο σκοτωμένος ελέφαντας έπεσε επάνω του, σκοτώνοντάς τον επίσης. Παρά τις προσπάθειές του, ο μικρός στρατός των Ιουδαίων νικήθηκε στη μάχη. Ο ιστορικός Φλάβιος Ιώσηπος αναφέρει, ότι ο Ελεάζαρ, αν και σκότωσε πολλούς στρατιώτες του εχθρού, δεν είχε κάποιο πραγματικό αποτέλεσμα, εκτός από το όνομα που έκανε για τον εαυτό του. Σε άλλη εκδοχή του περιστατικού, από το χειρόγραφο (megillat) του Αντιόχου, το σώμα του Ελεαζάρου ανακαλύφθηκε βυθισμένο στα περιττώματα ενός ελέφαντα.

Το παρωνύμιο Αβαράν

Όλα τα τέκνα του Ματταθία είχαν, εκτός από το κύριο όνομά τους, παρωνύμια (Μακκαβαίων 1, 2:1-5). Έτσι ο Ιούδας ονομάστηκε ΧαΜακαμπί (το σφυρί) και ο Ελεάζαρ κλήθηκε Αβαράν, δηλ. αυτός που τρύπησε (αναφορά στην επίθεσή του στον ελέφαντα) ή το να είσαι λευκός (ένεκα του λευκού δέρματός του).

Ανάμνηση

Η αυτοθυσία του έγινε λαϊκό θέμα από τον Μεσαίωνα, όπου της δόθηκε αλληγορική σημασία, ως προεικόνιση της θυσίας του Χριστού για την ανθρωπότητα. Οι ζωγράφοι έλαβαν την ευκαιρία να σχεδιάσουν έναν ελέφαντα, όπως η χαλκογραφία του Φίλιπ-Τζέιμς ντε Λούθερμπουρκ του 1815.

Η Ισραηλινή επίκοιση "Ελεάζαρ" στο Γκους Ετζιόν, κοντά στη θέση της μάχης του Βεθ-Ζεχαρία, ονομάστηκε από αυτόν, καθώς και οδοί στην Ιερουσαλήμ και το Τελ-Αβίβ.

Πηγές

• Scullard, Howard Hayes (1974). The Elephant in the Greek and Roman World. Cornell Univ Press. p. 186. ISBN 978-0801409318.
• Megillat Antiochus. London: Jewish Antiquarian Society. 1851.
• "Avaran". Net Bible. Bible.org. Retrieved 18 November 2012.