Ο Ιούδας ο επιλεγόμενος Μακκαβαίος [4] (Σφυροκόπος[5]) από την Ασμοναϊκή δυναστεία ήταν ένας από τους πέντε γιους του ιερέα Ματταθία [6] ηγέτη της επανάστασης των Ιουδαίων εναντίον της αρχής των Σελευκιδών που ξέσπασε όταν, το 167 π.Χ. ο Αντίοχος Επιφανής έθεσε την ιουδαϊκή θρησκεία εκτός νόμου [7]. Λίγο πριν ο Ματταθίας πεθάνει του ανέθεσε την αρχηγία της επανάστασης [8] .

Ιούδας Μακκαβαίος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση0η χιλιετία π.Χ.
Θάνατος160 π.Χ.[1][2]
Elasa
Αιτία θανάτουπεσών σε μάχη[1]
Τόπος ταφήςModiin και Εμμαούς Νικόπολη
ΘρησκείαΙουδαϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕβραϊκά[3]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταkohen
διοικητής
Περίοδος ακμής2ος αιώνας π.Χ.
Οικογένεια
ΓονείςΜατταθίας
ΑδέλφιαΣίμων ο Θασσί
Ιωνάθαν Απφούς
Ιωάννης Γαδδί
Ελεάζαρ Αβαράν
ΟικογένειαΑσμοναϊκή δυναστεία
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΕπανάσταση των Μακκαβαίων
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ιούδας ο Μακκαβαίος ο ήρως

Επεξεργασία
 
Ιούδας ο καλούμενος Μακκαβαίος

Η ανάληψη της ηγεσίας του αγώνα από τον Ιούδα έφερε μεγάλη χαρά και ενθουσιασμό στις τάξεις των επαναστατών που ονομάστηκαν Μακκαβαίοι[9] : "ΚΑΙ ἀνέστη Ἰούδας ὁ καλούμενος Μακκαβαῖος υἱὸς αὐτοῦ ἀντ᾿ αὐτοῦ.

καὶ ἐβοήθουν αὐτῷ πάντες οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ πάντες, ὅσοι ἐκολλήθησαν τῷ πατρὶ αὐτοῦ, καὶ ἐπολέμουν τὸν πόλεμον Ἰσραὴλ μετ᾿ εὐφροσύνης.

καὶ ἐπλάτυνε δόξαν τῷ λαῷ αὐτοῦ καὶ ἐνεδύσατο θώρακα ὡς γίγας καὶ συνεζώσατο τὰ σκεύη αὐτοῦ τὰ πολεμικὰ καὶ συνεστήσατο πολέμους σκεπάζων παρεμβολὴν ἐν ρομφαίᾳ.

καὶ ὡμοιώθη λέοντι ἐν τοῖς ἔργοις αὐτοῦ καὶ ὡς σκύμνος ἐρευγόμενος εἰς θήραν.

καὶ ἐδίωξεν ἀνόμους ἐξερευνῶν καὶ τοὺς ταράσσοντας τὸν λαὸν αὐτοῦ ἐφλόγισε.

καὶ συνεστάλησαν οἱ ἄνομοι ἀπὸ τοῦ φόβου αὐτοῦ, καὶ πάντες οἱ ἐργάτες τῆς ἀνομίας συνεταράχθησαν, καὶ εὐωδώθη σωτηρία ἐν χειρὶ αὐτοῦ.

καὶ ἐπίκρανε βασιλεῖς πολλοὺς καὶ εὔφρανε τὸν Ἰακὼβ ἐν τοῖς ἔργοις αὐτοῦ, καὶ ἕως τοῦ αἰῶνος τὸ μνημόσυνον αὐτοῦ εἰς εὐλογίαν.

καὶ διῆλθεν ἐν πόλεσιν Ἰούδα καὶ ἐξωλόθρευσεν ἀσεβεῖς ἐξ αὐτῆς καὶ ἀπέστρεψεν ὀργὴν ἀπὸ Ἰσραὴλ

καὶ ὠνομάσθη ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς καὶ συνήγαγεν ἀπολλυμένους" [10].

Οι πρώτες νίκες

Επεξεργασία
 
Πολεμικές επιχειρήσεις των Μακκαβαίων

Ο Ιούδας νίκησε και σκότωσε σε μάχη, τον στρατηγό της Σαμάρειας Απολλώνιο που κινήθηκε εναντίον του[11][12]. Την ίδια τύχη με τον Απολλώνιο είχε λίγο αργότερα και ο Σήρων στρατηγός της Κοίλης Συρίας σε μάχη που δόθηκε στην Βαιθωρών (Βεθώρα) της Ιουδαίας[13][14].

Ο Αντίοχος Επιφανής όταν πληροφορήθηκε τις νίκες του Ιούδα ανέθεσε στον επίτροπο του ανηλίκου γιου του Λυσία την καταστολή της επανάστασης επειδή εκείνος θα εκστράτευε στις ανατολικές περιοχές του κράτους του (165 π.Χ.)[15][16][17] .

Ο Λυσίας ανέθεσε σε τρεις στρατηγούς τον Πτολεμαίο του Δορυμένους, τον Νικάνορα και τον Γοργία την κατάπνιξη της επανάστασης [18][19] . Η σύγκρουση όμως που έγινε στην Εμμαούς,τέλειωσε με νίκη των επαναστατών που επικράτησαν ακολουθώντας ένα παράτολμο σχέδιο του Ιούδα [20]. Το ίδιο αποτέλεσμα είχε και η επόμενη μάχη που δόθηκε στην Βεθσούρα[21][22].

Η επικράτηση στην Ιερουσαλήμ και στην Ιουδαία. Η σελευκιδική αντίδραση

Επεξεργασία

Ο Αντιοχος Επιφανής πέθανε κατά την διάρκεια της εκστρατείας του [23]. Λίγο αργότερα ο Ιούδας κατάφερε να καταλάβει την Ιερουσαλήμ (164/3 π.Χ.) , εκτός από το οχυρό της Άκρας που κατείχε η σελευκιδική φρουρά και να πραγματοποιήσει τους απαραίτητους εξαγνισμούς που απαιτούνταν ώστε ο Ναός να ξαναρχίσει την δραστηριότητα του [24]. Κατόπιν επιτέθηκε στους Ιδουμαίους και τους Αμμανίτες που πραγματοποιούσαν επιδρομές στην Ιουδαία (163 π.Χ.)[25][26][27].

Ο Λυσίας εκστράτευσε ακόμα μια φορά εναντίον του Ιούδα χωρίς αποτέλεσμα παρά το γεγονός ότι ο τελευταίος ηττήθηκε σε μάχη που έγινε στην τοποθεσία Βεθζαχαρία [28]. Όταν επέστρεψε στην Αντιόχεια αποκατέστησε με νόμο την ιουδαϊκή θρησκεία [29]. Η ενέργεια αυτή , ο διορισμός ενός νέου αρχιερέα από την παράταξη των ελληνιζόντων Ιουδαίων του Άλκιμου, η διάσπαση του αποκλεισμού της Ιερουσαλήμ από τον Λυσία και η παρουσία της φρουράς στην Άκρα [30] ανάγκασαν τον Ιούδα και τους οπαδούς του που ήταν εξαντλημένοι από τον αγώνα, αρχικά να εγκαταλείψουν την πόλη και να αποσυρθούν στην ύπαιθρο και κατόπιν να δεχθούν την ειρήνη(162 π.Χ.) [31].

Νέες εμφύλιες διαμάχες. Επέμβαση των Σελευκιδών. Το τέλος του Ιούδα

Επεξεργασία
 
Μάχη της Ελασά

Η αντίθεση μεταξύ ελληνιζόντων και εθνικιστών Ιουδαίων δημιούργησε ένα νέο κύκλο βίας και οδήγησε σε νέα επέμβαση των Σελευκιδών , ύστερα από αίτημα του Άλκιμου. Ο Βακχίδης που έφτασε ως απεσταλμένος του βασιλιά Δημήτριου στην περιοχή δεν κατόρθωσε να έρθει σε συμφωνία με τον Ιούδα και τελικά αποχώρησε[32][33].

Λίγο αργότερα πραγματοποιήθηκε νέα επέμβαση στην Ιουδαία όταν έφτασε εκεί ο στρατηγός Νικάνωρ(οχι αυτός που είχε πολεμήσει στην Εμμαούς) με αρκετό στρατό. Οι αρχικές διαπραγματεύσεις που έγιναν μεταξύ των δυο παρατάξεων οδηγήθηκαν εσκεμμένα σε αδιέξοδο από τον Άλκιμο[34]. Η μάχη που ακολούθησε (Αδασά) ήταν καταστροφική για τον σελευκιδικό στρατό που ηττήθηκε και διαλύθηκε ενώ ο Νικάνωρ σκοτώθηκε (άνοιξη του 161 π.Χ.) [35][36].

Ο Ιούδας έστειλε κατόπιν μια πρεσβεία στην Ρώμη με προτάσεις φιλίας και συμμαχίας που έγιναν δεκτές από την Σύγκλητο [37][38].

Ο Δημήτριος έστειλε νέο στρατό στην Ιουδαία με επικεφαλής τον Βακχίδη. Ο Ιούδας αναγκάστηκε να τον αντιμετωπίσει υπό δυσμενείς γι΄ αυτόν συνθήκες στην Ελασά . Στην μάχη που έγινε ο στρατός του Ιούδα διαλύθηκε και εκείνος βρήκε τον θάνατο(160 π.Χ.) [9][39].

Ύστερα από την μάχη έγινε ανακωχή. Η σορός του Ιούδα μεταφέρθηκε από τους επαναστάτες στο χωριό Μωδείν , την γενέτειρα του και κηδεύτηκε μέσα σε γενικό πένθος [40]. Την ηγεσία της παράταξης των Μακκαβαίων ανέλαβε ο αδελφός του Ιωνάθαν [41].

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 books.google.fr/books?id=N5zBrssLDTQC&lpg=PP1&dq=D%27Alexandre+%C3%A0+Z%C3%A9nobie&hl=fr&pg=PT251#v=onepage&q=judas%20fut%20tu%C3%A9&f=false.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118886673. Ανακτήθηκε στις 28  Δεκεμβρίου 2023.
  3. «Identifiants et Référentiels» (Γαλλικά) Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. 067346464. Ανακτήθηκε στις 5  Μαρτίου 2020.
  4. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Δ΄ΚΑΙ ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΟΙ.Η επανάσταση των Μακκαβαίων. σελ.150
  5. Σάντερς Ε.Π. Το ιστορικό πρόσωπο του Ιησού.Σημείωση στην σελ.45
  6. Библиотека Руслана Хазарзара. Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας.Βιβλίο ΙΒ.VI.1.[266]
  7. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους.' Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Δ΄ΚΑΙ ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΟΙ.σελ.150
  8. Η Παλαιά Διαθήκη . Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄.(2.66).σελ.224
  9. 9,0 9,1 Jewish Encyclopedia JUDAS MACCABEUS. Judas' Death
  10. Η Παλαιά Διαθήκη . Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄.(3.1-9). σελ.225
  11. Библиотека Руслана Хазарзара, Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας, βιβλίο ΙΒ, VII.1, [287]
  12. Η Παλαιά Διαθήκη, τόμος Γ΄ ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄, (3.10-12), σελ. 226
  13. Библиотека Руслана Хазарзара, Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας, Βιβλίο ΙΒ, VII.1, [288]-[292]
  14. Η Παλαιά Διαθήκη , τόμος Γ΄, ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄, (3.13-26), σελ.226-227
  15. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Εκστρατεία στην Ανατολή και θάνατος του Αντίοχου Δ΄(165-164 π.Χ.) σελ.151-152
  16. Библиотека Руслана Хазарзара, Φλαυίου Ἰωσήπου, ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας, Βιβλίο ΙΒ, VII.2, [293]-[297]
  17. Η Παλαιά Διαθήκη, Τόμος Γ΄, ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄, (3.27-37), σελ.227-228
  18. Библиотека Руслана Хазарзара, Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας, Βιβλίο ΙΒ.VII.3, [298]-[299]
  19. Η Παλαιά Διαθήκη, Τόμος Γ΄, ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄, (3.38-40), σελ.228
  20. Η Παλαιά Διαθήκη, Τόμος Γ΄, ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄, (4.1-22), σελ. 230-231
  21. Η Παλαιά Διαθήκη . Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄.(4.28-35).σελ.232
  22. Jewish Encyclopedia JUDAS MACCABEUS. Ḥanukkah.
  23. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Εκστρατεία στην Ανατολή και θάνατος του Αντίοχου Δ΄(165-164 π.Χ.) σελ.152
  24. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Δ΄ΚΑΙ ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΟΙ.σελ.151
  25. Η Παλαιά Διαθήκη . Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄.(5.1-68).σελ.235-240
  26. Библиотека Руслана Хазарзара. Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας. Βιβλίο ΙΒ.VΙΙΙ.1-6.[327]-[359]
  27. Jewish Encyclopedia JUDAS MACCABEUS. March Against Gilead
  28. Η Παλαιά Διαθήκη . Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄.(6.28-54).σελ.243-246
  29. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ο ΑΝΤΙΟΧΟΣ Δ΄ΚΑΙ ΟΙ ΙΟΥΔΑΙΟΙ.σελ.151
  30. Библиотека Руслана Хазарзара. Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας.Βιβλίο ΙΒ.ΙΧ.7.[384]-[387]
  31. Библиотека Руслана Хазарзара. Φλαυίου Ἰωσήπου ἱστοριῶν τῆς Ἰουδαικῆς ἀρχαιολογίας.Βιβλίο ΙΒ.ΙΧ.7.[382]
  32. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ιουδαϊκή πολιτική του Δημητρίου Α΄.σελ.155
  33. Jewish Encyclopedia JUDAS MACCABEUS. Bacchides and Alcimus
  34. Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Τόμος Ε΄ Ελληνιστικοί Χρόνοι. Ιουδαϊκή πολιτική του Δημητρίου Α΄.σελ.155
  35. Η Παλαιά Διαθήκη . Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄.(7.26-50).σελ.250-251
  36. Jewish Encyclopedia JUDAS MACCABEUS. Nicanor Day
  37. Η Παλαιά Διαθήκη. Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄.(8.17-31).σελ.253-254
  38. Jewish Encyclopedia JUDAS MACCABEUS. Treaty with Rome
  39. Η Παλαιά Διαθήκη . Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄.(9.1-18).σελ.255-256
  40. Η Παλαιά Διαθήκη . Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄.(9.19-20).σελ.256
  41. Η Παλαιά Διαθήκη . Τόμος Γ΄.ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α΄.(9.29-31).σελ.257
Προκάτοχος:
Ματταθίας
Ηγέτης της παράταξης των Μακκαβαίων
166 - 160 π.Χ.
Διάδοχος:
Ιωνάθαν Απφούς