Επί των Στρατιωτικών Γραμματεία της Επικράτειας
Η Επί των Στρατιωτικών Γραμματεία της Επικράτειας - (το πρώτο Υπουργείο Στρατιωτικών του Βασιλείου της Ελλάδας) - (Απρίλιος 1833 - Ιούνιος 1846) ιδρύθηκε στις 3/15 Απριλίου 1833 - την περίοδο της Αντιβασιλείας του Όθωνα - με το βασιλικό διάταγμα «Περί σχηματισμού και της αρμοδιότητος της επί των Στρατιωτικών Γραμματείας». [1]
Πρώτος «Γραμματέας της Επικράτειας επί των Στρατιωτικών» (Υπουργός) διορίστηκε ο Κωνσταντίνος Ζωγράφος στην κυβέρνηση του Σπυρίδωνα Τρικούπη αν και την ουσιαστική διοίκηση της Γραμματείας την είχε ο επί των Στρατιωτικών και Ναυτικών Αντιβασιλέας, υποστράτηγος Κάρολος Γουλιέλμος φον Χάιντεκ.
Η «Επί των Στρατιωτικών Γραμματεία της Επικράτειας» μετονομάστηκε το 1846 σε «Υπουργείο Στρατιωτικών» [2], ονομασία που διατήρησε μέχρι και το 1950, όταν μετονομάστηκε σε «Υπουργείο Εθνικής Αμύνης».
Αρμοδιότητες Επεξεργασία
- Ο διοργανισμός και η συμπλήρωσις του στρατού, τα αφορώντα την πειθαρχίαν και τα της αστυνομίας αυτού
- Η προμήθευσις της αναγκαίας δια τον στρατόν ενδυμασίας, του οπλισμού και των δια την ιππασίαν, δια τον στρατωνισμόν και δια τας στρατοπεδεύσεις απαιτουμένων σκευών
- Η φροντίς περί της προμηθεύσεως δια το πυροβολικόν, δια το μηχανικόν και δια τους λόχους των τεχνιτών και των σκαπανέων υλικού
- Η οικοδόμησις, επισκευή και διατήρησις των φρουρίων, ορμητηρίων (places d’ armes), και των στρατιωτικών κτιρίων
- Όλα τα δια τον σχηματισμόν του στρατού και προμήθευσιν των εις αυτόν αβαγκαίων δημόσια καταστήματα
- Οι στρατιωτικοί ποινικοί νόμοι και οι δια την υπηρεσίαν και οπλασκίαν κανονισμοί
- Η επιτήρησις εις δια την δίκασιν ιδιαιτέρων στρατιωτικών αμαρτημάτων ή εγκλημάτων υπάρχοντα στρατιωτικά δικαστήρια
- Τα υγειονομικά καταστήματα δια την υπηρεσίαν του στρατού
- Η μετατόπισις και αι κινήσεις του στρατού και αι στρατιωτικαί μετακομίσεις
- Η φροντίς περί συστάσεως καταστημάτων δια την διασίτισιν απομάχων, χηρών και ορφανών, καθώς και άλλων φιλανθρωπικών καταστημάτων δια την ανάγκην του στρατού και η επιτήρησις εις την διεύθυνσιν αυτών
- Η περί των αιχμαλώτων φροντίς
- Αι προτάσεις περί προκηρύξεως στρατιωτικής αμνηστείας
- Αι χωροφυλακαί (gendarmeries) καθ’ όσον αφορά το προσωπικόν και το οικονομικόν αυτών
- Αι προτάσεις περί διορισμού, περί επί σιτηρεσίω αναπαύσεως ή περί αφέσεως των αξιωματικών και υπαλλήλων του στρατού
- Η ολική δαπάνη του στρατού και το περί αυτής λογιστικόν
- Εις την επί των Στρατιωτικών Γραμματείαν υπάγονται όλαι αι αρχαί, αξιωματικοί και υπάλληλοι του στρατού».
Οργάνωση Επεξεργασία
Το προσωπικό της «Επί των Στρατιωτικών Γραμματείας της Επικράτειας» αποτελούνταν:
- από δυο διευθυντές τμημάτων (α΄και β΄τμήμα)
- από αξιωματικούς και υπαλλήλους ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες
- τρεις γραμματείς
- τέσσερεις γραφείς
- αγγελιαφόρους (ordonnances) ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες
το 1834 προστέθηκε το «Τμήμα Στρατιωτικού Λογιστηρίου» που αποτελούνταν:
- από δυο λογιστές
- τρεις γραφείς
- έναν πρωτοκολλητή
και το 1836 το «Μηχανικό τμήμα» (οικοδομικό τμήμα) με αρμοδιότητα τις στρατιωτικές οικοδομές και τον στρατωνισμό που αποτελούνταν
- από έναν διευθυντή και
- υπεύθυνους στρατιωτικών καταλυμάτων
Πριν από την ίδρυση της Γραμματείας της Επικράτειας, και συγκεκριμένα από τον Φεβρουάριο του 1833, είχε δημιουργηθεί ο θεσμός του «Γενικού Επιθεωρητή Στρατού», αρμοδιότητα του οποίου ήταν η επιθεώρηση των στρατιωτικών μονάδων, και η επιμέλεια για την γενική υλικοτεχνική υποδομή του στρατεύματος. Ο Γενικός Επιθεωρητής Στρατού ήταν δεύτερος ιεραρχικά μετά τον Γραμματέα της Επικράτειας.
Τον Δεκέμβριο του 1833 στην οργάνωση των διοικητικών υπηρεσιών του στρατού προστέθηκε το «Σώμα Γενικών Επιτελών» (ο θεσμός που θα μετεξελισσόταν συν τω χρόνω στο Γενικό Επιτελείο Στρατού)- που αποτελούνταν αρχικά από τρεις Συνταγματάρχες και μετά το 1836 από έξι -, με επικεφαλής τον Σκωτσέζο ομόλογό τους, Τόμας Γκόρντον.[4]
Ιστορική αναδρομή Επεξεργασία
Με την έλευση του Βασιλιά Όθωνα, το Βαυαρικό επικουρικό σώμα που αντικατέστησε το Γαλλικό εκστρατευτικό σώμα, εκτελούσε τα χρέη του επίσημου ελληνικού στρατού. Με το βασιλικό διάταγμα της 25ης Φεβρουαρίου του 1833 διαλύθηκε ο μέχρι τότε τακτικός ελληνικός στρατός και στο πεζικό ενσωματώθηκαν δυο λόχοι Βαυαρών στρατιωτών σε κάθε τάγμα, δύο ίλες στο σύνταγμα του ιππικού και δυο λόχοι στο τάγμα Πυροβολικού, οι οποίοι αποτέλεσαν τον κορμό που πάνω του στηρίχτηκε η οργάνωση και η εκπαίδευση των στρατιωτών. [5]
Στα τέλη του 1833 ο ελληνικός βασιλικός στρατός αποτελούνταν από 5.824 πεζούς γραμμής, 2.040 ελαφρούς πεζούς, 681 ιππείς, 990 πυροβολητές, τεχνίτες και ζευγίτες, και 207 σκαπανείς. Η δύναμη του στρατού υπολογιζόταν σε περίπου 10.000 άνδρες αν και δεν υπηρετούσαν όλοι ταυτόγχρονα. Η στρατολόγηση γινόταν στην αρχή με κλήρωση και αφού οι κληρωτοί λάμβαναν την βασική εκπαίδευση γύριζαν στον τόπο διαμονής τους για να κληθούν όταν χρειαζόταν. [6].
Επί των Στρατιωτικών Γραμματείς της Επικράτειας (υπουργοί) Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ ΦΕΚ Α14 / 1833 [1][νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ ΦΕΚ Α 14/ 1846
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Οκτωβρίου 2020.
- ↑ http://army.gr/el/istoria/istoria-genikoy-epiteleioy-stratoy
- ↑ Ανδρέας Καστάνης : «Το Βαυαρικό Επικουρικό Σώμα - Εθελοντές στρατιωτικοί στην Ελλάδα«», στην θεματική συλλογή «Η Ελλάδα την εποχή του Όθωνα», εκδ. "Περισκόπιο", 2010, σελ. 42
- ↑ «Αρχειοθετημένο αντίγραφο». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2020.