Θέρμο

κωμόπολη της Ελλάδας
(Ανακατεύθυνση από Θέρμο Αιτωλοακαρνανίας)

Συντεταγμένες: 38°34′25″N 21°39′59″E / 38.57361°N 21.66639°E / 38.57361; 21.66639

Το Θέρμο είναι κωμόπολη της Αιτωλοακαρνανίας με μόνιμο πληθυσμό (ο καθαυτό οικισμός) 1.716 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Είναι έδρα του ομώνυμου δήμου[2], με πληθυσμό 8.242 μόνιμους κατοίκους (απογραφή 2011). Το Θέρμο είναι χτισμένο στα ορεινά της Επαρχίας Τριχωνίδας και ο δήμος είναι πολύ εκτεταμένος και περιλαμβάνει πολλά ορεινά κυρίως χωριά.

Θέρμο
Άποψη του Θέρμου
Θέρμο is located in Greece
Θέρμο
Θέρμο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΘέρμου
Δημοτική ΚοινότηταΘέρμου
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΣτερεάς Ελλάδας
ΝομόςΑιτωλοακαρνανίας
Υψόμετρο375 μέτρα[1]
Έκταση24,933 km²[1]
Πληθυσμός1.716 (2011)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΚεφαλόβρυσο
Ταχ. κώδικας300 08
Τηλ. κωδικός2644
αρχαίο Θέρμο
Άποψη των ερειπίων του Θέρμου.
Θέρμο is located in Greece
Θέρμο
Άλλες ονομασίεςThermum
ΤοποθεσίαΘέρμο, Αιτωλοακαρνανία, Ελλάδα
ΠεριοχήΑιτωλία
ΕίδοςΙερό
Ιστορία
Ίδρυσηπ. 1500 π.Χ.
Εγκατάλειψη189 π.Χ.
ΠερίοδοιΎστερη Ελλαδική ΒΑ΄ έως Ελληνιστική περίοδος
Σημειώσεις
ΔιαχείρισηΛΣΤ΄ Εφορία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων
ΙστοσελίδαΘέρμο

Απέχει 32 χιλιόμετρα από το Αγρίνιο.

Ιστορία Επεξεργασία

Αρχαιότητα Επεξεργασία

Η αρχαία πόλη του Θέρμου ήταν η σημαντικότερη σε ολόκληρη την Αιτωλία και διοικητικό και θρησκευτικό κέντρο του Κοινού των Αιτωλών (Αιτωλική Συμπολιτεία). Μάρτυρας της ιστορίας της πόλης είναι ο αρχαιολογικός χώρος με το μεγάλο πλήθος από δημόσια κτίρια και ναούς. Σήμερα εκεί βρίσκεται και το Αρχαιολογικό μουσείο Θέρμου.

Σύμφωνα με τον Πολύβιο[3], η πόλη βρισκόταν σε οροπέδιο που το αποκαλεί "των θερμίων πεδίον", ενώ ονομάζει και την ίδια την πόλη ακρόπολη όλων των Αιτωλών. Κάθε χρόνο, τον Σεπτέμβριο, μαζεύονταν στην πόλη Αιτωλοί που είχαν δικαίωμα ψήφου, για να αποφασίσουν για θέματα πολέμου, ειρήνης και συμμαχιών και για να προβούν σε αρχαιρεσίες των οργάνων της Συμπολιτείας. Η πόλη δεν είχε τείχη. Καταστράφηκε δύο φορές το 218 και το 206 π.Χ, από τον Φίλιππο τον Ε'.

Στην πόλη υπήρχε ο μεγάλος ναός του "Θερμίου" Απόλλωνα. Ο ναός έχει διαστάσεις 12 μέτρα πλάτος επί 38 μέτρα μήκος. Είχε δύο κύριες αρχιτεκτονικές φάσεις: την αρχαϊκή, με σημαντικό κεραμοπλαστικό διάκοσμο και τη φάση του 3ου αιώνα π.Χ. Οι κίονές του ήταν ξύλινοι και οι βάσεις τους λίθινες. Επίσης, υπήρχαν άλλοι δύο ναοί, μικρότεροι, του "Λυσείου" Απόλλωνα και της "Λαφρίας" Αρτέμιδας. Άλλα κτίσματα που υπήρχαν στην πόλη είναι δύο στοές, ανατολικά και δυτικά, το "Βουλευτήριο" μία κρήνη καθώς έχουν βρεθεί και προϊστορικά ελλειψοειδή και τετράπλευρα κτήρια και δύο μέγαρα.[4]

Νεώτεροι χρόνοι Επεξεργασία

Η νέα κωμόπολη βρίσκεται περίπου ένα χιλιόμετρο από την αρχαία πόλη. Στο χωριό Μέγα Δένδρο, λίγο έξω από την πόλη, γεννήθηκε ο Κοσμάς ο Αιτωλός.

Με το ΦΕΚ 32Α της 08/12/1845 το τότε Κεφαλόβρυσο υπήχθη στον τότε Δήμο Παμφίας, αποτελώντας ταυτόχρονα έδρα του.[5] Με το ΦΕΚ 261Α της- 31/08/1912, και την κατάργηση των δήμων, ορίστηκε έδρα της τότε Κοινότητας Κεφαλόβρυσου.[2][5] Στις 4 Μαρτίου 1915 (ΦΕΚ 89Α) μετονομάστηκε από Κεφαλόβρυσο σε Θέρμο, ομοίως και η κοινότητα.[2][5][6] Από το 1985 (ΦΕΚ 97Α - 24/05/1985) αποτελεί έδρα του ομώνυμου δήμου.[2][5]

Διατελέσαντες δήμαρχοι Θέρμου Επεξεργασία

Μεταπολιτευτικά, πρώτος αιρετός πρόεδρος της τότε Κοινότητας Θέρμου ήταν ο Δημήτρης Αραπογιάννης.

Από Έως Όνομα[7] (γέννηση-θάνατος) Σημειώσεις
1975 1982 Δημήτρης Αραπογιάννης Πρώτος αιρετός πρόεδρος μεταπολιτευτικά.
1983 1990 Κωνσταντίνος Κουβαράς Τελευταίος κοινοτάρχης ως το 1985, πρώτος δήμαρχος από το 1985 ως το 1990.
1991 1994 Δημήτρης Αραπογιάννης
1995 31 Αυγούστου 2014 Θεόδωρος Πορφύρης
1 Σεπτεμβρίου 2014 Σήμερα Σπυρίδων Κωνσταντάρας Επανεξελέγη το 2019.

Τοπική Κοινότητα Θέρμου Επεξεργασία

Η Δημοτική Κοινότητα Θέρμου, με έδρα το Θέρμο, περιλαμβάνει και τους οικισμούς: Κουλούρια, Μάνδρα, Μάραθος, Μέγας Δένδρος και Ταξιάρχης. Η Δημοτική Κοινότητα Θέρμου, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, είχε 1.959 μόνιμους κατοίκους.[8] Με το ΦΕΚ 955Β της 16/04/2014 η Δημοτική Κοινότητα Θέρμου μετατράπηκε σε τοπική κοινότητα.[2]

Δημογραφική εξέλιξη Επεξεργασία

Η δημογραφική εξέλιξη του καθαυτό οικισμού του Θέρμου στον 21ο αιώνα είναι η εξής:

Έτος Πληθυσμός
2001 1.924[9]
2011 1.716[8]

Αξιοθέατα Επεξεργασία

  • Ο αρχαιολογικός χώρος και το Αρχαιολογικό Μουσείο Θέρμου
  • Τα αρχαιολογικά και ευρήματα στη Χρυσοβίτσα και το Πετροχώρι.
  • Οι παραλίμνιες τοποθεσίες της Λίμνης Τριχωνίδας με την πλούσια και μοναδική πανίδα και χλωρίδα.
  • Ο ποταμός Εύηνος με το ιστορικό Καρέλι.
  • Ο απείρου κάλλους καταρράκτης του Μοκιστιάνου.
  • Το ιστορικό γεφύρι της Αρτοτίβας
  • Το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής όπου υπάρχει και αναπαράσταση κρυφού σχολείου που λειτουργούσε εκεί, με κέρινα ομοιώματα.
  • Οι Ιερές Μονές Εισοδίων της Θεοτόκου Μυρτιάς και Τιμίου Προδρόμου Δερβέκιστας, καθώς και η ερειπωμένη Ιερά Μονή Φωτμού Πετροχωρίου, με αγιογραφίες που χρονολογούνται προ του 17ου και 16ου αιώνος.
  • Η παλαιότατη Ιερά Μονή Καταφυγίου στο Δρυμώνα και ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου του εξ Ιωαννίνων στο Αργυρό Πηγάδι.
  • Εν ολίγοις, το Θέρμο λειτουργεί ως ορμητήριο για τη γνωριμία των επισκεπτών με τα πολυάριθμα και ποικίλης φύσεως θέλγητρα των χωριών του Δήμου Θέρμου αλλά και της ευρύτερης περιοχής.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 dlib.statistics.gr/Book/GRESYE_02_0101_00098%20.pdf.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Θέρμου (1912-1985) / Δήμου Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας (1985 κ.εξ.). eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 9 Νοεμβρίου 2017.
  3. Οι πληροφορίες που δίνει ο Πολύβιος για τους Αιτωλούς, είναι κατά μεγάλο μέρος αρνητικές, καθώς τους θεωρεί πλεονέκτες και φιλοπόλεμους. Ο Πολύβιος, όμως, ήταν γιος του στρατηγού της Αχαϊκής Συμπολιτείας, Λυκόρτα, και διετέλεσε και αυτός με κάποιο αξίωμα στο στρατό των Αχαιών, αντιπάλων των Αιτωλών. Θεωρείται ότι υπερβάλει στους χαρακτηρισμούς του, αλλά αυτοί περιγράφουν πραγματικές καταστάσεις. Βλ. Κ. Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του Ελληνικού Έθνους.
  4. Θέρμος Αρχειοθετήθηκε 2021-04-13 στο Wayback Machine.. Υπουργείο Πολιτισμού - ΟΔΥΣΣΕΑΣ. Ανακτήθηκε: 9 Νοεμβρίου 2017.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Θέρμου Αιτωλοακαρνανίας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 9 Νοεμβρίου 2017.
  6. Πανδέκτης: Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας - Κεφαλόβρυσον-Θέρμον. pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε: 9 Νοεμβρίου 2017.
  7. Αποτελέσματα εκλογών Κοινότητας Καινουργίου από το 1978 ως το 2010, ΕΕΤΑΑ.
  8. 8,0 8,1 ΕΛ.ΣΤΑΤ. - Μόνιμος πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2011
  9. Ε.Σ.Υ.Ε. - Μόνιμος Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001

Πηγές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία