Βικιπαίδεια

Ιωσήφ Στάλιν και Αντισημιτισμός

Η ουδέτερη οπτική γωνία αυτού του λήμματος αμφισβητείται. Πιθανότατα παρουσιάζει κάποια γεγονότα ή απόψεις μονομερώς ή με δυσανάλογη ισορροπία σε σχέση με την αντίστοιχη βαρύτητά τους. Παρακαλούμε δείτε τη σχετική συζήτηση στη σελίδα συζήτησης του λήμματος.

Ο αντισημιτισμός του Ιωσήφ Στάλιν είναι ιστορική άποψη που μελετήθηκε και αναπτύχθηκε από αρκετούς, δυτικούς κυρίως, ιστορικούς. Η άποψη αυτή θεωρεί ότι η στάση του Ιωσήφ Στάλιν και σε προσωπικό αλλά κυρίως σε ηγετικό επίπεδο απέναντι στους σοβιετικούς Εβραίους ήταν - το λιγότερο - αντιφατική: Παρόλο που ο ίδιος ήταν μέρος ενός επαναστατικού κόμματος και ενός πολιτικού συστήματος που περιλάμβανε πολλούς Εβραίους και σε σημαντικές μάλιστα θέσεις και καταδίκαζε τον αντισημιτισμό, παράλληλα επεδείκνυε φιλύποπτη και ρατσιστική στάση απέναντι τους σε διάφορες περιπτώσεις.[1][2]

Τα πρώτα χρόνια

Επεξεργασία

Γεννημένος στη Γεωργία (τότε Ρωσική Αυτοκρατορία) και έχοντας σπουδάσει σε ορθόδοξο εκκλησιαστικό σχολείο στην Τιφλίδα πριν γίνει επαναστάτης και μαρξιστής στις αρχές του 20ου αιώνα, ο Στάλιν φαίνεται απίθανο να είχε επηρεαστεί από τον αντισημιτισμό στα πρώτα του χρόνια και γνώρισε μόνο έναν περιορισμένο αριθμό επαναστατών εβραϊκής καταγωγής, κατά τα πρώτα χρόνια της πολιτικής του δράσης.[3]

Οι Εβραίοι, αν και δραστήριοι τόσο μεταξύ του Σοσιαλδημοκρατών Μπολσεβίκων όσο και των Μενσεβίκων, είχαν εντονότερη παρουσία στους δεύτερους. Ο Στάλιν είχε προσέξει τις αναλογίες των εθνοτήτων που εκπροσωπούνταν σε κάθε πλευρά, όπως φαίνεται από μια έκθεση του 1907 για το Συνέδριο, η οποία δημοσιεύθηκε στην Μπακίνσκι Ραμπότσι (Εργάτης του Μπακού).[3]

Μεσοπόλεμος - Καταδίκη του αντισημιτισμού

Επεξεργασία
 
Εβραίοι του Αζερμπαϊτζάν, 1932

Γενικότερη καταδίκη του αντισημιτισμού από το κίνημα (1917 έως 1930)

Επεξεργασία

Το Συμβούλιο των Επιτρόπων του Λαού εξέδωσε το 1918 διάταγμα που καταδίκαζε τον αντισημιτισμό και καλούσε τους εργάτες και τους αγρότες να τον καταπολεμήσουν.[4] Ο Λένιν συνέχισε να εκφράζεται εναντίον του αντισημιτισμού καθ' όλη την διάρκεια της εξουσίας του.[5] Γίνονταν εκστρατείες ενημέρωσης κατά του αντισημιτισμού στον Κόκκινο Στρατό και στους χώρους εργασίας, και μια διάταξη που απαγόρευε την υποκίνηση της προπαγάνδας εναντίον κάθε εθνικότητας έγινε μέρος του σοβιετικού δικαίου.[4] Ιδρύθηκαν ιδρύματα εβραϊκού πολιτισμού επιχορηγούμενα από το κράτος, όπως το Κρατικό Εβραϊκό Θέατρο της Μόσχας (1919), καθώς και ιδρύματα για άλλες εθνότητες.

Μετά τον θάνατο του Λένιν, στις 21 Ιανουαρίου 1924, το κόμμα επισήμως διατήρησε την αρχή της συλλογικής ηγεσίας, αλλά ο Στάλιν σύντομα παραγκώνισε τους αντιπάλους του στην Κεντρική Επιτροπή. Αρχικά συνεργαζόμενος με τα εβραϊκής και ημιεβραϊκής καταγωγής μέλη του Πολιτικού Γραφείου Γκριγκόρι Ζινόβιεφ και Λεβ Κάμενεφ, εναντίον του εβραϊκής καταγωγής κύριου αντίπαλου του, Λέοντος Τρότσκι, ο Στάλιν κατόρθωσε να τον περιθωριοποιήσει. Μέχρι το 1929, ο Στάλιν είχε ουσιαστικά περιθωριοποιήσει και τους Ζινόβιεφ και Κάμενεφ, υποχρεώνοντας τους να υποταχθούν στην εξουσία του. Ο Τρότσκι εξαναγκάστηκε σε εξορία. [6]

Μετά το θάνατο του Λένιν στις αρχές του 1924, μια άλλη μεγάλης κλίμακας εκστρατεία κατά του αντισημιτισμού διεξήχθη πάλι το 1927-1930, υπό την ηγεσία του Στάλιν.[7]

Καταδίκη του αντισημιτισμού από τον Στάλιν το 1931

Επεξεργασία

Στις 12 Ιανουαρίου του 1931, ο Στάλιν, στα πλαίσια συνέντευξης στο Εβραϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων των ΗΠΑ, καθόρισε τη σοβιετική στάση απέναντι στον αντισημιτισμό, απορρίπτοντάς τον ως ακραία μορφή φυλετικού σωβινισμού. Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στον σοβιετικό τύπο 6 χρόνια αργότερα, στην Πράβντα, την 30ή Νοεμβρίου 1936. Πιστεύεται ότι αυτή η δημοσίευση έγινε στα πλαίσια της σοβιετικής πολιτικής για προσέγγιση προς τη Δύση εν όψει της απειλής από τη ναζιστική Γερμανία.[8] Στο εσωτερικό όμως προχωρούσε η διάλυση της «παλιάς φρουράς», όπου οι Εβραίοι σε αναλογία ήταν περισσότεροι από ό,τι στο κόμμα συνολικά.

Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και μετέπειτα - Τάσεις προς τον αντισημιτισμό

Επεξεργασία

Η Ναζιστική-Σοβιετική προσέγγιση και το Σύμφωνο "Μολότοφ–Ρίμπεντροπ"

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Γερμανοσοβιετικό Σύμφωνο μη Επίθεσης

Στις 3 Μαΐου 1939 παύθηκε ο εβραϊκής καταγωγής υπουργός εξωτερικών Μαξίμ Λιτβίνοφ. Οι ερευνητές διαφωνούν για το αν η απομάκρυνση του Λιτβίνοφ οφείλεται στην εβραϊκή καταγωγή του ή στο ότι έπρεπε να γίνει αλλαγή πολιτικής έναντι της Γερμανίας.[9] Μετά την αλλαγή της εξωτερικής πολιτικής το 1939,[10] οι Εβραίοι υπάλληλοι απομακρύνθηκαν από το Υπουργείο Εξωτερικών και άλλες κυβερνητικές θέσεις.[10][11][12] Πιστεύεται ότι αυτό έγινε για να κατευναστεί ο Χίτλερ και να δοθεί το σήμα στη Γερμανία ότι η Σοβιετική Ένωση ήταν έτοιμη για συνομιλίες περί μη επίθεσης.[13] Σύμφωνα με κάποιους ιστορικούς, οι αντισημιτικές τάσεις στις πολιτικές του Κρεμλίνου μπορεί να τροφοδοτήθηκαν από την εξορία του Τρότσκι[ασαφές].[14][15]

Στα τέλη της δεκαετίας του 1930 και στις δεκαετίες του 1940 και του 1950 πολύ λιγότεροι Εβραίοι διορίστηκαν σε θέσεις εξουσίας στον κρατικό μηχανισμό από ό, τι στο παρελθόν. Η απότομη πτώση στην εβραϊκή εκπροσώπηση στις ανώτερες θέσεις είναι εμφανές ότι ξεκινά την περίοδο της υπογραφής του Συμφώνου Μολότοφ–Ρίμπεντροπ, καθώς παρόλο που το σύμφωνο δεν τηρήθηκε ποτέ και οι δύο χώρες ήρθαν σε πλήρη ρήξη, οι αντισημιτικές επιρροές φαίνεται να διατηρήθηκαν σε έναν βαθμό. Το ποσοστό των Εβραίων σε θέσεις εξουσίας μειώθηκε σε 6 % το 1938 και 5% το 1940.[11]

 
Πρόσκληση στα γίντις για την συμμετοχή στις εκλογές της Λ.Σ.Σ. Δημοκρατίας, Μπιαουίστοκ, 1941

Ο εκτοπισμός των Πολωνών Εβραίων στο εσωτερικό της Σοβιετικής Ένωσης και η σωτηρία από το Ολοκαύτωμα

Επεξεργασία

Μετά την εισβολή της Γερμανίας και της Σοβιετικής Ένωσης στην Πολωνία το 1939, πολλοί Εβραίοι (υπολογίζονται σε 1.500.000) του γερμανικού τομέα επέλεξαν να καταφύγουν στον σοβιετικό, ενώ άλλοι παρέμειναν στο γερμανικό μη γνωρίζοντας τι θα συμβεί. Οι περισσότεροι από όσους κατέφυγαν στον σοβιετικό τομέα ή την ίδια τη Σοβιετική Ένωση, εκτοπίστηκαν στα Ουράλια, το Καζακστάν, τη Σιβηρία και άλλες περιοχές. Κάποιοι ζήτησαν να ξαναγυρίσουν στην Πολωνία αλλά οι Γερμανοί δεν τους δέχονταν. Οι εκτοπισμένοι αφήνονταν με τυχαίο τρόπο σε διάφορα χωριά και πόλεις όπου έπρεπε να επιζήσουν μέσα στο χειμώνα, αναζητώντας αναγκαστικά δουλειά. Στη διάρκεια του πολέμου και μετά από αυτόν τους χορηγήθηκε "αμνηστία" από την Σοβιετική Ένωση. Κάποιοι κατατάχθηκαν σε στρατιωτικές μονάδες Πολωνών που πολέμησαν και στην Ιταλία, και άλλοι διέφυγαν προς Περσία, Ινδία ή άλλες χώρες.[16]

Ανάκαμψη των Εβραίων της Σοβιετικής Ένωσης

Επεξεργασία

To Ολοκαύτωμα, που εξολόθρευσε περίπου έξι εκατομμύρια Εβραίους στην Ευρώπη υπό τη Γερμανική κατοχή και άφησε εκατομμύρια αστέγων και εκτοπισθέντων, συνέβαλε στο αυξανόμενο ενδιαφέρον σχετικά με την κατάσταση των Εβραίων σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, το τραύμα εμφύσησε νέα ζωή στην παραδοσιακή ιδέα για μια κοινή εβραϊκή κοινωνία και έγινε καταλύτης για την αναβίωση της σιωνιστικής ιδέας της δημιουργίας ενός εβραϊκού κράτους στη Μέση Ανατολή.

Η Εβραϊκή Αυτόνομη Περιφέρεια γνώρισε μια αναγέννηση, καθώς η Σοβιετική κυβέρνηση στήριξε τη μετανάστευση περίπου δέκα χιλιάδων Εβραίων της Ανατολικής Ευρώπης στο Μπιρομπιτζάν το 1946-1948.[17] Στις αρχές του 1946, το Συμβούλιο των Υπουργών της Σοβιετικής Ένωσης ανακοίνωσε ένα σχέδιο για την κατασκευή νέων υποδομών, και ο Μιχαήλ Καλίνιν, πρωτεργάτης του προγράμματος του Μπιρομπιτζάν από τα τέλη της δεκαετίας του 1920, δήλωσε ότι εξακολουθεί να θεωρεί την περιοχή ως «εβραϊκό εθνικό κράτος» που θα μπορούσε να αναβιώσει μέσα από «δημιουργικό μόχθο».[17]

Στο μεταξύ, και στον Στάλιν ωρίμαζε η ιδέα του Ισραήλ ως εβραϊκού κράτους. Το 1947, η Σοβιετική Ένωση ενώθηκε με τις Ηνωμένες Πολιτείες στην υποστήριξη της κατάτμησης της Βρετανικής Παλαιστίνης σε Εβραϊκό και Αραβικό κράτος και υποστήριξε το Ισραήλ στον Αραβο–Ισραηλινό Πόλεμο του 1948 με όπλα που παρέχονταν μέσω της Τσεχοσλοβακίας.[18]

Οι Joshua Rubinstein και Vladimir Naumov πιστεύουν ότι ο Στάλιν υποστήριξε τη δημιουργία του Ισραηλινού κράτους για να εκδιωχθεί η Βρετανία από τη Μέση Ανατολή, και γιατί είχε μια ελπίδα ότι το Ισραήλ μπορούσε να ενωθεί με το σοβιετικό μπλοκ.[19]

Ο ιστορικός Orlando Figes θεωρεί ότι

Οι ιστορικοί Άλμπερτ Σ. Λίντεμαν και Richard S. Levy παρατηρούν ότι «...Όταν τον Οκτώβριο του 1948, κατά τη διάρκεια των θρησκευτικών εορτών, χιλιάδες Εβραίοι συγκεντρώθηκαν γύρω από την κεντρική συναγωγή της Μόσχας για να τιμήσουν τη Γκόλντα Μέιρ, την πρώτη Ισραηλινή πρέσβειρα, οι σοβιετικές αρχές θορυβήθηκαν από το σημάδια της εβραϊκής δυσαρέσκειας....»[21] Ο Jeffrey Veidlinger γράφει ότι "Από τον Οκτώβριο του 1948, ήταν προφανές ότι ο Mikhoels δεν ήταν ο μοναδικός υποστηρικτής του «Σιωνισμού» μεταξύ των Εβραίων της Σοβιετικής Ένωσης. Η αναβίωση της εβραϊκής πολιτισμικής έκφρασης κατά τη διάρκεια του πολέμου είχε καλλιεργήσει μια γενική αίσθηση τόλμης μεταξύ των Εβραϊκών μαζών. Πολλοί Εβραίοι αγνοούσαν την αυξανόμενη Zhdanovshchina (Δόγμα Ζντάνοφ) και την απειλή που σήμαινε κατά των Σοβιετικών Εβραίων η ετοιμαζόμενη εκστρατεία κατά των «κοσμοπολιτών χωρίς ρίζες». Πράγματι, η επίσημη στάση απέναντι στην εβραϊκή κουλτούρα ήταν αμφίθυμη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Στην επιφάνεια, η εβραϊκή κουλτούρα φαινόταν να υποστηρίζεται από το κράτος: Έγιναν δημόσιες προσπάθειες να διατηρηθεί το Εβραϊκό θέατρο μετά το θάνατο του Mikhoels, το περιοδικό Eynikayt ακόμα εκδιδόταν σύμφωνα με το πρόγραμμα και, το πιο σημαντικό, η Σοβιετική Ένωση αναγνώρισε την ίδρυση του Εβραϊκού κράτους στην Παλαιστίνη. Για τους περισσότερους Εβραίους της Μόσχας, η κατάσταση των Σοβιετικών Εβραίων ήταν καλύτερη από ποτέ. [22]

Εναντίωση στον Εθνικισμό

Επεξεργασία

Διανοούμενοι Εβραίοι (θεατρικοί και μουσικοί κριτικοί) κατηγορήθηκαν για «κοσμοπολιτισμό» και έγιναν στόχος της λογοκρισίας. Σύμφωνα με τον Εβραίο ιστορικό Σόλομον Σβαρτζ, αυτό εξηγείται με την άνοδο του σοβιετικού εθνικισμού εκείνη την εποχή, αφού οι "αμαρτίες" των Εβραίων συγγραφέων δεν διέφεραν από αυτές των μη-Εβραίων συναδέλφων τους. [23]

Στο Μπιρομπιτζάν, τα διάφορα Εβραϊκά πολιτιστικά ιδρύματα, που είχαν ιδρυθεί στο πλαίσιο της προηγούμενης πολιτικής του Στάλιν για της στήριξη του "προλεταριακού Εβραϊκού πολιτισμού", έκλεισαν στα τέλη του 1948 και στις αρχές του 1949. Σε αυτά περιλαμβάνονταν το Εβραϊκό Θέατρο Kaganovich, ο εκδοτικός οίκος Γίντις, η γίντις εβραϊκή εφημερίδα Birobidzhan, η βιβλιοθήκη με τα γίντις και εβραϊκά βιβλία, και τα τοπικά Εβραϊκά σχολεία. [24] Το ίδιο συνέβη και με άλλα Γίντις θέατρα σε όλη τη Σοβιετική Ένωση, ξεκινώντας από το Γίντις Θέατρο της Οδησσού και περιλαμβάνοντας το Κρατικό Εβραϊκό Θέατρο Μόσχας.

Στις αρχές Φεβρουαρίου του 1949, ο μικροβιολόγος Νικολάι Gamaleya, πρωτοπόρος της Βακτηριολογίας και μέλος της Ακαδημίας Επιστημών τιμημένος με το Βραβείο Στάλιν, έγραψε μια προσωπική επιστολή προς τον Στάλιν, διαμαρτυρόμενος για τον αυξανόμενο αντισημιτισμό: «Κρίνοντας από απολύτως αδιαμφισβήτητες και προφανείς ενδείξεις, η επανεμφάνιση του αντισημιτισμού δεν έρχεται από τα κάτω, από τις μάζες. . . αλλά κατευθύνεται από τα πάνω, από κάποιο αόρατο χέρι. Ο αντισημιτισμός προέρχεται από κάποια υψηλόβαθμα πρόσωπα που έχουν λάβει θέσεις στα κορυφαία όργανα του κόμματος. . .»[25]

Σε μια συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου την 1 Δεκεμβρίου 1952 ο Στάλιν ανακοίνωσε: «Κάθε Εβραίος εθνικιστής είναι πράκτορας της Αμερικανικής υπηρεσίας πληροφοριών. Οι Εβραίοι εθνικιστές πιστεύουν ότι το έθνος τους σώθηκε από τις ΗΠΑ. . . Νομίζουν ότι οφείλουν ευγνωμοσύνη στους Αμερικανούς. Μεταξύ των γιατρών, υπάρχουν πολλοί Εβραίοι εθνικιστές».[26]

Μια αξιοσημείωτη εκστρατεία για να διωχθούν οι Εβραίοι εθνικιστές από θέσεις εξουσίας εντός των κρατικών υπηρεσιών ασφαλείας πραγματοποιήθηκε το 1952-1953. Οι Ρώσοι ιστορικοί Zhores και Ρόι Μεντβέντεφ έγραψαν ότι, σύμφωνα με τον στρατηγό του MVD, Sudoplatov, «ταυτόχρονα όλοι οι Εβραίοι απομακρύνθηκαν από την ηγεσία των υπηρεσιών ασφαλείας, ακόμα και αυτοί σε ανώτερες θέσεις. Τον Φεβρουάριο, οι αντι-Εβραϊκοί διωγμοί επεκτάθηκαν σε περιφερειακούς κλάδους του MGB. Μια μυστική οδηγία διανεμήθηκε σε όλες τις περιφερειακές διευθύνσεις της MGB, στις 22 Φεβρουαρίου, που διέτασσε να απολυθούν άμεσα όλοι οι Εβραίοι υπάλληλοι της MGB ανεξάρτητα από την τάξη, την ηλικία ή την προϋπηρεσία τους ...» [27] Στα απομνημονεύματα Όντας Κόκκινος (Being Red), ο Αμερικανός συγγραφέας και επιφανής κομμουνιστής, Howard Fast , θυμάται μια συνάντηση με τον Σοβιετικό συγγραφέα και απεσταλμένο στο Παγκόσμιο Συνέδριο Ειρήνης Αλεξάντερ Fadeyev. Ο τελευταίος επέμενε ότι «δεν υπάρχει αντισημιτισμός στη Σοβιετική Ένωση», παρά τα στοιχεία «ότι τουλάχιστον οκτώ κορυφαίοι Εβραίοι στον Κόκκινο Στρατό και την κυβέρνηση είχαν συλληφθεί με αυτό που φαινόταν να είναι χαλκευμένες κατηγορίες. Οι εφημερίδες στη γλώσσα γίντις είχαν κατασταλεί. Τα σχολεία που δίδασκαν εβραϊκά είχαν κλείσει...»[28]

Η Συνωμοσία των Γιατρών

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Συνωμοσία των γιατρών

Στις 13 Ιανουαρίου 1953, το Σοβιετικό πρακτορείο ειδήσεων TASS ανακοίνωσε την αποκάλυψη μιας συνωμοσίας των λεγόμενων «γιατρών-δηλητηριαστών», που είχαν κρυφά προσπαθήσει να αποκεφαλίσουν τη σοβιετική ηγεσία. Οι κατηγορούμενοι ήταν όλοι ανώτεροι ιατροί —οι περισσότεροι Εβραίοι—που φέρονται να ομολόγησαν ότι σχεδίασαν και διέπραξαν αποτρόπαιες δολοφονίες, περιλαμβανομένων των δολοφονιών εξεχόντων Σοβιετικών πολιτών όπως ο συγγραφέας και πολιτικός Αλεξάντρ Σερμπάκοφ (πέθανε το 1945) και ο πολιτικός Αντρέι Ζντάνοφ (πέθανε το 1948). Οι κατηγορούμενοι ως συνωμότες κατηγορήθηκαν ότι ενεργούσαν για λογαριασμό των Αμερικανικών και Βρετανικών υπηρεσιών πληροφοριών και της αντισοβιετικής διεθνούς εβραϊκής αστικο-εθνικιστικής οργάνωσης "Joint".[29]

Συνεργάτες και οικογένεια του Στάλιν

Επεξεργασία
 
Ο Στάλιν και η κόρη του (9 ετών), το 1935

Στο στενό περιβάλλον του Στάλιν δεν έχουν καταγραφεί δείγματα αντισημιτισμού. Αρκετοί συνεργάτες του Στάλιν ήταν Εβραίοι ή είχαν Εβραίες συζύγους όπως ο Λάζαρ Καγκανόβιτς [30] και ο Βιατσεσλάβ Μόλοτοφ. Ο ιστορικός Τζέφρυ Ρόμπερτς επισημαίνει ότι ο Στάλιν «συνέχισε να τιμά τους Εβραίους συγγραφείς και καλλιτέχνες, ακόμη και στο απόγειο της αντι-σιωνιστικής εκστρατείας στις αρχές της δεκαετίας του 1950».[31]

Η κόρη του, η Σβετλάνα Αλληλούγεβα, (η οποία ήταν φανατική αντικομμουνίστρια)[32] κατηγόρησε τον πατέρα της για αντισημιτισμό, με αφορμή τον έρωτά της με τον επιφανή Σοβιετικό σκηνοθέτη Αλεξέι Κάπλερ, έναν Εβραίο μεγαλύτερο της κατά 23 χρόνια και παντρεμένο. Ο Στάλιν ενοχλήθηκε έντονα από τη σχέση αυτή. Την ενόχληση η κόρη του την αποδίδει στον αντισημιτισμό του: «...Το γεγονός ότι ο Κάπλερ είναι Εβραίος, τον εκνεύρισε, φαίνεται, κυρίως ... Από εκείνη την ημέρα, ο πατέρας μου και εγώ γίναμε ξένοι για πολύ καιρό».[33][34] Ο Κάπλερ στάλθηκε για πέντε χρόνια να δουλέψει σε θέατρο στη Βαρκουτά, και μετά δούλεψε ακόμα πέντε χρόνια ως ανθρακωρύχος στα γκουλάγκ της Ιντα. Αποκαταστάθηκε και πάλι το 1954 όταν επέστρεψε στη Μόσχα και άρχισε - μεταξύ άλλων - να διδάσκει στο «Ινστιτούτο Κινηματογραφίας». [35]

Ο πρώτος γιος του Στάλιν όμως, ο Γιάκοβ Τζουγκασβίλι, παντρεύτηκε μια Εβραία χορεύτρια, τη Γιούλια Μέλτζερ, και παρότι ο Στάλιν την απέρριψε αρχικά, μετά άρχισε να τη συμπαθεί. Επίσης και ο βιογράφος του Στάλιν Σιμόν Σεμπάγκ Μοντεφιόρε γράφει ότι ο γιος του Λαβρέντι Μπέρια σημειώνει ότι ο πατέρας του θα μπορούσε να απαριθμήσει τις σχέσεις του Στάλιν με Εβραίες.[36]

Ο Νικίτα Χρουστσόφ έγραψε στα απομνημονεύματά του ότι: «...Σημαντικό ελάττωμα του Στάλιν ήταν η εχθρική στάση απέναντι στο εβραϊκό έθνος. Στις ομιλίες και τα γραπτά του ως ηγέτη και θεωρητικού δεν υπήρχε καν υπαινιγμός γι’ αυτό. Θεός φυλάξοι, κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι υπήρξε ποτέ μια δήλωση αντισημιτισμού από αυτόν. Προς τα έξω όλα φαίνονταν σωστά και πρέποντα. Αλλά στο εσωτερικό κύκλο του, όταν ο ίδιος είχε την ευκαιρία να μιλήσει για κάποιον εβραίο, πάντα χρησιμοποιούσε μια εμφατικά παραμορφωμένη προφορά. Αυτός ήταν ο τρόπος που οπισθοδρομικοί άνθρωποι χωρίς πολιτική συνείδηση εκφράζονταν στην καθημερινή ζωή - άτομα με περιφρονητική στάση προς τους Εβραίους. Σκόπιμα στρέβλωναν τη ρωσική γλώσσα παίρνοντας μια εβραϊκή προφορά ή μιμούνταν ορισμένα αρνητικά χαρακτηριστικά [που αποδίδονται στους Εβραίους]. Ο Στάλιν αγαπούσε να το κάνει αυτό, και έγινε ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά του.(...)»[37]

Εκτιμήσεις

Επεξεργασία

Αναλύοντας διάφορες εξηγήσεις για τον αντιληπτό αντισημιτισμό του Στάλιν στο βιβλίο του "Ο Μικρότερος Τρόμος: Η Σοβιετική Κρατική Ασφάλεια, 1939-1953", ο ιστορικός Μάικλ Πάρις γράφει ότι

Ο ιστορικός Albert S. Lindemann στο έργο του «Δάκρυα του Ησαύ: Ο σύγχρονος αντισημιτισμός και η άνοδος των Εβραίων», γράφει μεταξύ άλλων:

Βλέπε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ Nikolai Tolstoy (1982). Stalin's Secret War. Holt, Rinehart and Winston (1981). σελ. 27f. 
  2. ↑ Joshua Rubenstein and Vladimir P. Naumov, eds., "Stalin's Secret Pogrom: The Postwar Inquisition of the Jewish Anti-Fascist Committee", (New Haven: Yale University Press, in association with the United States Holocaust Memorial Museum, 2001). Παρουσίαση του βιβλίου από τον David Brandenberger, University of Richmond, USA
  3. ↑ 3,0 3,1 Pinkus, Benjamin (1990). The Jews of the Soviet Union: The History of a National Minority. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 143–144. ISBN 978-0-521-38926-6.
  4. ↑ 4,0 4,1 Pinkus, Benjamin (1990). The Jews of the Soviet Union: The History of a National Minority. Cambridge: Cambridge University Press. p. 85. ISBN 978-0-521-38926-6.
  5. ↑ Lenin, V. I. (1919). "Anti-Jewish Pogroms". Lenin's Collected Works, 4th English Edition. Trans. George Hanna. Progress Publishers, Moscow, 1972 Volume 29, pages 252–253 http://www.marxists.org/archive/lenin/works/1919/mar/x10.htm Marxists Internet Archive. Retrieved 23 February 2011.
  6. ↑ https://tvxs.gr/news/σαν-σήμερα/ο-τρότσκι-εξορίζεται-από-τον-στάλιν-στην-άλμα-άτα
  7. ↑ Pinkus, Benjamin (1990). The Jews of the Soviet Union: The History of a National Minority. Cambridge: Cambridge University Press. p. 87. ISBN 978-0-521-38926-6.
  8. ↑ Korey William, "The Origins and Development of Soviet Anti-Semitism: An Analysis", Slavic Review, v. 31, no. 1, 1972 , σ. 115, 116
  9. ↑ Mordechai Altshuler, The Distress of Jews in the Soviet Union in the Wake of the Molotov-Ribbentrop Pact, Yad Vashem Studies 36 (2) (2008), pp. 73-141 (σ. 75 και σημ. 8.)
  10. ↑ 10,0 10,1 Herf, Jeffrey (2006), The Jewish Enemy: Nazi Propaganda During World War II and the Holocaust, Harvard University Press, σελ. 56, ISBN 0-674-02175-4 
  11. ↑ 11,0 11,1 Gennady Kostyrchenko "Stalin's secret policy: Power and Antisemitism"("Тайная политика Сталина. Власть и антисемитизм" Москва, "Международные отношения", 2003)
  12. ↑ Moss, Walter, A History of Russia: Since 1855, Anthem Press, 2005, ISBN 1-84331-034-1, p. 283.
  13. ↑ Binns, Stewart (29 Απριλίου 2021). Barbarossa: And the Bloodiest War in History. Headline editions. σελ. χ.αρ. σελίδας (2η σελ. του κεφ. 17 "The turning tide"). ISBN 978-1-4722-7627-8. After dismissing Maxim Litvinov as Foreign Minister in 1939, Stalin had immediately directed incoming Foreign Minister, Vyacheslav Molotov, to 'purge the ministry of Jews', to appease Hitler and to signal to Nazi Germany that the USSR was ready for non-aggression talks. 
  14. ↑ Etinger, Iakov (1995). "The Doctors' Plot: Stalin's Solution to the Jewish Question". In Yaacov Ro'i, Jews and Jewish Life in Russia and the Soviet Union. London: Frank Cass. ISBN 0-7146-4619-9, pp. 103–6.
  15. ↑ Rappaport, Helen, Joseph Stalin: A Biographical Companion, ABC-CLIO, 1999 ISBN 1-57607-084-0, p. 297.
  16. ↑ Grossmann, Atina, et al. Shelter from the Holocaust: Rethinking Jewish Survival in the Soviet Union. Wayne State University Press, 2017. Project MUSE, doi:10.1353/book.57066. σ. 4-6, 16, 17
  17. ↑ 17,0 17,1 Weinberg, Robert (1998). Stalin's Forgotten Zion: Birobidzhan and the Making of a Soviet Jewish Homeland. Berkeley: University of California Press. pp. 72–75. ISBN 978-0-520-20990-9.
  18. ↑ Norman Berdichevsky (20 Σεπτεμβρίου 2010). «Israel's Allies in 1948; The USSR, Czechoslovakia, American Mainline Churches and the Left». 
  19. ↑ Eli Kavon, "Why did Stalin vote for a Jewish state?", The Jerusalem Post, 22-11-2020
  20. ↑ Figes, Orlando (2008). The Whisperers: Private Life in Stalin's Russia. New York: Picador USA. p. 493. ISBN 978-0-312-42803-7.
  21. ↑ Lindemann, Albert S. & Richard S. Levy (2010). Antisemitism: A History. New York: Oxford University Press. p. 187. ISBN 978-0-19-923503-2.
  22. ↑ Veidlinger, Jeffrey (2000). The Moscow State Yiddish Theater: Jewish Culture on the Soviet Stage. Bloomington, Indiana: Indiana University Press. p. 266. ISBN 978-0-253-33784-9
  23. ↑ Ginsburg, Michael. Reviewed Work: The Jews in the Soviet Union by Solomon M. Schwarz, Alvin Johnson, Syracuse University Press, 1951, Publications of the American Jewish Historical Society, vol. 42, no. 4, 1953, pp. 442–449 (447). JSTOR, www.jstor.org/stable/43059911.
  24. ↑ Pinkus, Benjamin (1990). The Jews of the Soviet Union: The History of a National Minority. Cambridge: Cambridge University Press. p. 193. ISBN 978-0-521-38926-6.
  25. ↑ Gamaleya, Nikolay. Letter to J. V. Stalin, Archive of the President of the Russian Federation. Quoted in Vaksberg, Arkady (2003). Iz ada v ray i obratno: yevreyskiy vopros po Leninu, Stalinu i Solzhenitsynu. Moscow: Olimp. pp. 344–346. ISBN 978-5-7390-1235-7. (Ρωσικά)
  26. ↑ Lindemann, Albert S. & Richard S. Levy (2010). Antisemitism: A History. New York: Oxford University Press. pp. 187–188. ISBN 978-0-19-923503-2.
  27. ↑ Medvedev, Zhores A. & Roy A. Medvedev (2006). The Unknown Stalin. London: I. B. Tauris. p. 43. ISBN 978-1-85043-980-6.
  28. ↑ Fast, Howard (1994). Being Red: A Memoir. Armon, New York: M. E. Sharpe. pp. 217–218. ISBN 978-1-56324-499-5.
  29. ↑ Ro'i, Yaacov (1980). Soviet Decision Making in Practice: The USSR and Israel, 1947–1954. New Brunswick, New Jersey: Transaction Books. p. 373. ISBN 978-0-87855-267-2.
  30. ↑ Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Random House Inc. 2003. 
  31. ↑ Roberts, Geoffrey (2006). Stalin's Wars: From World War to Cold War, 1939–1953. New Haven: Yale University Press. p. 341. ISBN 978-0-300-11204-7.
  32. ↑ https://www.newsbeast.gr/weekend/arthro/2606648/otan-i-kori-tou-stalin-aftomolise-stis-ipa-ke-ekapse-to-sovietiko-tis-diavatirio
  33. ↑ "То, что Каплер – еврей, раздражало его, кажется, больше всего."
  34. ↑ N. Tolstoy, ibib., p. 24.
  35. ↑ Aleksei Kapler Dead; Top Soviet Filmwriter Was Exiled by Stalin By JENNIFER DUNNINGSEPT. 15, 1979, ανακτήθηκε στις 23/4/2017
  36. ↑ Sebag-Montefiore, Simon (2005). Stalin: The Court of the Red Tsar. New York: Random House. p. 267. ISBN 978-1-4000-7678-9.
  37. ↑ Khrushchev, Nikita & Sergei Khrushchev (Ed.) (2006). Memoirs of Nikita Khrushchev, Volume 2. University Park, Pennsylvania: Pennsylvania State University Press. p. 47. ISBN 978-0-271-02861-3
  38. ↑ Parrish, Michael. The Lesser Terror: Soviet State Security, 1939–1953. Westport Connecticut: Greenwood Press. p. 197. ISBN 978-0-275-95113-9.
  39. ↑ Lindemann, Albert (2000). Esau's Tears: Modern Anti-Semitism and the Rise of the Jews. Cambridge: Cambridge University Press. p. 454. ISBN 978-0-521-79538-8.

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Ιωσήφ_Στάλιν_και_Αντισημιτισμός&oldid=10322137"