Βικιπαίδεια

Καλογριανά Καρδίτσας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 39°27′54″N 21°52′24″E / 39.46500°N 21.87333°E / 39.46500; 21.87333

Τα Καλογριανά είναι πεδινό χωριό της Καρδίτσας[2] σε υψόμετρο 95 μέτρα.[3]

Καλογριανά
Καλογριανά is located in Greece
Καλογριανά
Καλογριανά
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΘεσσαλίας
Περιφερειακή ΕνότηταΚαρδίτσας
ΔήμοςΠαλαμά, Τοπική Κοινότητα Καλογριανών
Δημοτική ΕνότηταΣελλάνων
Δημοτική ΚοινότηταΚαλογριανών
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΘεσσαλία
ΝομόςΚαρδίτσας
Υψόμετρο95 μέτρα
Πληθυσμός
Μόνιμος475
Έτος απογραφής2021
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας430 61
Τηλ. κωδικός2441
δεδομένα

Γεωγραφία Επεξεργασία

Τα Καλογριανά βρίσκονται στα βόρεια του νομού και τα όριά του με το νομό Τρικάλων. Απέχει 25,5 χλμ. Δ. από τον Παλαμά, 18 χλμ. Β.-ΒΔ. από την Καρδίτσα και 16 χλμ. ΝΑ. από τα Τρίκαλα. Το χωριό ειναι κτισμένο ανάμεσα στην ΕΟ Τρικάλων - Καρδίτσας (Δ.) με τον αυτοκινητόδρομο Κεντρικής Ελλάδας (Α.) και ανατολικά συνορεύει με την Αγία Τριάδα.

Αξιοθέατα Επεξεργασία

Η εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής στο κέντρο του χωριού είναι το σημαντικότερο αξιοθέατό του[4] και από το 2002 έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Πρόκειται για μονόχωρο πέτρινο ναό με ξύλινη στέγη, χαρακτηριστικό δείγμα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής της εποχής του. Χρονολογείται στα 1723 με βάση το λιθανάγλυφο της νότιας εισόδου του. Το εσωτερικό του χωρίζεται με δύο σειρές ξύλινων οκτάπλευρων στύλων, υποτυπωδώς, σε τρία κλίτη, διακοσμείται με τοιχογραφίες (18ου αιω.) σε 5 ζώνες και έχει αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο με εικόνες του 18ου αιω.[5] Το κωδωνοστάσιο στα δυτικά του ναού φέρει επιγραφή με την χρονολογία 1859 και έχει χαρακτηριστεί ως μνημείο που χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας.[6]

Διοικητική υπαγωγή Επεξεργασία

Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα το 1883 στο ΦΕΚ 126Α-02/04/1883 με το όνομα αυτό να προσαρτάται στον τότε δήμο Σιλάνων που ανήκε στο νομό Τρικάλων. Το 1944 με το ΦΕΚ 82Α-13/04/1944 αποσπάται από το νομό Τρικκάλων και υπάγεται στο νομό Καρδίτσης.[7] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης αποτελεί την τοπική κοινότητα Καλογριανών που υπάγεται στη δημοτική κοινότητα Σελλάνων του δήμου Παλαμά και σύμφωνα με την απογραφή 2011 έχει πληθυσμό 589 κατοίκους.[8]

Απογραφές πληθυσμού Επεξεργασία

Απογραφή 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 818[9] 987[10] 937[11] 804[12] 760[13] 709[14] 589

Προσωπικότητες Επεξεργασία

  • Μητροπολίτης Δρυινουπόλεως Πωγωνιανῆς καὶ Κονίτσης Σεβαστιανὸς: Ήταν ο Ιεράρχης του οποίου το όνομα συνδέθηκε άμεσα με το Βορειοηπειρωτικό Ζήτημα. Ο κατά κόσμον Σωτήριος Οικονομίδης γεννήθηκε στις 20 Ιουνίου 1922 στα Καλογριανά Καρδίτσας. Φοίτησε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε ιεροκήρυκας στη Μητρόπολη Ιωαννίνων από το 1957 ως το 1967. Τον Ιούνιο του 1967 εκλέγεται Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης. Στον ενθρονιστήριο λόγο του ανέφερε επί λέξει: "...Κατά την στιγμήν αυτή καθ' ην το πρώτον ανέρχομαι τον θρόνο τούτον, η σκέψις μου στρέφεται... προς τους αλύτρωτους αδελφούς μας της Βορείου Ηπείρου, τους στενάζοντας υπό τον ζυγόν της πικράς δουλείας, διά να τους διαβεβαιώσωμεν ότι όχι μόνο αι προσευχές μας θα τους συνοδεύουν καθημερινώς, αλλά και παν το δυνατόν θα πράξωμεν, όπως λυτρωθούν των δεσμών της δουλείας...". Ίδρυσε το 1982 και στη συνέχεια οργάνωσε και ενίσχυσε οικονομικά τη μοναδική φοιτητική οργάνωση για το βορειοηπειρωτικό - τη Συντονιστική Φοιτητική Ένωση Βορειοηπειρωτικού Αγώνα (ΣΦΕΒΑ). Το 1987 ίδρυσε τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Βορειοηπειρωτικού Αγώνα (ΠΑΣΥΒΑ) με έδρα την Κόνιτσα, σύνδεσμο στον οποίο συμμετέχουν επιστήμονες και στελέχη του διπλωματικού χώρου. Ο ΠΑΣΥΒΑ διοργάνωσε στην Κόνιτσα δύο (2) επιστημονικά συνέδρια (1987 & 1990). Περίπου δεκαπέντε (15) είναι οι εκδόσεις του Μητροπολίτου για το Βορειοηπειρωτικό ζήτημα, πολλές απ' τις οποίες έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, Γερμανικά, Γαλλικά και Αλβανικά. Υπήρξε εκδότης της εφημερίδας "Βορειοηπειρωτικό Βήμα". Επισκέφθηκε το Αμερικανικό Κογκρέσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καταγγέλλοντας τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Βορειοηπειρωτών. Θεσμοθέτησε τον εορτασμό της επετείου της Αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου του 1914. Μετά την πτώση των ηλεκτροφόρων συρματοπλεγμάτων (1990) στην Αλβανία,συνέταξε ανοιχτές επιστολές - εκκλήσεις που έχουν μοιραστεί σε χιλιάδες αντίτυπα για επιστροφή των Βορειοηπειρωτών στον τόπο τους. Απεβίωσε στις 12 Δεκεμβρίου 1994 και ο τάφος του βρίσκεται στην Ιερά Μονή Μολυβδοσκεπάστου. Ανδριάντας του βρίσκεται στην Κόνιτσα και προτομή του στην Αθήνα.
  • Ο άγιος Αρσένιος Ελασσόνας εκ Καλογριανών (13 Απριλίου / 8 Μαΐου): Ο Άγιος Αρσένιος γεννήθηκε το 1550 στα Καλογριανά της Καρδίτσας και ήταν μέλος της πολύτεκνης οικογένειας του ιερέα Θεοδώρου και της Χρυσάφης. Η μητέρα του, που ήταν ανιψιά του Αγίου Βησσαρίωνα, μετά το θάνατο του ιερέα-συζύγου της εκάρη μοναχή με το όνομα Χριστοδούλη. Στα Τρίκαλα μορφώθηκε ο Αρσένιος, έπειτα εκάρη μοναχός και χειροτονήθηκε διάκονος στην Ι. Μ. Δουσίκου. Το 1579 χειροτονήθηκε ιερέας, ενώ λίγο αργότερα σπούδασε στη Σχολή του Πατριαρχείου και έγινε εφημέριος στον Ι. Ν. της Παμμακαρίστου. Το 1584 ο οικουμενικός πατριάρχης Ιερεμίας Β΄ ο Τρανός, ο από Λαρίσης (που είχε ανεβεί στο θρόνο για δεύτερη φορά), χειροτόνησε τον Αρσένιο Επίσκοπο Ελασσόνας και Δομενίκου. Δυο έτη αργότερα μετέβη για μια διορθόδοξη συνάντηση στη Μόσχα, αλλά κατά την επιστροφή του διέμεινε επί διετία στην πόλη Λβωφ της Ουκρανίας, μετά από παράκληση των εκεί Ορθοδόξων της ελληνικής παροικίας, για να ενισχύσει τον αγώνα τους κατά της Ουνίας. Το 1588 συνόδεψε τον πατρ. Ιερεμία, που είχε αποκατασταθεί για Τρίτη φορά στον πατριαρχικό θρόνο της Κων/λης, στη Μόσχα, όπου, μετά από παρότρυνση του τσάρου Θεοδώρου Ιβάνοβιτς, εγκαταστάθηκε. Δεν ξέχασε όμως ποτέ τους σκλάβους ομοδόξους του. Πολύ συχνά έστελνε εικόνες και άλλα δώρα στις Ι. Μονές και τα Πατριαρχεία που υπέφεραν από τον οθωμανική κυριαρχία. Το 1597 έγινε αρχιεπίσκοπος Αρχαγγέλων (Αρχαγγέλσκ) και το 1613 αρχιεπίσκοπος Τβέρης (Τβερ) και Κασίν. Από το 1615, τέλος, δεποίμανε την Αρχιεπισκοπή Σουζντέλ και Ταρουσίου. Εκοιμήθη την 13η Απριλίου του 1621. Άφησε πίσω του αξιόλογο συγγραφικό έργο. Ο μητροπολίτης Κύριλλος Β΄ την 19η Ιουνίου του 2006 προνόησε για την αποθησαύριση ενός τεμαχίου των ιερών λειψάνων του Αγίου στον Ι. Ναό Ζωοδόχου Πηγής Καλογριανών. Η Ελασσόνα τιμά τη μνήμη του την 8η Μαΐου εορτή του Αγίου Αρσενίου του Μεγάλου. Η Εκκλησία έχει ορίσει επιπλέον ημέρα τιμής του την 13 Απριλίου (1621).

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. ↑ GEOnet Names Server. 11  Ιουνίου 2018. -818615.
  2. ↑ «Δημογραφικά & Στατιστικά Στοιχεία». palamas.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2019. 
  3. ↑ Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 296, τομ.15. 
  4. ↑ «Θρησκευτικά Μνημεία». palamas.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2019. 
  5. ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2019. [νεκρός σύνδεσμος]
  6. ↑ «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2019. [νεκρός σύνδεσμος]
  7. ↑ «Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2019. 
  8. ↑ «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2017-11-24 στο Wayback Machine.», σελ. 10614 (σελ. 140 του pdf)
  9. ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Μαρτίου 1951, σελ. 96 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1951_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 2022-09-17. 
  10. ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961, σελ. 97. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1961_1.pdf. 
  11. ↑ Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971, σελ. 95 του pdf. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2013-05-14. https://web.archive.org/web/20130514080510/http://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1971_1.pdf. Ανακτήθηκε στις 2022-09-17. 
  12. ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 5 Απριλίου 1981, σελ. 107 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1981_1.pdf. 
  13. ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17 Μαρτίου 1991, σελ. 123 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_1.pdf. 
  14. ↑ Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος - Απογραφή 2001, σελ. 127 του pdf. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_1.pdf. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Καλογριανά_Καρδίτσας&oldid=10349479"