Στην ανατολική πλευρά της χερσονήσου του Κανονιού, πλησίον της πηγής «Καρδάκι», βρίσκεται ιερό με ιδιότυπο καλοδιατηρημένο υστεροαρχαϊκό δωρικό ναό, που είναι ήδη από το 1822 γνωστός. Ανασκαφές της Αρχαιολογικής Εταιρείας κατά τα έτη 1976-1978 διευκρίνισαν το θέμα της λειτουργίας της λεγόμενης «βάσης» στο σηκό του ναού και έφεραν στο φως αρχαίους αναλημματικούς τοίχους του ιερού. Μεταξύ των ευρημάτων συμπεριλαμβάνονται πήλινο ανάγλυφο με γενειοφόρο άνδρα και τελετουργικά επαναχρησιμοποιημένο αγαλματίδιο Κυβέλης.

Στην ανατολική λοφώδη πλευρά της χερσονήσου του Κανονιού, στο άλσος του Mon Repos και στην περιοχή που ο Θουκυδίδης (3,72) αναφέρει ως Μετέωρα, βρίσκεται κάπως απομακρυσμένο από τα υπόλοιπα μνημεία του κτήματος ένα ιερό με μικρό δωρικό ναό, που πήρε το όνομά του από την κοντινή πηγή Καρδακίου, καθώς η κύρια θεότητα που λατρευόταν παραμένει ακόμα απροσδιόριστη.

Η ιστορία των ανασκαφών Επεξεργασία

Λόγω της σχετικής απομόνωσής του ο ναός διασώθηκε σε αρκετά καλή κατάσταση, εκτός τμήματος της ανατολικής πλευράς που χάθηκε λόγω των κατολισθήσεων. Ήδη το 1822, και στη συνέχεια το 1825, Άγγλοι μηχανικοί ερεύνησαν το ναό, ενώ νέες έρευνες διεξήχθησαν κατά τις γερμανικές ανασκαφές της περιόδου 1911-1914 από τον Wilhelm Dörpfeld. Παρότι είχε δρομολογηθεί η δημοσίευση του ναού από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο, αυτή δεν έλαβε ποτέ χώρα. Ο ναός μελετήθηκε, ωστόσο, αρχιτεκτονικά από τον William B. Dinsmoor Jr. Tην περίοδο 1976-1978 η Αρχαιολογική Εταιρεία, υπό τον Γεώργιο Δοντά, ανέλαβε πρωτοβουλία να ανασκάψει εκ νέου τμήματα του ναού όπως η «βάση» εντός του σηκού, και το δυτικό και νοτιοδυτικό άκρο του ιερού, όπου αποκαλύφθηκαν αρχαίοι αναλημματικοί τοίχοι. Επίσης, καθαρίστηκε το παρακείμενο σπήλαιο (εικ. 2), που πιθανότατα σχετίζεται λατρευτικά με το ιερό, και έγινε, σε συνεργασία με το Γ.Α.Ι., προκαταρκτική αποτύπωση των περιοχών του ναού, του σπηλαίου και της πηγής.

Ο ναός Επεξεργασία

Ο υστεροαρχαϊκός ναός υψωνόταν σε δίβαθμη κρηπίδα και δεν διέθετε οπισθόδομο. Η ανωδομή παρουσιάζει ιδιορρυθμίες, καθώς εμφανίζονται έντονοι ιωνισμοί, όπως για παράδειγμα το ότι το επιστύλιο δεν κοσμείται με ταινία. Ο συνδυασμός δωρικών και ιωνικών στοιχείων συνδέει το κτήριο, που τοποθετείται χρονικά γύρω στα 510 π.Χ., με αρχιτεκτονικά ρεύματα χαρακτηριστικά της Μεγάλης Ελλάδος. Η ανασκαφή Δοντά έδειξε ότι η λεγόμενη «βάση» στο σηκό του κτηρίου δεν ήταν βάθρο λατρευτικών αγαλμάτων, όπως μέχρι τότε πιστευόταν, αλλά εσχάρα εναγισμών για χθόνιες θεότητες ή ήρωες, καθώς στην ίδια θέση αποκαλύφθηκε παλαιότερη κατασκευή με ίδιες ακριβώς διαστάσεις που προηγείται χρονολογικά του ναού και εκπλήρωνε παρόμοιο σκοπό.

Κινητά ευρήματα Επεξεργασία

Όσον αφορά στα κινητά ευρήματα, σημειώνεται η εύρεση πήλινου αναγλύφου με παράσταση ανακεκλιμένου γενειοφόρου άνδρα και φιδιού τυλιγμένου στον αριστερό του βραχίονα (μέσα 6ου αι. π.Χ.)· επίσης βρέθηκαν χαλινοί αλόγων και αιχμές δοράτων. Αξιοσημείωτο είναι, τέλος, πήλινο αγαλματίδιο Κυβέλης των ύστερων ελληνιστικών χρόνων, που βρέθηκε θρυμματισμένο μέσα σε πρόχειρο ναΐσκο από κεραμίδες σε αρκετά μεταγενέστερη επίχωση στο βόρειο άκρο του ιερού.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Έργον 1977, 81-88.
  • Γ. Δοντάς, Ανασκαφή στο Καρδάκι Κερκύρας, ΠΑΕ 1977, 154-158.
  • Έργον 1978, 36-37.
  • Γ. Δοντάς, Εργασίες στο Καρδάκι Κερκύρας, ΠΑΕ 1978, 108-110.
  • W. Bell Dinsmoor, Jr., The Kardaki Temple Re-Examined, AM 88, 1973, 164-174 [με την παλαιότερη έρευνα].
  • D. Mertens, Der alte Heratempel in Paestum und die archaische Baukunst in Unteritalien (Mainz am Rhein 1993) 162.
  • Κ. Πρέκα-Αλεξανδρή, Οι αρχαιότητες της Κέρκυρας (Αθήνα 2010), 110-111.
  • Κ. Κάντα-Κίτσου, Μουσείο Παλαιόπολης, (Mon Repos) Κέρκυρας (Αθήνα 2010), 15. 56.
  • Α. Χωρέμη-Σπετσιέρη, Τα νησιά του Ιονίου Πελάγους κατά τους ιστορικούς χρόνους, Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας, αρ. 269 (Αθήνα 2011), 74-75, εικ. 48-49.

Αναφορές Επεξεργασία