Κυπριωτισμός

Πολιτική ιδεολογία

Ως κυπριωτισμός αναφέρεται ένα είδος εθνικισμού της Κύπρου (κυπριακός εθνικισμός). Επικεντρώνεται στην κοινή ταυτότητα των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων σχετικά με την «κυπριακότητά τους», επισημαίνοντας την κοινή κυπριακή κουλτούρα, κληρονομιά, παραδόσεις και τα οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά τους δικαιώματα. [1] Ο κυπριακός εθνικισμός, ως μια μορφή πολιτικού εθνικισμού, υποστηρίζει την ειρηνική επανένωση της Κύπρου και τον τερματισμό της παρέμβασης εξωτερικών δυνάμεων στις εσωτερικές της υποθέσεις. Μερικοί Κύπριοι υποστηρίζουν ένα ομοσπονδιακό κράτος, ενώ άλλοι εκφράζουν την προτίμησή τους για ένα ενιαίο κράτος. [2] Οι Κυπριακοί εθνικιστές θεωρούν τους Κυπρίους ως μία εθνικότητα αναφερόμενοι στη γλωσσική διάκριση μεταξύ των Κυπρίων ως Κύπριους που μιλούν Ελληνικά και Κύπριους που μιλούν Τούρκικα, και όχι δύο ξεχωριστές εθνικές ομάδες, παρόλο που οι ιστορικοί και οι εθνολόγοι στο σύνολό τους, αναγνωρίζουν μόνο Ελληνικό και Τουρκικό έθνος. Ο "Κυπριωτισμός" (ύπαρξη "Κυπριακού" έθνους) δεν έχει καμία ιστορική υποστήριξη και οι εθνολόγοι υποστηρίζουν ότι πηγάζει από ακραίο τοπικισμό.

Στο επίπεδο της πρακτικής πολιτικής, ο κυπριωτισμός συνδέεται γενικά με την Αριστερά, τόσο στην ελληνοκυπριακή όσο και στην τουρκοκυπριακή πολιτική. Τα πιο σημαντικά πολιτικά κόμματα που υποστηρίζουν μια κυπριακή εθνικιστική ατζέντα είναι το Προοδευτικό Κόμμα Εργαζομένων (ΑΚΕΛ) μεταξύ Ελληνοκυπρίων και το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα,μεταξύ Τουρκοκυπρίων. Δεν υποστηρίζουν όλοι οι αριστεροί τον κυπριωτισμό. Για παράδειγμα, το Κίνημα για τη Σοσιαλδημοκρατία (ΕΔΕΚ) συνδυάζει μια αριστερή οικονομική ατζέντα με μια ελληνοκυπριακή εθνικιστική προσέγγιση στο Κυπριακό. Ο κυπριωτισμός υποστηρίζεται περαιτέρω επίσημα από την τουρκοκυπριακή «Ένωσιν Κυπρίων» (Union of Cypriots).[3] Υπάρχουν επίσης ακτιβιστές κοινωνίας των πολιτών και μικρότερες φιλελεύθερες ομάδες που κατέχουν επίσης κυπριωτικές θέσεις, αν και η πολιτική τους επιρροή παραμένει αναμφισβήτητα περιορισμένη.

Ανάπτυξη και υποστήριξη Επεξεργασία

 
Σημαία της Κύπρου

Κατά τη δεκαετία του 1930, οι Τουρκοκύπριοι και οι Ελληνοκυπριακές κοινότητες άρχισαν να ασκούν κριτική στη βρετανική παρουσία στο νησί. [4] Ο κυβερνήτης Ρίτσμοντ Πάλμερ ήταν ένας από τους ανθρώπους που χρησιμοποίησαν τον όρο «Κυπριακός εθνικισμός» στην έκθεσή του με ημερομηνία 23 Οκτωβρίου 1936, εξηγώντας την κατάσταση στο Λονδίνο αναφέροντας, σε ελεύθερη μετάφραση:


Προκειμένου να έχουμε ένα ήσυχο μέλλον για το νησί πρέπει να συνεχίσουμε τη διοίκηση βάσει του excis excipiendis (ανοίγοντας το δρόμο για εξαιρέσεις), βάσει των επαρχιών. Έτσι, η έννοια του κυπριακού εθνικισμού - η οποία θα αναδυθεί ως μια νέα ιδέα αφού η Ένωση γίνει διαβρωμένη αξία - πρέπει να απομακρυνθεί όσο το δυνατόν περισσότερο και να αφεθεί στο σκοτάδι.[5]


Με την άνοδο των διεθνιστικών ιδεών τόσο του φιλελευθερισμού όσο και της πολιτικής Αριστεράς, οι παραλλαγές μιας κυπριακής ταυτότητας άρχισαν να καλλιεργούνται και να υποστηρίζονται από κυπριακές πολιτικές ομάδες (τόσο Ελληνοκύπριες όσο και Τουρκοκύπριες), ιδίως το Προοδευτικό Κόμμα Εργαζομένων (ΑΚΕΛ), [6] οι φιλελεύθεροι Ενωμένοι Δημοκράτες [7] και οργανώσεις όπως η «Ένωσις Κυπρίων» (Union of Cypriots).[8] Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο, που ακολούθησε πραξικόπημα στην Κύπρο με εντολή της στρατιωτικής χούντας στην Ελλάδα, οδήγησε στην αναβίωση του κυπριακού εθνικισμού.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Colin Hay· Anand Menon (18 Ιανουαρίου 2007). European Politics. OUP Oxford. σελ. 125. ISBN 978-0-19-928428-3. 
  2. Kent, Holly (2 October 2018). «Cyprus: Options for a Solution». International Policy Digest (South Korea). ISSN 2332-9416. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-10-02. https://web.archive.org/web/20181002065943/https://intpolicydigest.org/2018/10/02/cyprus-options-for-a-solution/. Ανακτήθηκε στις 5 October 2018. 
  3. Kerekes, Klaudia (30 Οκτωβρίου 2019). «Prospects for Cypriot Unity». Policy Network. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2019. 
  4. An, Ahmet (1998). Kıbrıslılık Bilincinin Geliştirilmesi. Nicosia: Galeri Kültür Yayınları. σελ. 43. 
  5. Gürel, Şükrü S. (1984). Kıbrıs Tarihi (1878-1960) Kolonyalizm, Ulusçuluk ve Uluslararası Politika [History of Cyprus (1878-1960) Colonialism, Nationalism and International Politics]. 1. Istanbul: Kaynak Yayınları. σελ. 155. 
  6. Anastasiou, Maria (2007). The Institutionalization of Protracted Ethnic Conflicts: A Discourse Analysis of "The Cyprus Problem". σελ. 129. ISBN 9780549209935. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2017. [νεκρός σύνδεσμος]
  7. Colin Hay· Anand Menon (18 Ιανουαρίου 2007). European Politics. OUP Oxford. σελ. 125. ISBN 978-0-19-928428-3. 
  8. Aldrich, Alan (17 August 2018). «Cypriotism in the Twenty-First Century». Bella Caledonia (Scotland). https://bellacaledonia.org.uk/2018/08/17/cypriotism-in-the-twenty-first-century/. Ανακτήθηκε στις 21 August 2018.