Λίμνη Μαρακαΐμπο

μεγάλη λίμνη στη Βενεζουέλα με εκροή στην Καραϊβική Θάλασσα

Η Λίμνη Μαρακαΐμπο (ισπανικά : Lago de Maracaibo) είναι μια λιμνοθάλασσα στη βορειοδυτική Βενεζουέλα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη λίμνη της Νότιας Αμερικής και μια από τις παλαιότερες στη Γη, καθώς σχηματίστηκε πριν από 36 εκατομμύρια χρόνια στις Άνδεις. Η περιοχή της λίμνης είναι πλούσια σε αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αποτελεί την κύρια πετρελαιοπαραγωγική περιοχή της Βενεζουέλας και μια σημαντική έκταση αλιείας και γεωργικής παραγωγής. Κατοικείται από το ένα τέταρτο του πληθυσμού της χώρας και είναι το μέρος που προσελκύει τους περισσότερους κεραυνούς παγκοσμίως. Ο διάσημος κεραυνός Κατατούμπο επηρεάζει με το φως του τη νυχτερινή πλοήγηση, ενώ ο ευτροφισμός που προκαλείται από την πετρελαϊκή ρύπανση αποτελεί ένα μείζον περιβαλλοντικό πρόβλημα της λίμνης.

Λίμνη Μαρακαΐμπο
ΧώρεςΒενεζουέλα
ΤοποθεσίαΜαρακαΐμπο[1]

Γεωγραφία

Επεξεργασία

Η λίμνη Μαρακαΐμπο βρίσκεται στην πεδιάδα Μαρακαΐμπο και πιο συγκεκριμένα, στο λεκανοπέδιο μεταξύ της οροσειράς Περίχα και της οροσειράς Μέριντα. Αυτές οι οροσειρές ανήκουν στην αλυσίδα βουνών της ανατολικής Κορτιγιέρα στη βορειοδυτική Βενεζουέλα. Η λίμνη, σε σχήμα αγγείου,[2] έχει μήκος 210 χιλιόμετρα από το βορρά προς το νότο και πλάτος 121 χιλιόμετρα από την ανατολή προς τη δύση.[3] Η έκταση της καλύπτει μια περιοχή 13.512 τετραγωνικών χιλιομέτρων με μέγιστο βάθος τα 35 μέτρα.[4] Το μήκος της ακτής κυμαίνεται στα 1.000 χιλιόμετρα και ο όγκος είναι περίπου 280 κυβικά χιλιόμετρα. Ο μεγαλύτερος ποταμός που τροφοδοτεί τη λίμνη είναι ο ποταμός Κατατούμπο. Τα ύδατα του αποτελούν το 57% των υδάτων της λίμνης και κατευθύνονται από τα δυτικά προς τα ανατολικά με τους δυνατούς ανέμους να τους δίνουν αριστερόστροφη φορά.[3] [5] Στη λίμνη καταλήγουν περίπου 50 ποταμοί, μεταξύ των οποίων είναι ο ποταμός Σάντα Άννα, ο ποταμός Τσάμα, ο ποταμός Μοτάταν και ο ποταμός Εσκαλάντε.[6]

Η λίμνη Μαρακαΐμπο είναι βαθιά στον Νότο και ρηχή στον Βορρά. Το βόρειο μισό της λίμνης, που μοιάζει με λαιμό μπουκαλιού, έχει μήκος 55 χιλιόμετρα.[2] [3] Το νοτιοανατολικό άκρο του λεκανοπεδίου της λίμνης παρουσιάζει απότομο και επίπεδο πυθμένα, ενώ το βορειοδυτικό άκρο είναι ήπιο.[5] Τα ύδατα είναι ελαφρώς αλμυρά λόγω της επίδρασης της παλίρροιας με τη συνολική αλατότητα να κυμαίνεται μεταξύ 1,5 και 3,8%.[2] [7] Ο ποταμός Κατατούμπο σχηματίζει ένα δέλτα σε σχήμα ποδιού στα νοτιοδυτικά της λίμνης με το νερό, σε αυτό το σημείο, να έχει αλατότητα μόνο 0,13%. Ωστόσο, η διείσδυση θαλασσινού νερού καθιστά την αλατότητα του βυθού υψηλότερη, φτάνοντας το 0,2-0,3%.[5] Το βόρειο τμήμα συνδέεται με τον κόλπο της Βενεζουέλας και οι αμμοθίνες της εκτείνονται για περίπου 26 χιλιόμετρα.[7]

Η μέση ετήσια θερμοκρασία της περιοχής είναι 28°C[6] με τις βροχοπτώσεις να είναι περισσότερες στο Νότο (1400 mm ανά έτος) και λιγότερες στο Βορρά.[5] Οι νυχτερινοί άνεμοι των Άνδεων έρχονται σε επαφή με τον ζεστό και υγρό αέρα στην επιφάνεια των υδάτων, σχηματίζοντας κατά μέσο όρο 297 mm ετησίως. Η περιοχή της λίμνης αποτελεί το μέρος με τις συχνότερες αστραπές στη γη. Κατά μέσο όρο, παρατηρούνται 233 κεραυνοί ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο σε ένα χρόνο,[8] ενώ νυχτερινές καταιγίδες πλήττουν τη λίμνη περίπου τις 297 ημέρες του έτους. Το Σεπτέμβριο, η λίμνη μπορεί να υποστεί έως και 280 κεραυνούς ανά ώρα[5][8] και 28 κεραυνούς ανά λεπτό. Πρόκειται για ένα φαινόμενο που μπορεί να διαρκέσει έως και 9 ώρες φωτίζοντας τη νυχτερινή πλοήγηση.[9]

Η λίμνη Μαρακαΐμπο είναι μια από τις παλαιότερες λίμνες στη γη. Σχηματίστηκε πριν από 36 εκατομμύρια χρόνια λόγω της κατάρρευσης ρηγμάτων, που προκλήθηκαν κατά την ανύψωση των Άνδεων την εποχή του Ηώκαινου.[2] [5] Η περιοχή έχει πλημμυρίσει πολλές φορές εξαιτίας της εναλλαγής θαλασσινού και γλυκού νερού.[5] Στο τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων, η στάθμη της θάλασσας ανέβηκε και συνέδεσε τη λίμνη Μαρακαΐμπο με τον Ατλαντικό Ωκεανό.[10] Με αυτό τον τρόπο, το γλυκό νερό, όντας πιο ελαφρύ, επέπλεε στο αλμυρό και ώθησε τα θρεπτικά συστατικά στον πυθμένα[11] σχηματίζοντας έτσι ένα βραχώδες υπόστρωμα. Πρόκειται για ιζήματα πάχους άνω των πέντε χιλιομέτρων.[5]

Η πρώτη φορά, που Ευρωπαίοι εισήλθαν στην περιοχή της λίμνης ήταν στις 24 Αυγούστου του 1499 με τον στόλο του Ισπανού εξερευνητή Αλόνσο ντε Οχέντα.[12] Η Ισπανία ίδρυσε το 1574 την πόλη του Μαρακαΐμπο έπειτα από δύο προσπάθειες, μια το 1529 και μια το 1569. Στις 24 Ιουνίου 1823, κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ανεξαρτησίας της Βενεζουέλας η Βενεζουέλα κέρδισε τη μάχη της λίμνης Μαρακαΐμπο.

Το αρχικό βάθος της εκβολής της λίμνης, το οποίο ήταν περίπου 4 μέτρα, αυξήθηκε στα 8 μέτρα μετά τη βυθοκόρηση κατά τη δεκαετία του 1930. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1957, ποντοπόρα δεξαμενόπλοια μπόρεσαν να εισέλθουν στη λίμνη χάρη στην επέκταση του πέτρινου κυματοθραύστη από 3 σε 11 χιλιόμετρα. Ταυτόχρονα, το νερό στο βόρειο τμήμα από γλυκό έγινε υφάλμυρο.[13] Στη συνέχεια, το 1962, η πόλη του Μαρακαΐμπο συνδέθηκε με τη Σάντα Ρίτα μέσω της γέφυρας Στρατηγού Ραφαέλ Ουντανέτα, η οποία περνά πάνω από τη λίμνη και έχει μήκος 8.678 μέτρα. [12]

Βιομηχανία

Επεξεργασία

Η λίμνη Μαρακαΐμπο είναι πλούσια σε πετρέλαιο και φυσικό αερίο και είναι γνωστή ως η «λίμνη του πετρελαίου». Οι πρώτοι Ισπανοί, που έφτασαν χρησιμοποίησαν πίσσα της λίμνης, για να καλύψουν τις ρωγμές των πλοίων τους.[9] Το κοίτασμα πετρελαίου του Μαρακαΐμπο ανακαλύφθηκε το 1914, λίγα χρόνια αργότερα, το 1917, κατασκευάστηκε η πρώτη πετρελαιοπηγή και το 1922 ξεκίνησε εκτεταμένη εκμετάλλευση των αποθεμάτων.[6] Τα κοιτάσματα πετρελαίου συγκεντρώνονται στα βορειοανατολικά και βορειοδυτικά της λίμνης ενώ τα πετρελαιοπαραγωγικά στρώματα είναι κυρίως ο τριτογενής ψαμμίτης και ο κρητιδικός ασβεστόλιθος. Η υδρογονανθρακική περιοχή της λίμνης βρίσκεται κυρίως στα ανατολικά και συγκεντρώνεται στα παράκτια ύδατα με 105 χιλιόμετρα μήκος και 32 χιλιόμετρα πλάτος, καλύπτοντας έτσι μια επιφάνεια 1.300 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Το πετρέλαιο, που εξορύσσεται στη λίμνη Μαρακαΐμπο αντιπροσωπεύει το 75% της συνολικής πετρελαϊκής παραγωγής της Βενεζουέλας.

Το Μαρακαΐμπο στη βορειοδυτική ακτή αποτελεί την πρωτεύουσα της πολιτείας Ζούλια, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη στη Βενεζουέλα και ένα σημαντικό λιμάνι εξαγωγής πετρελαίου στον κόσμο. Η περιοχή της λίμνης είναι επίσης μια σημαντική περιοχή αλιευτικής και γεωργικής παραγωγής, που στηρίζει περισσότερους από 20.000 ψαράδες, οι οποίοι κατοικούν σε πολύχρωμα πασσαλόπηκτα παραδοσιακά σπίτια χτισμένα από φύλλα σιδήρου.[9] Οι κύριες καλλιέργειες στη νότια όχθη της λίμνης είναι μπανάνες, φιστίκια, κακάο, καρύδες, ζαχαροκάλαμο και καφές ενώ η δυτική όχθη της λίμνης ειδικεύεται στη γαλακτοκομική βιομηχανία.

Η λίμνη Μαρακαΐμπο και ο ποταμός Κατατούμπο είναι οι κύριες γραμμές κυκλοφορίας για τη μεταφορά εμπορευμάτων στην περιοχή[3] [12] και η πόλη Μαρακαΐμπο είναι το κέντρο μεταφόρτωσης καφέ των Άνδεων. Η πλωτή οδός μπορεί να περάσει μέσα από ποντοπόρα πλοία και πετρελαιοφόρα, εξάγοντας αργό πετρέλαιο και γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα από τα βουνά και τις λίμνες των Άνδεων. Η περιφέρεια της λίμνης φιλοξενεί το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Βενεζουέλας,[9] ενώ η εισροή αγροτών από τις Άνδεις αύξησε τον πληθυσμό από 300.000 κατοίκους το 1936 σε πάνω από 3,62 εκατομμύρια κατοίκους το 2007.

Η λίμνη Μαρακαΐμπο φιλοξενεί πλήθος υδρόβιων οργανισμών[5] όπως αχιβάδες, μπλε καβούρια, γαρίδες καθώς και δύο υπό εξαφάνιση υδρόβια θηλαστικά, το δυτικό ινδικό Μανάτο και το δελφίνι του Αμαζονίου. Περίπου 145 είδη ψαριών κατοικούν στη λίμνη,[14] συμπεριλαμβανομένων πολλών ενδημικών ειδών όπως το μισογάντζο γατόψαρο Μαρακαΐμπο, το τριχωτό γατόψαρο Μαρακαΐμπο,[15] το γατόψαρο Μαρακαΐμπο της λίμνης Λάμοντ, τα ψάρια Τέτρα της λίμνης Μαρακαΐμπο και οι γαύροι λύκοι του Μαρακαΐμπο που ζουν σε επιφανειακά ύδατα.

Στη λίμνη έχουν γίνει γεωτρήσεις περίπου 14.000 φορές και περισσότερα από 15.000 μίλια αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου διασχίζουν τον πυθμένα της. Ωστόσο, επειδή οι περισσότεροι από αυτούς τους υποβρύχιους σωλήνες έχουν την ηλικία μισού αιώνα παρατηρείται διαρροή πετρελαίου.[2][13] Πριν από τη δεκαετία του 1950, το νερό της λίμνης μπορούσε ακόμα να χρησιμοποιηθεί απευθείας για οικιακή χρήση, αλλά στη συνέχεια η αλατότητα των υδάτων αυξήθηκε. Αυτή η αύξηση οφείλεται στην εισβολή παλιρροϊκού αλμυρού νερού, που προκλήθηκε από τη διεύρυνση της εκβολής της λίμνης. Επομένως, η αλατότητα της βόρειας περιοχής αυξήθηκε περίπου κατά 1.000% και της νότιας κατά 300-500%.[16]

Σε παραλίμνιες περιοχές, όπως η πόλη Μαρακαΐμπο, τα νερά είναι μολυσμένα με το βακτήριο E. coli, που προκαλείται από περιττώματα, πετρελαϊκή ρύπανση και ευτροφισμό. Τα παραπάνω είναι αποτέλεσμα των γεωργικών, βιομηχανικών και οικιακών λυμάτων, που καταλήγουν στη λίμνη και προκαλούν την άνθιση φυτοπλαγκτού, ζιζανίων και πράσινων φυκιών.[17] Την άνοιξη του 2004, έντονες βροχοπτώσεις αύξησαν τα επίπεδα γλυκού νερού της λίμνης και έφεραν στην επιφάνεια θρεπτικά συστατικά, που πριν βρίσκονταν στον πυθμένα. Τα θρεπτικά αυτά συστατικά πυροδότησαν, με τη σειρά τους, την άνθιση λέμνας, που διήρκεσε έως και οκτώ μήνες. Τον Ιούνιο είχε καλύψει το 18% της λίμνης και η τοπική κυβέρνηση έπρεπε να διαθέσει περίπου 2 εκατομμύρια δολάρια μηνιαία για εργασίες καθαρισμού.[11] [13]

Φωτογραφίες

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Wiki Loves Monuments monuments database. 11  Νοεμβρίου 2017. tools.wmflabs.org/heritage/api/api.php?action=search&format=json&srcountry=ve&srlang=es&srid=ZULMAO-0907.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 «Earth from Space: Maracaibo, Venezuela». ESA (στα Αγγλικά). 20 Μαΐου 2005. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Δεκεμβρίου 2019. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 John P. Rafferty (1 Οκτωβρίου 2010). Lakes and Wetlands: A "Juvenile Nonfiction Book" (στα Αγγλικά). britannica Publishing. σελ. 192. ISBN 978-1-61530-403-5. 
  4. Merriam-Webster (2016). webster (στα Αγγλικά). σελ. 727. ISBN 978-0-87779-446-2. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Joyce A. Quinn· Susan L. Woodward (3 Φεβρουαρίου 2015). Earth's Landscape: An Encyclopedia of the World's Geographic Features (στα Αγγλικά). ABC-CLIO. σελ. 397. ISBN 978-1-61069-446-9. 
  6. 6,0 6,1 6,2 . 
  7. 7,0 7,1 . 
  8. 8,0 8,1 Molly Porter (2006-05-02). «Earth's New Lightning Capital Revealed» (στα αγγλικά). NASA. https://www.nasa.gov/centers/marshall/news/news/releases/2016/earths-new-lightning-capital-revealed.html. Ανακτήθηκε στις 2022-04-22. 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 Agnieszka Gautier (2021-04-19). «The Maracaibo beacon» (στα αγγλικά). NASA. https://earthdata.nasa.gov/learn/sensing-our-planet/the-maracaibo-beacon. Ανακτήθηκε στις 2022-04-24. 
  10. Luis Boscán, Fausto Capote, José Farias (2021-08-25) (στα es). Salinidad del agua en el epilimnion del Lago de Maracaibo. Observador del Conocimiento, σελ. 81-89. doi:10.5281/zenodo.5256653. https://zenodo.org/record/5256653. Ανακτήθηκε στις 2022-03-15. 
  11. 11,0 11,1 Nola Fernandez Acosta (2004-06-23). «Duckweed Invasion in Lake Maracaibo» (στα αγγλικά). NASA. https://earthobservatory.nasa.gov/images/4654/duckweed-invasion-in-lake-maracaibo. Ανακτήθηκε στις 2022-04-22. 
  12. 12,0 12,1 12,2 . 
  13. 13,0 13,1 13,2 Michael Carlowicz (2021-09-25). «Troubled Waters». NASA. https://earthobservatory.nasa.gov/images/148894/troubled-waters. Ανακτήθηκε στις 2022-04-24. 
  14. María Luisa Paúl (2021-10-07). «Oil slicks and algae blooms marring Venezuela’s largest lake are visible from space». Washington Post. https://www.washingtonpost.com/world/2021/10/07/oil-pollution-lake-maracaibo-venezuela/. Ανακτήθηκε στις 2022-08-20. 
  15. Froese, Rainer & Pauly, Daniel, επιμ. (2014). "species maracaiboensis" στην FishBase. Έκδοση: Ιανουάριος 2014.
  16. Troncone Federico; Rivas Zulay; Ochoa Enrique; Márquez Rómulo; Sánchez José; Castejón Olga (1973) (στα es). Contaminación salina del Lago de Maracaibo: Efectos en la calidad y aplicación de sus aguas. Boletín del Centro de Investigaciones Biológicas. ISSN 2477-9458. https://produccioncientificaluz.org/index.php/boletin/article/view/214. Ανακτήθηκε στις 2021-12-13. 
  17. Rivas, Zulay (2009) (στα es). Nitrógeno y fósforo totales de los ríos tributarios al sistema lago de Maracaibo, Venezuela. Interciencia, σελ. 308–314. ISSN 0378-1844. http://ve.scielo.org/scielo.php?script=sci_abstract&pid=S0378-18442009000500004&lng=es&nrm=iso&tlng=es. Ανακτήθηκε στις 2021-12-14. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
  •   Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Lago de Maracaibo στο Wikimedia Commons