Οι Λιγγόνες ήταν Κέλτες που έζησαν στην Εποχή του σιδήρου και την Ρωμαϊκή δημοκρατία. Η προέλευση τους ήταν από την πόλη Λανγκρ στην βορειοανατολική Γαλλία ανάμεσα στην Λουγδουνική Γαλατία και την Βελγική Γαλατία.[1] Τους Λιγγόνες καταγράφουν ο Πολύβιος ως "Λίγγωνες", ο Ιούλιος Καίσαρ, ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, ο Τάκιτος, ο Στράβων ως "Δίγγονες" και ο Κλαύδιος Πτολεμαίος ως "Λόγγωνες".[2][3][4][5][6] Το όνομα τους ήταν ένα Γαλατικό επωνύμιο που μεταφράζεται ως "άλτες" ή "καλοί στο πήδημα", μπορεί να μεταφραστεί επίσης ως "χορευτές" ή "αναβάτες αλόγου".[7][8][9][10] Η κοιτίδα τους Λανγκρ πήρε το όνομα της από την ίδια την Γαλατική φυλή.[11] Η περιοχή που ζούσαν βρισκόταν ανάμεσα στις αντίστοιχες που κατοικούσαν οι Σήνωνες και οι Σηκουανοί.[12] Η πρωτεύουσα τους Λανγκρ στον σημερινό Γαλλικό νομό Ωτ-Μαρν καταγράφεται ως συνοριακό όριο (43 π.Χ.).[13] Οικοδομήθηκε από Ασβεστόλιθο Μπαϊόκιου, επέβλεπε την κοιλάδα του Μάρνη στα ανατολικά και βόρεια και την κοιλάδα του Μποννέλ στα δυτικά, μόνο το νότιο τμήμα του δεν είχε φυσικές άμυνες.[14] Τα αρχαιολογικά ευρήματα έδειξαν ότι στην πόλη του Λανγκρ βρισκόταν σε έξαρση ο Πολιτισμός Λα Τεν μέχρι την ύστερη Ρωμαϊκή περίοδο, τον 1ο αιώνα π.Χ. κτίστηκε ένας νέος Γαλατικός οικισμός, το "Αντεμαντούνουμ".[15] Οι Ρωμαίοι Σιβιτάς των Λιγγόνων βρίσκονταν ανάμεσα στους σημερινούς Γαλλικούς νομούς Ωμπ, Ωτ-Μαρν, Κοτ-ντ'Ορ και Ιόν.[16] Ο Καθεδρικός ναός της πόλης οικοδομήθηκε με την Βουργουνδιακή Ρομανική τέχνη και καταγράφεται ως "Καθεδρικός ναός των Λιγγόνων", βρισκόταν σε αντιπαλότητα με την γειτονική Ντιζόν. Οι τρεις από τους πρώιμους επισκόπους της πόλης μαρτύρησαν όταν επιτέθηκαν οι Βάνδαλοι (407).

Χάρτης της κατανομής των Γαλατικών φυλών που δείχνει την προέλευση των Λιγγόνων

Μετανάστευση στην Ιταλία Επεξεργασία

Μερικοί από τους Λίγγονες μετανάστευσαν από την κοιτίδα τους, πέρασαν τις Άλπεις και εγκαταστάθηκαν στην κοιλάδα του Πάδου στην Εντεύθεν των Άλπεων Γαλατία, στην βόρεια Ιταλία (400 π.Χ.). Ο Πολύβιος καταγράφει τους Λιγγόνες, τους Βόιους και τους Σήνωνες σαν τρεις από τις Κέλτικες φυλές που μετανάστευσαν νότια την ίδια εποχή, συμμετείχαν στην λεηλασία της Ρώμης από τον Βρέννο (390 π.Χ.). Οι Γαλάτες Λιγγόνες δεν συμμετείχαν στις μάχες των υπόλοιπων Κελτικών φυλών απέναντι στον Ιούλιο Καίσαρα και κέρδισαν τον τίτλο του Ρωμαίου Πολίτη (1ος αιώνας μ.Χ.).[17] Στην "Εξέγερση των Μπαταβί" (69 μ.Χ.) που περιγράφει ο ιστορικός Τάκιτος συνελήφθησαν. Ο Φροντίνος στο έργο του "Στρατηγήματα" περιγράφει τους Λιγγόνες ανάμεσα στις υπόλοιπες φυλές που χρησιμοποιούσαν πετυχημένες στρατηγικές τακτικές.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Lafond 2006
  2. Πολύβιος, "Ιστορίαι", 2:17:7
  3. Ιούλιος Καίσαρ, Commentarii de Bello Gallico, 1:25:6, 1:40:11
  4. Στράβων, Γεωγραφικά, 4:3:4
  5. Κλαύδιος Πτολεμαίος, "Γεωγραφική Υπόθεσις", 2:9:9
  6. Falileyev 2010, s.v. Lingones
  7. Lambert 1994, σ. 34
  8. Delamarre 2003, σ. 203
  9. Matasović 2009, σσ. 237–238
  10. Nègre 1990, σ. 155
  11. Nègre 1990, σ. 155
  12. Lafond 2006
  13. Joly 2003, σ. 211
  14. Joly 2003, σ. 211
  15. Joly 2003, σσ. 213–214
  16. Joly et al. 2015, σ. 217
  17. Lafond 2006

Πηγές Επεξεργασία

  • Delamarre, Xavier (2003). Dictionnaire de la langue gauloise: Une approche linguistique du vieux-celtique continental. Errance.
  • Derks, Ton (1998). Gods, Temples, and Ritual Practices: The Transformation of Religious Ideas and Values in Roman Gaul. Amsterdam University Press.
  • Falileyev, Alexander (2010). Dictionary of Continental Celtic Place-names: A Celtic Companion to the Barrington Atlas of the Greek and Roman World. CMCS.
  • Joly, Martine (2003). "Les Origines de l'Antique Capitale des Lingons". Revue Archéologique (1): 211–214.
  • Joly, Martine; Izri, Stéphane; Maligorne, Yvan; Barral, Philippe; Coquet, Nicolas; Nouvel, Pierre (2015). "Langres/Andemantunum, capitale des Lingons". Gallia. 72 (1): 217–230.
  • Lafond, Yves (2006). "Lingones". Brill's New Pauly.
  • Lambert, Pierre-Yves (1994). La langue gauloise: description linguistique, commentaire d'inscriptions choisies. Errance.
  • Matasović, Ranko (2009). Etymological Dictionary of Proto-Celtic. Brill.
  • Nègre, Ernest (1990). Toponymie générale de la France. Librairie Droz.