Μέζαπος Λακωνίας
Συντεταγμένες: 36°32′32″N 22°23′31″E / 36.54222°N 22.39194°E
Ο Μέζαπος[1] είναι παραθαλάσσιος οικισμός του δήμου Ανατολικής Μάνης του νομού Λακωνίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2011 ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 31 μόνιμους κατοίκους[2].
| Μέζαπος | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Αποκεντρωμένη Διοίκηση | Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου |
| Περιφέρεια | Πελοποννήσου |
| Δήμος | Ανατολικής Μάνης |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Λακωνίας |
| Υψόμετρο | 10 |
| Πληροφορίες | |
| Ταχ. κώδικας | 23071 |
| Τηλ. κωδικός | 27330 |
Γενικά στοιχεία Επεξεργασία
Ο Μέζαπος είναι κτισμένος στον ομώνυμο όρμο της χερσονήσου Τηγάνι νότια της Αρεόπολης[3], πάνω σε βραχώδη τοποθεσία δίπλα στη θάλασσα ανάμεσα σε δύο χειμάρρους[4]. Σύμφωνα με τον γλωσσολόγο Δικαίο Βαγιακάκο η ονομασία Μέζαπος προέρχεται από την ινδοευρωπαϊκής προέλευσης λέξη άπα (νερό) και το επίθετο μέσσος της αιολικής διαλέκτου[4].
Τον οικισμό επισκέφτηκε κατά το 1805 ο Άγγλος στρατιωτικός, τοπογράφος και αρχαιολόγος Ουίλιαμ Μάρτιν Ληκ, ο οποίος αναφέρει πως το λιμάνι του Μεζάπου θεωρείτο ως το πιο ασφαλές στη δυτική ακτή της Μάνης[5]. Κατά τον 19ο αιώνα, εγκαταστάθηκαν στην ευρύτερη περιοχή του Μεζάπου οικογένειες Νικλιάνων και άλλες συγγενικές ή συμμαχικές φατρίες[6].
Κοντά στο χωριό έχει βρεθεί παλαιοχριστιανικός ναός που χρονολογείται μεταξύ του 5ου και 6ου αιώνα[7]. Άλλα αξιοθέατα της περιοχής είναι ο βυζαντινός ναός της Παναγίας της Βλαχέρνας στη θέση Φοκαλωτό που χρονολογείται μεταξύ των τελών του 12ου και των αρχών του 13ου αιώνα[8], τα απομεινάρια του πύργου του Μανιάτη πειρατή Νικολού Σάσσαρη ή Κάτζου, το σπήλαιο Αλατόσπηλο[9] και τα ερείπια βυζαντινών ή φραγκικών οχυρώσεων[10]. Τον Μέζαπο επισκέφτηκε κατά την περίοδο του Εμφυλίου ο Αμερικανός συγγραφέας και φιλέλληνας Κέβιν Άντριους, τον οποίο περιγράφει ως χωριό κτισμένο σε όρμο, με οικίες σε μεγάλη απόσταση μεταξύ τους, πύργους και έναν μεγάλο παραλιακό δρόμο[11].
Διοικητικά ο Μέζαπος υπήχθη στο δήμο Μέσσης του νομού Λακωνίας, ενώ από το 1899 μέχρι το 1909 υπήχθη προσωρινά στο νομό Λακωνικής. Τον Δεκέμβριο του 1909 επανήλθε με ΦΕΚ στο νομό Λακωνίας όπου υπάγεται μέχρι και σήμερα. Με την κατάργηση του δήμου Μέσσης το 1912 υπήχθη στην επαρχία Οιτύλου, ενώ το 1994 προσαρτήθηκε στο δήμο Διρού. Από το 1997 μέχρι το 2011 αποτέλεσε οικισμό του καποδιστριακού δήμου Οιτύλου, ενώ μετά τις νέες αλλαγές που επέφερε στην τοπική αυτοδιοίκηση το πρόγραμμα Καλλικράτης ενσωματώθηκε στον δήμο Ανατολικής Μάνης[12].
Απογραφές πληθυσμού Επεξεργασία
| Απογραφή | 1879 | 1896 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 37[13] | 27[14] | 190[15] | 159[16] | 89[17] | 46[18] | 32[19] | 38[20] | 30[21] | 24[21] | 31[2] |
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Παλαιότερα αναφερόταν και ως το Μέζαπο (βλ. Δικαίου Β. Βαγιακάκου, Αρχαία και μεσαιωνικά τοπωνύμια εκ Μάνης (Συμβολή πρώτη), περιοδικό Ελληνικά, ΕΜΣ, τόμος 15ος, Θεσσαλονίκη 1957, σελ. 204).
- ↑ 2,0 2,1 «Μέζαπος (ο) Δήμου Ανατολικής Μάνης Τοπική Κοινότητα Μίνας. Λακωνία – Πελοπόννησος». dhmos.gr. Δήμοι, πόλεις και χωριά Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Μαστροπαύλος, Νίκος Γ. (3 Μαΐου 1998). «Τοπιογραφίες: Τόποι και τοπία της Ελλάδας που αξίζει να έχετε καταχωρισμένα στην ταξιδιωτική σας ατζέντα». tovima.gr. ΤΟ ΒΗΜΑ. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουλίου 2016.
- ↑ 4,0 4,1 Δικαίου Β. Βαγιακάκου, Αρχαία και μεσαιωνικά τοπωνύμια εκ Μάνης (Συμβολή πρώτη), περιοδικό Ελληνικά, ΕΜΣ, τόμος 15ος, Θεσσαλονίκη 1957, σελ. 204 - 205.
- ↑ William Martin Leake, Travels in the Morea, Volume I, John Murray, London, 1830, σελ. 286 - 287.
- ↑ Αναργύρου Γ. Κουτσιλιέρη, Ιστορία της Μάνης, Παπαδήμας, Αθήνα 1993, σελ. 131.
- ↑ Ελευθέριος Π.Αλεξάκης, Τα γένη και η οικογένεια στην παραδοσιακή κοινωνία της Μάνης, Διδακτορική Διατριβή, Αθήναι, 1980, σελ. 17.
- ↑ Αγγελική Μέξια, Βυζαντινή ναοδομία στην Πελοπόννησο: η περίπτωση των μεσοβυζαντινών ναών της Μέσα Μάνης, Διδακτορική διατριβή, ΕΚΠΑ, 2011, Α΄,σελ. 307, Β΄, σελ. 144.
- ↑ «Μίνα, Άγιος Γεώργιος, Βάμβακα, Μέζαπος, Αγγειαδάκι, Άγιος Γεώργιος ...». mani.org.gr. Μάνη. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2017.
- ↑ Δήμος Ν. Μέξης, Η Μάνη και οι Μανιάτες, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήναι 1977, σελ. 203 - 204.
- ↑ Kevin Andrews, Η πτήση του Ικάρου. Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα του Εμφυλίου, εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2018, σελ. 153.
- ↑ «Μέζαπος Ν. Λακωνίας». eetaa.gr. Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουλίου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Στατιστική της Ελλάδος, Πληθυσμός 1879, Εν Αθήναις 1881, Γ΄μέρος, σ. 112.
- ↑ Ιω. Εμμ. Νουχάκης, Eλληνική χωρογραφία. Γεωγραφία, ιστορία, στατιστική πληθυσμού και αποστάσεων, εκδότης Σπυρίδων Κουσουλίνος, Εν Αθήναις 1901, σ. 771.
- ↑ Σύγχρονος Εγκυκλοπαιδεία Ελευθερουδάκη, τόμος 17ος, σελ. 256.
- ↑ Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940 Αρχειοθετήθηκε 2017-08-13 στο Wayback Machine., Εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις, 1950, σελ. 259.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951, Εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις, 1955, σελ. 128
- ↑ Βασίλειον της Ελλάδος - Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 19 Μαρτίου 1961, Αθήναι 1964, τόμος 1, σελ. 108.
- ↑ Βασίλειον της Ελλάδος - Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971 Αρχειοθετήθηκε 2021-07-16 στο Wayback Machine., Αθήναι 1972, σελ. 121.
- ↑ Ελληνική Δημοκρατία - Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 5ης Απριλίου 1981 Αρχειοθετήθηκε 2021-07-16 στο Wayback Machine., Αθήνα 1994, τόμος I, σελ. 250.
- ↑ 21,0 21,1 «Μόνιμος και Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος: Σύνολο Ελλάδος,νομοί,δήμοι/κοινότητες,δημοτικά/κοινοτικά διαμερίσματα και οικισμοί, Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2006. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2006.
Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία
- Παν. Σταμ. Κατσαφάδος, "Μάνη, Μέζαπος, η ομηρική Μέσση;", Αθήνα, 1994