Μαρία Πλυτά
Η Μαρία Πλυτά (26 Νοεμβρίου 1915 - 4 Μαρτίου 2006) ήταν Ελληνίδα σκηνοθέτιδα του κινηματογράφου, πεζογράφος, θεατρική συγγραφέας και δημοσιογράφος. Ήταν η πρώτη γυναίκα σκηνοθέτιδα στην Ελλάδα[1][2] και είναι γνωστή για τις ταινίες Τα αρραβωνιάσματα (1950), Ο βαφτιστικός (1952) και Ο λουστράκος (1962), που σημείωσαν μεγάλη εμπορική επιτυχία. Η Πλυτά θεωρείται μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του πρώιμου μεταπολεμικού σινεμά, καθώς, παράλληλα με άλλους σκηνοθέτες, καθόρισε την κινηματογραφική γλώσσα της εποχής.[3] Έγραψε επίσης μυθιστορήματα και θεατρικά έργα, ενώ εργάστηκε για αρκετά χρόνια σε εφημερίδες και περιοδικά.
| Μαρία Πλυτά | |
|---|---|
| Γέννηση | 26 Νοεμβρίου 1915 Θεσσαλονίκη |
| Θάνατος | 4 Μαρτίου 2006 Αθήνα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Ιδιότητα | σκηνοθέτης κινηματογράφου, σεναριογράφος και παραγωγός |
Βιογραφία Επεξεργασία
Η Μαρία Πλυτά γεννήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1915 στη Θεσσαλονίκη.[4] Λίγο μετά την Κατοχή, εκδόθηκαν δύο μυθιστορήματά της, τα Δεμένα φτερά (1944) και οι Αλυσίδες (1946).[5] Σύντομα την κέρδισε ο κινηματογράφος και το 1947 συμμετείχε ως καλλιτεχνική διευθύντρια στην ταινία Μαρίνος Κονταράς του Γιώργου Τζαβέλλα.[6]
Η πρώτη ταινία που σκηνοθέτησε η Πλυτά ήταν Τα αρραβωνιάσματα (1950), στην οποία πρωταγωνίστησαν οι Ντίνος Ηλιόπουλος και Αιμίλιος Βεάκης. Κατά τα γυρίσματα της ταινίας της Η λύκαινα (1951), η Πλυτά δεν έμεινε μόνο στη σκηνοθεσία, αφού είχε γράψει και το σενάριο της ταινίας, παίρνοντας μέρος επίσης και στον φωτισμό και το μοντάζ της.[7] Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 ήταν ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών και το 1986 ανακηρύχθηκε επίτιμο μέλος της,[8], σε ένδειξη αναγνώρισης της κινηματογραφικής προσφοράς της. Ανάμεσα στις επιτυχίες της ήταν το 1962 η ταινία Ο λουστράκος με πρωταγωνιστή τον Βασιλάκη Καΐλα. Ήταν επίσης στιχουργός τραγουδιών[9], ενώ είχε συγγράψει και δύο θεατρικά έργα για το ραδιόφωνο.
Εργογραφία Επεξεργασία
Θεατρικά έργα Επεξεργασία
- Κάστρο της Χερσώνας (1948)
- Μάνα Γης (1962)
Φιλμογραφία Επεξεργασία
- Τα αρραβωνιάσματα (1950)
- Η λύκαινα (1951)
- Βαφτιστικός (1952)
- Εύα (1953)
- Το κορίτσι της γειτονιάς (1954)
- Η Δούκισσα της Πλακεντίας[10](1956)
- Τζιπ, Περίπτερο και αγάπη (1957)
- Μόνο για μια νύχτα (1958)
- Τα ναυάγια της ζωής (1959)
- Άντρας είμαι και το κέφι μου θα κάνω (1960)
- Ήρθες αργά (1961)
- Ο λουστράκος (1962)
- Ο άσωτος (1963)
- Ο ανήφορος (1964)
- Ο νικητής (1965)
- Ο εμποράκος (1967)
- Οι άγνωστοι της νύχτας (1970)
Πηγές Επεξεργασία
- Vrasidas Karalis (2012). A History of Greek Cinema. New York, NY: Continuum. ISBN 9781441180902.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Karalis (2012), σελ. 60.
- ↑ Ζουμπουλάκης, Γιάννης (14 Ιουλίου 2017). «Μαρία Πλυτά: Τιμή στην ξεχασμένη πιονιέρισσα». Το Βήμα Online. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2019.
- ↑ Karalis (2012), σελ. 79.
- ↑ «Απεβίωσε η Μαρία Πλυτά, πρώτη γυναίκα σκηνοθέτις». Η Καθημερινή. 8 Μαρτίου 2006. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2019.
- ↑ «Το 2006 πεθαίνει η πρώτη ελληνίδα σκηνοθέτιδα, Μαρία Πλυτά». LiFO. 4 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 2 Μαρτίου 2019.
- ↑ «Απεβίωσε η Μαρία Πλυτά, πρώτη γυναίκα σκηνοθέτις». Η Καθημερινή. 8 Μαρτίου 2006. http://www.kathimerini.gr/244288/article/politismos/arxeio-politismoy/apeviwse-h-maria-plyta-prwth-gynaika-skhno8etis.
- ↑ Ψαρρή, Κωνσταντινιά (2021). Αναπαράσταση της περιθωριοποιημένης ετερότητας (πορνεία –ομοφυλοφιλία) μέσα από τον ελληνικό κινηματογράφο της περιόδου 1950-1970. Αλεξανδρούπολη: ΔΠΘ. σελ. 51.
- ↑ Nαυτεμπορική Αρχειοθετήθηκε 2007-08-28 στο Wayback Machine., Στη «γειτονιά των αγγέλων» η πρώτη ελληνίδα σκηνοθέτις, 7 Μαρτίου 2006.
- ↑ stixoi info
- ↑ Μαυροειδής, Γεώργιος (2022). Αναπαραστάσεις της Κοινωνικής Ληστείας στον Μεταπολεμικό Ελληνικό Κινηματογράφο (1950-1980). Αθήνα: ΕΑΠ. σελ. 16.
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη βιογραφία ενός σκηνοθέτη χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |