Αιμίλιος Βεάκης

Έλληνας ηθοποιός

Ο Αιμίλιος Βεάκης (Πειραιάς, 13 Δεκεμβρίου 1884 – Αθήνα, 29 Ιουνίου 1951) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ηθοποιούς. Διακρίθηκε στους Βαλκανικούς πολέμους, έλαβε μέρος στην Αντίσταση κατά την Κατοχή ως μέλος του ΕΑΜ, αλλά αργότερα δέχτηκε διώξεις λόγω των αριστερών του πεποιθήσεων.

Αιμίλιος Βεάκης
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Αιμίλιος Βεάκης (Ελληνικά)
Γέννηση13  Δεκεμβρίου 1884
Πειραιάς
Θάνατος29  Ιουνίου 1951
Αθήνα
Αιτία θανάτουεγκεφαλικό επεισόδιο
Τόπος ταφήςΠρώτο Νεκροταφείο Αθηνών
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Σπουδέςδραματική σχολή
Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός
θεατρικός συγγραφέας
ποιητής
σκηνοθέτης
ζωγράφος
Οικογένεια
ΣύζυγοςΣμαράγδα Βεάκη (έως 1951)
ΤέκναΜαίρη Βεάκη
Γιάννης Βεάκης
Δημήτρης Βεάκης
ΣυγγενείςΙωάννης Βεάκης (παππούς)

Βιογραφία

Επεξεργασία

Εγγονός του λόγιου και θεατρικού συγγραφέα Ιωάννη Βεάκη, αλλά ορφανός και από τους δυο γονείς, πέρασε τα παιδικά του χρόνια μαζί με άτεκνους συγγενείς. Παρά τις ενστάσεις των κηδεμόνων του, γράφτηκε σε ηλικία 16 ετών (1900) στη Βασιλική Δραματική Σχολή. Μετά την απότομη διακοπή της δραματικής σχολής του Βασιλικού Θεάτρου, εισήχθη στη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου και σπούδασε ζωγραφική. Το 1901, όμως, διέκοψε τις σπουδές του και άρχισε την καριέρα του ως ηθοποιός στον Βόλο με τον θίασο της Ευαγγελίας Νίκα. Από τότε θα περιοδεύσει στις επαρχίες όπου υπάρχει ελληνικό στοιχείο, μέχρι την επιστράτευσή του στους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913), κατά την οποία και θα προαχθεί σε λοχία λόγω «ανδραγαθίας».

Επιστρέφοντας από το μέτωπο, ο Βεάκης συνεργάστηκε με τους μεγαλύτερους θιάσους της εποχής (Τηλέμαχου Λεπενιώτη, Χριστίνας Καλογερίκου, Μαρίκας Κοτοπούλη, Κυβέλης, Θωμά Οικονόμου) και διακρίθηκε σε όλα τα θεατρικά είδη. Αναδείχθηκε εξαίρετος καρατερίστας και διέπρεψε στις κλασικές τραγωδίες και δράματα. Σταθμός στην καριέρα του θεωρήθηκε η ερμηνεία του Οιδίποδα στην ομώνυμη τραγωδία (Οιδίπους τύραννος), σε σκηνοθεσία του Φώτου Πολίτη με την Εταιρεία Ελληνικού Θεάτρου. Από το 1932 μεσουράνησε στο επανασυσταθέν Βασιλικό Θέατρο, ως Εθνικό Θέατρο. Διετέλεσε και ο ίδιος θιασάρχης του, καθώς επίσης και καθηγητής υποκριτικής στην επαγγελματική σχολή του Εθνικού θεάτρου.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, συνεργάστηκε με την κυρία Κατερίνα και συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση από τις τάξεις του ΕΑΜ. Μετά τα Δεκεμβριανά, ακολούθησε το ΕΑΜ μαζί με άλλους ηθοποιούς στην υποχώρηση προς τα βουνά, όπου και συνέχισαν να δίνουν θεατρικές παραστάσεις. Υπήρξε μέλος του Ελληνοσοβιετικού Συνδέσμου. Για αυτήν την πολιτική του τοποθέτηση ο Βεάκης μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας αντιμετώπισε διώξεις που κλόνισαν την υγεία του και έκαμψαν την ιδιοσυγκρασία του.

Συνταξιοδοτήθηκε το 1947 και έκανε κάποιες σποραδικές εμφανίσεις, μέχρι τις αποχαιρετιστήριες παραστάσεις του στο Εθνικό Θέατρο τον Απρίλιο και το Μάιο του 1951. Πέθανε ξεχασμένος και πένης και κηδεύτηκε στο Α' Νεκροταφείο.

Οι τιμές μετά θάνατον

Επεξεργασία

Μετά τον θάνατό του, αναγνωρίστηκε μερικώς η τεράστια προσφορά του στο ελληνικό θέατρο με ορισμένες τιμητικές κινήσεις. Το σύγχρονο θερινό θέατρο -τύπου αρχαίου θεάτρου- "Σκυλίτσειο" στη Καστέλλα, στον Πειραιά, που είχε ανεγείρει ο δήμαρχος Αριστείδης Σκυλίτσης το 1969, μετονομάσθηκε το 1976 σε "Βεάκειο".[1] Επίσης προτομή του Αιμίλιου Βεάκη ανεγέρθη στη δεξιά πλευρά της πρόσοψης του Δημοτικού Θεάτρου του Πειραιά, ενώ το θεατρικό μουσείο απονέμει σε άνδρες ηθοποιούς από το 1994 και ανά διετία, το έπαθλο «Αιμίλιος Βεάκης» για την ερμηνεία α' ανδρικού ρόλου, καθώς και το τιμητικό έπαθλο Βεάκη για τη συνολική προσφορά τους στο θέατρο.

Κινηματογραφικές ερμηνείες

Επεξεργασία
Έτος Τίτλος Ρόλος
1927 Έρως και κύματα
1929 Μαρία Πενταγιώτισσα λήσταρχος Λαμάρας
Αστέρω [2] κυρ-Μήτρος
Το λιμάνι των δακρύων καπετάνιος
1943 Η φωνή της καρδιάς [3] κυρ-Σπύρος
1945 Η ανθοπώλις των Αθηνών
1946 Πρόσωπα λησμονημένα [3] Νίκος Μακρίδης
1950 Τα αρραβωνιάσματα Βαγγέλης Λεμπέσης
Οι απάχηδες των Αθηνών Ανδρέας Βερέμης

Συγγραφικό έργο

Επεξεργασία
Έτος Τίτλος Είδος
1914 Πολεμικαί εντυπώσεις αφήγημα
1926 Τραγούδια της αγάπης ποιήματα
1934 Ρηνούλα

Οι θεατρίνοι

Συμπληγάδες

Επτά εκατομμύρια εισόδημα

Ταπεινοί και καταφρονεμένοι

θεατρικό

μυθιστόρημα

θεατρικό

θεατρικό

θεατρικό

1945 Δερβενοχώρια ποιήματα

Θεατρικές Παραστάσεις

Επεξεργασία
σεζόν παράσταση ρόλος θίασος θέατρο σκηνοθέτης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1913/1914 Η μέγγενη Αντώνιο Σέρρα Θίασος Τηλέμαχου Λεπενιώτη Θέατρο Κυβέλης Τηλέμαχος Λεπενιώτης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1920/1921 Το Φιντανάκι Αντώνης Θίασος Κυβέλης Θέατρο Κυβέλης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1930/1931 Θείος Βάνιας Θείος Βάνιας Συνεταιρικός Θίασος Αιμίλιου Βεάκη περιοδεία Αιμίλιος Βεάκης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1932/1933 Οθέλλος Οθέλλος Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Φώτος Πολίτης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1935/1936 Τρισεύγενη Κώστας Μπουρνόβας Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Δημήτρης Ροντήρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1935/1936 Αρραβωνιάσματα Λεμπέσης Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Δημήτρης Ροντήρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1937/1938 Ο πρίγκηπας του Χόμπουργκ Συνταγματάρχης Κότβιτς Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Δημήτρης Ροντήρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1938/1939 Ο σταυρός και το σπαθί Σταυράκιος Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Δημήτρης Ροντήρης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1946/1947 Πάνω στα βράχια Θίασος Αιμίλιου Βεάκη - Γιώργου Παππά Θέατρο Βρετάνια Τάκης Μουζενίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1948/1949 Το χρυσάφι Ησαΐας Μπάρτλετ Ρεαλιστικό Θέατρο Θέατρο Περοκέ Γιώργος Γιαννίσης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1948/1949 Σχολείο συζύγων Σγαναρέλλος Ρεαλιστικό Θέατρο Θέατρο Περοκέ Κωστής Κοτζιάς
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1948/1949 Νυφιάτικο τραγούδι Γέρο Μπάλης Ρεαλιστικό Θέατρο Θέατρο Περοκέ Γιώργος Γιαννίσης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Αντώνιος και Κλεοπάτρα Ενοβαρβος Θίασος Κατερίνας - Ελεύθερος Καλλιτεχνικός Οργανισμός Θέατρο Ιντεάλ Σωκράτης Καραντινός
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Ο Τζων αγαπά τη Μαίρη Στρατηγός Μπίλντ Θίασος Κατερίνας - Ελεύθερος Καλλιτεχνικός Οργανισμός Θέατρο Κατερίνας Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Το σπίτι της μαντάμ Βοραί Αιδεσιμότητος Θίασος Κατερίνας - Ελεύθερος Καλλιτεχνικός Οργανισμός Θέατρο Κατερίνας Κάρολος Κουν
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1950/1951 Ο έμπορος της Βενετίας Δόγης της Βενετίας Θίασος Κατερίνας - Ελεύθερος Καλλιτεχνικός Οργανισμός περιοδεία Κατερίνα Ανδρεάδη
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1950/1951 Δάφνη Λωρεόλα Σερ Τζόζεφ Πιττς Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κωστής Μιχαηλίδης
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1950/1951
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1951/1952
Τρεις κόσμοι Παπα Κουτούζης Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ Κωστής Μιχαηλίδης

Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από το έντυπο πρόγραμμα της κάθε παράστασης ή/και από σχετικά δελτία τύπου.

  • Αρχείο Εθνικού Θεάτρου
  • Who is Who
  • Έλληνες - Ελληνίδες ηθοποιοί
  • Θόδωρος Έξαρχος: "Έλληνες ηθοποιοί - Αναζητώντας τις ρίζες", Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών
  • www.90lepta.com
  • www.retrodb.gr

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ΜΑΡΚΑΚΗ, ΑΝΤΩΝΙΑ (2018). ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΧΩΡΩΝ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ. ΠΥΡΓΟΣ: ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. σελ. 63. 
  2. ΒΛΑΧΟΥ, ΑΣΗΜΙΝΑ (2019). ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ «ΡΟΖ» ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ. ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ: ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ. σελ. 41. 
  3. 3,0 3,1 «Αιμίλιος Βεάκης (Ηθοποιός)». Φίνος Φιλμ. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2023. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία