Τάκης Μουζενίδης

Έλληνας σκηνοθέτης

Ο Τάκης (Θεόδωρος) Μουζενίδης (1909 - 8 Αυγούστου 1981) ήταν Έλληνας σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου.

Τάκης Μουζενίδης
Γέννηση1909
Τραπεζούντα
Θάνατος1981
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ιδιότητασκηνοθέτης και σκηνοθέτης κινηματογράφου

Τα πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Γεννήθηκε στη Τραπεζούντα του Πόντου το 1909. Μετά το ξεριζωμό των Ελλήνων ήλθε με την οικογένειά του στη Θεσσαλονίκη όπου και ανέλαβε πολύ νεαρός από το 1929 μέχρι το 1931 τη διεύθυνση του Ωδείου Θεσσαλονίκης ενώ παράλληλα με όμιλο φοιτητών ίδρυσε το "Ελεύθερο Θέατρο της Θεσσαλονίκης". Λέγεται πως η συμμετοχή του στις Δελφικές τελετές του 1927 με τον "Προμηθέα Δεσμώτη" της οικογένειας του Σικελιανού ήταν εκείνο τελικά που τον επηρέασε ιδιαίτερα στη μετέπειτα επαγγελματική σταδιοδρομία του.

Σπουδές Επεξεργασία

Στη συνέχεια μετά το πέρας των νομικών του σπουδών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών μετέβη στη Γερμανία όπου σπούδασε σκηνοθεσία και παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας, ιστορίας της τέχνης και του πολιτισμού, ψυχολογίας και αισθητικής, στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. Εκεί εργάσθηκε αρχικά ως βοηθός σκηνοθέτη, στο Κρατικό Δραματικό Θέατρο, και αργότερα ως προϊστάμενος του τμήματος πειραματικής σκηνοθεσίας του Επιστημονικού Θεατρικού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου του Βερολίνου.

Επάνοδος στην Ελλάδα Επεξεργασία

Το 1937 επανήλθε στην Ελλάδα όπου και διορίστηκε αμέσως σκηνοθέτης της Κρατικής Σκηνής και καθηγητής της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Στη θέση αυτή παρέμεινε μέχρι το 1943 σκηνοθετώντας 20 περίπου θεατρικά έργα. Ακολούθως συνεργάσθηκε με όλους τους μεγάλους θιάσους της Αθήνας σκηνοθετώντας πλήθος έργων μεταξύ των οποίων «Σχολείο γυναικών» του Μολιέρου, τα «Θαμπά τζάμια», τον «Παίκτη» του Ντοστογιέφσκι, τη μουσική κωμωδία «Μ΄ αγαπά, δεν μ΄ αγαπά», την «Ιωάννα της Λωραίνης» του Άντερσεν, τον «Υπηρέτη δύο αφεντάδων» του Γκολντόνι κ.α.

Το 1946 ίδρυσε το θεατρικό οργανισμό «Αυλαία». Με το θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη και τον Δημήτρη Μυράτ οργάνωσε και σκηνοθέτησε, το 1952, την «Ορέστεια» του Αισχύλου, που περιόδευσε στη Θεσσαλονίκη, Κωνσταντινούπολη, Κάιρο, Αλεξάνδρεια , Πορτ Σάιντ και Κύπρο. Στη συνέχεια με το θίασο της Κατερίνας (Ανδρεάδη) ίδρυσε και ανέλαβε τη διεύθυνση του πρώτου παιδικού θεάτρου με επαγγελματίες ηθοποιούς. Από το 1952 διεύθυνε την υπό τον ίδιο ιδρυθείσα πρώτη στην Ελλάδα Σχολή Μουσικού Θεάτρου υπό την επωνυμία «Σπουδαστήριο του Μουσικού Θεάτρου».

Μεταπολεμικά Επεξεργασία

Το 1954 σκηνοθέτησε στο Τουρκικό Κρατικό Θέατρο στην Άγκυρα το έργο «Ωραία Ελένη» του Σ. Μπαττού, και τον επόμενο χρόνο συνεργάσθηκε με το αντίστοιχο θέατρο της Κωνσταντινούπολης. Το 1958 δίδαξε στο Κρατικό Θέατρο Σόφιας την «Αντιγόνη». Στη συνέχεια και για ενάμισι χρόνο παρακολούθησε κατόπιν προσκλήσεων τις θεατρικές κινήσεις στη Σοβιετική Ρωσία, Τσεχοσλοβακία, Ανατολική Γερμανία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Πολωνία, Βουλγαρία και Κίνα για την τελευταία την οποία εξέδωσε και σχετικό βιβλίο.
Από το 1954 υπήρξε ο μόνιμος σκηνοθέτης του Ελληνικού Λαϊκού Θεάτρου του Μάνου Κατράκη. Το 1959 κατόπιν πρόσκλησης ανέλαβε η σκηνοθεσία της «Μήδειας» στο Κρατικό Θέατρο της Άγκυρας, και στη συνέχεια επανήλθε σε συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο (Ελλάδας).

Μεγάλες συνεργασίες Επεξεργασία

Εκτός όμως των παραπάνω ο Τάκης Μουζενίδης δίδαξε την τέχνη της σκηνοθεσίας και σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης καθώς και στις ΗΠΑ. Σκηνοθέτησε περί τα 150 θεατρικά έργα, όλων των ειδών, των σημαντικότερων Ελλήνων και ξένων συγγραφέων, από τα οποία τα 20 ήταν αρχαίες ελληνικές τραγωδίες, με τελευταία εκείνη του 1981 «Οιδίπους Τύραννος» που ανεβάστηκε στην Επίδαυρο με τον Μάνο Κατράκη. Επίσης συνεργάσθηκε με όλους τους μεγάλους ηθοποιούς σκηνογράφους και μουσικοσυνθέτες της εποχής του μέχρι και τους Θεοδωράκη και Χατζιδάκι.

Το τέλος Επεξεργασία

Ο Τάκης Μουζενίδης ήταν μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) καθώς και Γενικός Γραμματέας του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου. Μιλούσε επίσης τουρκικά, γαλλικά και ήταν μόνιμος κάτοικος της Αθήνας. Πέθανε στις 8 Αυγούστου 1981.

Θεατρικές παραστάσεις Επεξεργασία

Κατάλογος θεατρικών παραστάσεων που σκηνοθέτησε ο Μουζενίδης

χρονική περίοδος παράσταση εταιρεία παραγωγής θέατρο
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1945/1946 Τρικυμία Καλλιτεχνικός Θεατρικός Οργανισμός Αυλαία Θέατρο Rex
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1946/1947 Πάνω στα βράχια Θίασος Αιμίλιου Βεάκη - Γιώργου Παππά Θέατρο Βρετάνια
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1947/1948 Βαθειές είναι οι ρίζες Θίασος Βάσως Μανωλίδου - Γιώργου Παππά Θέατρο Rex
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1947/1948 Ο σατανάς Θίασος Βάσως Μανωλίδου - Γιώργου Παππά Θέατρο Rex
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1948/1949 Κάρμεν η χιτάνα Θίασος Κοτοπούλη Θέατρο Rex
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1949/1950 Ο σατανάς Θίασος Βάσως Μανωλίδου - Γιώργου Παππά Θέατρο Γκλόρια (θερινό)
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1951/1952 Βασίλισσα της νύχτας Νέος Μουσικός Οργανισμός Θέατρο Ακροπόλ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1952/1953 Το φως του γκαζιού Θίασος Κατερίνας - Ελεύθερος Καλλιτεχνικός Οργανισμός Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1955/1956 Η τραγωδία του Λόρδου Μπάυρον Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1955/1956 Ο Χριστός ξανασταυρώνεται Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη Θέατρο Άλσος
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1957/1958 Ο ηλίθιος Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη Θέατρο Rex
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1958/1959 Φουέντε Οβεχούνα Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη Θέατρο Άλσος
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1959/1960 Η δίκη των πιθήκων Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη Θέατρο Μίμη Φωτόπουλου
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1961/1962 Ρόσμερσχολμ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1964/1965 Τρωάδες Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας περιοδεία
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1968/1969 Ο βυσσινόκηπος Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1970/1971 Μαρία Στιούαρτ Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1973/1974 Οθέλλος Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας Κτήριο Τσίλερ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1979/1980 Ντα Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη Θέατρο Μπρόντγουεϊ
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1979/1980 Ο ηλίθιος Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1980/1981
Ελληνική Θεατρική Περίοδος 1981/1982
Ντα Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο Μάνου Κατράκη Θέατρο Χατζώκου
Θέατρο Μπρόντγουεϊ

Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από το έντυπο πρόγραμμα της κάθε παράστασης ή/και από σχετικά δελτία τύπου.

Πηγές Επεξεργασία

  • "Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν Ηλίου" τ.13ος, σ.991.