Μερσέ Ροδορέδα
Η Μερσέ Ροδορέδα (Mercé Rodoreda i Guirguí, Βαρκελώνη, 10 Οκτωβρίου 1908 - Ζιρόνα, 13 Απριλίου 1983) ήταν Ισπανίδα συγγραφέας, μία από τις σημαντικότερες μορφές των σύγχρονων καταλανικών γραμμάτων. Καλλιέργησε το σύνολο των λογοτεχνικών ειδών μα έγινε γνωστή κυρίως για μυθιστορήματά της όπως την Πλατεία των Διαμαντιών. Έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες και μεταξύ άλλων έλαβε το Τιμητικό Βραβείο των Καταλανικών Γραμμάτων το 1980.[2]
| Μερσέ Ροδορέδα | |
|---|---|
 | |
| Γέννηση | 10 Οκτωβρίου 1908 Βαρκελώνη |
| Θάνατος | 13 Απριλίου 1983 Χιρόνα |
| Επάγγελμα/ ιδιότητες | συγγραφέας[1], μυθιστοριογράφος, ποιητής[1] και εσπεραντιστής |
| Υπηκοότητα | Ισπανία |
| Σχολές φοίτησης | Escola Menéndez Pelayo και Liceu Dalmau |
| Αξιοσημείωτα έργα | The Time of the Doves, Mirall trencat, Aloma, Sóc una dona honrada?, Del que hom no pot fugirc, Un dia en la vida d'un home, Crim, Vint-i-dos contes, El carrer de les Camèlies, Jardí vora el mar, La meva Cristina i altres contes, Semblava de seda i altres contes, Tots els contes, Viatges i flors, War so much war, Death in Spring και Isabel i Maria |
| Σύζυγος(οι) | Joan Gurguí (10 Οκτωβρίου 1928, 1937) |
| Τέκνα | Jordi Gurguí i Rodoreda |
| Επίσημος ιστότοπος | |
 Πολυμέσα σχετικά με τoν συγγραφέα | |
| δεδομένα () | |
Βιογραφία Επεξεργασία
Μεγάλωσε στη γειτονιά του Σαν Ζερβάσι της Βαρκελώνης σε μια ιδιαίτερα καλλιεργημένη μικροαστική οικογένεια. Από μικρή ήρθε σε επαφή με την καταλανική λογοτεχνία (Ζασίν Μπερδαγέ, Ζοάν Μαραγάλ, Ζοζέπ Καρνέ).[3] Στην ηλικία των είκοσι παντρεύτηκε τον δεκατέσσερα χρόνια μεγαλύτερό θείο της (τον αδερφό της μητέρας της)· για την πραγματοποίηση του γάμου ήταν απαραίτητη η παπική άδεια λόγω ομαιμοσύνης.[4] Με τη γέννηση του πρώτου και μοναδικού της γιου το 1929 ξεκίνησε να γράφει. Το 1931, έλαβε μαθήματα για να βελτιώσει τη γνώση της καταλανικής γλώσσας ενώ ο καθηγητής της, Ντελφί Νταλμάου την ενθάρρυνε να εκδώσει τα γραπτά της. Ως αποτέλεσμα, το επόμενο έτος η Ροδορέδα εξέδωσε το Sóc una dona honrada? ('Είμαι μια έντιμη γυναίκα;). Παράλληλα αρθρογραφούσε σε περιοδικά και εφημερίδες της Βαρκελώνης. Εξέδωσε τρία ακόμη μυθιστορήματα και διάφορα διηγήματα και σταδιακά εντάχθηκε στον λογοτεχνικό κόσμο της πόλης, ερχόμενη σε επαφή με προσωπικότητες όπως ο Αντρέου Νιν. Η ίδια αργότερα αποκήρυξε τα έργα αυτής της περιόδου ως προϊόντα απειρίας.
Το 1937, τον δεύτερο χρόνο του Ισπανικού Εμφυλίου η Ροδορέδα ξεκίνησε να δουλεύει στο τμήμα Προπαγάνδας της Κυβέρνησης της Καταλονίας. Την ίδια χρονιά χώρισε από το θείο της, ενώ ένα χρόνο αργότερα εκδόθηκε το πέμπτο μυθιστόρημά της, Aloma, που κέρδισε το σημαντικό βραβείο Crexells. Λόγω της συνεργασίας της με την Καταλανική Κυβέρνηση και περιοδικά της αριστεράς, μερικούς μήνες πριν την πτώση της Καταλονίας στα χέρια του Φράνκο κατά τον Ισπανικό Εμφύλιο, πήρε τον δρόμο της εξορίας προς το Παρίσι.[5] Βρήκε καταφύγιο μαζί με άλλους Καταλανούς συγγραφείς στο φρούριο του Ρουασί-εν-Μπρι όπου διέμεινε μέχρι την έκρηξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.[6]
Η εισβολή της Γερμανίας στη Γαλλία ανάγκασε όσους από τους Καταλανούς λογοτέχνες δεν είχαν διαφύγει στη Λατινική Αμερική να οδηγηθούν προς τον νότο. Κατά την πορεία της, πεζή, που διήρκεσε εβδομάδες, η Ροδορέδα αναγκάστηκε να επιβιώσει βρίσκοντας καταφύγιο σε κατεστραμμένα σπίτια. Διέσχισε τον Λίγηρα μετά την ανακωχή της 22ης Ιουνίου 1940 και εγκαταστάθηκε στη Λιμόζ μαζί με τον σύντροφό της Αρμάν Οβιόλς. Μετακόμισε στην Μπορντό, όπου εργάστηκε κάτω από δύσκολες συνθήκες ως ράφτρα.[7]
Τον Σεπτέμβριο του 1946 επέστρεψαν στο Παρίσι. Η Ροδορέδα συνεργάστηκε με τους εξόριστους λογοτεχνικούς καταλανικούς κύκλους στη Γαλλία, το Λονδίνο και τη Λατινική Αμερική και καλλιέργησε κυρίως την ποίηση. Παράλληλα ενδιαφέρθηκε για τη ζωγραφική.[8] Το 1954 μετακόμισε μαζί με τον σύντροφό της στη Γενεύη όπου αυτός εργαζόταν ως διερμηνέας για την Ουνέσκο. Εκεί αφιερώθηκε στη συγγραφή και ήρθε σε επαφή με τον Χούλιο Κορτάσαρ και τον Χόρχε Σεμπρούν. Το 1958 εξέδωσε τη συλλογή διηγημάτων Vint-i-dos contes. Το 1962 εξέδωσε το πιο γνωστό της μυθιστόρημα, την Πλατεία των Διαμαντιών και το 1966 το El carrer de les Camèlies ('Η οδός των Καμέλιων'). Το 1971 απεβίωσε ο σύντροφός της γεγονός που, μαζί με την ανακάλυψη μιας παράλληλης σχέσης του με μία Ελβετή, την ώθησε να περνάει όλο και περισσότερο χρόνο στην Καταλονία, στο χωριό Ρομανιά δε λα Σέλβα.[9] Το 1974 εκδόθηκε το σημαντικό της μυθιστόρημα Mirall trencat ('Σπασμένος καθρέπτης') ενώ μέχρι το θάνατο της εκδόθηκαν ένα ακόμη μυθιστόρημα και τρεις συλλογές διηγημάτων. Η αναγνώριση του έργου της επήλθε το 1980 με την απονομή του Τιμητικού Βραβείου των Καταλανικών Γραμμάτων.[10] Τα τελευταία χρόνια της ζωής της είδε το μυθιστόρημά της Aloma να μεταφέρεται στην τηλεόραση και την Πλατεία των Διαμαντιών να γίνεται ταινία.[11] Απεβίωσε στις 13 Απριλίου 1983 σε μια κλινική της Ζιρόνα από καρκίνο του ήπατος.[10] Το Ινστιτούτο Καταλανικών Μελετών, που κληρονόμησε τα γραπτά της συγγραφέως, δημιούργησε το Ίδρυμα Μερσέ Ροδορέδα.[10]
Εργογραφία και ελληνικές μεταφράσεις Επεξεργασία
- 1932 Sóc una dona honrada? (Είμαι μια έντιμη γυναίκα;)
- 1934 Del que hom no pot fugir (Από εκείνο που δεν μπορείς να ξεφύγεις)
- 1934 Un dia de la vida d'un home (Μια μέρα από τη ζωή ενός άντρα)
- 1936 Crim (Έγκλημα)
- 1938 Aloma (Αλόμα)
- 1958 Vint-i-dos contes (Εικοσιδύο διηγήματα)
- 1962 La plaça del Diamant (ελλ: 1987: Η πλατεία των διαμαντιών, μτφ Ντίνα Σιδέρη, εκδ Δωρικός, 2019: Πλατεία διαμαντιού μτφ Ευριβιάδης Σοφός, εκδ Καστανιώτη)
- 1966 El carrer de les Camèlies (Η οδός των Καμέλιων)
- 1967 Jardí vora el mar ( Κήπος κοντά στη θάλασσα)
- 1967 La meva Cristina i altres contes ( Η Κριστίνα μου και άλλα διηγήματα)
- 1974 Mirall trencat (Σπασμένος Καθρέφτης)
- 1978 Semblava de seda i altres contes (Έμοιαζε μεταξωτό και άλλα διηγήματα)
- 1979 Tots els contes (Όλα τα διηγήματα)
- 1980 Viatges i flors (Ταξίδια και λουλούδια )
- 1980 Quanta, quanta guerra... (Πόσος, πόσος πόλεμος... )
- 1986 La mort i la primavera, ( Ο θάνατος και η άνοιξη)
- 1991 Isabel i Maria ( Η Ιζαμπέλ και η Μαρία)
- 1993 El torrent de les flors ( Ο χείμαρρος των λουλουδιών)
- 2002 Agonia de llum. La poesia secreta de Mercè Rodoreda ( Η αγωνα του φωτός. Η Μυστική ποίηση της Μερσέ Ροδορέδα)
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 The Fine Art Archive. cs
.isabart .org /person /141171. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021. - ↑ Muixí, Gerard (2015-02-02). «Premi d'Honor de les Lletres Catalanes» (στα ca). Òmnium Cultural. https://www.omnium.cat/premi-dhonor-de-les-lletres-catalanes#4. Ανακτήθηκε στις 2016-11-03.
- ↑ Arnau, Carme. Mercè Rodoreda: un viatge entre paraules i flors Αρχειοθετήθηκε 2010-09-30 στο Wayback Machine. (en català). Girona: Fundació Caixa de Girona, 1999, pàg. 7-16.
- ↑ http://www.mercerodoreda.cat/. «Cronologia 1928-1938 - Fundació Mercè Rodoreda». www.mercerodoreda.cat (στα Καταλανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2016.
- ↑ Mercè Rodoreda i Joaquín Soler Serrano. (1981). A fondo [Τηλεοπτική παραγωγή]. Televisió Espanyola. 00:29:13 - 00:29:49.
- ↑ Real Mercadal, Neus (2008) σελ. 1.
- ↑ Real Mercadal, Neus (2008) σελ. 2.
- ↑ Real Mercadal, Neus (2008) σελ. 3.
- ↑ Vilallonga, Mariàngela (2008) σελ. 77.
- ↑ 10,0 10,1 10,2 Francesc Massip i Montse Palau. «Mercè Rodoreda - Biografia». Escriptors.cat.
- ↑ http://www.mercerodoreda.cat/. «Cronologia 1971-1983 - Fundació Mercè Rodoreda». www.mercerodoreda.cat (στα Καταλανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 3 Νοεμβρίου 2016.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Arnau, Carme. Mercè Rodoreda. Barcelona: Edicions 62, 1992 (Pere Vergés de Biografies; 35). ISBN 8429733965.
- Real Mercadal, Neus. Mercè Rodoreda, l'obra de preguerra. Publicacions de l'Abadia de Montserrat, 2005. ISBN 8484157121.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία