Μπερναρντίνο Λουίνι

Ο Μπερναρντίνο Λουίνι (Bernardino Luini, περ. 1480/82 – Ιούνιος 1532) ήταν Ιταλός ζωγράφος. Λέγεται ότι, όπως και ο Τζοβάννι Αντόνιο Μπολτράφφιο, είχε συνεργασθεί απευθείας με τον Λεονάρντο ντα Βίντσι, και αρκετά έργα του αποδόθηκαν στον Λεονάρντο. Ωστόσο πολλά έργα του Λουίνι παραπέμπουν στη φλαμανδική ζωγραφική. Είναι γνωστός για τις ευγενικές γυναικείες μορφές του με επιμήκη μάτια.

Μπερναρντίνο Λουίνι
Γέννηση	Δεκαετία του 1480 Ντουμέντσα
Θάνατος	1532 Μιλάνο και Λουγκάνο
Χώρα πολιτογράφησης	Ιταλία
Ιδιότητα	ζωγράφος
Σημαντικά έργα	Villa La Pelucca frescoes, Christ Among the Doctors και Salome with the head of John the Baptist
Σχετικά πολυμέσα

«Η προσκύνηση των Μάγων» (1520-1525), τοιχογραφία του Λουίνι που αποκολλήθηκε και φυλάσσεται στο Λούβρο.

«Προσωπογραφία Κυρίας» (1515), Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσινγκτον

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Λουίνι γεννήθηκε με το επώνυμο ντε Σκάπις (de Scapis) στο χωριουδάκι Ρούνο του δήμου Ντουμέντσα, κοντά στη Λίμνη Ματζόρε.

Λίγα είναι γνωστά για τη ζωή του, γνωρίζουμε ωστόσο ότι το 1500 εγκαταστάθηκαν με τον πατέρα του στο Μιλάνο. Μαθήτευσε είτε στον Τζοβάν Στέφανο Σκόττο (κατά τον Lomazzo), είτε στον Αμπρότζιο Μπεργκονιόνε. Την περίοδο 1504-1507 βρισκόταν πιθανώς στο Τρεβίζο, όπως υποδεικνύει το έργο «Παναγία με το Θείο Βρέφος», που φέρει την υπογραφή Bernardinus Mediolanensis faciebat, χωρίς να είναι με βεβαιότητα δικό του (αν είναι, πρόκειται για το πρώτο γνωστό έργο του). Τα πρώτα έργα που του αποδίδονται με βεβαιότητα είναι τοιχογραφίες: μία «Προσκύνηση των Μάγων» στον Άγιο Πέτρο του Λουίνο (περ. 1505) και ο «Άγιος Γεράρδος των ζωγράφων» στο πρεσβυτέριο του Καθεδρικού της Μόντσα.

Ο Λουίνι επέστρεψε στο Μιλάνο το 1509, οπότε δέχθηκε μια παραγγελία για ένα πολύπτυχο, από το οποίο σώζεται σήμερα η μορφή του Αγίου Αντωνίου της Πάδοβας (Μουσείο Πόλντι Πετσόλι, Μιλάνο), με εμφανή την επίδραση του «Πολυπτύχου Cantù» του Μπερνάρντο Τσενάλε. Την επόμενη δεκαετία ο Λουίνι ζωγράφισε τοιχογραφίες στη Σάντα Μαρία Νουόβα του Πιλαστρέλλο, έναν «Θρήνο του νεκρού Χριστού» στη Σάντα Μαρία ντέλλα Πασσιόνε (Μιλάνο), τη «Madonna della Buonanotte» στο Αββαείο του Κιαραβάλλε (προάστιο του Μιλάνου), τοιχογραφίες στον Σαν Τζόρτζιο ντι Παλάτσο (1516) και στην Τσερτόζα ντι Πάβια, και άλλα έργα.

Επίσης, μέχρι το 1514 είχε ολοκληρώσει τις τοιχογραφίες της Villa Pelucca στο Σέστο Σαν Τζοβάννι (σήμερα στην Πινακοθήκη Μπρέρα), από τα καλύτερα γνωστά έργα του, που του είχε παραγγείλει ο Τζιρολάμο Ράμπια. Για τον Ράμπια είχε ζωγραφισει και μυθολογικές σκηνές στο Παλάτσο Ράμπια, που σήμερα φυλάσσονται στο Βερολίνο και στην Ουάσινγκτον.

Το 1521 ο Λουίνι επισκέφθηκε τη Ρώμη, όπου επηρεάσθηκε από το στιλ του Ραφαήλ. Αυτό φαίνεται στις μεταγενέστερες τοιχογραφίες του στη Βίλα Λα Πελούκκα (1520-1523) και σε άλλα έργα, που σήμερα βρίσκονται στην Πινακοθήκη Μπρέρα. Το 1523 φιλοτέχνησε ένα πολύπτυχο με την «Ένθρονο Παναγία και Θείο Βρέφος περιβαλλόμενους από αγγέλους με μουσικά όργανα» με τον «Θεό Πατέρα» επάνω, το οποίο βρίσκεται στη Βασιλική του San Magno, στο Λενιάνο.

Περί το 1525 ολοκληρωσε μία σειρά τοιχογραφιών με θέμα τη ζωή της Παναγίας και του Χριστού για το ιερό της Santa Maria dei Miracoli στο Σαρόννο. Στο ίδιο έτος αποδίδεται και η τοιχογραφία στο Sant'Abbondio του Κόμο. Μεταξύ των άλλων έργων της «μέσης περιόδου» του Λουίνι συγκαταλέγονται η «Αγία Οικογένεια» του Μουσείου του Πράδο, δύο «Σαλώμες» (σήμερα στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης και στο Ουφίτσι) και μια «Προσωπογραφία Κυρίας». Στο 1526 χρονολογείται μία «Παρθένος με Θείο Βρέφος και Αγίους», που σήμερα βρίσκεται στη συλλογή Lee Fareham, στο Ρίτσμοντ.

Το 1529 ο Λουίνι ολοκλήρωσε ένα από τα αριστουργήματά του, τη μεγαλοπρεπή τοιχογραφία «Πάθος και Σταύρωση» στην Santa Maria degli Angeli του Λουγκάνο, μαζί με άλλα έργα στον ίδιο ναό. Το 1531 επέστρεψε στο ιερό του Σαρόννο για να προσθέσει και άλλες τοιχογραφίες. Στην ύστερη περίοδό του ο Λουίνι επηρεάσθηκε περισσότερο από τον ντα Βίντσι, όπως φαίνεται από την «Αγία Άννα» (στην Αμβροσιανή βιβλιοθήκη) και την «Αγία Αικατερίνη» (στο Ερμιτάζ).

Ο Μπερναρντίνο Λουίνι πέθανε στο Μιλάνο. Ο γιος του Αουρέλιο και ο αδελφός του Αμβρόσιος υπήρξαν επίσης καλοί ζωγράφοι.

Εικόνες

• 
  Workshop of Bernardino Luini: «Παναγία ένθρονη με το Θείο Βρέφος και αγγέλους», Μουσείο του Μπρούκλιν
• 
  «Madonna col bambino e san Giovannino», Μουσείο Lichtenstein
• 
  «Ο Άγιος Σεβεστιανός», συλλογή Μπορρομέο στην Isola Bella
• 
  «Ο Χριστός μεταξύ των σοφών», περ. 1515-30, Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου
• 
  «Αγία Αικατερίνη», Εθνικό Μουσείο Τέχνης του Αζερμπαϊτζάν
• 
  «Η μετάνοια της Μαγδαληνής» ή «Αλληγορία της Ταπεινότητας και της Ματαιοδοξίας», περ. 1520, Μουσείο Τέχνης του Σαν Ντιέγκο

Πηγές

• Freedberg, Sydney J. (1993). Pelican History of Art, επιμ. Painting in Italy, 1500-1600. Penguin Books. σελίδες 390–391. 
• Το αντίστοιχο λήμμα στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 17, σελ. 90

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Το λήμμα για τον Λουίνι στην Catholic Encyclopedia
• Mason, James: Bernardio Luini, Λονδίνο (T.C. & E.C. Jack) και Νέα Υόρκη (F.A. Stokes Co.) 1908