Πρυτανείο

διοικητικό κτίριο στην αρχαία Ελλάδα

Το Πρυτανείο ήταν κτήριο στην Ακρόπολη των Αθηνών. Βρισκόταν στους βόρειους πρόποδες της Ακρόπολης προς την αγορά[1] κάτω από τον ναό της Πολιάδος Αθηνάς, πιο κάτω από το Ανάκειο και κοντά στο Αγλαύρειο. Μέσα στο κτήριο υπήρχε άγαλμα της Εστίας και της Ειρήνης και η άσβεστος λύχνος απ' όπου έπαιρναν φωτιά οι αποικιζόμενοι.[2] Από εδώ άρχιζε η οδός των Τριπόδων, η οποία έφερε στον ιερό περίβολο του Διονυσίου κοντά στο θέατρο.

Πρυτανείο
Είδοςκυβέρνηση
Commons page Πολυμέσα

Το Πρυτανείο χρονολογείται από μερικούς μέχρι και στους χρόνους του Θησέα, ο οποίος όρισε τους δώδεκα δήμους της Αττικής και διόρισε ως πρωτεύουσα την Κεκροπία. Ως τόπο συναθροίσεως των αντιπροσώπων όρισε το Πρυτανείο. Αργότερα, όταν η πόλη επεκτάθηκε προς τα δυτικά και νότια, οι πρυτάνεις συνέρχονταν στο Βουλευτήριο, ενώ το Πρυτανείο μεταφέρθηκε από την Ακρόπολη μαζί με την ιερή εστία του έθνους και την έδρα του βασιλιά των Αθηνών στο άστυ.

Υπάρχει επίσης η θεωρία πως το κτήριο χρονολογείται κατά την εποχή του Σόλωνα (6ος αιώνας π.Χ.).[3]

Ήταν αφιερωμένο στην Πολιάδα Αθηνά και χρησίμευε ως Αρχείο. Εδώ δειπνούσαν πρέσβεις και επίσημοι πολίτες, καθώς και οι αείσιτοι, οι οποίοι ήταν δημόσιοι της Βουλής και του Δήμου, και λόγω της θέσης τους είχαν το δικαίωμα της διαρκούς σιτίσεως στο Πρυτανείο καθ' όλη την διάρκεια της θητείας τους. Ο Σωκράτης στην απολογία του αντέτεινε αντί της θανατικής του καταδίκης την σίτισή του στο Πρυτανείο.[4] Στο Πρυτανείο ήταν ανηρτημένοι οι νόμοι του Σόλωνα. Εκεί εκδικάζονταν οι δίκες των αψύχων. Εκτός από τα αγάλματα της Εστίας και της Ειρήνης υπήρχε και πλήθος άλλων αγαλμάτων επισήμων ανδρών, του Θεμιστοκλή, Μιλτιάδη, και άλλων, καθώς και αγάλματα των νικητών των αγώνων.

Κατά την εισβολή των Περσών κατά το 480 π.Χ. το νότιο τμήμα του κτηρίου καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς. Μετά το τέλος των Περσικών Πολέμων το κτήριο διαμορφώθηκε χωρίς ιδιαίτερη σπουδή σε αίθουσα που χρησιμοποίησε μόνο το κεντρικό τμήμα του προγενέστερου κτιρίου μαζί με το αντίστοιχο τμήμα της κιονοστοιχίας για την κάλυψη θεσμικών αναγκών, όπως για την εναπόθεση νομικών κειμένων και αρχείων.[3]

Δεν είναι γνωστό που ακριβώς βρίσκονταν το κτήριο αυτό. Πιστεύεται ότι βρέθηκε η τοποθεσία του σε ένα ψηλό και εκτεταμένο επίπεδο ανάμεσα στους ναούς του Σωτήρα και του Αγίου Συμεώνος. Μια άλλη άποψη αναφέρει ότι βρισκόταν στην πλατεία Αγίας Αικατερίνης, κοντά στο μνημείο Λυσικράτους, όπου έχει ανακαλυφθεί τμήμα περιστύλιου.[5]

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Παυσανίας, Γεωγραφικά Α., 18
  2. Αθήναιος, Δειπνοσοφιστές 187, Στράβων, Θ 416
  3. 3,0 3,1 «ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ». www.eie.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2016. 
  4. Πλάτων, Απολογία Σωκράτους, 37 «... τούτου τιμῶμα, ἐν πρυτανείῳ σιτήσεως»
  5. Schmalz, Geoffrey C. R. (2006). «The Athenian Prytaneion Discovered?». Hesperia: The Journal of the American School of Classical Studies at Athens 75 (1): 33–81. ISSN 0018-098X. https://www.jstor.org/stable/25067975.