Ρόμαν Ινγκάρντεν

Πολωνός φιλόσοφος

Ο Ρόμαν Βίτολντ Ινγκάρντεν (πολωνικά: Roman Witold Ingarden, 5 Φεβρουαρίου 1893 – 14 Ιουνίου 1970) ήταν Πολωνός φιλόσοφος, ο οποίος εργάστηκε στην αισθητική, στην οντολογία και στη φαινομενολογία.

Ρόμαν Ινγκάρντεν
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Roman Ingarden (Πολωνικά)
Γέννηση5  Φεβρουαρίου 1893[1][2][3]
Κρακοβία[4]
Θάνατος14  Ιουνίου 1970[2]
Κρακοβία[5]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ρακοβίτσκι (50°4′32″ s. š., 19°57′14″ v. d.)
Χώρα πολιτογράφησηςΠολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά
Γαλλικά
Πολωνικά[6]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν
Πανεπιστήμιο του Λβιβ
Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος[7]
συγγραφέας
διδάσκων πανεπιστημίου
aesthetician[7]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο «Νικόλαος Κοπέρνικος» του Τόρουν
Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο
Πανεπιστήμιο του Λβιβ[8]
Οικογένεια
ΤέκναΡόμαν Στανίσουαφ Ινγκάρντεν[9]
Janusz Ingarden[9]
ΣυγγενείςΚσίστοφ Ινγκάρντεν (εγγονός) και Μάρτα Ινγκάρντεν (νύφη)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΒραβείο Χέρντερ (1968)
Διοικητής του Τάγματος της Αναγέννησης της Πολωνίας[10]
Ιστότοπος
ingarden.archive.uj.edu.pl
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Πριν από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Ινγκάρντεν δημοσίευσε τα έργα του κυρίως στη γερμανική γλώσσα. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, μεταπήδησε στα πολωνικά λόγω αλληλεγγύης με την πατρίδα του μετά τη γερμανική εισβολή,[11] και ως αποτέλεσμα, τα κύρια έργα του στην οντολογία πέρασαν σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητα από την ευρύτερη παγκόσμια φιλοσοφική κοινότητα. Ωστόσο, τα γραπτά του Ινγκάρντεν έχουν ασκήσει κάποια έμμεση πολιτιστική επίδραση μέσα από τα γραπτά του μαθητή του και Πάπα, Κάρολ Βοϊτίλα.

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Ινγκάρντεν γεννήθηκε στην Κρακοβία της Αυστροουγγαρίας, στις 5 Φεβρουαρίου 1893.[12] Αρχικά σπούδασε μαθηματικά και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Λβουφ υπό τον Καζίμιες Τφαρντόφσκι και στη συνέχεια μετακόμισε στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν για να σπουδάσει φιλοσοφία υπό τον Έντμουντ Χούσερλ.[13] Θεωρήθηκε από τον Χούσερλ ως ένας από τους καλύτερους μαθητές του και συνόδευσε τον Χούσερλ στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ, όπου, το 1918, ο Ινγκάρντεν υπέβαλε τη διδακτορική του διατριβή με διευθυντή τον Χούσερλ.[14] Ο τίτλος της διατριβής του ήταν Intuition und Intellekt bei Henri Bergson (Διαίσθηση και διάνοια του Χένρι Μπέργκσον).[15] Στον Ινγκάρντεν προτάθηκε προηγουμένως να μεταφερθεί στο Λβουφ και να γράψει μια νέα διατριβή υπό τον Τφαρντόφσκι λόγω της αυξανόμενης έντασης μεταξύ Γερμανίας και Πολωνίας, αλλά ο Χούσερλ αρνήθηκε.[15]

Στη συνέχεια, ο Ινγκάρντεν επέστρεψε στην Πολωνία, όπου πέρασε την ακαδημαϊκή του καριέρα μετά την απόκτηση του διδακτορικού του. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, έπρεπε να συντηρηθεί με διδασκαλία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.[16] Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ένα από τα έργα του - εκτός από το μεταδιδακτορικό του έργο στην γνωσιολογία - ήταν μια κριτική του Festschrift που γράφτηκε για τον Τφαρντόφσκι. Αυτό περιελάμβανε μια ανάλυση του "W sprawie uzasadnienia poetyki czystej" (Σχετικά με την αιτιολόγηση της καθαρής ποιητικής) του Ζίγκμουντ Λεμπίτσκι.[17]

Το 1925, υπέβαλε την υφηγεσία του, Essentiale Fragen (Βασικές ερωτήσεις), στον Καζίμιες Τφαρντόφσκι στο Πανεπιστήμιο του Λβουφ. Αυτή η διατριβή έγινε αντιληπτή από την αγγλόφωνη φιλοσοφική κοινότητα.[18][19] Το 1933, το πανεπιστήμιο τον ανέδειξε ως καθηγητή φιλοσοφίας.[18] Έγινε πολύ γνωστός για το έργο του Das literarische Kunstwerk. Eine Untersuchung aus dem Grenzgebiet der Ontologie, Logik und Literaturwissenschaft («Το λογοτεχνικό έργο τέχνης. Μια έρευνα από τη συνοριακή περιοχή της οντολογίας, της λογικής και των λογοτεχνικών σπουδών», 1931).[14] Ιδιαίτερα, το ενδιαφέρον για τα έργα του αυξήθηκε όταν κυκλοφόρησε η αγγλική μετάφραση αυτού του κειμένου.[20]

Από το 1939 έως το 1941 κατά τη διάρκεια της σοβιετικής κατοχής του Λβουφ συνέχισε την πανεπιστημιακή του δραστηριότητα και έζησε στην περιοχή της Κρακοβίας.[18] Μετά την Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα το 1941 υπό τη γερμανική κατοχή, ο Ινγκάρντεν δίδασκε κρυφά στους μαθητές μαθηματικά και φιλοσοφία. Μετά τον βομβαρδισμό του σπιτιού του, συνέχισε να εργάζεται για το βιβλίο του, Η διαμάχη για την ύπαρξη του κόσμου.[14]

Ο Ινγκάρντεν έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο «Νικόλαος Κοπέρνικος» στο Τόρουν το 1945 λίγο μετά τον πόλεμο, αλλά του απαγορεύτηκε να διδάσκει το 1946 υπό το κομμουνιστικό καθεστώς.[11] Στη συνέχεια, μετακόμισε στο Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο στην Κρακοβία, όπου του προσφέρθηκε μια θέση.[18] Το 1949, ωστόσο, του απαγόρευσαν τη διδασκαλία λόγω του υποτιθέμενου ιδεαλισμού του, όπου υποτίθεται ότι ήταν «εχθρός του υλισμού».[11] Το 1957 διορίστηκε ξανά στο Γιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο μετά την άρση της απαγόρευσης και έτσι συνέχισε να διδάσκει, να συγγράφει και να δημοσιεύει.

Ο Ινγκάρντεν πέθανε στις 14 Ιουνίου 1970 στην Κρακοβία ως αποτέλεσμα ενδοεγκεφαλικής αιμορραγίας.[14]

Έργα Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12032881k. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w6gs1bz5. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 14  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12032881k. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. 7,0 7,1 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/35417. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  8. Ανακτήθηκε στις 3  Ιουλίου 2019.
  9. 9,0 9,1 mathshistory.st-andrews.ac.uk/Biographies/Ingarden/.
  10. Ανακτήθηκε στις 9  Μαρτίου 2021.
  11. 11,0 11,1 11,2 Buchanan, Ian (2010). A Dictionary of Critical Theory. Οξφόρδη: Bloomsbury Publishing. σελ. 247. ISBN 978-0-19-953291-9. 
  12. Stein, Edith (2014). Edith Stein: Letters to Roman Ingarden: Edith Stein: Self-Portrait in Letters; The Collected Works volume 12. Ουάσινγκτον: ICS Publications. σελ. 12. ISBN 978-1-939272-25-6. 
  13. Peterson, Keith· Poli, Roberto (2016). New Research on the Philosophy of Nicolai Hartmann (στα Αγγλικά). Βερολίνο: Walter de Gruyter GmbH & Co KG. σελ. 171. ISBN 978-3-11-044102-4. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 «Roman Ingarden (Stanford Encyclopedia of Philosophy)». Ανακτήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2015. 
  15. 15,0 15,1 Mitscherling, Jeffrey Anthony (1997). Roman Ingarden's Ontology and Aesthetics. Οτάβα: University of Ottawa Press. σελίδες 16, 31. ISBN 0-7766-0435-X. 
  16. Tymieniecka, Anna-Teresa (2014). Phenomenology World-Wide: Foundations — Expanding Dynamics — Life-Engagements A Guide for Research and Study. Ντόρντρεχτ: Springer. σελ. 184. ISBN 978-94-007-0472-5. 
  17. Dziemidok, Bohdan· McCormick, Peter (1989). On the Aesthetics of Roman Ingarden: Interpretations and Assessments. Ντόρντρεχτ: Kluwer Academic Publishers. σελίδες 13, 101. ISBN 978-94-010-7511-4. 
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 Porębski, Czesław (2019). Lectures on Polish Value Theory. Λέιντεν: BRILL. σελ. 125. ISBN 978-90-04-39432-2. 
  19. See the review by Gilbert Ryle, Mind, 36, 1927, pp. 366–370.
  20. Ingarden, Roman· Czerniawski, Adam (1986). The Work of Music: and the Problem of its Identity (στα Αγγλικά). Καμ: Springer. σελίδες vii. ISBN 978-1-349-09254-3. 

Περαιτέρω ανάγνωση Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία