Σήφης Βαρδινογιάννης
Ο Ιωσήφ "Σήφης" Βαρδινογιάννης (1889 - 22 Σεπτεμβρίου 1944) ήταν Έλληνας ιατρός και πολιτικός παράγοντας του βενιζελισμού στον Πειραιά. Διατέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος της «Αδελφότητας Κρητών Πειραιώς “H Ομόνοια”», η οποία αποτελούσε το ισχυρότερο τότε προπύργιο του βενιζελισμού εκτός Κρήτης,[1] ενώ κατά την Κατοχή ανέλαβε αρχηγός του ΕΔΕΣ Πειραιά.
| Σήφης Βαρδινογιάννης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Σήφης Βαρδινογιάννης (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1889 Άγιος Ιωάννης Χανίων |
| Θάνατος | 22 Σεπτεμβρίου 1944 |
| Συνθήκες θανάτου | ανθρωποκτονία |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Μητρική γλώσσα | Ελληνικά |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | ιατρός πολιτικός |
| Οικογένεια | |
| Οικογένεια | Οικογένεια Βαρδινογιάννη |
Ο Βαρδινογιάννης εκτελέστηκε από την ΟΠΛΑ, λόγω της έντονα αντικομμουνιστικής δράσης του, η οποία συνοδεύτηκε, από τα τέλη του 1943, με ανοιχτή συνεργασία με τις κατοχικές δυνάμεις ασφαλείας εναντίον του ΕΑΜ.[2] Ωστόσο, οι σταθερά αντιδεξιές-αντιβασιλικές του πεποιθήσεις τον οδήγησαν να αρνηθεί τη σύμπτυξη κοινού αντι-ΕΑΜικού μετώπου με τις βασιλόφρονες οργανώσεις, απορρίπτοντας τις σχετικές προτάσεις των φιλοβασιλικών.[2]
Βίος Επεξεργασία
Γεννημένος το 1889 στον Άγιο Ιωάννη Σφακίων, ο Σήφης Βαρδινογιάννης ήταν αδελφός του εμπόρου Ιωάννη Βαρδινογιάννη. Ανεψιοί του ήταν ο μετέπειτα βουλευτής και υπουργός Παύλος Βαρδινογιάννης και οι επιχειρηματίες Νίκος, Βαρδής, Γεώργιος, Σήφης και Θεόδωρος Βαρδινογιάννης.
Σπούδασε ιατρική και διορίστηκε στο τότε Υπουργείο Υγιεινής ως αστίατρος (κρατικός ιατρός που φροντίζει για τη δημόσια υγεία στις πόλεις) Πειραιώς. Παράλληλα, υπήρξε πολύ σημαντικός παράγοντας του βενιζελισμού στον Πειραιά. Για πολλά χρόνια ήταν πρόεδρος της «Αδελφότητας Κρητών Πειραιώς “H Ομόνοια”» και ταυτόχρονα ο άτυπος «κομματάρχης» του Κόμματος των Φιλελευθέρων, και προσωπικά του Βενιζέλου, στην πόλη του Πειραιά. Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή, ο Βαρδινογιάννης ασκούσε αποφασιστική επιρροή και στους (φανατικά βενιζελικούς) Μικρασιάτες πρόσφυγες του Πειραιά.[1] Ο Βαρδινογιάννης πάντοτε κυκλοφορούσε οπλισμένος με πιστόλι, ενώ διέθετε και σωματοφύλακες οι οποίοι επίσης οπλοφορούσαν.[2] Οι δεξιές εφημερίδες τον κατηγορούσαν ότι «πρωτοστατεί ως γνωστόν εις όλες τις βενιζελικές βρωμοδουλειές» κατά τον ισχυρισμό της «Βραδυνής».[1]
Στις 8 Απριλίου 1932, κατά τη διάρκεια πολιτικής συγκέντρωσης του αντιβενιζελικού υποψήφιου δήμαρχου Πειραιά Σωτήρη Στρατήγη στην Κοκκινιά, ο Βαρδινογιάννης και οι ένοπλοι συνοδοί του επιτέθηκαν κατά των αντιβενιζελικών. Ο καταιγισμός των ριπών είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο δύο συγκεντρωμένων και τον τραυματισμό άλλων τεσσάρων. Ο ένας από τους δύο νεκρούς αντιβενιζελικούς ήταν ο απότακτος βασιλόφρων αξιωματικός του Στρατού Γεώργιος Πολυχρονόπουλος, αδελφός του μετέπειτα αστυνομικού διευθυντή Αθηνών Ιωάννη Πολυχρονόπουλου, ο οποίος το 1933 οργάνωσε την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του Ελευθερίου Βενιζέλου με εκτελεστικό όργανο τον λήσταρχο Καραθανάση.[1] Ο Βαρδινογιάννης τελικά αθωώθηκε, καθώς πολλοί μάρτυρες άλλαξαν τις καταθέσεις τους.[1]
Σε εκείνες τις δημοτικές εκλογές ο Βαρδινογιάννης είχε αναλάβει τη διεξαγωγή της προεκλογικής εκστρατείας του υποψηφίου των Φιλελευθέρων, Αντιναύαρχου εν αποστρατεία Αθανάσιου Μιαούλη (γόνου της γνωστής οικογένειας). Χαρακτηριστικά, προέτρεπε τους παραδοσιακά βενιζελικούς Μικρασιάτες πρόσφυγες του Πειραιά να ψηφίσουν Μιαούλη με τα εξής λόγια: «Πρόσφυγες! Την Κυριακήν κινδυνεύει η Δημοκρατία. Βάλτε φωτιά στους άτιμους!»[1]
Στην Κατοχή Επεξεργασία
Κατά την Κατοχή, ο Βαρδινογιάννης έγινε μέλος της αντιστασιακής οργάνωσης ΕΔΕΣ του Ναπολέοντα Ζέρβα, αναλαμβάνοντας την αρχηγία της στον Πειραιά.[2] Ωστόσο, από το 1943, άρχισε να συνεργάζεται με τις κατοχικές δυνάμεις ασφαλείας, θορυβημένος από τη ραγδαία εξάπλωση και ενίσχυση του ΕΑΜ. Όντας άνθρωπος με παραδοσιακά πολύ καλές προσβάσεις σε όλο τον τοπικό κρατικό μηχανισμό του Πειραιά, ο Βαρδινογιάννης χρησιμοποιούσε την επιρροή του για να εξασφαλίζει στα μέλη του ΕΔΕΣ Πειραιά ταυτότητες της Ειδικής Ασφάλειας, ενώ είχε εξαρχής τη δυνατότητα να αποφυλακίζει κρατουμένους της Γενικής Ασφάλειας Πειραιώς κατά βούληση.[2]
Ωστόσο, αυτή η δράση του δεν μείωσε καθόλου τα αντιδεξιά και αντιβασιλικά αισθήματά του. Είναι χαρακτηριστικό ότι, όταν εκπρόσωποι της φιλοβασιλικής οργάνωσης «Εθνική Δράσις» (των Σπύρου Μαρκεζίνη, Τρύφωνα Τριανταφυλλάκου κ.α.) τον προσέγγισαν και του πρότειναν τη σύμπτυξη κοινού αντι-ΕΑΜικού μετώπου, ο Βαρδινογιάννης απάντησε δείχνοντάς τους τα δύο πιστόλια που είχε στη ζώνη του και μετά είπε: «Τα βλέπετε αυτά; Έχουν δέκα σφαίρες. Οι 9 είναι για τους κομμουνιστές και η μία για τον βασιλιά.»[2]
Τελικά ο Βαρδινογιάννης δολοφονήθηκε από την ΟΠΛΑ, στις 22 Σεπτεμβρίου 1944. Στην επιχείρηση συμμετείχε ολόκληρη η ομάδα της ΟΠΛΑ Παλιάς Κοκκινιάς, σχεδόν όλοι τους ντυμένοι με γερμανικές στολές της Feldgendarmerie (Γερμανική Στρατονομία).[2] Από τα πυρά των σωματοφυλάκων του Βαρδινογιάννη σκοτώθηκαν δύο μέλη της ΟΠΛΑ και ο γερμανός στρατιώτης Βίλυ ο οποίος είχε αυτομολήσει από τη Βέρμαχτ και είχε ενταχθεί στον ΕΛΑΣ Πειραιά και ήταν ο επικεφαλής στην επιχείρηση.[2]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Εφημερίδα των Συντακτών, Ο φόνος πριν από την απόπειρα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Ιανουαρίου 2019.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Ιάσονας Χανδρινός, Το τιμωρό χέρι του λαού. Η δράση του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ στην κατεχόμενη πρωτεύουσα 1942 – 1944, σελ. 264-267, Εκδ. Θεμέλιο, Αθήνα 2012
Πηγές Επεξεργασία
- Χανδρινός, Ιάσονας (2012). Το τιμωρό χέρι του λαού: Η δράση του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ στην κατεχόμενη πρωτεύουσα. Αθήνα: Θεμέλιο. ISBN 978-960-310-356-1.