Σκαραβαίος της καρδιάς
O σκαραβαίος της καρδιάς είναι ωοειδές (ή και καρδιόσχημο) τέχνεργο που έχει τη μορφή σκαραβαίου, ενός εντόμου που για τους αρχαίους Αιγύπτιους εμπεριείχε έντονους συμβολισμούς και συνδεόταν με την αδιάκοπη ανανέωση της ζωής και τον Θεό του ανατέλλοντος Ήλιου Κεπερά που θεωρείται μία άλλη μορφή του ίδιου του Θεού Ήλιου - Ρα.
Οι σκαραβαίοι της καρδιάς είναι φυλακτά που παράλληλα χρησιμοποιούνταν και ως περίαπτα από τους ευγενείς, ως πολύτιμα αναμνηστικά αντικείμενα, και ως ταφικά δώρα (κτερίσματα) με υψηλό συμβολικό περιεχόμενο.
Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό τους, πέρα από το γεγονός ότι αποτελούν μοναδικά καλλιτεχνικά δημιουργήματα, είναι ότι φέρουν επιγραφές στα ιερογλυφικά με αποσπάσματα από το Κεφάλαιο 30 του Βιβλίου των Νεκρών και το "Ζύγισμα της Καρδιάς (Ψυχοστασία)" για το οποίο υπεύθυνη θεωρείται η Θεά της Δικαοσύνης, της Αλήθειας και της Ευταξίας, η Μάατ.
Όπως ισχύει σε πολλές σύγχρονες θρησκείες, έτσι και στην αρχαία Αιγυπτιακή, ο άνθρωπος δεν επιτρέπεται να διαβεί τις Πύλες του Κάτω Κόσμου και να εισέλθει στη Μεταθανάτια Ζωή ("Παράδεισος"), παρά μόνο εάν κριθεί από τους Θεούς ότι το "αξίζει". Στα Αιγυπτιακά ανάγλυφα είναι γνωστές οι επιγραφές που με την χρήση δύο ιερογλυφικών σημείων παρουσιάζουν το πρόσωπο εκείνο που έχει αξιωθεί και έχει το δικαίωμα να ζήσει στην Άλλη Ζωή, χαρακτηρίζοντας αυτό ως "ο/ η (όνομα), ο/ η Δικαιωμένος/ η ".
Όπως ορίζεται στο Βιβλίο των Νεκρών, τα φυλακτά αυτά θα πρέπει να είναι φτιαγμένα[1] από ένα είδος πέτρας που ονομάζεται nmhf, nemehef (που δεν έχει με ακρίβεια ταυτοποιηθεί): τυπικά πρέπει να είναι λαξευμένα σε πράσινους λίθους, πράσινο ίασπη, σερπεντινίτη και βασάλτη.
Ο Andrews αναφέρει πως πρόκειται για αντικείμενα που στην πραγματικότητα έχουν κατασκευαστεί από πράσινου ή σκούρου πράσινου χρώματος πρώτες ύλες, όπως στεατίτη, σχιστόλιθο, αστρίους, αιματίτη και οψιανό, καθώς επίσης και κυανής υαλώδους σύνθεσης υλικά (φαγεντιανή), Αιγυπτιακό κυανό, χαλαζία, αλάβαστρο ή κόκκινο ίασπη.
Η παραλλαγή του καρδιόσχημου φυλακτού διαφέρει από τα υπόλοιπα ως προς το σχήμα, καθώς του έχει δοθεί το σχήμα της ανθρώπινης καρδιάς, όπως αυτό χρησιμοποιείται και στην Αιγυπτιακή ιερογλυφική γραφή.
Αρχαία Αιγυπτιακά φυλακτά Επεξεργασία
Τα φυλακτά, εκτός από την χρήση τους στην καθημερινή ζωή ως προσωπικά αντικείμενα, χρησιμοποιήθηκαν επίσης και στους ενταφιασμούς ως κτερίσματα που εναποθέτονταν στο σώμα του νεκρού (στις μούμιες) στο μέρος της καρδιάς. Οι περιπτώσεις εκείνες στις οποίες οι νεκροί συνοδεύονται με περισσότερα του ενός φυλακτά υποδηλώνουν τη διάθεση των ζωντανών να προσφέρουν ακόμη περισσότερη προστασία στον αποθανόντα.
Οι συνηθέστεροι τύποι ταφικών φυλακτών ήταν ο Σκαραβαίος της Καρδιάς, το Μάτι του Ώρου, ο Kίονας του Ντζετ (Djed), το Πράσινο Φυλακτό (Wadj amulet), ο Κόμβος της Ίσιδος (Tyet) και το Χρυσό Περιδέραιο Γύπα (σύμβολο της Θεάς Μουτ).
Το πράσινο φυλακτό , το οποίο έχει σχήμα μίσχου παπύρου, κατασκευαζόταν από "πράσινους αστρίους", όπως όριζε το Βιβλίο των Νεκρών στα Κεφάλαια 159 και 160.[2] Η πιο γνωστή ερμηνεία για το Πράσινο Φυλακτό είναι ότι χάριζε την "αιώνια νεότητα" στον αποθανόντα.
Με το πέρασμα των χιλιετιών, η χρήση των φυλακτών έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό, σε σύγκριση με τον ρόλο που είχαν στη ζωή και το θάνατο των αρχαίων Αιγυπτίων, όπως άλλαξε και ο μαγικός συμβολισμός που τα συνόδευε.
Οι Σκαραβαίοι της Καρδιάς εμφανίστηκαν κατά την περίοδο του Μέσου Βασιλείου, αποτελώντας βασικό στοιχείο των ταφικών εθίμων και της μουμιοποίησης. Η καρδιά για τους αρχαίους Αιγύπτιους αποτελούσε το "Σπίτι της Ψυχής". Κατά την Ώρα της Κρίσεως, μετά θάνατον, μπροστά στον Όσιρη και τους άλλους θεούς, η καρδιά του νεκρού ζυγιζόταν με αντίβαρο ένα φτερό στρουθοκάμηλου, το "Φτερό της Αλήθειας" της Μάατ. Αν η καρδιά του ζύγιζε περισσότερο από το φτερό, αυτό σήμαινε ότι είχε αμαρτήσει και έτσι έχανε το δικαίωμα να περάσει στην Αιώνια Ζωή. Με τους Σκαραβαίους της Καρδιάς οι αρχαίοι Αιγύπτιοι προστάτευαν την καρδιά τους. Τα μαγικά ξόρκια από το Βιβλίο των Νεκρών που ήταν χαραγμένα επάνω τους, αποτελούσαν τη "φωνή του νεκρού" που απευθυνόμενος στην καρδιά του, την ικέτευε να τον υπερασπιστεί μπροστά στους θεούς την κρίσιμη στιγμή της ψυχοστασίας, ώστε να περάσει στην Άλλη Ζωή.
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ ^ Andrews, 1994. Amulets of Ancient Egypt, chapter 4: Scarabs for the living and funerary scarabs, pp 50-59, (p. 56).
- ↑ Nefer, Djet. "http://egyptologypage.tripod.com/religion.html" egyptologypage.tripod.com
- Andrews, 1994. Amulets of Ancient Egypt, chapter 4: Scarabs for the living and funerary scarabs, pp 50–59, Andrews, Carol, c 1993, University of Texas Press, 518 amulets, 1, or multiples included in 12 necklaces; (softcover, ISBN 0-292-70464-X)
- Budge, 1978, (1920). An Egyptian Hieroglyphic Dictionary, E.A.Wallace Budge, (Dover Publications), c 1978, (c 1920), Dover edition, c 1978; cliv-(154) and 1314 pp. (In two volumes) (softcover, ISBN 0-486-23615-3 Αρχειοθετήθηκε 2019-04-26 στο Wayback Machine.)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
- Ancient Egypt Online, Heart Scarab, https://ancientegyptonline.co.uk/heartscarab/
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Εικόνες Επεξεργασία
-
-
Μουσείο του Μπρούκλιν. Σκαραβαίος της καρδιάς του "Θεϊκού πατέρα Ώρου" από πρασινωπό λίθο (1539 - 1075 π.Χ.). Στην επιγραφή που είναι χαραγμένη στην επίπεδη βάση του σκαραβαίου, ο νεκρός, ο οποίος είναι Προφήτης του θεού Πτα, ικετεύει την καρδιά του την στιγμή που οι Θεοί θα ζυγίσουν την ψυχή του με αντίβαρο το Φτερό της Αλήθειας της Μάατ, να μην στραφεί εναντίον του, αλλά να τον υποστηρίξει. Αν τον κατηγορήσει μπροστά στον Όσιρη για αμαρτίες που ίσως διέπραξε και που μόνο η καρδιά γνωρίζει, τότε αυτό θα του στερήσει την αιώνια ζωή. -
Μουσείο Λούβρου. Σκαραβαίος στον τύπο φαραωνικού μεταλλίου, που ανήκε στον Παζέρ (Paser (visier)) . Είναι λαξευμένος σε ένα κομμάτι αμαζονίτη λίθου και προσαρμοσμένος σε θήκη από χρυσό, με πολυτελή διακόσμηση (ύψος 10,1 εκ.). Φέρει επιγραφές στα ιερογλυφικά (στην πρόσθια όψη και στη βάση του σκαραβαίου) που αναφέρουν το όνομά του. Ο Paser ήταν υψηλόβαθμος αξιωματούχος την εποχή της βασιλείας των Σέτυ Α' και Ραμσή Β'. -
-
-
_-_TIMEA.jpg){kind=small}