Σπανγκολίτης
Ο σπανγκολίτης (αγγλ. spangolite) είναι ένυδρο θειικό και χλωριούχο ορυκτό του αργιλίου και του χαλκού. Οφείλει το όνομά του στον Αμερικανό συλλέκτη ορυκτών της περιοχής Νόρμαν Σπανγκ (Norman Spang, 1842-1922), ο οποίος συνέβαλε στη μελέτη του ορυκτού[2]. Το ορυκτό περιγράφηκε για πρώτη φορά από δείγμα που εντοπίστηκε στο Bisbee της Αριζόνα, αλλά είναι υπό αίρεση αν είναι χαρακτηριστικό ορυκτό για την περιοχή (type locality) καθώς δεν είναι γνωστή η ακριβής προέλευση του δείγματος (περιοχές Tombstone ή Bisbee), καθώς ο Σπανγκ συνέλεγε ορυκτά σε ακτίνα 200 χλμ. από την πόλη του, το Tombstone. Λίγα χρόνια αργότερα ανακαλύφθηκε και στην Κορνουάλλη.
 Σπανγκολίτης. Προέλευση: Νέο Μεξικό, ΗΠΑ | |
| Γενικά | |
|---|---|
| Κατηγορία | Θειικά |
| Χημικός τύπος | Cu6Al(SO4)Cl(OH)12 . 3H2O |
| Ορυκτολογικά χαρακτηριστικά | |
| Πυκνότητα | 3,14 gr/cm3 |
| Χρώμα | Σκούρο πράσινο, σμαραγδοπράσινο, γαλαζοπράσινο |
| Σύστημα κρυστάλλωσης | Εξαγωνικό[1] |
| Κρύσταλλοι | Πεπλατυσμένοι ή επιμηκυσμένοι κατά [0001] μέχρι 2 εκ. |
| Υφή | Συμπαγής ή σε ημιμορφικές πυραμιδοειδείς μορφές |
| Διδυμία | Κατά {0001} |
| Σκληρότητα | 2 στον άξονα {0001}, 3 σε κεκλιμένες επιφάνειες |
| Σχισμός | Τέλειος κατά {0001} |
| Θραύση | Κογχοειδής |
| Λάμψη | Υαλώδης |
| Γραμμή κόνεως | Ανοικτοπράσινη |
| Πλεοχρωισμός | Ασθενής. Ο=πράσινο Ε=γαλαζοπράσινο |
| Διαφάνεια | Διαφανής |
Εμφάνιση, παραγενέσεις Επεξεργασία
Είναι σχετικά σπάνιο ορυκτό, σχηματιζόμενο στις ζώνες οξείδωσης υδροθερμικών αποθέσεων χαλκού. Χαρακτηριστική είναι η διδυμία που εμφανίζει: Τα οξύληκτα άκρα του διδύμου διατάσσονται αντιπαράλληλα, δίνοντας κρυστάλλους σχήματος κλεψύδρας. Εμφανίζει, επίσης, πυροηλεκτρικές ιδιότητες.
Ορυκτά με τα οποία συνδέεται είναι ο κυπρίτης, ο βροσαντίτης, ο χαλκοφυλλίτης, ο κυανοτριχίτης, ο λιναρίτης, ο καληδονίτης, ο αζουρίτης, ο μαλαχίτης, ο αουριχαλκίτης και η χρυσόκολλα.
Απαντάται σε πολλές περιοχές του πλανήτη, αλλά σε πολύ μικρές ποσότητες. Αξιοσημείωτες είναι οι εμφανίσεις του στο Bisbee της Αριζόνα.
Απαντάται επίσης σε αρκετές περιοχές στο Νέο Μεξικό, τη Γιούτα και τη Νεβάδα (ΗΠΑ). Επίσης στην Κορνουάλλη (Αγγλία), την Κορσική, τη Σαρδηνία, το Τιρόλο στην Αυστρία και τη Γερμανία.
Στην Ελλάδα ανευρίσκεται στη νήσο Σέριφο (όρος «Αγριομέλισσα», σε μεταλλευτικά απορρίμματα) και στα εξής από τα μεταλλεία Λαυρίου: Καμάριζα (ορυχεία «Χριστιάνα», Ιλάριον Νο. 50, Ζαν-Μπατίστ και Σερπιέρη, Λαύριο (ορυχείο «Εσπεράντσα»), Μεγάλα Πεύκα (ορυχείο Νο 28), Σούνιο (ορυχείο Νο. 19).
Πηγές Επεξεργασία
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- James Dwight Dana, Manual of Mineralogy and Lithology, Containing the Elements of the Science of Minerals and Rocks, READ BOOKS, 2008 ISBN 1443742244