Στουτόβο

οικισμός της Πολωνίας

Συντεταγμένες: 54°19′36″N 19°10′45″E / 54.32667°N 19.17917°E / 54.32667; 19.17917

Το Στουτόβο (πολωνικά: Sztutowo, κασουβικά: Sztutowò, πρώην γερμανικά: Stutthof‎‎) είναι χωριό στο Πόβιατ Νόβι Ντβουρ Γκντάνσκι, στο Βοεβοδάτο Πομερανίας της βόρειας Πολωνίας. Βρίσκεται περίπου 38 χλμ. ανατολικά του Γκντανσκ στο βορειοανατολικό άκρο του Δέλτα του Βιστούλα, στην ακτή της Βαλτικής.

Στουτόβο

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Στουτόβο
54°19′36″N 19°10′45″E
ΧώραΠολωνία
Διοικητική υπαγωγήΓκμίνα Στουτόβο
Έκταση107,49 km²
Πληθυσμός1.897 (31  Μαρτίου 2021)[1]
Ταχ. κωδ.82-110
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Στην αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Ναζιστική Γερμανία δημιούργησε το στρατόπεδο συγκέντρωσης Στούτχοφ στην πόλη, το οποίο σύντομα εξελίχθηκε σε ένα τεράστιο συγκρότημα 40 υποστρατοπέδων σε πολλές τοποθεσίες, με έως και 100.000 ανθρώπους έγκλειστους εκεί από όλη τη γερμανοκρατούμενη Ευρώπη και περισσότερα από 85.000 θύματα.[2]

Ιστορία Επεξεργασία

Το Στουτόβο είναι γνωστό από τις αρχές του 13ου αιώνα ως αλιευτικός οικισμός στην περιοχή της Ανατολικής Πομερανίας (Πομερέλια). Ήταν μέρος της μεσαιωνικής κατακερματισμένης Πολωνίας, πριν κατακτηθεί από τους Τεύτονες Ιππότες το 1308. Βρισκόταν σε μια ημερήσια διαδρομή από το Γκντανσκ στον χανσεατικό ταχυδρομικό δρόμο προς το Κένιγκσμπεργκ. Το 1432 δημιουργήθηκαν ένα πανδοχείο και ένα αγρόκτημα για να προσφέρουν ροφήματα και φρέσκα άλογα στους αναβάτες, και ο οικισμός εξελίχθηκε σε χωριό.

Το 1454, ο Πολωνός βασιλιάς Καζίμιρ Δ΄ της Πολωνίας υπέγραψε την πράξη επανενσωμάτωσης της περιοχής στο Στέμμα του Βασιλείου της Πολωνίας και ως αποτέλεσμα ξέσπασε ο Δεκατριετής Πόλεμος. Τελείωσε σε μια πολωνική νίκη το 1466, όταν οι Τεύτονες Ιππότες απαρνήθηκαν κάθε αξίωση στην περιοχή και την αναγνώρισαν ως μέρος της Πολωνίας.[3] Στη συνέχεια, το χωριό ήταν ιδιοκτησία της πόλης του Γκντανσκ, που βρισκόταν διοικητικά στο Βοεβοδάτο Πομερανίας (1466-1772)[4] στην επαρχία της Βασιλικής Πρωσίας στην ευρύτερη Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος του Βασιλείου της Πολωνίας. Εκείνη την εποχή ιδρύθηκε ένα κτήμα και ένα αρχοντικό στο Στουτόβο και ένας αγροτικός οικισμός αναπτύχθηκε κοντά. Καταγράφεται ότι ο Τσάρος Πέτρος Α΄ της Ρωσίας έμεινε στο Στουτόβο το 1716. Το χωριό προσαρτήθηκε από τον Βασιλιά Φρειδερίκο τον Μέγα της Πρωσίας το 1772 κατά τη διάρκεια του πρώτου διαμελισμού της Πολωνίας. Ένας μεταγενέστερος μισθωτής του αρχοντικού ήταν ο πατέρας του Γερμανού απαισιόδοξου φιλοσόφου, Άρτουρ Σοπενχάουερ, ο οποίος πέρασε τα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής του εκεί (γεννήθηκε το 1788 στο Γκντανσκ).[5][6]

Ως Στούτχοφ, το χωριό έγινε μέρος της Γερμανικής Αυτοκρατορίας μετά τη γερμανική ενοποίηση από την Πρωσία το 1871. Μετά την ήττα της Γερμανικής Αυτοκρατορίας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το χωριό έγινε μέρος της επικράτειας της Ελεύθερης Πόλης του Ντάντσιχ, σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης των Βερσαλλιών του 1919.

Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Επεξεργασία

 
Μουσείο στρατοπέδου συγκέντρωσης Στούτχοφ

Στην αρχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το 1939, οι Ναζί έχτισαν το στρατόπεδο συγκέντρωσης Στούτχοφ κοντά, το οποίο δέχθηκε τους πρώτους αιχμαλώτους του στις 2 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους. Το χωριό προσαρτήθηκε στη Ναζιστική Γερμανία. Το στρατόπεδο τελικά εξελίχθηκε σε ένα τεράστιο συγκρότημα με υποστρατόπεδα σε όλη τη βόρεια Πολωνία μέχρι τη στιγμή που απελευθερώθηκε τον Μάιο του 1945 από τον Κόκκινο Στρατό. Περισσότερα από 110.000 άτομα 25 εθνικοτήτων από 19 χώρες φυλακίστηκαν και υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 85.000 από αυτούς χάθηκαν εδώ.[2] Μετά τον πόλεμο, το χωριό επανενσωματώθηκε στην Πολωνία. Η τοποθεσία του πρώην στρατοπέδου Στούτχοφ, που βρίσκεται στα δυτικά του σημερινού χωριού, είναι τώρα ένα πολωνικό εθνικό μουσείο.

Οικονομία Επεξεργασία

Το Στουτόβο είναι ένα γεωργικό, αλιευτικό και τουριστικό κέντρο, με πολυάριθμους ξενώνες, σπα, κάμπινγκ και εγκαταστάσεις αναψυχής. Έχει πολλές παραθαλάσσιες δραστηριότητες και βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από ένα πολωνικό εθνικό φυσικό καταφύγιο και καταφύγιο πτηνών.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. bdl.stat.gov.pl/api/v1/data/localities/by-unit/042214010052-0158965?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6  Οκτωβρίου 2022.
  2. 2,0 2,1 «Stutthof, the first Nazi concentration camp outside Germany». Jewishgen.org. Ανακτήθηκε στις 4 Σεπτεμβρίου 2014. 
  3. Górski, Karol (1949). Związek Pruski i poddanie się Prus Polsce: zbiór tekstów źródłowych (στα Πολωνικά). Πόζναν: Instytut Zachodni. σελίδες 89–90, 207. 
  4. Biskup, Marian· Tomczak, Andrzej (1955). Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w (στα Πολωνικά). Τόρουν. σελ. 129. 
  5. Schopenhauer, Arthur· Günter Zöller (1999). Chronology. Cambridge University Press. σελίδες xxx. ISBN 978-0-521-57766-3. Ανακτήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου 2008. 
  6. McGill, Vivian Jerauld (1931). Schopenhauer Pessimist and Pagan. σελ. 39. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2011. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία