Τζων Χιουμ
Ο Τζων Χιουμ ή Τζον Χιουμ[18][19][20] (αγγλ. John Hume, 18 Ιανουαρίου 1937 – 3 Αυγούστου 2020) ήταν Ιρλανδός πολιτικός από το Ντέρι της Βόρειας Ιρλανδίας. Υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Σοσιαλδημοκρατικού και Εργατικού Κόμματος και τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 1998 μαζί με τον Ντέιβιντ Τριμπλ για τη συμβολή του στην ειρηνευτική διαδικασία στη Βόρεια Ιρλανδία.
Εκτός από πρόεδρος του Σοσιαλδημοκρατικού και Εργατικού Κόμματος (από το 1979 ως το 2001) ο Χιουμ διετέλεσε μέλος της Συνελεύσεως της Βόρειας Ιρλανδίας, του Βρετανικού Κοινοβουλίου και ευρωβουλευτής. Θεωρείται ως μία από τις σημαντικότερες μορφές στην πρόσφατη πολιτική ιστορία της Ιρλανδίας και ως ένας από τους «αρχιτέκτονες» της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Β. Ιρλανδία.
Οικογένεια και σπουδές
ΕπεξεργασίαΟ Τζων Χιουμ γεννήθηκε στο Ντέρυ (Λόντονντερυ) από οικογένεια Ρωμαιοκαθολικών. Ωστόσο, ο προπάππους του ήταν Πρεσβυτεριανός μετανάστης από τη Σκωτία[21]. Φοίτησε στα κολέγια St. Columb's και St. Patrick's, και σκόπευε να ενταχθεί στον ρωμαιοκαθολικό κλήρο. Μεταξύ των δασκάλων του ήταν ο μετέπειτα Καρδινάλιος Τόμας Ο Φιάιχ (Tomás Ó Fiaich).
Δεν ολοκλήρωσε τις ιερατικές του σπουδές, αλλά πήρε πτυχίο και στη συνέχεια επέστρεψε σπίτι και έγινε δάσκαλος, ενώ το 1965 είχε ηγετικό ρόλο στην αποτυχημένη εκστρατεία για την εγκατάσταση του νέου Πανεπιστημίου του Ώλστερ στην πόλη του Ντέρυ[22].
Πολιτική σταδιοδρομία
ΕπεξεργασίαΣτα τέλη της δεκαετίας του 1960 ο Χιουμ έγινε ηγετική φυσιογνωμία στο κίνημα πολιτικών δικαιωμάτων, αρχίζοντας από την Επιτροπή Δράσης των Πολιτών του Ντέρυ (DCAC). Η επιτροπή συστήθηκε μετά την «πορεία της 5ης Οκτωβρίου» στην πόλη, που είχε προσελκύσει την προσοχή στην κατάσταση στη Β. Ιρλανδία, και σκοπός της ήταν η χρήση αυτής της δημοσιότητας στην ανάδειξη προβλημάτων στην πόλη που είχαν αποσιωπηθεί για χρόνια από την κυβέρνηση. Η DCAC, αντίθετα με την Ένωση Πολιτικών Δικαιωμάτων Βόρειας Ιρλανδίας (Northern Ireland Civil Rights Association, NICRA) είχε τοπικό στόχο, τη βελτίωση της καταστάσεως στο Ντέρυ για όλους τους κατοίκους, με τη διατήρηση ειρηνικής στάσεως.
Ο Χιουμ ήταν ήδη ενεργός στο Εθνικιστικό Κόμμα (Nationalist Party) της Βόρειας Ιρλανδίας απο τις αρχές της δεκαετίας του 1960, αλλά παραιτήθηκε το 1964, μετά την απροθυμία πολλών στο κόμμα να συνεργαστούν με το Εθνικό Πολιτικό Μέτωπο (ή «Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα»)[23]. Στο αποκορύφωμα της εκστρατείας των πολιτικών δικαιωμάτων, εκλέχθηκε μέλος του Κοινοβουλίου της Βόρειας Ιρλανδίας ως «ανεξάρτητος εθνικιστής» το 1969.
Το 1973 εκλέχθηκε στη Νομοθετική Συνέλευση Βόρειας Ιρλανδίας που είχε συσταθεί από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, και υπηρέτησε ως υπουργός Εμπορίου στη βραχύβια κυβέρνηση του 1974. Αργότερα, το 1983, εκλέχθηκε βουλευτής στο Βρετανικό Κοινοβούλιο εκπροσωπώντας την εκλογική περιφέρεια Foyle.
Τον Οκτώβριο του 1971 ο Χιουμ από κοινού με 4 βουλευτές του Βρετανικού Κοινοβουλίου κατέβηκε σε μια 48ωρη απεργία πείνας ως διαμαρτυρία για τη φυλάκιση χωρίς δίκη εκατοντάδων υπόπτων ρεπουμπλικανών. Το 1977 ο Χιουμ αντέδρασε σε μία ρύθμιση στα πλαίσια της Πράξεως Ειδικών Εξουσιών του 1922, η οποία επέτρεπε στον οποιονδήποτε στρατιώτη να διαλύσει μία συγκέντρωση άνω των τριων ανθρώπων. Ο Λόρδος Αρχιδικαστής της Βόρειας Ιρλανδίας Ρόμπερτ Λόουρυ (Lord Lowry) είχε αποφασίσει ότι η ρύθμιση ήταν υπεράνω κρίσεως (Ultra Vires) εξαιτίας της Κυβερνητικής Πράξεως του 1920 που απαγόρευε στο Κοινοβούλιο της Β. Ιρλανδίας να νομοθετεί σχετικώς με τον στρατό[24].
Ο Χιουμ υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Σοσιαλδημοκρατικού και Εργατικού Κόμματος (Social Democratic and Labour Party, SDLP) και διαδέχθηκε τον Τζέρυ Φιτ (Gerry Fitt) στην ηγεσία του το 1979. Επιπλέον, υπηρέτησε ως ένα από τα τρία μέλη του Ευρωκοινοβουλίου που εκλέγονται στη Βόρεια Ιρλανδία και δίδαξε στο Κολέγιο της Βοστώνης, από το οποίο δέχθηκε έναν τιμητικό τίτλο σπουδών το 1995.
Ο Χιουμ αναμίχθηκε άμεσα στις «μυστικές συνομιλίες» της βρετανικής κυβερνήσεως με το Σιν Φέιν, σε μια προσπάθεια να προσέλθει το δεύτερο σε επίσημες ανοικτές συνομιλίες. Οι συνεννοήσεις αυτές εικάζεται ότι οδήγησαν στην Αγγλοϊρλανδική Συμφωνία του 1985. Ωστόσο, η μεγάλη πλειοψηφία των Ενωτικών απέρριψε τη συμφωνία και οργάνωσε μεγάλη ειρηνική διαδήλωση στο κέντρο του Μπέλφαστ για να εκδηλώσουν τη δυσαρέσκειά τους. Από την αντίθετη πλευρά, πολλοί Ιρλανδοί εθνικιστές την απέρριψαν επίσης[25]. Αλλά ο Χιουμ συνέχισε τον διάλογο με αμφότερες τις κυβερνήσεις και το Σιν Φέιν. Η «διαδικασία Χιουμ-Άνταμς» απέδωσε τελικώς την κατάπαυση πυρός του IRA του 1994, η οποία παρέσχε το σχετικώς ειρηνικό υπόβαθρο ώστε να επιτευχθεί η Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής το 1998.
Φήμη
ΕπεξεργασίαΟ Χιουμ πιστώνεται με τις κεντρικές ιδέες πίσω από αρκετές πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στη Βόρεια Ιρλανδία, από τη συμφωνία διαμοιρασμού εξουσιών του Σάνινγκντέιλ μέχρι την Αγγλοϊρλανδική Συμφωνία του 1985 και τη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής. Βραβεύθηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 1998 από κοινού με τον τότε ηγέτη του Ενωτικού Κόμματος του Ώλστερ Ντέιβιντ Τριμπλ[26].
Μετά την απόσυρσή του από την ηγεσία του SDLP το 2001, ο Χιουμ επαινέθηκε από όλο το πολιτικό φάσμα, ακόμα και από τον μακρόχρονο αντίπαλό του, τον Αιδεσιμότατο Ίαν Πέισλι. Ο Χιουμ κατείχε την καθηγητική έδρα «Tip O'Neill» στις «σπουδές ειρήνης» (Peace Studies) στο Πανεπιστήμιο του Ώλστερ[27].
Τα ύστερα χρόνια
ΕπεξεργασίαΣτις 4 Φεβρουαρίου 2004 ο Χιουμ ανακοίνωσε την πλήρη αποχώρησή του από την ενεργό πολιτική, υποδεικνύοντας τον Μαρκ Ντέρκαν (Mark Durkan) ως διάδοχό του στην ηγεσία του SDLP. Δεν κατέβηκε στις ευρωεκλογές του 2004, ούτε στις βρετανικές εκλογές του 2005. Συνέχισε με τη σύζυγό του Πατ να δραστηριοποιούνται στην προαγωγή της ευρωπαϊκής ολοκληρώσεως, καθώς και σε θέματα όπως η παγκόσμια φτώχεια.
Ο Χιουμ διατήρησε επίσης τη θέση του προέδρου της ποδοσφαιρικής ομάδας της γενέτειράς του, της Ντέρρι Σίτι ΦΚ, της οποίας υπήρξε θερμός οπαδός σχεδόν σε όλη του τη ζωή[28].
Απεβίωσε σε ηλικία 83 ετών σε ίδρυμα φροντίδας στο Ντέρυ, καθώς τα τελευταία χρόνια του υπέφερε από άνοια, της οποίας τα πρώτα συμπτώματα είχαν αρχίσει ήδη λίγα χρόνια πριν από το έτος 2000. Με αφορμή τον θάνατό του, ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ δήλωσε: «Ο Τζων Χιουμ ήταν ένας πολιτικός τιτάνας: ένας οραματιστής που αρνήθηκε να πιστέψει ότι το μέλλον έπρεπε υποχρεωτικά να είναι το ίδιο με το παρελθόν.» Ο Δαλάι Λάμα έγραψε στο Twitter: «Η βαθιά πεποίθηση του Τζων Χιουμ στη δύναμη του διαλόγου και των διαπραγματεύσεων για την επίλυση συγκρούσεων ήταν ακλόνητη...»
Τιμητικές διακρίσεις
Επεξεργασία- Μετάλλιο των «4 ελευθεριών» - ελευθερία του λόγου, 1996[29]
- Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης (με τον Ντέιβιντ Τριμπλ), 1998
- Βραβείο Ειρήνης «Μάρτιν Λούθερ Κινγκ», 1999 [30]
- Διεθνές Βραβείο Ειρήνης Γκάντι, 2001
- «Παράσημο Ελευθερίας» από δύο πόλεις: το Ντέρι (2000) και το Κορκ (2004)[31][32]
- Honorary Patron της Πανεπιστημιακής Φιλοσοφικής Εταιρείας του Κολεγίου Τρίνιτυ του Δουβλίνου
- Ιππότης του Τάγματος του Αγίου Γρηγορίου, 2012
- Αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας από 44 ΑΕΙ
Ο «μέγιστος» των Ιρλανδών
ΕπεξεργασίαΣτις 22 Οκτωβρίου 2010 ο Τζων Χιουμ ψηφίσθηκε στην πρώτη θέση του καταλόγου των «μεγαλύτερων Ιρλανδών» από τους τηλεθεατές του προγράμματος The Late Late Show του ιρλανδικού τηλεοπτικού σταθμού RTE.[33]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 (Αγγλικά) SNAC. w68h8f1b. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 2,0 2,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/John-Hume. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. hume-john.
- ↑ Άντριου Μπελ: «Encyclopædia Britannica» (Βρετανικά αγγλικά) Encyclopædia Britannica Inc..
- ↑ 5,0 5,1 «John Hume: Nobel Peace Prize winner dies aged 83». 3 Αυγούστου 2020.
- ↑ yfYTvKIm.
- ↑ 7,0 7,1 214058492. Ανακτήθηκε στις 24 Μαρτίου 2021.
- ↑ (Αγγλικά) ThoughtCo.. www
.thoughtco .com /french-speaking-celebrities-1369647. - ↑ cain
.ulster .ac .uk /othelem /chron /ch79 .htm. - ↑ 10,0 10,1 10,2 TheyWorkForYou.
- ↑ 11,0 11,1 11,2 (Αγγλικά) Hansard 1803–2005.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 18 Μαρτίου 2019.
- ↑ «The Nobel Peace Prize 1998». (Αγγλικά) nobelprize.org. Ίδρυμα Νόμπελ. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2021.
- ↑ «Table showing prize amounts». (Αγγλικά) Ίδρυμα Νόμπελ. Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2021.
- ↑ www
.bladi .net /abdellatif-laabi-distinction .html. - ↑ «Robert Redford and John Hume awarded Honorary Degrees at Trinity College Dublin». Robert Redford and John Hume awarded Honorary Degrees. Κολέγιο Τρίνιτι του Δουβλίνου. 11 Ιουλίου 2008.
- ↑ «Journal officiel de la République française». (Γαλλικά) Journal officiel de la République française.
- ↑ «Βόρεια Ιρλανδία: Απεβίωσε ο αρχιτέκτονας της ειρηνευτικής συμφωνίας, Τζον Χιουμ». Η Καθημερινή. 3 Αυγούστου 2020.
- ↑ «Συνάντηση των Ιρλανδών ηγετών». Ριζοσπάστης. 26 Ιουλίου 1997. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023.
- ↑ «Εξτρεμιστές, εθνικιστές και χαμένες πατρίδες: ο Μπόνο των U2 για την Ευρώπη του μίσους στη FAZ». CNN. 28 Αυγούστου 2018. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2023.
- ↑ McCrystal, Cal (4 Σεπτεμβρίου 1994). «Ceasefire: It's all just coming together for the fixer: John Hume risked all when he met Sinn Fein. Now there's talk of a Nobel Peace Prize. Cal McCrystal reports».
- ↑ Gerald McSheffrey: Planning Derry: Planning and Politics in Northern Ireland, σελ. 110
- ↑ Brendan Lynn: Holding the Ground: The Nationalist Party in Northern Ireland, 1945 – 72 (1997), ISBN 1-85521-980-8
- ↑ Robert Lynd Erskine Lowry; ODNB
- ↑ Jonathan Tonge: Northern Ireland: Conflict and Change (2002)
- ↑ Peace 1998
- ↑ «Tip O' Neill Chair: John Hume». University of Ulster. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2009.
- ↑ Listing of club positions, including Hume as President: http://www.derrycityfc.net/cityweb/Club-Information/derry-city-fc-general-information.html Αρχειοθετήθηκε 2011-11-17 στο Wayback Machine. Accessed: 6-11-2009
- ↑ [1] Αρχειοθετήθηκε 2009-05-26 στο Wayback Machine. Αρχειοθετήθηκε 6 Φεβρουάριος 2012 στη Wayback Machine του Internet Archive
- ↑ Irish News, 6 January 1999
- ↑ «John Hume receives freedom of Derry». RTÉ. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2015.
- ↑ «'Peace warrior' Hume gets the freedom of Cork». Irish Independent. Ανακτήθηκε στις 5 Ιανουαρίου 2015.
- ↑ «John Hume in running to be named 'Ireland's Greatest'». BBC News. 22-10-2010. http://www.bbc.co.uk/news/uk-northern-ireland-11606923.
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- John Hume: Personal views, politics, peace and reconciliation in Ireland, Town House, Δουβλίνο 1996
- John Hume: '‘Derry beyond the walls: social and economic aspects of the growth of Derry, Ulster Historical foundation, Μπέλφαστ 2002
- George Drower: John Hume: peacemaker, Gollancz, 1995
- George Drower: John Hume: man of peace, Vista, Λονδίνο 1996
- Denis Haughey & Sean Farren: John Hume: Irish Peacemaker, Four Courts Press, Δουβλίνο 2015
- Gerard Murray: John Hume and the SDLP: impact and survival in Northern Ireland, Irish Academic Press, Δουβλίνο 1998
- Paul Routledge: John Hume: a biography, Harper-Collins, Λονδίνο 1997
- Barry White: John Hume: a statesman of the troubles, Blackstaff, Μπέλφαστ 1984
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Η διάλεξή του για το Βραβείο Nobel
- His Address to the College Historical Society of Trinity College Dublin, on Northern Ireland
- Tip O'Neill Chair in Peace Studies at the University of Ulster Αρχειοθετήθηκε 2007-10-20 στο Wayback Machine.
- Ομιλίες του Χιουμ στο κοινοβούλιο από το C-SPAN