Τζόσελυν Μπελ-Μπερνέλ

Η Σούζαν Τζόσελυν Μπελ-Μπερνέλ (Susan Jocelyn Bell Burnell, γενν

Η Σούζαν Τζόσελυν Μπελ-Μπερνέλ (Susan Jocelyn Bell Burnell, γενν. 15 Ιουλίου 1943) είναι Βορειοϊρλανδή αστροφυσικός. Πραγματοποίησε τη σημαντικότερη ανακάλυψή της, την ανίχνευση του πρώτου πάλσαρ στα ραδιοκύματα, ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια το 1967. Για την ανακάλυψη αυτή ο επιβλέπων την εκπόνηση της διδακτορικής διατριβής της καθηγητής Άντονυ Χιούις μοιράσθηκε το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής με τον αστρονόμο Μάρτιν Ράυλ. Η Μπελ αγνοήθηκε ως προς αυτό, παρά το ότι υπήρξε η πρώτη που παρατήρησε και ανέλυσε με ακρίβεια πάλσαρ.[3] Η Μπελ-Μπερνέλ διετέλεσε πρόεδρος της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας και αργότερα πρόεδρος του Ινστιτούτου Φυσικής του Λονδίνου. Τον Οκτώβριο του 2014 εκλέχθηκε πρόεδρος της Βασιλικής Εταιρείας του Εδιμβούργου.

Τζόσελυν Μπελ-Μπερνέλ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Jocelyn Bell Burnell (Αγγλικά)
Γέννηση15  Ιουλίου 1943[1]
Μπέλφαστ[2]
ΥπηκοότηταΗνωμένο Βασίλειο
ΣπουδέςThe Mount School (York), Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης και Murray Edwards College
ΣύζυγοςMartin Burnell
ΤέκναGavin Burnell
ΒραβεύσειςBeatrice M. Tinsley Prize (1986), Εταίρος της Βασιλικής Εταιρίας (2003), Herschel Medal (1989), Ντάμα Ταξιάρχις του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (17  Ιουνίου 2007), Μετάλλιο Άλμπερτ Αβραάμ Μάικελσον (1973), BBC 100 Women (2014), εταίρος της Βασιλικής Εταιρείας του Εδιμβούργου (2004), J. Robert Oppenheimer Memorial Prize (1978), Μεγάλο Μετάλλιο της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών (2018), βραβείο Μάικλ Φαραντέι (2010), Magellanic Premium (2000), Special Breakthrough Prize in Fundamental Physics (2018), Karl G. Jansky Lectureship (1995), Βασιλικό Μετάλλιο (2015), Gold medal of the Spanish National Research Council (11  Ιουνίου 2015), Fellow of the Institute of Physics, επίτιμο διδακτορικό του Πανεπιστημίου της Βαλένθια (2017), επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου Χάρβαρντ (2007), honorary degree of the University of Leeds (2000), επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Σάσσεξ (1997), honorary doctor of Durham University (2007), επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου ΜακΓκιλ (2015), Επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτας (2016), honorary doctor of the Willamette University (2019), honorary Fellow of the Learned Society of Wales (2020), Karl Schwarzschild Medal (2021), Μετάλλιο Κόπλυ (2021), Esther Hoffman Beller Lectureship (2021), βραβείο Σβεν Μπέργκρεν (2012), President's Medal (2017), βραβείο Ζυλ Ζανσέν (2022), Swarthmore Lecture, Richtmyer Memorial Lecture Award (2023) και Edinburgh Medal (1999)
Ιστοσελίδα
https://www2.physics.ox.ac.uk/contacts/people/bellburnell
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςΠάλσαρ και αστρονομία
Αξίωμαπρόεδρος (2002, 2004), President of the Royal Society of Edinburgh (Απριλίου 2014, Απριλίου 2018), acting president (2022, 2022) και Καγκελάριος (20  Φεβρουαρίου 2018)
Ιδιότητααστρονόμος, αστροφυσικός και φυσικός
Διδακτορικός καθηγητήςΆντονι Χιούις

Οικογένεια και σπουδές Επεξεργασία

 
Η Τζόσελυν Μπελ τον Ιούνιο του 1967

Η Σούζαν Τζόσελυν Μπελ γεννήθηκε στο Λούργκαν, στην Κομητεία Αρμάχ της Βόρειας Ιρλανδίας. Γονείς της ήταν οι M. Άλισον και Τζ. Φίλιπ.[4] Ο πατέρας της ήταν αρχιτέκτονας που είχε συμμετάσχει στη σχεδίαση του πλανηταρίου του Αρμάχ[5] και η Τζόσελυν βρήκε και διάβαζε τα αστρονομικά βιβλία του.

Η Μπελ πήγε στο σχολείο (κολέγιο) του Λούργκαν, όπου δεν επιτρεπόταν η διδασκαλία φυσικών επιστημών στα κορίτσια μέχρι που γονείς (μεταξύ των οποίων και οι γονείς της Μπελ) διαμαρτυρήθηκαν κατά της πολιτικής αυτής του σχολείου. Μέχρι τότε το πρόγραμμα μαθημάτων περιελάμβανε για τα κορίτσια μαθήματα μαγειρικής και σταυροβελονιάς αντί των θετικών επιστημών.[6]

Μετά την αποτυχία της στις εξετάσεις για το γυμνάσιο, οι γονείς της Μπελ την έστειλαν στη Σχολή Θηλέων Μάουντ της Υόρκης, στην Αγγλία, που ανήκε στους Κουακέρους. Εκεί της έκανε θετική εντύπωση το μάθημα φυσικής του κ. Τίλοτ. Αργότερα δήλωσε:

«Δεν χρειάζεται να μαθαίνεις ένα σωρό πράγματα ... απλώς λίγα και σημαντικά,  ... μετά μπορείς να τα εφαρμόσεις, να κτίσεις και να αναπτύξεις επάνω τους ... Ήταν ένας πραγματικά καλός δάσκαλος και μού έδειξε πόσο εύκολη ήταν η φυσική.»[7]

Σταδιοδρομία Επεξεργασία

Η Μπελ απεφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης με πτυχίο Φυσικής Φιλοσοφίας (δηλαδή φυσικής) το 1965 και πήρε διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ (Κολέγιο Νιου Χωλ, το σημερινό Κολέγιο Μάρεϋ Έντουαρντς) το 1969. Στο Κέιμπριτζ εργάσθηκε με τον Χιούις και άλλους για την κατασκευή ενός ραδιοτηλεσκοπίου κατάλληλου για τη μελέτη των κβάζαρ με χρήση του διαστρικού σπινθηρισμού, που επιτρέπει τη διάκριση των σημειακών πηγών από τις εκτεταμένες.

Τον Ιούλιο του 1967 η Μπελ παρατήρησε ένα ασυνήθιστο ίχνος στο χαρτί του καταγραφικού που έδειχνε τα ραδιοκύματα που συνελάμβανε το νέο τους ραδιοτηλεσκόπιο (μια σειρά από κεραίες μέσα σε ένα χωράφι).[8] Ανεκάλυψε ότι το σήμα αποτελείτο από μία σειρά ταχύτατων παλμών με πολύ μεγάλη κανονικότητα, περίπου 1 παλμός ανά δευτερόλεπτο. Τού έδωσαν, με κάποια δόση χιούμορ, το προσωρινό όνομα «Μικρό Πράσινο Ανθρωπάκι 1» (Little Green Man 1, LGM-1) και μετά από μερικά χρόνια η πηγή (σήμερα γνωστή ως πάλσαρ PSR B1919+21 στον αστερισμό Αλώπεκα) ταυτοποιήθηκε ως ένα ταχύτατα περιστρεφόμενο ουράνιο σώμα, ένας αστέρας νετρονίων, ο πρώτος που ανακαλύφθηκε στην ιστορία.[9]

Μετά η Μπελ εργάσθηκε στο Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον (1968 ως 1973), στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο Λονδίνου (1974–1982) και στο Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Εδιμβούργου (1982–1991). Ταυτοχρόνως, από το 1973 μέχρι το 1987 δίδασκε και εξέταζε στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο[10], όπου το 1991 εκλέχθηκε καθηγήτρια της Φυσικής, θέση την οποία διατήρησε μέχρι το 2001. Επίσης ήταν επισκέπτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον των ΗΠΑ και κοσμήτορας στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ (2001–2004)[11].

Σήμερα είναι επισκέπτρια καθηγήτρια της Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και εταίρος του Κολεγίου Μάνσφηλντ.[12] Από το 2008 μέχρι το 2010 διετέλεσε πρόεδρος του Ινστιτούτου Φυσικής του Λονδίνου.[13]

Κοινωνικές δραστηριότητες Επεξεργασία

Η Μπελ-Μπερνέλ έχει δραστηριοποιηθεί για τη βελτίωση της θέσεως και την αύξηση του αριθμού των γυναικών σε επαγγελματικές θέσεις στον χώρο της φυσικής και της αστρονομίας.[14][15]

Θρησκευτικό έργο Επεξεργασία

Από την εποχή των σπουδών της η Μπελ-Μπερνέλ είναι δραστήριο μέλος των Κουακέρων. Το 1989 έδωσε τη «Διάλεξη Swarthmore» στην ετήσια Παμβρετανική Συνάντησή τους στο Αμπερντήν, με τίτλο «Broken for life». Υπηρέτησε στην Επιτροπή Ειρήνης και Κοινωνικής Μαρτυρίας των Κουακέρων, που συνέταξε την αναφορά Engaging with the Quaker Testimonies: a Toolkit τον Φεβρουάριο του 2007.[16] Μία διάλεξή της του 2013 εκδόθηκε σε βιβλιαράκι με τίτλο A Quaker Astronomer Reflects: Can a Scientist Also Be Religious?, όπου διατυπώνονται οι σκέψεις της για το πώς η κοσμολογική γνώση μπορεί να συσχετισθεί με τη χριστιανική πίστη και τη Βίβλο.[17]

Την προσωπική θρησκευτική της ιστορία και πίστη απεκάλυψε σε μία συνέντευξη που έδωσε το 2006 στην Τζόαν Μπέικγουελ.[18]

Γάμος Επεξεργασία

Το 1968, λίγο μετά τη μεγάλη ανακάλυψή της, η Μπελ παντρεύτηκε τον Μάρτιν Μπερνέλ, έναν δημόσιο υπάλληλο του οποίου τα καθήκοντα τον ταξίδευαν σε διάφορα μέρη της Αγγλίας. Η Μπελ εργαζόταν πολλά χρόνια με μερική απασχόληση προκειμένου να μεγαλώσει τον γιο τους Γκάβιν, σήμερα μέλος της ομάδας Φυσικής Συμπυκνωμένης ύλης στο Πανεπιστήμιο του Ληντς. Το ζευγάρι χώρισε το 1993.

Το Βραβείο Νόμπελ Επεξεργασία

Η εργασία που ανακοίνωνε την ανακάλυψη του πρώτου πάλσαρ είχε 5 συγγραφείς. Το όνομα του Χιούις ήταν πρώτο, ενώ της Μπελ δεύτερο. Ο Χιούις κέρδισε το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 1974 μαζί με τον αστρονόμο σερ Μάρτιν Ράυλ, ενώ η Μπελ έμεινε χωρίς Βραβείο Νόμπελ, μία παράλειψη που έχει επικρίθει από πολλούς επιφανείς αστρονόμους[19], όπως ο σερ Φρεντ Χόυλ.[20] Η Σουηδική Βασιλική Ακαδημία των Επιστημών, στην ανακοίνωση του Βραβείου Φυσικής του 1974 ανέφερε[21] ως αιτιολογικό για τους Ράυλ και Χιούις την πρωτοποριακή εργασία τους στη ραδιο-αστροφυσική με ιδιαίτερη μνεία της τεχνικής της συνθέσως διαμετρήματος του Ράυλ και του «αποφασιστικού ρόλου» του Χιούις στην ανακάλυψη των πάλσαρ.

Η Μπελ είχε βοηθήσει στην κατασκευή του ραδιοτηλεσκοπίου[22] επί δύο χρόνια και ήταν το πρόσωπο που πρόσεξε πρώτο το ασυνήθιστο σήμα, καθώς μελετούσε μέχρι και 29 μέτρα του χαρτιού του καταγραφικού κάθε νύχτα. Η ίδια είπε αργότερα ότι ήταν επίμονη στην αναφορά του σήματος, καθώς αντιμετώπισε τον σκεπτικισμό του Χιούις, ο οποίος αρχικώς επέμενε ότι ήταν τεχνητό ανθρωπογενές παράσιτο. Μίλησε επίσης για συναντήσεις του Χιούις με τον Ράυλ στις οποίες δεν προσκαλούσαν την ίδια.[23] Το 1977 ωστόσο η Μπελ δήλωσε για το θέμα αυτό:

«Οι αντιδικίες των ορίων του έργου του ενός και του άλλου ανάμεσα σε επιβλέποντα καθηγητή και ερευνητή φοιτητή είναι πάντοτε δύσκολο, και ίσως κάποτε αδύνατο, να επιλυθούν. Δεύτερον, ο επιβλέπων έχει την τελική ευθύνη για την επιτυχία ή την αποτυχία του ερευνητικού εγχειρήματος. Μαθαίνουμε για περιπτώσεις που ένας επιβλέπων κατηγορεί τον φοιτητή του για μία αποτυχία, αλλά γνωρίζουμε ότι φταίει κυρίως ο επιβλέπων. Μού φαίνεται δίκαιο ότι ο επιβλέπων θα έπρεπε να ωφελείται και από τις επιτυχίες. Τρίτον, πιστεύω ότι θα υποβάθμιζε τα Βραβεία Νόμπελ η βράβευση με αυτά ερευνητών φοιτητών, εκτός από πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις, και δεν πιστεύω ότι αυτή είναι μία από εκείνες. Τέλος, δεν είναι κάτι που με αναστατώνει την ίδια – στο κάτω-κάτω έχω εξαίσιους ομοιοπαθείς, έτσι δεν είναι;!»[24]

Τιμητικές διακρίσεις Επεξεργασία

Εκτός αυτών, τον Φεβρουάριο του 2013 συγκαταλέχθηκε στις 100 ισχυρότερες γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο από την εκπομπή «Woman's Hour» του BBC Radio 4.[37] Επίσης, υπήρξε η πρώτη γυναίκα στην ιστορία που έγινε πρόεδρος της Βασιλικής Εταιρείας του Εδιμβούργου (Φεβρουάριος 2014)[38]

Μερικά βιβλία της Επεξεργασία

  • Burnell, S. Jocelyn (1989). Broken for Life. Λονδίνο: Quaker Home Service. σελ. 58. ISBN 0-85245-222-5.  (Διάλεξη Swarthmore)
  • Riordan, Maurice· Burnell, S. Jocelyn (27 Οκτωβρίου 2008). Dark Matter: Poems of Space. Calouste Gulbenkian Foundation. ISBN 978-1903080108. 


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Sharon Bertsch McGrayne: Nobel Prize Women in Science. Joseph Henry Press. 12  Μαρτίου 2001. σελ. 357. ISBN-13 978-0-309-07270-0. ISBN-10 0-309-07270-0.
  2. Sharon Bertsch McGrayne: «Nobel Prize Women in Science» (Αγγλικά) σελ. 358.
  3. Hargittai, István (2003). The road to Stockholm: Nobel Prizes, science, and scientists. Οξφόρδη: Oxford University Press. σελ. 240. ISBN 0198607857. 
  4. 4,0 4,1 Who's who (Online έκδοση). Oxford University Press. 2017. 
  5. Johnston, Colin (Μάρτιος 2007). «Pulsar Pioneer visits us» (PDF). Astronotes (Armagh Planetarium): σελ. 2–3. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2012-02-25. https://web.archive.org/web/20120225121109/http://armaghplanet.com/pdf/Astronotes/Astronotes2007/Astronotes_Mar_2007.pdf. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2009. 
  6. «Jocelyn Bell Burnell». 24 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2016. 
  7. Jocelyn Bell Burnell interview, weatheralltech.com. Ανακτήθηκε στις 7 Απριλίου 2016.
  8. «The Restless Universe: Some Highlights of Physics». OpenLearn. The Open University. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 27 Ιανουαρίου 2015. 
  9. «The discovery of pulsars». Σειρά «Horizon» του BBC, 1 Σεπτεμβρίου 2010 (BBC Two).
  10. «Jocelyn Bell Burnell profile». Contributions of 20th Century Women to Physics (CWP). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2007. Ανακτήθηκε στις 7 Ιουλίου 2007. 
  11. [1] Αρχειοθετήθηκε 29 May 2007[Date mismatch] στο Wayback Machine.
  12. «Queen's Birthday Honours 2007». Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. 18 Ιουνίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Απριλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2007. 
  13. «Council». Iop.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Μαρτίου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  14. Bell Burnell, S.J. (2004). «So Few Pulsars, So Few Females». Science 304 (5670): 426–89. doi:10.1126/science.304.5670.489. PMID 15105461. 
  15. «Face to Face: science star who went under the radar of Nobel Prize judges (From Herald Scotland)». Heraldscotland.com. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  16. Engaging with the Quaker Testimonies: a Toolkit, 2007, ISBN 0-901689-59-9
  17. Burnell, Jocelyn Bell: [books.google.com.mx/books?id=4wg2uCA-x64C&source=gbs_navlinks_s A Quaker Astronomer Reflects: Can a Scientist Also Be Religious?], Interactive Publications, 2013, σελ. 11
  18. [2] Αρχειοθετήθηκε 9 November 2010 στο Wayback Machine.
  19. Erica Westly (6 Οκτωβρίου 2008). «No Nobel for You: Top 10 Nobel Snubs». Scientific American. 
  20. Judson, Horace (20 Οκτωβρίου 2003). «No Nobel Prize for Whining». New York Times. https://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?sec=health&res=9C02E4DE123EF933A15753C1A9659C8B63. Ανακτήθηκε στις 3 Αυγούστου 2007. 
  21. «Press Release: The 1974 Nobel Prize in Physics». Nobelprize.org. 15 Οκτωβρίου 1974. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  22. Συνέντευξη στο BBC Radio 4 στις 25 Οκτωβρίου 2011
  23. «BBC Four – Beautiful Minds, Series 1». Bbc.co.uk. 25 Απριλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  24. cite web|author=http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1749-6632.1977.tb37085.x/abstract%7Ctitle=Petit[νεκρός σύνδεσμος] Four – After Dinner Speech published in the Annals of the New York Academy of Science, Dec. 1977
  25. «The Franklin Institute Awards | The Franklin Institute Science Museum». Fi.edu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  26. Walter, Claire (1982). Winners, the blue ribbon encyclopedia of awards. Facts on File Inc. σελ. 438. ISBN 9780871963864. 
  27. Staff (Απρίλιος 1978). «J. Bell-Burnell, received the 1978 J. Robert Oppenheimer Memorial Prize». Physics Today (American Institute of Physics): 68. doi:10.1063/1.2995004. Bibcode1978PhT....31d..68.. http://scitation.aip.org/content/aip/magazine/physicstoday/article/31/4/10.1063/1.2995004. Ανακτήθηκε στις 1 Μαρτίου 2015. 
  28. «Beatrice M. Tinsley Prize». Aas.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  29. «Herschel Medal Winners» (PDF). Royal Astronomical Society. Royal Astronomical Society. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 27 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 2016. 
  30. Esther Addley. «From Russia with gong». The Guardian. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  31. [3] Αρχειοθετήθηκε 17 April 2009[Date mismatch] στο Wayback Machine.
  32. [4] Αρχειοθετήθηκε 14 October 2006[Date mismatch] στο Wayback Machine.
  33. «QVMAG: Grote Reber Medal Winners». Qvmag.tas.gov.au. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  34. «Royal Medal». Royal Society. Ανακτήθηκε στις 20 Ιουλίου 2015. 
  35. «Women of the Year Prudential Lifetime Achievement Award». Womenoftheyear.co.uk. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Ιανουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  36. «Professor Dame Jocelyn Bell Burnell». iop.org. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουλίου 2017. 
  37. «Woman's Hour – The Power List 2013». Bbc.co.uk. 1 Ιανουαρίου 1970. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 
  38. «Dame Jocelyn Bell Burnell to be Royal Society's first female president». Bbc.co.uk. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2015. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία