Φαίδρα (όνομα)
Φαίδρα, ελληνικό γυναικείο κύριο όνομα (βαφτιστικό όνομα).
Ετυμολογία Επεξεργασία
Πρόσοψη μαρμάρινης σαρκοφάγου, περ. 290 μ.Χ. Από ανασκαφή στην Τοσκάνη (1853).
Το όνομα Φαίδρα είναι θηλυκός τύπος του αρχαιοελληνικού αντρικού ονόματος Φαίδρος· από το επίθετο φαιδρός με αναβιβασμό του τόνου[1] (όπως, λ.χ., Αγάθη < αγαθή, Σέμνη < σεμνός ή Λεωχάρης < λεωχαρῆς, Πύρρος < πυρρός κ.ά.).
Στην αρχαιοελληνική μυθολογία, η Φαίδρα, κόρη του Μίνωα και της Πασιφάης, ήταν σύζυγος του Θησεά και θετή μητέρα του Ιππολύτου, για τον οποίο κυριεύτηκε από σφοδρό έρωτα. Τον μύθο χρησιμοποίησε ο Ευριπίδης στην τραγωδία του Ιππόλυτος, καθώς και πολλοί άλλοι συγγραφείς.
Ονομαστική εορτή Επεξεργασία
Στις 29 Νοεμβρίου, ημέρα κατά την οποία η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του μάρτυρος Φαιδρού. («Ο άγιος μάρτυς Φαίδρος, ρητίνης ζεούσης καταχεθείσης αυτώ, τελειούται».)[2]
Διάδοση του ονόματος Φαίδρα Επεξεργασία
Αρκετά διαδεδομένο όνομα στον ελληνικό χώρο σήμερα. Ανήκει στην κατηγορία των αρχαιοελληνικών ονομάτων που ύστερα από αιώνες επανήλθαν στο ελληνικό ονοματολόγιο τις παραμονές της επανάστασης του 1821 σαν σύμβολο της συνέχειας του ελληνισμού και της επιθυμίας του έθνους να ζήσει ελεύθερο. Σε μια προσπάθεια στατιστικής αποτίμησης της συχνότητας των ελληνικών ονομάτων, το βαφτιστικό Φαίδρα παρουσιάζεται ως το 374ο πιο συχνό όνομα (261ο ανάμεσα στα γυναικεία).[3]
Αρσενικός τύπος Επεξεργασία
- Φαίδρος, πολύ σπάνιο στον ελληνόφωνο χώρο σήμερα.
Τύποι του ονόματος Φαίδρα Επεξεργασία
- Φαιδρούλα, Φαιδρίνα, υποκοριστικοί τύποι
- Το όνομα αντικαθιστά συχνά, λόγω ομοιότητας, το νεοελληνικό όνομα Αφέντρα
Το όνομα σε άλλες γλώσσες Επεξεργασία
Το όνομα στην τέχνη Επεξεργασία
Το μύθο της Φαίδρας, εκτός από τον Ευριπίδη στην τραγωδία του Ιππόλυτος, χρησιμοποίησαν και άλλοι συγγραφείς.
- Phaedra του Σενέκα (Lucius Anneus Seneca)
- Phèdre (Phèdre et Hippolyte), τραγωδία (1677) του Ρακίνα (Jean Racine)
- Fedra (1909), τραγωδία του Ντ’Ανούτσιο
- Φαίδρα, ταινία σε σκηνοθεσία του Ζυλ Ντασέν
- Phaedra (1974), μουσικό άλμπουμ του γερμανικού συγκροτήματος ηλεκτρονικής μουσικής Tangerine Dream
- Φαίδρα (Phaedra), όπερα του Γερμανού συνθέτη Hans Werner Henze (1926–2012) που παρουσιάστηκε στο Βερολίνο 2007
- Phaedra’s Love της Βρετανίδας Σάρα Κέιν (Sarah Kane, 1971–1999) που ανέβηκε στο Λονδίνο το 1996
Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας, Κέντρο Λεξικολογίας, Αθήνα, δεύτερη έκδοση, ανατύπωση, 2005
- ↑ Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου Συναξαριστής των δώδεκα μηνών του ενιαυτού Αρχειοθετήθηκε 2015-04-19 στο Wayback Machine., Εκδόσεις Δόμος, Αθήνα 2005
- ↑ «Χάρης Φουνταλής, «Ελληνικά ονόματα (και ολίγη από στατιστική)»». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουνίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2015.
- ↑ Emidio De Felice, Dizionario dei nomi italiani, Mondadori, Μιλάνο 1986, ISBN 978-88-04-42791-9, σ. 166
- ↑ Emidio De Felice, ό.π.
- ↑ Josep M. Albaigès i Olivart, Diccionario de nombres de personas, Edicions Universitat Barcelona, 1993, ISBN 84-475-0264-3, «Fedra», σ. 112