GAZ-M20 Pobeda

μοντέλο αυτοκινήτου
(Ανακατεύθυνση από FSO Warszawa Pickup)

Το GAZ-M20 Pobeda ήταν μεσαίο πολυτελές αυτοκίνητο που παράχθηκε από τη σοβιετική αυτοκινητοβιομηχανία GAZ από το 1946 μέχρι το 1958. Το αυτοκίνητο αντικατέστησε το GAZ-M1 και παρουσίασε έναν σχετικά πιο μοντέρνο σχεδιασμό. Το αυτοκίνητο κυκλοφόρησε στην Πολωνία με την επωνυμία FSO Warszawa και παράχθηκε εκεί μέχρι το 1973. Το μοντέλο ήταν αρκετά δημοφιλές.

GAZ-M20 Pobeda
Σύνοψη
Κατασκευαστής GAZ
ΠαραγωγήΙούνιος 1946 — Ιανουάριος 1958
1951 — 1973, Καμπότζη και Πολωνία
Σεζόν1947 — 1958
ΣυναρμολόγησηΝίζνι Νόβγκοροντ, Σοβιετική Ένωση (σήμερα Ρωσία)
ΣχεδιαστήςΒενιαμίν Σαμόιλοφ
Αμάξωμα και σασί
ΚατηγορίαΜεσαίο πολυτελές αυτοκίνητο
Αμάξωμα4-πορτο σεντάν fastback / καμπριολέ
ΔιαμόρφωσηΚινητήρας μπροστά, πίσω κίνηση
GAZ-M72 : 4-κίνηση
Σχετική εξέλιξηFSO Warszawa
GAZ-M72 (4-κίνητο, με το αμάξωμα του Pobeda)
Σύστημα κίνησης
Κινητήρας2.1 λίτρα M-20 τετρακύλινδρος σε σειρά (I4) βενζίνης
Μετάδοση3-τάχυτο μηχανικό κιβώτιο
Διαστάσεις
Μεταξόνιο2.700 χιλιοστά
Μήκος4.665 χιλιοστά
Πλάτος1.695 χιλιοστά
Ύψος1.590 χιλιοστά
Κενό Βάρος1.460 κιλά
Χρονολόγιο
Προηγούμενο μοντέλοGAZ-M1
Επόμενο μοντέλοGAZ-21 Volga
GAZ-23 Volga
Polski Fiat 125p (Πολωνία)

Το 1940 ο Βλαντιμίρ Αριάμοφ παρουσίασε τα σχέδιά του για το νέο όχημα της εταιρείας GAZ, το GAZ-11-80, το οποίο θύμιζε σε πάρα πολλά σημεία το Pobeda. Αρχικά προβλεπόταν να ονομαστεί Ρόντινα (Πατρίδα), αλλά αφού το 1943 άρχισε η απώθηση των γερμανικών στρατευμάτων από το σοβιετικό έδαφος και φαινόταν πιθανή η τελική σοβιετική νίκη, το υπό σχεδιασμό όχημα μετονομάστηκε σε Παμπέντα (Νίκη). Το όχημα σχεδίασε ο Βενιαμίν Σαμόιλοφ. Το Pobeda ήταν βασισμένο στο Γερμανικό Opel Kapitän του 1938, από το οποίο η GAZ είχε αποκτήσει μέρος του σχεδιασμού ως αποζημίωση πολέμου. Στις 6 Νοεμβρίου 1944, ετοιμάστηκε το πρώτο πρωτότυπο εγκαίρως για την επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης. Το πρώτο αντίτυπο κύλησε από τη γραμμή παραγωγής στις 21 Ιουνίου 1946.

Διαθέτοντας για πρώτη φορά σε σοβιετικό αυτοκίνητο μπροστινά φλας, δύο ηλεκτρικούς υαλοκαθαριστήρες, τετράτροχα υδραυλικά φρένα, ηλεκτρικό θερμαντήρα και προεγκατεστημένο ραδιόφωνο μεσαίων κυμάτων, έγινε σύμβολο της μεταπολεμικής σοβιετικής ζωής και σήμερα είναι δημοφιλές στους συλλέκτες.

Ιστορία Επεξεργασία

 
Το Opel Kapitän του 1938 χρησιμοποιήθηκε ως βάση για το GAZ-M20 Pobeda, αν και με πολλές τροποποιήσεις. Συγκεκριμένα, ο 6-κύλινδρος κινητήρας Opel αντικαταστάθηκε από μια 4-κύλινδρη έκδοση του 6-κύλινδρου κινητήρα, που προερχόταν από ένα σχέδιο της Dodge, του GAZ 11-73. Επίσης, χρησιμοποιήθηκε το κιβώτιο ταχυτήτων του GAZ-M1, και οι αναρτήσεις ενισχύθηκαν. Επίσης, το αμάξωμα απλοποιήθηκε σε σχέδιο, για να είναι κατάλληλο για τις δυνατότητες του εργοστασίου της Σοβιετικής εταιρίας

Το επιβατικό αυτοκίνητο GAZ-M20 Pobeda άρχιζε να σχεδιάζεται παράλληλα με το φορτηγό GAZ-51 τα τέλη της δεκαετίας το 1938 αλλά τα σχέδιά τους δεν προχώρησαν λόγω του πολέμου. Αν και προορίζονταν ως ξεχωριστά και τελείως νέα οχήματα (δηλαδή ουσιαστικά να μην είναι βασισμένα σε κάποιο Αμερικάνικο/Ευρωπαϊκό ή προηγούμενο Σοβιετικό όχημα, αλλά νέα σχέδια), το GAZ-M20 Pobeda αλλά και το GAZ-51 βασίστηκαν τελικά σε ξένα μοντέλα λόγω των οικονομικών δυσκολίων της εποχής. Ως μια από τις πολεμικές αποζημιώσεις, η Ρωσία απόκτησε το μισό μέρος της παραγωγικής γραμμής αυτοκίνητων Opel από το Ρύσελσχαϊμ. Με αυτή την απόκτηση από την Opel, η Moskvitch επίσης σχεδίασε το Moskvitch 400, το οποίο ήταν βασισμένο στο Opel Kadett της εποχής. Από την άλλη, το GAZ-M20 Pobeda ήταν βασισμένο στο Opel Kapitän, και υιοθέτησε αρκετά στοιχεία του.[1][2] Βέβαια, το γερμανικό αυτοκίνητο τροποποιήθηκε πάρα πολύ για την σοβιετική παραγωγή, ένα παράδειγμα είναι η 6-κύλινδρη μηχανή της Opel, η οποία αντικαθίσταται από μια 4-κύλινδρη έκδοση της 6-κύλινδρης μηχανής του προηγούμενου GAZ 11-73, η οποία με την σειρά της ήταν μια αντιγραφή από τις μηχανές της Dodge εκείνων των χρόνων και την μοιραζόταν με το GAZ-51 φορτηγό. Μερικά εξαρτήματα όμως, όπως η μπροστινές αναρτήσεις, μπορούσαν να εναλλάσσονται με αυτά του Opel αυτοκινήτου.[3][4]

Το GAZ-M20 Pobeda αποδείχθηκε αρκετά επιτυχές, και εξαγόταν σχεδόν σε όλο το Ανατολικό Μπλοκ, ενώ επίσης παραγόταν με άδεια παραγωγής και στην Πολωνία, την Βόρεια Κορέα, και την Κίνα.

Εκτός από το βασικό 4-θυρο σεντάν παραγωγής, παράχθηκαν και άλλες εκδόσεις, όπως ένα βαν, ένα καμπριολέ, και το GAZ-M72, το οποίο ήταν μια τετρακίνητη έκδοση του GAZ-M20 Pobeda, που συνδύαζε το αμάξωμά του με μια τροποποιημένη έκδοση από το σασί του GAZ-69 τζιπ.

Η παραγωγή για την Σοβιετική Ένωση τελείωσε το 1958 ή 1959, όταν αντικαταστάθηκε από την GAZ Volga. Βέβαια, συνέχιζε να παράγεται στην Πολωνία, και για μερικές άλλες αγορές εξαγωγής, μέχρι το 1973.

Πολωνία Επεξεργασία

 
Αρχικό Warszawa της δεκαετίας του 1950

Το 1951, η GAZ έδωσε άδεια στην πολωνική εταιρεία FSO για την παραγωγή μιας έκδοσης του Pobeda στη Βαρσοβία. Έχοντας πάρει το όνομά της από την πρωτεύουσα της Πολωνίας, τη Βαρσοβία, το Warszawa ήταν μέχρι το 1957 πανομοιότυπη με τη σοβιετική Pobeda, που παρήχθη με άδεια που δόθηκε στην Πολωνία από την GAZ μετά από παρότρυνση του Ιωσήφ Στάλιν. Ο κινητήρας ήταν η ίδια μονάδα πλευρικής βαλβίδας M-20 που χρησιμοποιήθηκε στο Pobeda, με απόδοση 50 ίππων (37 kW). Οι εξαγωγές του αυτοκινήτου ξεκίνησαν το 1954 σε χώρες όπως η Ρουμανία, η Κίνα, η Βουλγαρία και η Αλβανία. Το 1956 άρχισαν οι εργασίες για την ανάπτυξη ενός νέου κιβωτίου τεσσάρων ταχυτήτων. Ωστόσο, στην πράξη απέτυχε και η ανάπτυξή του σταμάτησε. Την ίδια χρονιά, ξεκίνησαν οι εργασίες για έναν νέο κινητήρα επίπεδης βαλβίδας. Αυτός ο κινητήρας ήταν αντίγραφο του κινητήρα "Étendard" που χρησιμοποιήθηκε στο επιβατικό αυτοκίνητο Renault Frégate και στο ελαφρύ φορτηγό Saviem SG3 και άρχισε να τοποθετείται σε μοντέλα της Warszawa το 1962.

Το FSO Warszawa ήταν διαθέσιμο ως 4-θυρο σεντάν, στέισον βάγκον, αλλά και ως pick-up, βαν και αυτοκινούμενο βαγόνι.

Ο πρώτος μεγάλος εκσυγχρονισμός έγινε το 1957. Το νέο μοντέλο ονομάστηκε "FSO Warszawa M20 Model 57", αλλά όχι πολύ καιρό μετά, το όνομά του άλλαξε ξανά, τώρα σε "Warszawa 200". Το νέο μοντέλο έλαβε ένα επανασχεδιασμένο μπροστινό τμήμα. Ο κινητήρας τροποποιήθηκε επίσης και η μέγιστη ισχύς έφτασε τους 52 ίππους (38 kW).

Από το 1962, το αυτοκίνητο εξοπλίστηκε με τον νέο τετρακύλινδρο κινητήρα OHV με ισχύ αυξημένη σε 70 ίππους (51 kW). Αυτό ήταν πολύ πιο σύγχρονο από την αρχαϊκή κατασκευή πλευρικής βαλβίδας που χρησιμοποιήθηκε πριν. Το 1964 το στυλ του αμαξώματος άλλαξε σε σχέδιο "ποντονικό", "τρία κουτιά", το οποίο γινόταν δημοφιλές στην Ευρώπη εκείνη την εποχή, αν και το αυτοκίνητο διατήρησε ένα αρκετά βαρύ στυλ στα δυτικά μάτια.

Το 1967 ανακοινώθηκε ότι οι τετρακύλινδροι πετρελαιοκινητήρες Perkins 1,76 λίτρων θα τοποθετούνταν στις εξαγωγικές εκδόσεις της Warszawa, οι οποίες είχαν προγραμματιστεί να κάνουν το ντεμπούτο τους στη Διεθνή Έκθεση του Πόζναν τον Ιούνιο του 1967. Αυτό το μηχάνημα χρησιμοποιήθηκε επίσης σε ορισμένες εκδόσεις από το αμερικανικό DeSoto Diplomat για ορισμένες εξαγωγικές αγορές.

Παρά τους διαδοχικούς εκσυγχρονισμούς με την πάροδο του χρόνου, το αμάξωμα έμοιαζε όλο και πιο ξεπερασμένο. Από το 1965, έγιναν σχέδια για την εισαγωγή ενός διαδόχου της ξεπερασμένης Warszawa. Δύο παραλλαγές ήταν επιλογές, η πρώτη ήταν η παραγωγή νέων προϊόντων FSO - η Warszawa 210 και η Syrena 110, και η δεύτερη ήταν η αγορά άδειας για ένα πιο σύγχρονο ξένο μοντέλο. Επιλέχθηκε η δεύτερη επιλογή και ξεκίνησαν οι διαπραγματεύσεις με τη Renault και τη Fiat. Η γαλλική προσφορά απορρίφθηκε λόγω δυσμενών συνθηκών, η Fiat πρόσφερε στους Πολωνούς το μοντέλο 1300/1500, αλλά το μοντέλο αποδείχθηκε πολύ μικρό, και χωρίς την κατάλληλη ιπποδύναμη, για να αντικαταστήσει το Warszawa.

Ωστόσο, η FSO τελικά επέλεξε τη Fiat για να συνεργαστεί και αποφάσισε ότι το ελαφρώς μεγαλύτερο Fiat 125 ήταν πιο κατάλληλο ως διάδοχος, αν και η πολωνική έκδοση εξακολουθούσε να μοιράζεται μηχανικά εξαρτήματα με το παλαιότερο 1300/1500. Η παραγωγή του Warszawa συνεχίστηκε μέχρι τα τέλη του 1973, μέχρι τότε δανείστηκε πολλά εσωτερικά μηχανικά εξαρτήματα από το Polski Fiat 125p. Φυσικά, ακόμα κι αν το νέο όχημα είχε πολύ μεγαλύτερη επιτυχία από το Warszawa, ήταν πιο οικονομικό και μικρότερο από το Warszawa.

Για το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής του, το FSO Warszawa κατασκευάστηκε από κιτ συναρμολόγησης που αποστέλλονταν από το σοβιετικό εργοστάσιο GAZ. Αργότερα, το πλαίσιο και ο κινητήρας χρησιμοποιήθηκαν επίσης σε ορισμένα πολωνικά επαγγελματικά οχήματα, όπως τα φορτηγά FSC Żuk και Nysa, μέχρι το 1998, και το FSR Tarpan και οι εκσυγχρονισμένες παραλλαγές του, μέχρι το 2016.

Εικόνες Επεξεργασία

Αναφορές Επεξεργασία

  1. Dolmatovskiy, Yu.; Trepenyenkov, I. (1957). Traktory i avtomobili (in Russian). Moscow, USSR. p. 122.
  2. GAZ-M20 «Pobeda», "Avtolegendy SSSR" Nr. 23, 2009, pp.2-3
  3. https://www.drive2.ru/l/288230376151822245
  4. https://dzen.ru/a/ZC-os_QJFQ31-XDU

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι Επεξεργασία