Άλωρος Πέλλας

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 40°55′34.46″N 22°5′22.85″E / 40.9262389°N 22.0896806°E / 40.9262389; 22.0896806

Το Άλωρο (μέχρι το 1922 Ρούδινος[1]) είναι χωριό του δήμου Αλμωπίας, της περιφερειακής ενότητας (πρώην νομού) Πέλλας, στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, το Άλωρο έχει 417 κατοίκους. Βρίσκεται σε υψόμετρο 120 μέτρων και στην δυτική όχθη του Αλμωπαίου Ποταμού.

Άλωρος
Άλωρος is located in Greece
Άλωρος
Άλωρος
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρική Μακεδονία
ΔήμοςΑλμωπίας
Δημοτική ΚοινότηταΑριδαίας
Γεωγραφία
ΝομόςΠέλλας
Υψόμετρο120
Έκταση14,713 (η κοινότητα)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΡούδινος

Ιστορία Επεξεργασία

Ανατολικά-νοτιοανατολικά της Αλώρου, στη θέση γνωστή ως Καλές του Ρούδινου ή Κάστρο Αλώρου, έχει βρεθεί οχυρωματικός περίβολος των παλαιοχριστιανικών χρόνων και οικιστικά κατάλοιπα της ελληνιστικής περιόδου και της εποχής του Σιδήρου.[2] Το φρούριο περιβάλλεται από τη βόρεια, ανατολική και νότια πλευρά από τον Άνω Λουδία. Στο χωριό κατά τη διάρκεια δοκιμαστικών ανασκαφών βρέθηκαν νομίσματα και άλλα ευρήματα τα οποία χρονολογούνται από τον 4ο - 2ο αιώνα π.Χ. Μέσα στο κάστρο βρέθηκαν ευρήματα, όπως πήλινα γυναικεία ειδώλια, των ελληνιστικών χρόνων. Νότια του χωριού βρέθηκε το 1978 υπόγειος μονοθάλαμος λαξευτός τάφος ο οποίος χρονολογείται από τον 2ο αιώνα. Ο τάφος περιείχε πήλινα αγγεία ως κτερίσματα. Κοντά στο χωριό βρισκόταν μεταλλείο χαλκού.[3]

Το χωριό κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς το 1435 και ονομάστηκε Ρούδινο, λόγω του μεταλλείου, το οποίο ονόμαζαν Ρούντκικ.[3] Το χωριό είχε μουσουλμανικό πληθυσμό στις αρχές του 20ού αιώνα. Στην απαρίθμηση του 1913 είχε 449 κατοίκους και στην απογραφή του 1920 είχε 395 κατοίκους. Με την ανταλλαγή πληθυσμών το 1923, οι μουσουλμάνοι αναγκάστηκαν να μετοικήσουν στην Τουρκία και στο χωριό εγκαταστάθηκαν 136 προσφυγικές οικογένειες από την Ανατολική Θράκη και τον Πόντο και ο οικισμός έγινε αμιγώς προσφυγικός. Στην απογραφή του 1928 είχε 500 κατοίκους και στην απογραφή του 1940 ο πληθυσμός του είχε αυξηθεί σε 694.[4]

Το Άλωρο ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας και με το πρόγραμμα Καποδίστριας, ο οικισμός προσαρτήθηκε στον δήμο Αριδαίας το 1997. Με το πρόγραμμα Καλλικράτης, προσαρτήθηκε στον δήμο Αλμωπίας.[5] Η τοπική κοινότητα Αλώρου είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός πεδινός οικισμός, με έκταση 14,173 χμ² (2011). [6]

Πληθυσμός Επεξεργασία

Μόνιμος [7][8][9]
Έτος Πληθυσμός
1991 543
2001 446
2011 417
Πραγματικός (de facto) [10][11][6]
Έτος Πληθυσμός
1961 752
1971 569
1981 536
1991 583
2001 464
2011 417

Αξιοθέατα Επεξεργασία

Στον οικισμό, υπάρχουν δύο Ιεροί Ναοί, αφιερωμένοι στον Άγιο Γεώργιο και στον Άγιο Νικόλαο.

Έχει επίσης ανακαλυφθεί κι ένας αρχαίος οικισμός, ο οποίος κατοικούταν από την ύστερη εποχή του Χαλκού, μέχρι και τα υστερορωμαϊκά χρόνια[12]

Μεταφορές Επεξεργασία

Σε κοντινή απόσταση από το Άλωρο βρίσκεται η Επαρχιακή οδός 1 του Νομού Πέλλας, η οποία τη συνδέει με την Αριδαία και την Έδεσσα. Με αυτήν, η Άλωρος συνδέεται μέσω ενός ισόπεδου κόμβου πλησίον του οικισμού Ξιφιανή.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Ρούδινος -- Άλωρος». Πανδέκτης. Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017. 
  2. «Κήρυξη αρχαιολογικού χώρου Αλώρου Αλμωπίας Πέλλας». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Φεβρουαρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017. 
  3. 3,0 3,1 Κοροσίδου, Εριφύλη. «Τοπική Κοινότητα Αλώρου». Δήμος Αλμωπίας. Ανακτήθηκε στις 5 Μαρτίου 2017. 
  4. «Οικισμοί και πληθυσμός της περιοχής Αλμωπίας (Μογλενών)». Δημήτρης Λιθοξόου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2017. 
  5. «Άλωρος (Πέλλης)». Διοικητικές μεταβολές οικισμών. ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2017. 
  6. 6,0 6,1 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
  7. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
  8. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
  9. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
  10. ΠΛ 2:629
  11. ΠΛΜ 7:227
  12. «Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | Άλωρος». odysseus.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 6 Αυγούστου 2020. 

Πηγές Επεξεργασία

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, 1981, 2006 (ΠΛΜ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)