Άνω Πόλη Θεσσαλονίκης
Συντεταγμένες: 40°38′31″N 22°57′7″E / 40.64194°N 22.95194°E
Η Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης αποτελεί ουσιαστικά τη Γ΄ Δημοτική Κοινότητά της και είναι κτισμένη σε δρόμο με βραχώδες έδαφος μεγάλων κλίσεων. Εκτείνεται από τη βόρεια πλευρά της οδού Αγίου Δημητρίου ως τα τείχη της Ακρόπολης – Επταπυργίου, ενώ ανατολικά, από τα τείχη επί της οδού Ελένης Ζωγράφου, έως δυτικά στην πλατεία Μουσχουντή (Παλιά Λαχαναγορά).
Άνω Πόλη Θεσσαλονίκης | |
---|---|
40°38′31″N 22°57′7″E | |
Χώρα | Ελλάδα |
Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Θεσσαλονίκης |
Σχετικά πολυμέσα | |
Στην περιοχή βρίσκονται σημαντικά μνημεία όπως το Επταπύργιο, ο ναός του Οσίου Δαβίδ (Μονή Λατόμου), ο ναός του Αγίου Νικολάου Ορφανού, η Μονή Βλατάδων, η Εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης, ο Ναός των Ταξιαρχών, η Εκκλησία του Προφήτη Ηλία, το Βυζαντινό λουτρό στην πλατεία Κρίσπου, το Μουσείο Ατατούρκ, ο Τουρμπές Μουσά Μπαμπά και η κρήνη Τσινάρι.
Ιστορία
ΕπεξεργασίαΚατά τη διάρκεια της Οθωμανικής περιόδου εκεί κατοικούσαν οι Τούρκοι ενώ οι Έλληνες, Δυτικοευρωπαίοι και Εβραίοι κάτοικοι της πόλης ζούσαν γύρω από το λιμάνι. Η περιοχή πυκνοκατοικήθηκε τα τελευταία χρόνια του 19ου αιώνα και ιδιαίτερα μετά την άφιξη των Μικρασιατών προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής.[1]
Πέρα από τα ιστορικά μνημεία, στην περιοχή της Άνω Πόλης διασώζεται σε πολλά τμήματα ο αυθεντικός πολεοδομικός ιστός με τους στενούς λιθόστρωτους δρόμους, τα αδιέξοδα, τα μικρά ξέφωτα και τις πλατείες και προπάντων λιτά και κομψά κτίσματα.
Τα οικήματα αυτά, που σε μεγάλο βαθμό απαντώνται στους δρόμους Δημητρίου Πολιορκητού, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, Θεοφίλου, Αντιόχου, Αμφιτρύωνα, Ηροδότου, Τσαμαδού και Σαχτούρη, δεν έχουν να επιδείξουν τίποτα το πομπώδες. Επιβάλλονται με τη μορφή και τη λειτουργική (εσωτερική και εξωτερική) τους δομή, με πολλά στοιχεία κληροδοτημένα από την αρχαία ελληνική και βυζαντινή παράδοση. Διακρίνονται από τις «προεξοχές» (σαχνισιά, το «ηλιακόν» των βυζαντινών), τα φουρούσια (τα στηρίγματα των προεξοχών), καθώς και τους στεγασμένους εξώστες («χαγιάτια»), που αποτελούν χαρακτηριστικά στοιχεία της παραδοσιακής μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής.
Εξαίρετο δείγμα της οικιστικής ενότητας της Άνω Πόλης, αποτελούν τα Καστρόπληκτα σπίτια δηλαδή που κτίστηκαν από Μικρασιάτες πρόσφυγες μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών. Τα σπίτια αυτά εφάπτονται των βυζαντινών τειχών και καταδεικνύουν την ταχεία, πρόχειρη και ραγδαία εγκατάσταση προσφύγων στην πόλη, οι οποίοι, λόγω έλλειψης χώρου έχτισαν δίπλα στα τείχη μικρά ισόγεια σπίτια με σκοπό την στεγαστική τους εξασφάλιση.[2]
Σημαντικά κτίρια της Άνω Πόλης
Επεξεργασία- Η Οικία του Αλβανού βοεβόδα με τον φούρνο στο ισόγειο στη συμβολή των οδών Θεοφίλου 32 & Αγ. Σοφίας 107, Δείγμα Μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής που κατασκευάστηκε μάλλον στα τέλη του 19ου αιώνα, με νεοκλασικές επιδράσεις (περίτεχνα φουρούσια, οξυκόρυφο αέτωμα, ξύλινοι ψευδοκιονίσκοι). Το ισόγειο του κτιρίου ήταν φούρνος, ενώ ο πρώτος όροφος ήταν κατοικία Αλβανού βοεβόδα.[3][4][5] Στην απέναντι γωνία βρισκόταν ο τεκές Σουλουτζά (Τεκές της «συνοικίάς των νερών»).[6]
- Το Καρίπειον Μέλαθρον στη συμβολή των οδών Ολυμπιάδος και Στ. Δραγούμη που χρονολογείται στα τέλη του 19ου αι. (1870-1880).[7][8][9][10][11]
- Το Καφενείο «Τσινάρι» βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αλεξ. Παπαδόπουλου 74 και Κλειούς 15. Αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα παραδοσιακού καφενείο με στέγαστρο. Αρχικά, το 1885 λειτούργησε ως καφενείο, από έναν οθωμανό τον Κιοσσέ. Μετά την αναταλλαγή πληθυσμών, το 1923 ο Κιοσσές έφυγε και το καφενείο ανέλαβε κάποιος Έλληνας από τη Σμύρνη σερβιρίζοντας ούζο και σμυρνέικους μεζέδες. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, λειτουργεί ως ταβέρνα-ουζερί με την επωνυμία Καφέ Ουζερί «Τσινάρι».[12][13][14]
- Η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Άνω Πόλης (1892) στην οδό Κρίσπου αρχικά κατοικία του στρατιωτικού διοικητή Θεσσαλονίκης Χατζή Μπέη Καϊμακάμη και για πολλά χρόνια Λύκειο Αρρένων.[15][16][17]
- Το Κτήριο του Πολιτιστικού Οργανισμού «εν Χορδαίς» στην οδό Κλειούς 9. Αρχικά η οικία ήταν μία μονοκατοικία σε δύο στάθμες και με ημιυπόγειους βοηθητικούς χώρους.[18]
- Το Κτήριο του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης (ΣΑΘ) στην οδό Επιμενίδου 19. Η οικία, επηρεασμένη από την μακεδονίτικη αρχιτεκτονική βρίσκεται στο άμεσο περιβάλλον του βυζαντινού ναού του Οσίου Δαυϊδ. Αποτελεί πλατυμέτωπη, διώροφη κατοικία με δύο σαχνισιά στην όψη, που στηρίζονται σε κοιλόκυρτα φουρούσια.[1][19][20][21][22][23]
- Οικία λαϊκής μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής με ασύμμετρη οργάνωση της όψης, Αλεξ. Παπαδοπούλου 57 & Αντιγόνης 2.[19]
- Οικία Κρίσπου 17 & Μουσών 9.
- Η οικία με το μικρό αέτωμα (σήμερα στεγάζει το Μέλαθρον Ποντιακού Ελληνισμού), Ισμήνης 46.[19][24]
- Μέλαθρον Μπίλλη (Ίδρυμα Εθνικού & Θρησκευτικού Προβληματισμού), Έτος κατασκευής 1898-ανακαίνιση 1929, Μουσών 37.[25][26]
- Οικία με ξύλινο κιονίσκο (σήμερα στεγάζει το ΚΕΠ Θεοφίλου Άνω Πόλης), Έτος Κατασκευής τέλη 19ου αιώνα, Οδός Θεοφίλου 25.[10][19][27][28]
- Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς στην οδό Δημητρίου Πολιορκητού 37, Χαρακτηριστικό δείγμα λαϊκής Μακεδονίτικης κατοικίας με κλιμακωτή διάταξη των δύο διπλών σαχνισί σ' όλο το μήκος της όψη που βλέπει στο δρόμο.[29][30]
- Αρχοντικό Δημητρίου Πολιορκητού 20, Οικία με μεταλλικά φουρούσια, παραδοσιακής Μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής με δυτικές επιδράσεις.[19] Στο παρελθόν ήταν για κάποια χρόνια κατοικία του ποιητή Ντίνου Χριστιανόπουλου.[31][32]
- Οικία με μακεδονίτικες αρχιτεκτονικές προεξοχές (σαχνισιά) στην οδό Μουσών 26 & Πάροδος Μουσών 8. Το κτήριο που βρίσκεται στο άμεσο περιβάλλον του Ιερού ναού των Ταξιαρχών, είναι διώροφο με τις χαρακτηριστικές μακεδονίτικες αρχιτεκτονικές προεξοχές, ξύλινα φουρούσια και ξύλινους διακοσμητικούς κιονίσκους.[19]
- Πλατομέτωπο λαϊκό μακεδονίτικο σπίτι, Αλεξ. Παπαδοπούλου 27 και Σαχτούρη 18.
- Οικία Παπαϊωάννου, Αποτελεί ίσως την μοναδική περίπτωση κατοικίας στην Άνω Πόλη όπου είναι γνωστός ο αρχιτέκτονας. Κατασκευάστηκε από το Μαξιμιλιανό Ρούμπενς το 1931 στην Πλατεία Τερψιθέας.[33]
Κρήνες της Άνω Πόλης
ΕπεξεργασίαΣε διάφορα σημεία της Άνω Πόλης συνολικά σώζονται οι παρακάτω κρήνες:
- Κρήνη στο Τσινάρι. Η Κρήνη βρίσκεται σ' ένα από τα πιο γραφικά σημεία της Άνω Πόλης στη διασταύρωση των οδών Αλεξ. Παπαδόπουλου και Κλειούς, κάτω από ένα πλάτανο απέναντι από το Καφέ-ουζερί Τσινάρι. Σύμφωνα με την παράδοση θεωρείται ίδρυμα του Μουράτ Β’. Η Κρήνη είναι κατασκευασμένη από πωρόλιθο και διακοσμείται από βυζαντινό θωράκιο με περιστέρια και έναν μισό γρύπα, ενώ στο κάτω μέρος υπάρχει μια μαρμάρινη ρωμαϊκή σαρκοφάγος με ελληνική επιγραφή αρκετά φθαρμένη που χρησιμεύει ως λεκάνη συλλογής του νερού. Στο πίσω μέρος της κρήνης υπάρχει δεξαμενή χωρητικότητας περίπου 9 κυβικών για την αποθήκευση του νερού που ερχόταν από τον Χορτιάτη.[34][35][36][37][38][39]
- Η Κόκκινη Βρύση της Ναμίκα Χανίμ στην οδό Ακροπόλεως, κατασκευασμένη το 1910.[40][41] Λίγο πιο πάνω επί της Ακροπόλεως με Ιφικράτους, υπήρχε ο οθωμανικός τουρμπές του Καντίρ Μπαμπά.[42] Απέναντι από την Βρύση υπήρχε ο «φούρνος του Ζέγκλα».
- Η κρήνη στη οδό Ολυμπιάδος 71, αρχικά βρισκόταν στη γωνία Ολυμπιάδος (παλιά Αθηνάς) με Αμφιλοχίας, δίπλα από τον «Φούρνο του Τόλη» και όταν τα κτήρια κατεδαφίστηκαν μεταφέρθηκε στη σημερινή της θέση.[43][44][45]
- H βρύση Χατζή Μεχμέτ στη διασταύρωση της οδού Τιμοθέου με Λυσία, πίσω από τον ναό του Οσίου Δαβίδ.[35][46]
- Η Οθωμανική Κρήνη με τον πλάτανο της οδού Σταγείρων (Δεν υπάρχει πιά).[47]
- Η κρήνη στη συμβολή των οδών Αλ. Παπαδοπούλου & Ρακτιβάν (Δεν υπάρχει πιά).[48]
- Στα ΒΑ του Ναού του Οσίου Δαβίδ (Μονή Λατόμου), επί της οδού Τιμοθέου 13 σώζεται το αγίασμα της Αγίας Ζώνης, όπου υπάρχει πηγή που αναβλύζει από τον πολύχρωμο βράχο με σταλακτίτες και δημιουργεί μία μικρή λιμνούλα.[49][50]
Άνω Πόλη και Πολιτισμός
ΕπεξεργασίαΣτην Άνω Πόλη μεγάλωσε ο συγγραφέας Αντώνης Σουρούνης. Στο βιβλίο του «Μονοπάτι στη θάλασσα» αφηγείται με γλαφυρό τρόπο τη γειτονιά του στο Κουλέ Καφέ και στην οδό Μουσών, καθώς και τη χρήση του τοίχου αντιστήριξης της οδού Ακροπόλεως ως κρυψώνα για «θησαυρούς».[51][52][53] Η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Κεντρικής Μακεδονίας, διοργάνωσε περιοδική έκθεση στον Πολυχώρο Πολιτισμού Ισλαχανέ, καθώς και λογοτεχνικούς περιπάτους στα μέρη που έζησε ο συγγραφέας.[51] Επίσης, στο αρχοντικό της οδού Δημ. Πολιορκητού 20 έζησε ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος,[31][54] ενώ στην οικία της οδού Ακρίτα 3 ο συγγραφέας Γεώργιος Βαφόπουλος.[55][56]
Στην Άνω Πόλη, μετά τον διωγμό του 1922, εγκαταστάθηκε η οικογένεια του Πρόδρομου Τσαουσάκη, ο οποίος μετά τον πόλεμο έπαιζε και τραγουδούσε με κομπανίες σε ταβέρνες της Θεσσαλονίκης και της Άνω Πόλης, όπου γνωρίστηκε και συνεργάστηκε με τον Βασίλη Τσιτσάνη.[57]
Οι ταβέρνες της Άνω Πόλης
ΕπεξεργασίαΗ πιο ιστορική ταβέρνα της Άνω Πόλης ήταν ο «ΤΖΟΤΖΟΣ» που βρισκόταν λίγο παρακάτω από την Μονή Βλατάδων, στην οδό Επταπυργίου 56 στην διασταύρωση με τα σκαλάκια της Σθένωνος. Η ταβέρνα που αποτέλεσε έναν μοναδικό θρύλο, κυρίως της «Αριστερής» Θεσσαλονίκης, ξεκίνησε το 1936, αρχικά από τον πατέρα και στη συνέχεια από γιό του, τον Γιώργο Καφετζίδη, με το ψευδώνυμο «ΤΖΟΤΖΟΣ». Πολλοί άνθρωποι των γραμμάτων και της διανόησης όπως οι Δημήτρης Μαρωνίτης, Γιώργος Σαββίδης, Κωστής Μοσκώφ, Δημήτρης Φατούρος, η παρέα του Σακέτα ήταν από τους συχνούς θαμώνες, ενώ φιλοξενήθηκαν πολλοί από τους καλύτερους μουσικούς της πόλης, μεταξύ αυτών ο Νίκος Παπάζογλου, ο Μανώλης Ρασούλης, ο Σωκράτης Μάλαμας, ο Δημήτρης Ζερβουδάκης.[58][59][60]
Κοντά στο Τσινάρι στην οδό Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου, στον αριθμό 84, ήταν η ταβέρνα του «Βλάχου» ή αλλιώς «του Μανώλη» από το όνομα του ιδιοκτήτη.[61] Στο Τσινάρι επίσης, στην οδό Κλειούς 30 βρισκόταν το «1900».[62]
Άλλη σημαντική ταβέρνα ήταν η Δόμνα κάτω απ’ τον Πύργο της Αλύσεως (Τριγωνίου),[63] όπως επίσης ο «Μακεδονικός» και ο «Χιώτης». Σήμερα, υπάρχουν το «Ουζερί Τσινάρι» στην ομώνυμη πλατεία,[64] το «Ίγγλις» στην οδό Ηροδότου 32, κοντά στην Πλατεία Καλλιθέας,[65] «Το σπίτι του Πασά» στην οδό Αποστόλου Παύλου 55.[66]
Συγκοινωνία
ΕπεξεργασίαΗ Άνω Πόλη εξυπηρετείται από τις λεωφορειακές γραμμές 22 και 23 του ΟΑΣΘ.
Πηγές
Επεξεργασία- ΥΑ ΔΙΛΑΠ/Γ/1483/40983/15-6-1979 - ΦΕΚ 680/Β/14-8-1979
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 ΤΟ ΔΕΡΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ: Άνω Πόλη #26(TV100-16/01/22), https://www.youtube.com/watch?v=sBt22Z0fbcs, ανακτήθηκε στις 2023-05-24
- ↑ «Άνω Πόλη». Μνημεία της Θεσσαλονίκης. Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2023.
- ↑ «ΚΤΙΣΜΑ ΣΤΗΝ ΘΕΟΦΙΛΟΥ ΜΕ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ». thessarchitecture (στα Αγγλικά). 26 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2022.
- ↑ Archive, Saloni ca (12 Φεβρουαρίου 2018). «Το τέλος της Αγ. Σοφίας στο Κουλέ Καφέ». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2022.
- ↑ Archive, Saloni ca (8 Μαΐου 2019). «Από την Κρίσπου, γωνία Αγ. Σοφίας με Θεοφίλου». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 23 Μαΐου 2022.
- ↑ Archive, Saloni ca (18 Νοεμβρίου 2019). «Το κτίριο στη Θεοφίλου 27, που φιλοξενούσε τον τεκέ Σουλουτζά». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «ΚΑΡΙΠΕΙΟΝ ΜΕΛΑΘΡΟΝ». thessarchitecture (στα Αγγλικά). 1 Δεκεμβρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2022.
- ↑ «Καρίπειο Μέλαθρο: ένα ιστορικό κτίριο απέκτησε μοντέρνα αύρα». Andro. 7 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2022.
- ↑ «Καρίπειον Μέλαθρον». parallaximag.gr. 19 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 25 Μαΐου 2022.
- ↑ 10,0 10,1 Κλεανθίδης, Πλάτων (27 Μαρτίου 2023). «ΕΙΚΟΝΕΣ: Ανακαλύπτοντας τα κτήρια της Άνω Πόλης». Parallaxi Magazine (στα greek). Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2023.
- ↑ Parallaxi (10 Δεκεμβρίου 2022). «Σπάνιες εικόνες: Η Άνω Πόλη στην δεκαετία του '80». Parallaxi Magazine (στα greek). Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2023.
- ↑ Τομανάς, Κώστας (1990). Τα Καφενεία της Παλιάς Θεσσαλονίκης. Εκδοτική Ομάδα.
- ↑ «Το καφενείο του Κιοσσέ στο Τσινάρι». Thessalonikiartsandculture.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2022.
- ↑ «Το καφέ-ουζερί Τσινάρι στην Άνω Πόλη». Athens Voice. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2022.
- ↑ «Οι υπέροχες πλατειούλες στην Άνω πόλη». parallaximag.gr. 24 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Μία αλλιώτικη βόλτα στα σοκάκια της Άνω Πόλης». parallaximag.gr. 26 Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2022.
- ↑ Archive, Saloni ca (22 Μαΐου 2018). «Κρίσπου 7 στο Κουλέ Καφέ η χρονολόγηση της Δημοτικής Βιβλιοθήκης». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2022.
- ↑ «Liza Tiktapanidou | Άνω Πόλη – Αποκατάσταση – Επανάχρηση Διατηρητέου». www.tiktapanidou.com. 8 Μαΐου 1997. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2022.
- ↑ 19,0 19,1 19,2 19,3 19,4 19,5 «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2022.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Archive, Saloni ca (21 Μαΐου 2019). «Επιμενίδου 19, διατηρητέο και αποκατεστημένο». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2023.
- ↑ ««Επισκέψιμα Αρχοντικά» στη Θεσσαλονίκη». Αρχαιολογία Online. 5 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2023.
- ↑ «Αναστηλώσεις - αποκαταστάσεις Παραδοσιακά Κτήρια - Αναστηλώσεις - αποκαταστάσεις Παραδοσιακά Κτήρια». www.evergos.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2023.
- ↑ Κλεανθίδης, Πλάτων (28 Μαΐου 2023). «Σπάνιες Εικόνες: Το κτήριο του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης στην Άνω Πόλη». Parallaxi Magazine (στα greek). Ανακτήθηκε στις 29 Μαΐου 2023.
- ↑ Archive, Saloni ca (13 Φεβρουαρίου 2020). «Ανάμεσα στα στενάκια Ισμήνης και Αντιγόνης». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «ΜΕΛΑΘΡΟΝ ΜΠΙΛΛΗ | OPEN HOUSE». Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ «ΕΙΚΟΝΕΣ: Μπήκαμε σε 4 κτίρια «διαμάντια» στην Άνω Πόλη». parallaximag.gr. 26 Νοεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ «ΑΡΧΟΝΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΑΝΩ ΠΟΛΗ | OPEN HOUSE». Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ design (1 Νοεμβρίου 2021). «Κτίριο Θεοφίλου 25». thessaloniki.travel. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ «maplibrary.gr». www.maplibrary.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ «Και το όνομα αυτού... Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς». Αρχαιολογία Online. 1 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ 31,0 31,1 «Ντίνος Χριστιανόπουλος: το photo album του 1995 | LiFO». www.lifo.gr. 13 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ «Που βρίσκεται η «χαμένη» συνοικία της Θεσσαλονίκης με τα χαγιάτια; Στη βυζαντινή εποχή κατοικούσαν οι άρχοντες και στην οθωμανική περίοδο οι πλούσιοι Τούρκοι και εξισλαμισθέντες Εβραίοι». ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ. 13 Οκτωβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Polis, To Derma tis (2020-11-30), Οικία Παπαϊωάννου, https://vimeo.com/485415534, ανακτήθηκε στις 2023-03-28
- ↑ «Κρήνες: Τα απομεινάρια μιας άλλης εποχής στην Ανω Πόλη (ΒΙΝΤΕΟ)». Thes. 28 Σεπτεμβρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2022.
- ↑ 35,0 35,1 «Οι 12 καλύτερα διατηρημένες κρήνες στη Θεσσαλονίκη, από τον Στέφανο Πασβάντη». Thessalonikiartsandculture.gr. Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ Τζήμου, Κύα (28 Αυγούστου 2015). «Πέντε ωραίες ιστορίες στην Άνω Πόλη». Parallaxi Magazine (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2022.
- ↑ sakis. «Η Κρήνη του Τσινάρ». Savvas Land. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2022.
- ↑ Archive, Saloni ca (25 Απριλίου 2018). «Στην βρύση στο Τσινάρι, μια σχεδόν περιμετρική ματιά». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2022.
- ↑ «Βρύσες – κρήνες στην παλιά Θεσσαλονικη: Διψάσαμε το μεσημέρι…». parallaximag.gr. 6 Απριλίου 2017. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουνίου 2022.
- ↑ Archive, Saloni ca (8 Ιουλίου 2022). «H Κόκκινη Βρύση και το ανατολικό κομμάτι της οδού Σταγείρων». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ «Η Κόκκινη βρύση κι ο δωρητής της.- Του Γιάννη Γκλαρνέτατζη». infolibre. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Βελογιάννης, Μάνθος (2018). Η διαχείριση των μουσουλμανικών και εβραϊκών ιερών μνημείων στη Θεσσαλονίκη.
- ↑ Archive, Saloni ca (3 Ιουνίου 2019). «Η κρήνη στη γωνία Ολυμπιάδος (παλιά Αθηνάς) με Αμφιλοχίας». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ Μπαλαλέ, Ισμήνη (27 Νοεμβρίου 2022). «Ιστορίες... πιο παλιάς Θεσσαλονίκης: Οι κρήνες που ξεδιψούσαν τους διαβάτες αφηγούνται». Voria.gr.
- ↑ Κλεανθίδης, Πλάτων (9 Φεβρουαρίου 2024). «Η Άνω Πόλη του '80: Η κατοικία με το τριγωνικό αέτωμα που χάθηκε, αλλά σώθηκε η κρήνη». Parallaxi Magazine (στα greek). Ανακτήθηκε στις 9 Φεβρουαρίου 2024.
- ↑ Archive, Saloni ca (8 Ιουνίου 2019). «H συνοικία Σουλουτζά». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2023.
- ↑ Archive, Saloni ca (4 Δεκεμβρίου 2021). «Ανεβαίνοντας το δυτικό κομμάτι της Σταγείρων». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Archive, Saloni ca (26 Απριλίου 2018). «Περπατώντας την Αλ. Παπαδοπούλου φτάνουμε στην γωνία με Ρακτιβάν και την βρύση της». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «Μονή Οσίου Δαυίδ: Το Αγίασμα Αγίας Ζώνης στην Άνω Πόλη». ThessNews. 8 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ «Ι. Μονή Λατόμου - Ι. Ναός Οσίου Δαυίδ και αγίασμα, Άνω Πόλη, Θεσσαλονίκη | Αρχαιολογικό Κτηματολόγιο». www.arxaiologikoktimatologio.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2023.
- ↑ 51,0 51,1 Βουμβουράκη, Χριστίνα (27 Οκτωβρίου 2020). «Βόλτες με ένα βιβλίο στο χέρι - Τσίρκας, Σουρούνης, Πεντζίκης». Lavart (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Archive, Saloni ca (15 Μαΐου 2021). «Η Θεοτοκοπούλου». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ «Αντώνης Σουρούνης, ο μύθος της γειτονιάς μου | Στάθης Παχίδης». Protagon.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ xristoszafiris (9 Μαρτίου 2017). «Τσινάρι και Κουλέ Καφέ η «καρδιά» της άνω πόλης». ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΟΠΙΟΓΡΑΦΙΑ. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Archive, Saloni ca (2 Φεβρουαρίου 2020). «Ακρίτα 3, Άνω Πόλη, στο σπίτι του Γ.Θ. Βαφόπουλου». Saloni.ca Archive. Ανακτήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 2022.
- ↑ Αλεξιάδου, Σωτηρία (2016). ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΝΙΚΟΛΑΐΔΗ, ΑΚΡΙΤΑ 3, ΤΣΙΝΑΡΙ, ΑΝΩ ΠΟΛΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗ, ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ & ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ. Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία. ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ / ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ.
- ↑ https://www.ogdoo.gr/prosopa/afieromata/prodromos-tsaoysakis-megalo-afieroma
- ↑ Κοροβίνης, Θωμάς (18 Δεκεμβρίου 2017). «Ο Τζότζος και η δόξα της Άνω Πόλης». Parallaxi Magazine (στα greek). Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ Τούλας, Γιώργος (19 Φεβρουαρίου 2017). «Αν έχεις πάει στου Τζότζου ξέρεις τι θα πει ζωή». Parallaxi Magazine (στα greek). Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «Τζότζος [έχει κλείσει] • ταβερνοχώρος». www.tavernoxoros.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ Parallaxi (22 Νοεμβρίου 2022). «Ιστορία: Η Ταβέρνα του «Βλάχου» στο Τσινάρι». Parallaxi Magazine (στα greek). Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «Βόλτα στη Θεσσαλονίκη Βόλτα στη Θεσσαλονίκη». ΤΑ ΝΕΑ. 7 Αυγούστου 2010. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «Και διηγώντας τα να κλαις...». www.penna.gr. Ανακτήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2022.
- ↑ «Ουζερί Τσινάρι: Παράδοση, που αντέχει σε βάθος χρόνων». 1 Απριλίου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ Newsroom. «Το Ίγγλις στην Άνω Πόλη». www.kathimerini.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2023.
- ↑ Κριαρίδου, Αγγελική (13 Φεβρουαρίου 2022). «Το σπίτι του Πασά: Ένα ταβερνείο που κρύβει ιστορία ενός αιώνα». ΚΑΡΦΙΤΣΑ. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2023.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- Άνω Πόλη
- «Ano Poli (Upper Town) & Acropolis (Eptapyrgio) - enjoythessaloniki.com». enjoythessaloniki.com. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014.
- Άνω Πόλη Αρχειοθετήθηκε 2020-02-19 στο Wayback Machine.
- Ψηλά στην Άνω πόλη
- Τσινάρι και Κουλέ Καφέ η «καρδιά» της άνω πόλης
- «Για εμένα η φωτογραφία είναι Ιστορία»: Φωτογραφίζοντας γωνιές και κτίρια της Άνω Πόλης το 1982