Άσπρος Κιλκίς

οικισμός της Ελλάδας

Συντεταγμένες: 40°54′3″N 22°37′47″E / 40.90083°N 22.62972°E / 40.90083; 22.62972

Ο Άσπρος είναι χωριό και έδρα ομώνυμης τοπικής κοινότητας του νομού Κιλκίς στο δήμο Παιονίας. Είναι χτισμένος πάνω σε ύψωμα και απέχει από την κοίτη του Αξιού ποταμού περίπου 2 χλμ. ανατολικά, και από τη Θεσσαλονίκη 40 χιλιόμετρα βόρεια, ενώ τα σύνορα των Ευζώνων είναι σε απόσταση 28 χιλιομέτρων βόρεια. Έχει επίσης σιδηροδρομικό σταθμό, αν και ανενεργό τα τελευταία χρόνια, ενώ η Εθνική Οδός Αθηνών - Ευζώνων (Ε-75) περνάει έξω από το χωριό. Η τοπική κοινότητα Άσπρου είναι χαρακτηρισμένη ως αγροτικός πεδινός οικισμός, με έκταση 23,024 χμ² (2011). [1]

Άσπρος
Άσπρος is located in Greece
Άσπρος
Άσπρος
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΚιλκίς
ΔήμοςΠαιονίας
Δημοτική ΕνότηταΠολυκάστρου
Γεωγραφία και Στατιστική
Γεωγραφικό διαμέρισμαΜακεδονία
ΝομόςΚιλκίς
Έκταση23,024 (η κοινότητα)
Πληθυσμός575 (2021)
Πληροφορίες
Παλαιά ονομασίαΑμάτοβο
Ταχ. κώδικας61200
Τηλ. κωδικός23430
https://aspros.online

Πληθυσμός Επεξεργασία

Μόνιμος [2][3][4]
Έτος Πληθυσμός
1991 914
2001 886
2011 774
Πραγματικός (de facto) [5][6][1]
Έτος Πληθυσμός
1961 1.038
1971 814
1981 958
1991 953
2001 912
2011 769

Ιστορία Επεξεργασία

Η παλαιά ονομασία του Άσπρου ήταν Αμάτοβο[7] (άλλαξε το 1928). Η ονομασία αυτή πιθανολογείται ότι αποτελεί παραφθορά του τοπωνυμίου Αμυδών που κατά ορισμένους κείται νότια του χωριού, προς το Αξιοχώρι[8]

Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο Άσπρος αποτελούσε τσιφλίκι του Γιουσούφ Μουχλίς πασά, γιου του Ισμαήλ μπέη από τις Σέρρες. Οι Αματοβίτες συμμετείχαν στην Επανάσταση του 1821 με αποτέλεσμα να δεχτούν τα Οθωμανικά αντίποινα μετά την καταστολή των εξεγέρσεων στη Μακεδονία. Έτσι ο Άσπρος καταστράφηκε σχεδόν ολοσχερώς και πολλοί κάτοικοι αναγκάστηκαν να το εγκαταλείψουν. Από τότε ο Ελληνισμός του χωριού συρρικνώθηκε ανεπανόρθωτα, καθώς άρχισαν να εγκαθίστανται Βούλγαροι αγροτοεργάτες προκειμένου να καλύψουν το κενό στα τσιφλίκια[9]. Το 1850 αναφέρεται στο Αμάτοβο, ελληνικό σχολείο[10].

Το χωριό ενισχύθηκε δημογραφικά περί το 1924 όταν έφτασαν πρόσφυγες κατά πλειοψηφία από το παράλιο χωριό Άσπρος (σήμερα Μπυάλα) της Ανατολικής Ρωμυλίας. Η σημερινή Μπυάλα είναι έδρα δήμου στην Επαρχία Βάρνας.

Σύγχρονη εποχή Επεξεργασία

Ο Άσπρος απέχει από το αεροδρόμιο Πολυκάστρου (περιοχή Νέας Καβάλας) 12 χιλιόμετρα βορειοανατολικά: το σημείο στο οποίο βρίσκεται το χωριό είναι στρατηγικής σημασίας σε ό,τι αφορά στις μεταφορές. Η πλειονότητα των κατοίκων ασχολείται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία. Αξιοσημείωτη είναι και η παρουσία των βιομηχανιών στην περιοχή, που τα τελευταία χρόνια αναπτύσσεται με γοργούς ρυθμούς. Μετά το Σταυροχώρι Κιλκίς, στο οποίο υπάρχει βιομηχανική περιοχή, ο δεύτερος τόπος στον οποίο στεγάζονται πολλά εργοστάσια είναι ο Άσπρος.

Από τις πολιτιστικές δραστηριότητες του χωριού είναι άξιο αναφοράς το καρναβάλι, το οποίο πραγματοποιείται κάθε χρόνο την Καθαρά Δευτέρα και είναι ιδιαίτερα δημοφιλές σε όλο τον Νομό Κιλκίς[11].

Μεταφορές Επεξεργασία

Το χωριό είναι χτισμένο επί της εθνικής οδού 1. Επίσης ο Άσπρος διαθέτει σιδηροδρομικό σταθμό με κατευθύνσεις προς την Ειδομένη και την Θεσσαλονίκη.

Αθλητικοί σύλλογοι Επεξεργασία

Δόξα Άσπρου Επεξεργασία

Ο Π.Α.Σ. Δόξα Άσπρου υπάρχει από το 1958 αλλά η επίσημη ίδρυση του Συλλόγου έγινε το 1978 από τα παιδιά του χωριού Άσπρος Κιλκίς. Τα χρώματα της φανέλας του είναι μαύρο και άσπρο και αυτό διότι όλοι ήταν επηρεασμένοι από τη Δόξα Δράμας. Το πρώτο έμβλημα του συλλόγου ήταν ο αετός ενώ το 1995 άλλαξε, και έμβλημά του έχει έναν ποδοσφαιριστή. Έδρα του είναι το Κοινοτικό Γήπεδο Άσπρου. Η μεγαλύτερη διάκριση του Συλλόγου επιτεύχθηκε την περίοδο 1986-1987 όταν και κατέκτησε το Kύπελλο της Ε.Π.Σ. Κιλκίς. Αγωνίζεται στα τοπικά πρωταθλήματα του Νομού Κιλκίς με στόχο την επάνοδό του στην Α' ερασιτεχνική κατηγορία. Έδρα της ομάδας είναι το Κοινοτικό Στάδιο Άσπρου Νικόλαος Ευαγγελινός.

Πολιτιστικοί Φορείς Επεξεργασία

  • Πολιτιστικός Σύλλογος Άσπρου 'Ανατολική Ρωμυλία'

Πολιτιστικές εκδηλώσεις Επεξεργασία

  • Καρναβάλι Άσπρου
  • Αντάμωμα Ασπριωτών

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 https://www.statistics.gr/2011-census-pop-hous
  2. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2011_monimos.pdf
  3. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_2001_monimos.pdf
  4. https://www.eetaa.gr/metaboles/apografes/apografi_1991_monimos.pdf
  5. ΠΛ 3:760
  6. ΠΛΜ 11:443
  7. Πανδέκτης - Μετονομασίες οικισμών
  8. Casson. M. A. "Macedonia Thrace and Illyria. Their Relations to Greece from the earlier times down to the time of Philip son of Amyntas", Oxford University Press, American Branch, 1926, σελ. 44
  9. Γεώργιος Χ. Χιονίδης, διάλεξη: Τα ληφθέντα υπό των Τούρκων μέτρα κατά των Ελλήνων επαναστατών του 1821 εις την Μακεδονίαν (ανάτυπον από Μακεδονικά ΙΑ΄ τεύχος. 27), Θεσσαλονίκη 1971
  10. Μακεδονία, 4.000 χρόνια Ελληνικής ιστορίας & πολιτισμού, γενική εποπτεία, Μ. Β. Σακελλαρίου, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα, 1992, σελ. 459
  11. «Δήμος Πολυκάστρου». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2009. 

Πηγές Επεξεργασία

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, 1996, 2006 (ΠΛΜ)
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς, 1963 (ΠΛ)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία