Ίμβρος

νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου

Συντεταγμένες: 40°9′45.4″N 25°49′44.0″E / 40.162611°N 25.828889°E / 40.162611; 25.828889

Η Ίμβρος (τουρκικά: İmroz‎‎, οθωμανικά τουρκικά: ايمروز‎‎), με σημείο εκκίνησης της 29 Ιουλίου 1970 επισήμως γνωστή ως Γκιοκτσέαντα (τουρκικά: Gökçeada‎‎)[2][3], είναι νησί του Αιγαίου, το οποίο ανήκει στην Τουρκία και διοικητικά στη νομαρχία του Τσανάκκαλε. Βρίσκεται στο βόρειο Αιγαίο, στην είσοδο του Ελλησπόντου. Έχει έκταση 279 τετραγωνικά χιλιόμετρα και πληθυσμό 10.721 κατοίκων (2023),[1] εκ των οποίων περίπου 700 είναι Έλληνες.[4] Οι κύριες ασχολίες των κατοίκων είναι η κτηνοτροφία, η αλιεία, η μελισσοκομική, η καλλιέργεια σιτηρών/ελαιόδενδρων και ο τουρισμός, ενώ το νησί φημίζεται επίσης για τα αμπέλια του και το εκλεκτό κρασί του. Στην πρωτεύουσα του νησιού, Παναγία, εδρεύει η Ιερά Μητρόπολις Ίμβρου και Τενέδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Ίμβρος
Gökçeada
İmroz
Δορυφορική άποψη της Ίμβρου, το 2016.
Γεωγραφία
ΑρχιπέλαγοςΑιγαίο Πέλαγος
Χώρα
ΔιαμέρισμαΜαρμαρά
ΕπαρχίαΤσανάκκαλε
ΠρωτεύουσαΠαναγία η Μπαλωμένη
Δημογραφικά
Πληθυσμός10.721[1] (απογραφής 2023[1])
Πυκνότητα36,22 /χλμ2
Πρόσθετες πληροφορίες
Ιστοσελίδαwww.gokceada.gov.tr
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Γεωγραφία

Επεξεργασία

Η "χώρα" του νησιού είναι η Παναγία (σήμερα Çınarlı). Βρίσκεται στο κέντρο της Ίμβρου και δίπλα στον οικισμό κατασκευάζεται μικρό αεροδρόμιο. Οι περισσότεροι οικισμοί του νησιού απέκτησαν τουρκική ονομασία το 1926.

  • Σχοινούδι (σήμερα Dereköy =Λαγγαδοχώρι μεταφρασμένο από τα Τούρκικα). Βρίσκεται στο κέντρο της δυτικής πλευράς του νησιού. Ο οικισμός είναι σήμερα σχεδόν άδειος, λόγω της μετανάστευσης των Ελλήνων κατοίκων του στο εξωτερικό. Γεμίζει όμως για το πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου.
  • Κάστρο (σήμερα Kaleköy =Καστροχώρι ή Κάστρο μεταφρασμένο από τα Τούρκικα). Βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του νησιού και πήρε το όνομά του από παρακείμενο κάστρο. Έχει επίσης μικρό λιμάνι, που κατασκευάστηκε από τους Γάλλους που το κατείχαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
  • Άγιοι Θεόδωροι (σήμερα Zeytinli köyü =Ελαιοχώρι ή Ελαιώνας μεταφρασμένο από τα Τούρκικα). Το χωριό του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
  • Αγρίδια (σήμερα Tepeköy =Κορφοβουνοχώρι μεταφρασμένο από τα Τούρκικα). Τα Αγρίδια βρίσκονται στα βόρεια του νησιού και στους Τούρκους είναι γνωστά και ως Rum köyü, δηλαδή ελληνικό χωριό, γεγονός που αιτιολογείται από την αμιγώς ελληνική κατοίκηση του χωριού.
  • Γλυκύ (σήμερα Bademli köyü =Αμυγδαλώνας μεταφρασμένο από τα Τούρκικα). Βρίσκεται ανάμεσα από τη χώρα και το Κάστρο.
  • Ευλάμπιο (σήμερα Yenimahalle =Καινούργιος Μαχαλάς μεταφρασμένο από τα Τούρκικα). Κοντά, ουσιαστικά δίπλα, στη χώρα, προς το λιμάνι του Αγίου Κήρυκα (Kuzulimanı).
  • Yeni Bademli köyü
  • Eşelek / Karaca köyü
  • Şahinkaya köyü (=Βράχος του γέρακα μεταφρασμένο από τα Τουρκικά). Εδώ εγκαταστάθηκαν το 1973-1974 Τούρκοι κάτοικοι της Τραπεζούντας.
  • Σιρίνκιοϊ (=Χαριτωμένο Χωριό μεταφρασμένα από τα Τούρκικα). Εδώ βρίσκονται τα ερείπια των «ανοικτών αγροτικών φυλακών βαρυποινιτών». Στο χωριό σήμερα ζούνε εκδιωγμένοι Βούλγαροι (Τουρκική μειονότητα εκδιωγμένη από το καθεστώς Ζίβκοβ της Βουλγαρίας). Σήμερα τα ερείπια των φυλακών τα οποία βρίσκονται δίπλα στο χωριό, χρησιμοποιούνται ως στάβλοι.
  • Uğurlu köyü (=Τυχερό χωριό μεταφρασμένο από τα Τούρκικα).

Αξιοθέατα

Επεξεργασία
  • Κέφαλος (Aydıncık/Kefaloz): Παραλία ιδανική για σέρφινγκ. Η παραλία αυτή τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί τουριστικά. Έτσι σήμερα εκεί συναντάς ταβέρνες, δωμάτια αλλά και ξαπλώστρες.
  • Στενός (Kapıkaya ): Παραλία.
  • Άγιος Κήρυκος (Kuzulimanı): Από εδώ αναχωρεί πλοίο για Τσανάκκαλε και Καμπάτεπε.
  • Marmaros: Παραλία με μικρό καταρράκτη. Για την προστασία του δάσους που υπάρχει εκεί η Δασονομία απαγορεύει την είσοδο στην παραλία τους καλοκαιρινούς μήνες γιατί υπάρχει κίνδυνος πυρκαγιάς. Στις 16 Αυγούστου όταν γιορτάζει το εκκλησάκι στην παραλία γίνεται μια εξαίρεση και μόνο τότε επιτρέπεται η είσοδος.
  • Σπηλιά (Pınarbaşı): Η μεγαλύτερη πηγή νερού πάνω στο νησί.
  • Λιβούνια: Τεράστια, τουριστικά ανεκμετάλλευτη παραλία στα δυτικά του νησιού, κοντά στο χωριό Uğurlu köyü.

Γεωλογία

Επεξεργασία
 
Τα βουνά της Ίμβρου, με το ψηλότερο βουνό, το σβησμένο ηφαίστειο Όρος Ηλίας (τουρκικά: İlyas Dağ), στα δεξιά

Η Ίμβρος είναι κυρίως ηφαιστειακής προέλευσης και το ψηλότερο βουνό του νησιού, το όρος Ηλίας, είναι ένα σβησμένο στρατοηφαίστειο.[5]

 
Η Ίμβρος βρίσκεται κοντά στο επικίνδυνο Ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας

Η Ίμβρος βρίσκεται κοντά στο Βόρειο Ρήγμα της Ανατολίας, κοντά στα σύνορα της Ευρασιατικής και της Αφρικανικής τεκτονικής πλάκας. Αυτό το ρήγμα, το οποίο διατρέχει τη βόρεια Ανατολία μέχρι το Αιγαίο Πέλαγος ευθύνεται για αρκετούς θανατηφόρους σεισμούς στην ιστορία του νησιού. Στις 24 Μαΐου 2014 στις 12:25 UTC, το νησί χτυπήθηκε από ένα ισχυρό 6,9 βαθμών Ρίχτερ.[6] Περισσότεροι από 30 άνθρωποι τραυματίστηκαν και υπέστησαν ζημιές πολλά σπίτια, μερικά από αυτά ανεπανόρθωτα.[7] Μικροί σεισμοί είναι συνηθισμένοι.

Το νησί έχει μεσογειακό κλίμα (Csa κατά την Κλιματική ταξινόμηση Κέππεν) με ζεστά και ξηρά καλοκαίρια και υγρούς και δροσερούς χειμώνες. Αν και το καλοκαίρι είναι η πιο ξηρή εποχή, ορισμένες βροχοπτώσεις σημειώνονται το καλοκαίρι. Το χιόνι και ο παγετός του εδάφους δεν είναι ασυνήθιστες το χειμώνα.

Αρχαιότητα

Επεξεργασία

Οι πρώτοι κάτοικοι της Ίμβρου ήταν Πελασγοί που λάτρευαν τους Καβείρους[9] και τον Ερμή σε Φαλλική μορφή με το Καρικό επώνυμο "Ίμβραμος". Στην αρχαιότητα η Ίμβρος και η Λήμνος λάτρευαν τον θεό της μεταλλουργείας Ήφαιστο, στα αρχαία νομίσματα της Ίμβρου παριστάνεται ο Ήφαιστος σε φαλλική μορφή. Στα Κλασσικά χρόνια η Ίμβρος και η Λήμνος ήταν αποικίες των Αθηναίων και οι κάτοικοι είχαν τον τίτλο του Αθηναίου πολίτη, πιθανότατα διακρίθηκαν από τον γηγενή Πελασγικό πληθυσμό. Ο Ηρόδοτος στο έργο του Ηροδότου Ιστορίαι γράφει ότι οι γνήσιοι κάτοικοι ήταν Πελασγοί.[10] Το νησί κατέκτησε ο Αχαιμενίδης στρατηγός Οτάνης (512 π.Χ.).[11] Ο Μιλτιάδης κατέκτησε το νησί μετά τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, εγκαταστάθηκε Αθηναϊκή αποικία και παρέμεινε στην κατοχή της Αθήνας τους επόμενους έξι αιώνες. Ο Θουκυδίδης περιγράφει στην Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου τον εποικισμό της Ίμβρου από τους Αθηναίους και τη σημαντική βοήθεια που παρείχε η Ίμβρος στην Αρχαία Αθήνα σε όλες τις εκστρατείες.[12] Όταν ξέσπασε ο Πρώτος Συμμαχικός Πόλεμος (357 π.Χ. - 355 π.Χ.) οι Χίοι, οι Ρόδιοι και οι Βυζάντιοι επιτέθηκαν στους συμμάχους των Αθηναίων Λήμνιους και Ίμβριους.[13] Στα τέλη του 2ου αιώνα μ.Χ. ο Σεπτίμιος Σευήρος ανακήρυξε την ανεξαρτησία της Ίμβρου.[14] Ο Στράβων αναφέρει ότι οι Λήμνιοι και οι Ίμβριοι λάτρευαν τους Καβείρους.[15] Ο Στέφανος ο Βυζάντιος γράφει ότι οι Ίμβριοι λάτρευαν τους Καβείρους και τον θεό Ερμή.[16][17] Τα Ίμβρια Μυστήρια ήταν από τις κορυφαίες μυστικιστικές τελετές στην αρχαιότητα παρόμοιες με τα Ελευσίνια Μυστήρια αλλά δυστυχώς δεν έχουν διασωθεί πηγές.[18] Ακούγεται ότι ο Φιλόνομος έστειλε στις Λακωνικές Αμύκλαι εποίκους από την Ίμβρο και την Τένεδο.[19][20] Ο Φλάβιος Φιλόστρατος στην "Επιστολή 70" στον Κλεοφών αναφέρει σαν γενέτειρα του την Ίμβρο.[21]

Μεσαίωνας

Επεξεργασία

Πριν την Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453) την Ίμβρο και πολλά άλλα μεγάλα νησιά στα νότια κατείχε ο Οίκος των Γκαττιλούζι από τη Δημοκρατία της Γένοβας. Οι Γενοβέζοι κατείχαν πολλές περιοχές που ανήκαν στη Βυζαντινή αυτοκρατορία πριν το Σχίσμα του 1054 χάρη σε ναυτικές εκστρατείες που είχαν πραγματοποιήσει η Δημοκρατία της Βενετίας, η Πίζα και η Αμάλφι. Στις αρχές του 13ου αιώνα με την Δ΄ Σταυροφορία οι σχέσεις ανάμεσα στους Βυζαντινούς και τη Δημοκρατία της Βενετίας ήρθαν σε σύγκρουση, η Γένοβα επεκτάθηκε σε πολλές περιοχές βόρεια από την Ίμβρο όπως στη Μαύρη Θάλασσα και την Κριμαία. Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης (1453), μια αντιπροσωπεία έφτασε στην Κωνσταντινούπολη να διαπραγματευτεί με τον Μωάμεθ τον Πορθητή τους όρους παράδοσης των νησιών των Γκαττιλούζιο που ήταν υποτελείς των Βυζαντινών. Ο Ντομένικο Γκαττιλούζιο διατήρησε μόνο τη Λέσβο σαν υποτελής των Οθωμανών, στην Ίμβρο διορίστηκε διοικητής ο Έλληνας ιστορικός Μιχαήλ Κριτόβουλος (1455). Το νησί πέρασε στα χέρια των Οθωμανών και κατά διαστήματα κυβερνήθηκε και από τους Βενετούς, ο Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής μετέτρεψε την Ίμβρο σε ναυτική βάση. Τον Ιούνιο του 1717 που ξέσπασε ο Ζ΄ Βενετοτουρκικός Πόλεμος έξω από την Ίμβρο ξέσπασε μια μεγάλη ναυμαχία ανάμεσα στους Οθωμανούς και τους Βενετούς, οι κάτοικοι ωστόσο έζησαν ειρηνικά και σε ευημερία μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα.

Σύγχρονη εποχή

Επεξεργασία

Περί τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 100% του πληθυσμού του νησιού, δηλαδή περίπου 8.000, ήταν Έλληνες. Λόγω της στρατηγικής θέσης της δίπλα στα Δαρδανέλλια, η Ίμβρος παρέμεινε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, μαζί με την Τένεδο, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα νησιά του Αιγαίου, που παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα.

Το 1920, η Συνθήκη των Σεβρών παραχωρούσε τα δυο νησιά στην Ελλάδα. Μετά όμως την ήττα των Ελλήνων στη Μικρά Ασία και τη Μικρασιατική Καταστροφή, η Συνθήκη της Λωζάννης έδωσε τα δύο νησιά στην Τουρκία, διάδοχο πλέον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η ίδια συνθήκη όμως εξαίρεσε τους Έλληνες κατοίκους των δύο νησιών από την ανταλλαγή των πληθυσμών που ακολούθησε, και προέβλεψε γι' αυτούς εκτενή αυτονομία, όρος όμως που στη συνέχεια καταπατήθηκε ευρέως.

Το 1926, ο νέος Αστικός Κώδικας της Τουρκίας ανακάλεσε όλα τα δικαιώματα των μειονοτήτων, μεταξύ αυτών και των κατοίκων της Ίμβρου, κατά παράβαση της Συνθήκης της Λωζάννης. Ο Νόμος 1151 του 1927 απαγόρευσε τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα σχολεία. Η πρόβλεψη για ύπαρξη τοπικής αστυνομίας, ελεγχόμενης από την ελληνική μειονότητα στο νησί, δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Η Ίμβρος ονομάστηκε Gökçeada (Γκιοκτσεάντα) και έλαβε χώρα εκτεταμένος εποικισμός από την ενδοχώρα της Τουρκίας, με σκοπό την αλλοίωση της πληθυσμιακής σύνθεσης. Ιδιοκτησίες Ελλήνων απαλλοτριώθηκαν, με την επίκληση λόγων ασφαλείας, σε εξευτελιστικές τιμές.

Η κλιμάκωση της έντασης στην Κύπρο τη δεκαετία του 1960, επέφερε ακόμη μεγαλύτερη χειροτέρευση των συνθηκών διαβίωσης των Ελλήνων στο νησί. Η εγκατάσταση μιας "ανοικτής φυλακής" (δίπλα στο χωριό Σχοινούδι) για βαρυποινίτες από το εσωτερικό της χώρας, αύξησε τον τρόμο του ελληνικού πληθυσμού και επέτεινε το φαινόμενο της μετανάστευσης. Σήμερα οι Έλληνες στην Ίμβρο δεν είναι πάνω από 135, στην πλειονότητά τους γέροντες. Η "ανοικτή αγροτική φυλακή" χτίστηκε στο χωριό Σιρίνκιοϊ, κοντά στο Σχοινούδι, το οποίο ήταν από τα μεγαλύτερα χωριά της Ίμβρου και των Βαλκανίων, και σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο ερειπωμένα χωριά στο νησί.

Ίδρυση τελωνείων στην Ίμβρο

Επεξεργασία

Εξαιρετική πρόσφατη εξέλιξη χαρακτηρίζουν οι ιμβριακοί σύλλογοι την απόφαση των τουρκικών αρχών να προχωρήσουν σε ίδρυση τελωνείων στην Ίμβρο και την Τένεδο. Η απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης, που δημοσιεύθηκε στο υπ'αριθμ. 28150 φύλλο της εφημερίδας της κυβέρνησης της χώρας, έγινε δεκτή με ικανοποίηση, καθώς αποτελούσε πάγιο αίτημα των Ελλήνων, αλλά και του Πατριαρχείου.

Σύμφωνα με τους ιμβριακούς συλλόγους, «με την εξαιρετική αυτή εξέλιξη, τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος, είναι πλέον σημεία εισόδου στην Τουρκία από το εξωτερικό και εξόδου από αυτήν για διακίνηση προσώπων, αγαθών και υπηρεσιών.[22][23]

Ενδεικτικός πληθυσμός Ελλήνων στα χωριά της Ίμβρου

Επεξεργασία

Σημείωση: Οι παραπάνω αριθμοί αναφέρονται προσεγγιστικά στους εναπομείναντες μόνιμους Έλληνες κατοίκους ή σε αυτούς που μένουν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου στο νησί και όχι σε αυτούς που επισκέπτονται το νησί στις διακοπές/γιορτές (π.χ Πάσχα, καλοκαίρι). Πηγή: Νίκος Δολδούρης (Έλληνας Ίμβριος της διασποράς (Αυστραλία), σήμερα μόνιμος κάτοικος στο Σχοινούδι).

Περιουσίες Ιμβρίων Ελλήνων

Επεξεργασία

Όλα τα ελληνικά χωριά στην Ίμβρο έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα από την τουρκική κυβέρνηση. Έτσι, όποιος Ίμβριος θέλει να επισκευάσει το σπίτι του, θα πρέπει να το αναπαλαιώσει όπως ακριβώς ήταν αρχικά. Οι Ίμβριοι που δεν έχουν την τουρκική υπηκοότητα δεν μπορούν να κληρονομήσουν περιουσία στην Ίμβρο. Αυτό αποτελεί πρόβλημα κυρίως στην περίπτωση των Ελλήνων Ιμβρίων ανδρών που δεν έχουν υπηρετήσει στον τουρκικό στρατό. Επίσης κανένας ξένος υπήκοος (δηλαδή χωρίς τουρκική υπηκοότητα -- π.χ. Έλληνας, Ολλανδός, Αμερικανός κλπ) δεν μπορεί να αγοράσει σπίτι στην Ίμβρο, γιατί ολόκληρο το νησί θεωρείται παραμεθόριος περιοχή. Όλοι αυτοί οι περιορισμοί (διατηρητέα σπίτια, τουρκική υπηκοότητα) αποτελούν εμπόδια στους Έλληνες Ιμβρίους που θέλουν να επισκευάσουν/κληρονομήσουν τα σπίτια τους. Όταν δεν υπάρχει κληρονόμος ο οποίος διαθέτει τούρκικη υπηκοότητα, η περιουσία μετά τον θάνατο του ιδιοκτήτη περνάει στο τουρκικό δημόσιο. Αυτό ακριβώς συνέβη με τις περιουσίες περίπου 26 Ελλήνων τη χρονική περίοδο από το 1993 μέχρι το 2011.

Ελληνικά σχολεία στην Ίμβρο

Επεξεργασία

Τα σχολεία τον 20ό αιώνα

Επεξεργασία

Το 1924 λειτουργούσαν περίπου 18 σχολεία στην Ίμβρο και όλα ήταν ελληνικά.[εκκρεμεί παραπομπή]

Στις αρχές του 1964 λειτουργούσαν στην Ίμβρο 7 ελληνικά σχολεία με συνολικά 693 μαθητές και 27 δασκάλους. Τότε η τουρκική κυβέρνηση έθεσε σε εφαρμογή μια δέσμη μέτρων εκτουρκισμού της Ίμβρου (35/27.3.1964 απόφαση του εθνικού συμβουλίου ασφαλείας της Τουρκίας), το οποίο περιελάμβανε μαζικές απαλλοτριώσεις καλλιεργήσιμης γης, ίδρυση ανοικτών αγροτικών φυλακών και με ειδική νομοθετική ρύθμιση απαγορεύτηκε η ελληνική εκπαίδευση και όλα τα ελληνικά σχολεία έκλεισαν και λειτούργησαν ως δημόσια τούρκικα σχολεία.[24]

Επαναλειτουργία Δημοτικού Σχολείου το 2013

Επεξεργασία

Στις 10 Ιανουαρίου 2012 ενεκρίθη το αίτημα αδειοδότησης ελληνικού μειονοτικού σχολείου στην Ίμβρο. Το σχετικό αίτημα είχε πραγματοποιηθεί προς τις τουρκικές αρχές προ ενός έτους από μέλη των κοινοτήτων της Ίμβρου και είχε κατατεθεί από τον κ. Λάκη Βίγκα, εκπρόσωπο των Μειονοτικών Βακουφίων στην Κεντρική Διεύθυνση Βακουφίων της Τουρκίας. Πρόκειται για ιστορική εξέλιξη καθώς μετά από δεκαετίες επιτρέπουν οι τουρκικές αρχές σε ελληνικό σχολείο να λειτουργήσει στην Ίμβρο.[25]

Τον Σεπτέμβριο του 2013 επαναλειτούργησε μετά από 49 χρόνια το Δημοτικό Σχολείο των Αγίων Θεοδώρων με τέσσερεις μαθητές. Την επόμενη όμως χρονιά, το 2014, άνοιξε με δύο από τους αρχικούς μαθητές, καθώς ένας μαθητής επέστρεψε στην Ελλάδα με την οικογένειά του και άλλος ένας εγγράφτηκε σε τουρκικό σχολείο της Κωνσταντινούπολης.

Άνοιγμα Γυμνασίου και Λυκείου το 2015

Επεξεργασία
 
Το εγκαταλελειμμένο ελληνικό σχολείο στο χωριό Αγρίδια (Tepeköy) το 2007. Σήμερα ανακαινίστηκε και επαναλειτουργεί. [26]

Το 2014 ιδρύεται ο εκπαιδευτικός και πολιτιστικός σύνδεσμος Ίμβρου στην Πόλη με κύριο μέλημα την ανάπτυξη και λειτουργία των ελληνικών μειονοτικών σχολείων της Ίμβρου. Ο στόχος ήταν να ανοίξει Γυμνάσιο και Λύκειο στο νησί. Στις 31 Αυγούστου του 2015 γίνεται η επίσημη παραλαβή των σχετικών αδειών και το σχολικό έτος 2015-2016 η Ίμβρος αποκτά πλήρη πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια ελληνική εκπαίδευση.[24]

Το άνοιγμα των σχολείων τον Σεπτέμβριο του 2015 κατέστη δυνατό χάρη στις εντατικές προσπάθειες των ομογενειακών φορέων και τη βοήθεια του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, καθώς και την οικονομική συνδρομή της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπεδίου, η οποία ανέλαβε μόνιμος χορηγός και συσσιτιοτρόφος των σχολείων, ενώ και η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής συνέδραμε με μεγάλη εφάπαξ χορηγία για την ολοκλήρωση του έργου των σχολείων καθώς και οι μητροπόλεις Κώου και Νισύρου και Σύμης. Επίσης, το Πανεπιστήμιο του Νισάντασι αλλά και άλλες ιδιωτικές πρωτοβουλίες στήριξαν το έργο.[24]

Χάρη στην εκπαιδευτική υποδομή που δημιουργήθηκε, συνολικά επτά οικογένειες από την Ελλάδα με 14 παιδιά επανεγκαταστάθηκαν στο νησί το 2015, ενώ μετά το άνοιγμα του δημοτικού σχολείου το 2013, επτά βρέφη είχαν γεννηθεί στην Ίμβρο από νέα ζευγάρια μέχρι τον Οκτώβριο του 2015.[27]

Έλληνες και Κούρδοι στην Ίμβρο

Επεξεργασία

Στην Ίμβρο εκτός από πολύ στρατό και Έλληνες συναντά κανείς και πολλούς Κούρδους εσωτερικούς μετανάστες. Στο Κάστρο (σήμερα Kaleköy) πολλοί Κούρδοι έχουν πάρει τα εγκαταλελειμμένα σπίτια και τα έχουν μετατρέψει σε ενοικιαζόμενα δωμάτια. Η μεταφορά Κούρδων στο νησί ήταν στα πλαίσια της τουρκικής πολιτικής για την επάνδρωση του νησιού.

Κοίμηση της Θεοτόκου, Δεκαπενταύγουστος

Επεξεργασία

Κατά τη διάρκεια του πανηγυριού του Δεκαπενταύγουστου η Ίμβρος και τα χωριά γεμίζουν από Έλληνες Ιμβρίους από το εξωτερικό και από την Ελλάδα.

Πληθυσμός

Επεξεργασία

Πληθυσμιακή αλλαγή στην Ίμβρο

Επεξεργασία
Πόλεις & Χωριά* 1927 1970 1975 1980 1985 1990 1997 2000
Παναγιά (Çınarlı/Τσιναρλί) - - 3578 615 3806 342 4251 216 767 70 721 40 553 26 503 29
Γλυκύ (Bademli/Μπαντέμλι) - - 66 144 1 57 40 1 13 34 29 22 15 15 15 13
Σχοινούδι (Dereköy/Ντερέκιοϊ) - - 73 672 391 378 319 214 380 106 99 68 82 40 68 42
Eşelek/Εσελέκ - - - - - - - - - - - - - - 152 -
Fatih/Φατίχ - - - - - - - - 3962 45 4284 32 4135 21 4180 25
Κάστρο (Kaleköy/Καλέκιοϊ) - - 38 36 24 - - 128 94 - 105 - 90 - 89 -
Şahinkaya/Σαχίνκαγια - - - - - - - - - - 168 - 107 - 86 -
Şirinköy/Σιρίνκιοϊ - - - - - - - - - - - - - - 189 -
Αγρίδια (Tepeköy/Τερέκιοϊ) - - 3 504 4 273 2 193 1 110 2 75 2 39 2 42
Uğurlu/Ουγουρλού - - - - - - - - 460 - 490 - 466 - 401 -
Yenibademli/Γενίμπαντέμλι - - - - - - - - 416 - 660 - 628 - 581 -
Ευλάμπιον (Yenimahalle/Γενίμαχάλλέ) - - 182 143 162 121 231 81 359 59 970 27 2240 25 2362 27
Άγιοι Θεόδωροι (Zeytinli/Ζεϊτινλή) - - 30 507 15 369 36 235 72 162 25 130 12 82 12 76
ΣΥΝΟΛΟ 157 6756 3970 2621 4403 1540 4879 1068 6524 586 7626 321 8330 254 9213 248

* παλαιότεροι οικισμοί / νεότεροι οικισμοί (από 1980+)

Πηγή: Gökçeada Municipality official page

Πηγή: Changes in the demographic characteristics of Gökçeada

 
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος.

Ιμβριακό Γλωσσικό Ιδίωμα

Επεξεργασία

Το ιμβριακό ιδίωμα ανήκει στα λεγόμενα βόρεια νεοελληνικά ιδιώματα, σύμφωνα με τη διάκριση του Γεωργίου Χατζιδάκι, καθώς παρουσιάζει το φαινόμενο της αποβολής των ατόνων φωνηέντων /i, u/ και της κώφωσης των /e, o/ σε /i, u/ αντίστοιχα. Αξιοσημείωτη είναι η διατήρηση σημαντικού αριθμού αρχαιοελληνικών στοιχείων τα οποία δεν υπάρχουν πλέον στην κοινή νεοελληνική γλώσσα σε επίπεδο τόσο λεξιλογίου όσο και γραμματικής. Από τα βασικότερα χαρακτηριστικά του ιδιώματος είναι τα εξής:

  • Συχνή ύπαρξη δυσπρόφερτων αλλεπάλληλων συμφώνων (π.χ.: κουσκ'νίχ'ς).
  • Χρήση του τύπου ι (αντί ο) στην ονομαστική ενικού αρσενικού γένους του οριστικού άρθρου (π.χ.: ι πατέρας).
  • Σχηματισμός του α΄πληθυντικού Ενεστώτα και Παρατατικού των ρημάτων μέσης φωνής και με την κατάληξη -ματσ' (π.χ.: δινόματσ', κρατιέματσ').

Βιβλιογραφία για Ιμβριακό Γλωσσικό Ιδίωμα

Επεξεργασία
  • Ανδρέου Η. - Γ. 1991: "Η Ίμβρος στην αρχαιότητα", Αρχαιολογία και Τέχνες 41: 92-100.
  • Ανδριώτης Ν. 1930: "Περί του γλωσσικού ιδιώματος της Ίμβρου", Αθηνά 42: 146-187.
  • Ανδριώτης Ν. 1955: "Τα σύνθετα του γλωσσικού ιδιώματος της Ίμβρου", Αρχαίο Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού 20 (Εταιρεία Θρακικών Μελετών): 225-270.
  • Ανδριώτης Ν. 1973: "Μεσαιωνικά στοιχεία του γλωσσικού ιδιώματος της Ίμβρου", ΕΕΦΣΑΠΘ 12: 509-520.
  • Ανδριώτης Ν. 1949: "Οι αρχαϊσμοί του γλωσσικού ιδιώματος της Ίμβρου", Ίμβρος 30: 117-119.
  • Γρυντάκης Γ.Μ. 1995: Ίμβρος και Τένεδος: δυο ξεχασμένα ελληνικά νησιά (1910-1930), Αθήνα (Σύλλογος Ιμβρίων Αθηνών).
  • Εταιρεία Μελέτης Ίμβρου και Τενέδου 1998 Οι οικισμοί της Ίμβρου (πρακτικά συμποσίου), Θεσσαλονίκη.
  • Εταιρεία Μελέτης Ίμβρου και Τενέδου 2014: Τοπωνυμικός χάρτης της Ίμβρου Θεσσαλονίκη.
  • Καράς Μ. 1987: Η νήσος Ίμβρος: Συμβολή εις την εκκλησιαστικήν ιστορίαν της, Θεσσαλονίκη (Πατριαρχικόν Ίδρυμα Πατερικών Μελετών).
  • Κατσάνης Ν. 2003: «Μεταξύ Ίμβρου και Σαμοθράκης», Πρακτικά του Δ΄ Συνεδρίου Νεοελληνικής Διαλεκτολογίας, 6-8 Δεκεμβρίου 2001, Αθήνα (Νεοελληνική Διαλεκτολογική Εταιρεία): 223-230.
  • Μητροπολίτης Μύρων Χρυσόστομος Καλαϊτζής 2007 Οι εκκλησίες και τα ξωκλήσια της Ίμβρου, Αθήνα (Ιερά Μητρόπολη Μύρων & Εταιρεία Μελέτης της Καθ' ημάς Ανατολής). Μουστοξύδης Α. - Β. Κουτλουμουσιανός 1845: Υπόμνημα ιστορικόν περί της νήσου Ίμβρου, εν Κωνσταντινουπόλει (Κορομηλάς-Πασπάλης).
  • Μπασέα-Μπεζαντάκου Χρ. 2003: "Η σημασιολογική λειτουργία της προθέσεως συν ως προθήματος στα σύνθετα του ιδιώματος της Ίμβρου", Πρακτικά του Δ΄ Συνεδρίου Νεοελληνικής Διαλεκτολογίας, 6-8 Δεκεμβρίου 2001, Αθήνα: 351-362.
  • Μπουτάρας Μ. 2013: Η εκπαίδευση στην Ίμβρο: 1800-1964, Αθήνα (Σύλλογος Ιμβρίων).
  • Νταλντάς Ν. 1982: Ιστορική-Λαογραφική μελέτη της Ίμβρου, Θεσσαλονίκη.
  • Ξεινός Κ.Σ. 1981: Του νησιού μας η γλώσσα: γλωσσάρι της Ίμβρου, Θεσσαλονίκη.
  • Ξεινός Κ.Σ. 1987/1988: Λαογραφικά της Ίμβρου, τόμ.1,2, Θεσσαλονίκη.
  • Παντελίδης Ν. 2003: "Τα τέρματα της μεσοπαθητικής φωνής στο ιδίωμα της Ίμβρου σε σύγκριση με άλλα ιδιώματα του βορειοανατολικού Αιγαίου", Πρακτικά του Δ΄ Συνεδρίου Νεοελληνικής Διαλεκτολογίας, 6-8 Δεκεμβρίου 2001, Αθήνα: 383-392.
  • Παπαγεωργίου Σ.Ν. 1994: Ίμβρος: η ιστορία ενός ελληνικού νησιού, Αθήνα (Σύλλογος προς Διάδοσιν των Ελληνικών Γραμμάτων).
  • Τζαβάρας Ξ. 2003: "Αρχαϊκά στοιχεία στο γλωσσικό ιδίωμα της Ίμβρου", Πρακτικά του Δ΄ Συνεδρίου Νεοελληνικής Διαλεκτολογίας, 6-8 Δεκεμβρίου 2001, Αθήνα: 493-512.
  • Τζαβάρας Ξ. 2005/2007: "Η Ίμβρος στους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς", Θρακικά 15 (62) (Θρακικό Κέντρο - Εταιρεία Θρακικών Μελετών): 10-38.
  • Τζαβάρας Ξ. 2005: "Γλωσσικές τάσεις της γενικής στο συντακτικό επίπεδο του ιμβριακού ιδιώματος", Πρακτικά της 2ης Συνάντησης Εργασίας Μεταπτυχιακών Φοιτητών Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, 14-16 Μαρτίου 2003, Αθήνα: 126-137.
  • Τζαβάρας Ξ. 2008: "Τάσεις και καταστάσεις της γενικής στο μορφολογικό σύστημα του γλωσσικού ιδιώματος της Ίμβρου", Ελληνικά 58 (1) (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών): 117-127.
  • Τζαβάρας Ξ. 2008: "Παραγωγική μορφολογία του ρήματος του γλωσσικού ιδιώματος της Ίμβρου", Ιμβριακά 19 (3) (Κέντρο Ιμβριακών και Τενεδιακών Σπουδών), Μελβούρνη.
  • Τζαβάρας Ξ. 2009: "Η μορφολογία του ρήματος στο γλωσσικό ιδίωμα της Ίμβρου: πρόταση κατηγοριοποίησης", Πρακτικά της 4ης Συνάντησης Εργασίας Μεταπτυχιακών Φοιτητών Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, 1-3 Ιουνίου 2007, Αθήνα: 329-339.
  • Τζαβάρας Ξ. 2011: Λεξικό του Ιμβριακού Ιδιώματος (Ερμηνευτικό - Ετυμολογικό), Αθήνα (Σύλλογος Ιμβρίων).
  • Τζαβάρας Ξ. 2016: Το Μορφολογικό Σύστημα του Ιμβριακού Ιδιώματος (περιγραφή & ερμηνεία της γραμματικής δομής), Αθήνα (Σύλλογος Ιμβρίων).
  • Χατζηαντωνίου Κ. 1999: "Αφιέρωμα στην Ίμβρο", Ελληνική Διεθνής Γλώσσα 5: 2 (38), Αθήνα: 115-134.

Φωτογραφίες από την Ίμβρο

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 «Gökçeada İlçe Nüfusu 2023» (στα Τουρκικά). Nufusune.com. 2024. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2024. 
  2. (Αγγλικά) Alexandris, Alexis (2003). «The Identity Issue of The Minorities in Greece And Turkey». Στο: Hirschon, Renée. Crossing the Aegean: An Appraisal of the 1923 Compulsory Population Exchange Between Greece and Turkey. Berghahn Books. σελ. 120. 
  3. (Τουρκικά) «Hüzün Adası: İmroz». Yeniçağ. 12 Ιουλίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουλίου 2011. 
  4. «Ίμβρος - Τένεδος: Οι κατάφωρες παραβιάσεις της συνθήκης της Λωζάνης από την Τουρκία». protothema.gr. 2018-01-07. https://www.protothema.gr/stories/article/747777/imvros-tenedos-oi-katafores-paraviaseis-tis-sunthikis-tis-lozanis-apo-tin-tourkia/. 
  5. Kurtuluş, Cengiz; Irmak, T. Serkan; Sertçelik, Ibrahim (2010). «Physical and mechanical properties of Gokceada: Imbros (NE Aegean Sea) Island andesites» (στα αγγλικά). Bulletin of Engineering Geology and the Environment 69 (2): 321–324. doi:10.1007/s10064-010-0270-6. ISSN 1435-9529. 
  6. «M6.9 - 19km S of Kamariotissa, Greece» (στα Αγγλικά). United States Geological Survey. 24 Μαΐου 2014. 
  7. Armand Vervaeck (24 Μαΐου 2014). «Damaging earthquake in Greece / Turkey (Aegean Sea) – 278 injured». Earthquake-Report.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Μαΐου 2014. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2022. 
  8. «World Meteorological Organization Climate Normals for 1991-2020 — Gökçeada» (στα Αγγλικά). National Oceanic and Atmospheric Administration. Ανακτήθηκε στις 5 Ιουλίου 2024. 
  9. «Ίσμαρος». mythotopia.eu. Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου. Ανακτήθηκε στις 25 Αυγούστου 2023. 
  10. Ηρόδοτος, Ηροδότου Ιστορίαι, Βιβλίο 5
  11. Larcher's Notes On Herodotus: Historical And Critical Comments On The History Of Herodotus (1844), σ. 105
  12. Θουκυδίδης, Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου, Βιβλία 3,4,5 και 8
  13. https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=urn:cts:greekLit:tlg0060.tlg001.perseus-grc3:16.21
  14. Oxford Classical Dictionary: "Imbros"
  15. Στράβων, Γεωγραφικά
  16. Initiation into the Mysteries of the Ancient World, σ. 37
  17. https://topostext.org/work/241#I331.14
  18. https://books.google.gr/books?id=N2zyCQAAQBAJ&pg=PA38&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false
  19. http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0064:entry=amyclae-geo
  20. http://remacle.org/bloodwolf/erudits/photius/conon.htm
  21. Bradshaw Aitken, Ellen; K. Berenson Maclean, Jennifer (2004). Philostratus' Heroikos: Religion and Cultural Identity in the Third Century C.E. Society of Biblical Literature. σ. 223
  22. «Άνοιγμα τελωνείων σε Ίμβρο και Τένεδο». imvrosisland.org. 
  23. «Ιμβρος και Τένεδος αποκτούν "πόρτα" προς Ελλάδα και Ευρώπη». tovima.gρ. 
  24. 24,0 24,1 24,2 «Ίμβρος: Ρίγη συγκίνησης - Άνοιξε το ελληνικό σχολείο μετά από 50 χρόνια». newsbomb.gr. 2015-10-16. http://www.newsbomb.gr/ellada/ethnika/story/633651/imvros-rigi-sygkinisis-anoixe-to-elliniko-sxoleio-meta-apo-50-xronia. Ανακτήθηκε στις 2016-01-06. 
  25. Σύλλογος Ιμβρίων Ελληνικά Σχολεία στην Ίμβρο.
  26. «Ο αγώνας για το γυμνάσιο της Ίμβρου». Καθημερινή. 14 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 8 Ιανουαρίου 2016. 
  27. «50 χρόνια μετά ελληνικά σχολεία και πάλι στην Ίμβρο». Σύλλογος Ιμβρίων. 2015-09-24. http://www.imvrosisland.org/news_det.php?id=1287. Ανακτήθηκε στις 2016-01-06. 

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ

Επεξεργασία