Αλέξανδρος Διομήδης

πολιτικός και Πρωθυπουργός της Ελλάδος

Ο Αλέξανδρος Διομήδης[1] (22 Δεκεμβρίου 1874 (Παλαιό Ημερολόγιο) - 11 Νοεμβρίου 1950) ήταν Έλληνας πολιτικός και πρωθυπουργός της Ελλάδας, νομικός, οικονομολόγος, πανεπιστημιακός, βυζαντινολόγος και ακαδημαϊκός. Υπήρξε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας και πρώτος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος.

Αλέξανδρος Ν. Διομήδης
Ο Αλέξανδρος Διομήδης

Πρωθυπουργός της Ελλάδας
Περίοδος
30 Ιουνίου 1949 – 6 Ιανουαρίου 1950
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Αλέξανδρου Διομήδη 1949
Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης της Ελλάδας
Περίοδος
20 Ιανουαρίου 1949 – 30 Ιουνίου 1949
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη Ιανουάριος 1949 & Κυβέρνηση Θεμιστοκλή Σοφούλη Απρίλιος 1949 (διαδοχικά)
Υπουργός Εξωτερικών προσωρινός
Περίοδος
13 Δεκεμβρίου 1918 – 20 Νοεμβρίου 1919
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1917
Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας
Περίοδος
17 Αυγούστου 1912 – 25 Φεβρουαρίου 1915
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1910
Περίοδος
17 Σεπτεμβρίου 1922 – 14 Νοεμβρίου 1922
ΠρωθυπουργόςΚυβέρνηση Σωτηρίου Κροκιδά 1922
Διοικητής Τράπεζας της Ελλάδας
Περίοδος
21 Απριλίου 1928 – 29 Σεπτεμβρίου 1931
Διοικητής Εθνικής Τράπεζας
Περίοδος
1923 – 1928
Προσωπικά στοιχεία
Γέννηση22 Δεκεμβρίου 1874 (1874-12-22), Αθήνα
Θάνατος11 Νοεμβρίου 1950 (74 ετών)
Αθήνα
ΕθνότηταΕλληνική
ΥπηκοότηταΕλλάδα
Πολιτικό κόμμαΚόμμα Φιλελευθέρων
ΣύζυγοςΙουλία Ψύχα
Παιδιάάτεκνος
ΣυγγενείςΚούλα Διομήδη, συζ. Λεωνίδα Παρασκευοπούλου (αδερφή) Γεώργιος Φιλάρετος
ΣπουδέςΕθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
ΕπάγγελμαΤραπεζίτης, πολιτικός
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 22 Δεκεμβρίου 1874 και ήταν γιος του Νικολάου Διομήδη, νομικού, και της Ελένης Φιλαρέτου. Καταγόταν από τη μεγάλη Σπετσιώτικη οικογένεια αγωνιστών του 1821, νομικών και πολιτικών Διομήδη-Κυριακού και ήταν εγγονός του Διομήδη Κυριακού, καθηγητή νομικής και πρωθυπουργού. Είχε τρεις αδελφές, την Μαρίνα, σύζυγο Ιωάννη Λάππα, την Κούλα, σύζυγο του Λεωνίδα Παρασκευόπουλου, και την Θεοδώρα, σύζυγο του Νικόλαου Πετσάλη, καθώς κι έναν νεότερο αδελφό, τον Δημήτριο. Θείος του ήταν ο νομικός Βασίλειος Οικονομίδης, στο σπίτι του οποίου μεγάλωσε.

Λόγω της μεγάλης οικογενειακής παράδοσης, σπούδασε νομικά στα Πανεπιστήμια Βαϊμάρης, Φριβούργου και Παρισίων και αναγορεύθηκε διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας.[2]

Ήταν νυμφευμένος με την Ιουλία Ψύχα, κόρη του Γεωργίου Ψύχα και της Ζηνοβίας Σαλβάγου, οικογένειας της διασποράς από την Αλεξάνδρεια, με σημαντική κοινωνική δράση.[3][4]

Απεβίωσε από ανακοπή καρδιάς στην Αθήνα στις 11 Νοεμβρίου 1950[1]. Με τον θάνατό του κληροδότησε μέρος της περιουσίας του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με σκοπό να δημιουργηθεί βοτανικός κήπος, που αναπτύχθηκε σταδιακά από το 1961 έως το 1975, πήρε το όνομα της γυναίκας του και του ιδίου ως «Βοτανικός Κήπος Ιουλίας και Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους» και λειτουργεί έως σήμερα.

Η οικία του, σχεδιασμένη από τον αρχιτέκτονα Αναστάσιο Μεταξά, βρίσκεται επί της οδού Ρηγίλλης 18, όπου επί δεκαετίες στεγάστηκαν τα γραφεία της Νέας Δημοκρατίας και σήμερα ανήκει στο κοινωφελές ίδρυμα "Βοτανικός Κήπος Ιουλίας και Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους".[5]

Ακαδημαϊκή & επαγγελματική σταδιοδρομία

Επεξεργασία

Το 1905, διορίστηκε υφηγητής του διοικητικού δικαίου στο Εθνικό Πανεπιστήμιο και έγινε ανταποκριτής των εφημερίδων «Νέα Ημέρα» της Τεργέστης και «Νέος Ελεύθερος Τύπος της Βιέννης»[2] ενώ ήδη εργαζόταν ως δικηγόρος. Ήταν ένας από τους ιδρυτές του Εκπαιδευτικού Ομίλου το 1910.[3]

Το 1918 έγινε συνδιοικητής της Εθνικής Τράπεζας.[6] Το 1922, υπήρξε συνιδρυτής της εφημερίδας «Ελεύθερον Βήμα», διετέλεσε προσωρινά υπουργός Οικονομικών[7] και τον επόμενο χρόνο διορίστηκε διοικητής της Εθνικής Τράπεζας (1923-1928)[8] Διετέλεσε πρώτος διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος την περίοδο από το 1928 έως το 1931. Από το 1932 επανέρχεται στην Εθνική Τράπεζα ως μέλος (1932-1943) και αργότερα πρόεδρος (1945-1949) του Γενικού Συμβουλίου. [9] Διετέλεσε επίσης μέλος και πρόεδρος του Ανώτατου Οικονομικού Συμβουλίου[10] από την σύστασή του το 1929.

Εξέδωσε πολλές οικονομικές μελέτες ενώ ασχολήθηκε και με την βυζαντινή ιστορία. Βάσει των 'Βυζαντινών Μελετών' του το 1946[11] εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Πολιτική σταδιοδρομία

Επεξεργασία

Στην αρχή της πολιτικής του καριέρας διορίστηκε νομάρχης Αττικοβοιωτίας (1909). Από το 1910 μέχρι το 1918 εκλεγόταν βουλευτής Σπετσών με το κόμμα των Φιλελευθέρων και διετέλεσε υπουργός Οικονομικών από το 1912 μέχρι το 1915 στην πρώτη Κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου και προσωρινός υπουργός Εξωτερικών (από 13 Δεκεμβρίου 1918 έως 20 Νοεμβρίου 1919), αναπληρωτής του υπουργού Νικολάου Πολίτη[12][13]

Το 1949 ορκίστηκε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Θεμιστοκλή Σοφούλη[14][15] τον οποίο και διαδέχθηκε στην πρωθυπουργία για έξι μήνες την περίοδο από τις 30 Ιουνίου 1949 έως τις 6 Ιανουαρίου 1950.

Κάποια από τα έργα του αναφέρονται παρακάτω[4][16]:

  • Ο Προϋπολογισμός του Κράτους (Συνταγματική και οικονομική μελέτη περί του προϋπολογισμού του κράτους), Βασιλική Τυπογραφεία Ραφτάνη-Παπαγεωργίου, Αθήνα, 1905.
  • Η Εν Χάγη Β΄ Συνδιάσκεψις της Ειρήνης του 1907, Βασιλική Τυπογραφία Ραφτάνη-Παπαγεωργίου, Αθήνα 1908.
  • Η εξωτερική πολιτική της Ελλάδος αρχομένου του Ευρωπαϊκού πολέμου (1915-1916), Αθήνα.
  • Τα οικονομικά της Ελλάδος προ και μετά την 1η Νοεμβρίου 1920, Τυπ. Β. Αυλής Α. Ραφτάνη, Αθήνα 1922.
  • Το πρόβλημα του οικονομικού μας μέλλοντος, Αθήνα 1925.
  • Η νομισματική μας ασθένεια και τα μέσα προς θεραπείαν αυτής: διάλεξις γενομένη εις την ένωσιν συντακτών την 11 Ιανουαρίου 1928, Εστία, Αθήνα 1928.
  • Η πολιτική της σταθεροποιήσεως και ο Ε. Βενιζέλος, Αθήνα 1932.
  • Μετά την κρίσιν. Οικονομικαί και δημοσιονομικαί μελέται 1932-1934, Βιβλιοπωλείον Κάουφμαν, Αθήνα, 1934.
  • Οικονομικαί περιπέτειαι του παρακμάζοντος Βυζαντίου : η τελική πτώσις του βυζαντινού νομίσματος, Τύποις «Πυρσού», Αθήναι, 1939
  • Βυζαντιναί Μελέται, Αθήνα 1942, 1946.
  • Τα αίτια της οικονομικής παρακμής του Βυζαντίου, Αθήνα 1937.
  • Από την πνευματική και θρησκευτική ζωή των Κομνηνών, Αθήνα.
  • Επί του νομισματικού και πιστωτικού ζητήματος, Αθήνα 1948.
  • Νέα οργανική διάρθρωσις της ελληνικής οικονομίας (Ανασυγκρότηση–Εξηλεκτρισμός-Εκβιομηχάνιση), Αθήνα 1950.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 «Αλέξανδρος Διομήδης: Ο τελευταίος της γενεάς των Πρωτομαστόρων». Ελευθερία: σελ. 1. 1950-11-14. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=64&dc=14&db=11&da=1950. Ανακτήθηκε στις 2016-06-17. 
  2. 2,0 2,1 «Εκηδεύθη χθες ο Αλ. Διομήδης». Εμπρός: σελ. 1. 1950-11-14. http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=108&dc=14&db=11&da=1950. Ανακτήθηκε στις 2016-06-17. 
  3. 3,0 3,1 Μιχαηλίδου, Τ. «Μια σπάνια όαση στη Δυτική Αττική Ο Βοτανικός Kήπος «Ιουλίας και Αλεξάνδρου N. Διομήδους»». kapodistriako.uoa.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2016. 
  4. 4,0 4,1 «ΕΛΙΑ - Διομήδης Αλέξανδρος». www.elia.org.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2016. 
  5. Παπαντωνίου, Σταύρος. «Από οικία του Αλέξ. Διομήδη, πολυτελές ξενοδοχείο». kathimerini. 
  6. Λήμμα «Διομήδης-Κυριακός», τμήμα 7 - Αλέξανδρος, Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό, Ελευθερουδάκης, 1928, Αθήνα
  7. «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΚΡΟΚΙΔΑ ΣΩΤΗΡΙΟΥ (1922)». www.ggk.gov.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2016. 
  8. «Διοικητές Εθνικής Τράπεζας». ha.nbg.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Μαΐου 2015. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2016. 
  9. «Διοικητές - Τράπεζα της Ελλάδας» (PDF). www.bankofgreece.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 28 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2016. 
  10. «Diomidis(-Kyriakos), Alexandros (Nikolaou)». rulers.org. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2016. 
  11. «Τακτικά μέλη της Ακαδημίας Αθηνών κατά σειρά εκλογής». www.academyofathens.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2016. 
  12. «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ (1917)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2016. 
  13. Μακρυδημήτρης, Αντώνιος (2000). Οι υπουργοί των εξωτερικών της Ελλάδας 1829-2000. Αθήνα: εκδόσεις Καστανιώτη. σελ. 78. ISBN 9789600329414. 
  14. «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΣΟΦΟΥΛΗ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ (Ιανουάριος 1949)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2016. 
  15. «Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης | Κυβέρνηση ΣΟΦΟΥΛΗ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΕΟΥΣ (Απρίλιος 1949)». www.ggk.gov.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Οκτωβρίου 2016. 
  16. «Κατάλογος Βιβλιοθήκης Πανεπιστημίου Ιωαννίνων». Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2016. 
  • Αντώνης Μακρυδημήτρης, Οι υπουργοί των εξωτερικών της Ελλάδας 1829-2000, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα, 2000, σελ. 78
  • Νίκος Σ. Παντελάκης, Αλέξανδρος Ν. Διομήδης (1874/1950)- Ένας αυθεντικός αντιπρόσωπος της αστικής τάξης, Αθήνα 2018.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία