Ανρί Λεφέβρ
Ο Ανρί Λεφέβρ (16 Ιουνίου 1901 – 29 Ιουνίου 1991) ήταν γάλλος μαρξιστής φιλόσοφος και κοινωνιολόγος, γνωστός ως ο πρώτος που ασχολήθηκε με την κριτική της καθημερινής ζωής, για την εισαγωγή εννοιών όπως το δικαίωμα στην πόλη και την παραγωγή του κοινωνικού χώρου, καθώς και για το έργο του σχετικά με τη διαλεκτική, την αποξένωση, τον υπαρξισμό, τον στρουκτουραλισμό και την κριτική του σταλινισμού. Ο Λεφέβρ έγραψε πάνω από εξήντα βιβλία και τριακόσια άρθρα[10].
Ανρί Λεφέβρ | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Henri Lefebvre (Γαλλικά) |
Γέννηση | 16 Ιουνίου 1901[1][2][3] Αζετμό |
Θάνατος | 29 Ιουνίου 1991[4][1][2] Ναβάρενξ |
Χώρα πολιτογράφησης | Γαλλία |
Θρησκεία | αθεϊσμός |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Γαλλικά[5][6] |
Σπουδές | Φιλοσοφική Σχολή των Παρισίων Πανεπιστήμιο του Παρισιού |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | φιλόσοφος[7] πολιτικός[7] κοινωνιολόγος[7] διδάσκων πανεπιστημίου κριτικός λογοτεχνίας[7] αγωνιστής της Γαλλικής αντίστασης γεωγράφος[8][7] |
Εργοδότης | Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου Πανεπιστήμιο Παρί-Ναντέρ |
Πολιτική τοποθέτηση | |
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα |
Οικογένεια | |
Τέκνα | Roland Lefebvre[9] |
Σχετικά πολυμέσα | |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΟ Λεφέβρ γεννήθηκε στο Χαζετμό, Λαντ, της Γαλλίας. Σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο των Παρισίων (Σορβόννη), όπου αποφοίτησε το 1920. Από το 1924 εργαζόταν με τους Πωλ Νιζάν, Νόρμπερτ Γκούτερμαν, Ζωρζ Φριντμάν, Ζωρζ Πολιτζέ και Πιερ Μοράνζ στην ομάδα Φιλοσοφίες όπου επιδίωκαν μια "φιλοσοφική επανάσταση". Αυτό τους έφερε σε επαφή με Σουρεαλιστές, Ντανταϊστές και άλλες ομάδες, πριν μετακινηθούν προς το Κομμουνιστικό Κόμμα Γαλλίας (ΚΚΓ).
Ο Λεφέβρ εντάχθηκε στο ΚΚΓ το 1928 και έγινε ένας από τους πιο επιφανείς γάλλους μαρξιστές διανοούμενους κατά το δεύτερο τέταρτο του 20ού αιώνα, πριν από την ένταξή του στη γαλλική αντίσταση. Από το 1944 έως το 1949, ήταν διευθυντής του Radiodiffusion Française, ενός γαλλικού ραδιοφωνικού σταθμού στην Τουλούζη. Μεταξύ των έργων του ήταν ένα αντι-σταλινικό, κείμενο, με μεγάλη επιρροή, που ονομάζεται Διαλεκτικός Υλισμός (1940). Επτά χρόνια αργότερα, ο Λεφέβρ δημοσίευσε τον πρώτο τόμο του Κριτική της Καθημερινής Ζωής[11]. Το πρώιμο έργο του σχετικά με τη μέθοδο επευφημήθηκε από τον Σαρτρ ο οποίος το ενσωμάτωσε στο Κριτική του Διαλεκτικού Λόγου (1960). Κατά τη διάρκεια της τριακονταετούς θητείας του στο ΚΚΓ, ο Λεφέβρ είχε επιλέξει να δημοσιεύσει κρίσιμες επιθέσεις σε θεωρητικούς αντιπάλους, ειδικά υπαρξιστές, όπως ο Σαρτρ και, ο πρώην συνάδελφός του, Νιζάν, μόνο και μόνο για να θέσει τον εαυτό του σκόπιμα εκτός κόμματος, λόγω των ετερόδοξων θεωρητικών και πολιτικών απόψεών του στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Στη συνέχεια από βασικός διανοούμενος του ΚΚΓ έγινε από τους πιο σημαντικούς επικριτές του τόσο για την πολιτική που ασκούσε (π.χ. η έλλειψη άποψης σχετικά με την Αλγερία και γενικότερα, ο μερικός απολογισμός και η συνέχιση του Σταλινισμού) όσο και για το πνευματικό θεωρητικό του πλαίσιο (για τον Δομισμό δηλαδή και ειδικά για το έργο του Λουί Αλτουσέρ)
Το 1961, ο Λεφέβρ, έγινε καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, πριν από την ένταξή του στη σχολή του νέου πανεπιστημίου Ναντέρ το 1965. Ήταν ένας από τους πιο σεβαστούς καθηγητές, ο οποίος είχε επηρεάσει και αναλύσει τη φοιτητική εξέγερση του Μαΐου του 1968. Ο Λεφέβρ εισήγαγε την έννοια του δικαιώματος στην πόλη στο βιβλίο του Le Droit à la ville το 1968 (η δημοσίευση του βιβλίου προηγείται των εξεγέρσεων του Μαΐου του 1968 που έλαβαν χώρα σε πολλές πόλεις της Γαλλίας)[12]. Μετά τη δημοσίευση αυτού του βιβλίου, ο Λεφέβρ έγραψε πολλά σημαίνοντα έργα για τις πόλεις, την αστυφιλία, το χώρο, συμπεριλαμβανομένου και το Παραγωγή του Χώρου (1974), το οποίο έγινε ένα από τα πιο σημαντικά, και με πυκνές αναφορές, έργα για την αστική θεωρία. Από τη δεκαετία του 1970, Λεφέβρ είχε δημοσιεύσει μερικές από τις πρώτες κριτικές δηλώσεις σχετικά με το έργο των μεταδομιστών και ειδικά του Φουκώ. Στα χρόνια που ακολούθησαν συμμετείχε στην συντακτική ομάδα του Επιχειρήματα, ένα Νέο Αριστερό περιοδικό που επιδίωκε σε μεγάλο βαθμό να εξοικειώσει το γαλλικό κοινό με τον κεντροευρωπαϊκό ρεβιζιονισμό.
Ο Λεφέβρ πέθανε το 1991. Στη νεκρολογία του, το περιοδικό Ριζοσπαστική Φιλοσοφία τίμησε τη μακρά και πολύπλοκη καριέρα και επιρροή του:
- «ο πιο παραγωγικός από τους Γάλλους μαρξιστές διανοουμένους, πέθανε κατά τη διάρκεια της νύχτας, της 28ης προς την 29η Ιουνίου 1991, λιγότερο από δύο εβδομάδες μετά τα ενενηκοστά γενέθλιά του. Κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης καριέρας του, το έργο του ήρθε στην επικαιρότητα πολλές φορές, και επηρέασε την ανάπτυξη όχι μόνο της φιλοσοφίας, αλλά και της κοινωνιολογίας, της γεωγραφίας, της πολιτικής επιστήμης και της λογοτεχνικής κριτικής».[13]
Η κριτική της καθημερινής ζωής
ΕπεξεργασίαΜία από τις πιο σημαντικές συνεισφορές του Λεφέβρ στην κοινωνική σκέψη είναι η ιδέα του για την «κριτική της καθημερινής ζωής», η οποία πρωτοστάτησε στη δεκαετία του 1930. Ο Λεφέβρ ορίζει την καθημερινή ζωή διαλεκτικά ως τη διασταύρωση της «ψευδαίσθησης και της αλήθειας, της δύναμης και της ανημπόριας... η τομή των στοιχείων που ο άνθρωπος ελέγχει και αυτών που δεν ελέγχει»,[14]είναι εκεί όπου η διαρκής μετασχηματιστική σύγκρουση προκύπτει μεταξύ διαφορετικών, ειδικών ρυθμών: οι πολυρυθμικές δέσμες των φυσικών ρυθμών του σώματος, οι φυσιολογικοί (φυσικοί) ρυθμοί και οι κοινωνικοί ρυθμοί (Λεφέβρ και Ρεγκιουλιέ, 1985: 73).[15] Η καθημερινότητα είναι εν συντομία, ο χώρος στον οποίο όλη η ζωή συμβαίνει, όπου το σύνολο των επί μέρους δραστηριοτήτων λαμβάνει χώρα.[16] Ενώ το θέμα αυτό παρουσιάστηκε σε πολλά έργα του, αναπτύσσεται κυρίως σε τρεις τόμους οι οποίοι κυκλοφόρησαν μεμονωμένα, με διαφορά δεκαετιών, το 1947, το 1961 και το 1981.
Ο Λεφέβρ υποστήριζε ότι η καθημερινή ζωή ήταν ένας μη ανεπτυγμένος τομέας σε σχέση με την τεχνολογία και την παραγωγή, και, επιπλέον, το γεγονός ότι στα μέσα του 20ου αιώνα, ο καπιταλισμός άλλαξε τόσο την καθημερινή ζωή ήταν για να την αποικίσει και να τη μετατρέψει σε μια ζώνη αμιγώς καταναλωτική. Σε αυτή τη ζώνη της καθημερινότητας (πλήξης) που βρίσκονται όλα τα μέλη της κοινωνίας, ανεξαρτήτως τάξης ή επαγγέλματος, η αυτοκριτική της καθημερινής πραγματικότητας της πλήξης κόντρα στις κοινωνικές υποσχέσεις του ελεύθερου χρόνου και της αναψυχής, θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατανόηση και, στη συνέχεια, στην επανάσταση στην καθημερινή ζωή. Αυτό ήταν σημαντικό για τον Λεφέβρ, επειδή η καθημερινή ζωή είναι εκεί που είδε ότι ο καπιταλισμός επιβιώνει και αναπαράγει τον εαυτό του. Χωρίς την επαναστατικοποίηση της καθημερινής ζωής, ο καπιταλισμός θα συνεχίσει να μειώνει την ποιότητά της, και να αναστέλλει την πραγματική αυτο-έκφραση. Η κριτική της καθημερινής ζωής, ήταν ζωτικής σημασίας, διότι κατά τον Λεφέβρ μόνο μέσα από την ανάπτυξη των συνθηκών της ανθρώπινης ζωής—και όχι αφηρημένα μέσω του ελέγχου των παραγωγικών δυνάμεων—οι άνθρωποι θα μπορούσαν να φθάσουν σε μία συγκεκριμένη ουτοπική ύπαρξη.[17]
Η εργασία του Λεφέβρ για την καθημερινή ζωή είχε πολύ μεγάλη επιρροή στη γαλλική θεωρία, ιδιαίτερα στους Καταστασιακούς, καθώς και στην πολιτική (π. χ. στη φοιτητική εξέγερση του Μαΐου του 1968).[18] Ο τρίτος τόμος έχει επίσης πρόσφατα επηρεάσει μελετητές της ψηφιακής τεχνολογίας και της πληροφορίας [19], δεδομένου ότι υπάρχει ένα τμήμα που ασχολείται εκτεταμένα με αυτό το θέμα, συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης στην έκθεση Nora-Minc (γαλ.) (1977), με βασικές πτυχές της θεωρία της πληροφορίας, και άλλες γενικές συζητήσεις για την αποικιοποίηση της καθημερινής ζωής μέσω των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνίας είτε ως "συσκευές", είτε ως "υπηρεσίες".
Η κοινωνική παραγωγή του χώρου
ΕπεξεργασίαΟ Λεφέβρ αφιέρωσε μεγάλο κομμάτι των φιλοσοφικών του κειμένων για την κατανόηση της σημασίας (της παραγωγής) του χώρου για αυτό που ονομάζεται αναπαραγωγή των κοινωνικών σχέσεων της παραγωγής. Αυτή η ιδέα είναι το κεντρικό αφήγημα στο βιβλίο Η Επιβίωση του Καπιταλισμού, που γράφτηκε ως ένα είδος προάγγελου του La Production de l'espace (1974) (Η Παραγωγή του Χώρου). Τα έργα αυτά έχουν επηρεάσει βαθιά την τρέχουσα αστική θεωρία, κυρίως μέσω της ανθρωπογεωγραφίας, όπως φαίνεται στα έργα συγγραφέων όπως Ντέιβιντ Χάρβεϊ, η Ντολόρες Χέιντεν, και ο Έντουαρντ Σόγια, καθώς και μέσω των σύγχρονων συζητήσεων γύρω από την έννοια της χωρικής δικαιοσύνης. Ο Λεφέβρ είναι ευρέως αναγνωρισμένος ως μαρξιστής στοχαστής, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη διεύρυνση της Μαρξιστικής θεωρίας, εισάγοντας στο πεδίο την έννοια της καθημερινής ζωής και τις σύγχρονες έννοιες και επιπτώσεις της συνεχούς μεγέθυνσης του αστισμού στο δυτικό κόσμο κατά τον 20ο αιώνα. Η γενίκευση της βιομηχανίας, και η σχέση της με τις πόλεις, που εξετάζεται στα: La Pensée marxiste et la ville (Η μαρξιστική Σκέψη και η πόλη), Το Δικαίωμα στην Πόλη και Η Αστική Επανάσταση, ήταν τα θέματα των γραπτών του Λεφέβρ στα τέλη της δεκαετίας του 1960, τα οποία αφορούσαν, μεταξύ άλλων, το βαθύ μετασχηματισμό της "πόλης" σε "άστυ", που κορυφώθηκε με την "πλήρη αστικοποίηση της κοινωνίας".
Ο Λεφέβρ ισχυρίζεται ότι υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι παραγωγής του χώρου (δλδ. χωροθεσία), από τον φυσικό χώρο (απόλυτο χώρο) μέχρι τις πιο σύνθετες χωροθεσίες, των οποίων η σημασία παράγεται κοινωνικά (δλδ. κοινωνικός χώρος).[20] Ο Λεφέβρ αναλύει κάθε ιστορική λειτουργία ως μία τριμερή διαλεκτική μεταξύ: των καθημερινών πρακτικών και αντιλήψεων (le perçu - το αντιληπτό), των αναπαραστάσεων ή θεωρίων του χώρου (le conçu - το σχεδιασμένο) και του χωρικού φαντασιακού του χρόνου (le vécu - το βιωμένο).[21]
Το αφήγημα του Λεφέβρ στο βιβλίο Η Παραγωγή του Χώρου είναι ότι ο χώρος αποτελεί ένα κοινωνικό προϊόν, ή μια σύνθετη κοινωνική κατασκευή (που βασίζεται στις αξίες και την κοινωνική παραγωγή εννοιών), που επηρεάζει χωρικές πρακτικές και αντιλήψεις. Το επιχείρημα αυτό συνεπάγεται τη στροφή της έρευνας από το χώρο, αυτό καθαυτό, στις διαδικασίες της παραγωγής του. Eναγκαλίζει την πολλαπλότητα των χώρων που έχουν παραχθεί κοινωνικά και δημιουργούν παραγωγικότητες στις κοινωνικές πρακτικές και εστιάζει στον αντιφατικό, συγκρουσιακό, και, τελικά, στον άκρως πολιτικό χαρακτήρα των διαδικασιών της παραγωγής του χώρου. Ως μαρξιστής θεωρητικός (αλλά εξαιρετικά κριτικός του οικονομικού στρουκτουραλισμού που κυριάρχησε τον ακαδημαϊκό λόγο στις μέρες του), o Λεφέβρ υποστηρίζει ότι αυτή η κοινωνική παραγωγή του αστικού χώρου είναι θεμελιώδους σημασίας για την αναπαραγωγή της κοινωνίας, και άρα του ίδιου του καπιταλισμού. Η κοινωνική παραγωγή του χώρου χρησιμοποιείται από μια ηγεμονική τάξη ως εργαλείο για να αναπαράγει την κυριαρχία της (βλ. Αντόνιο Γκράμσι).
- «Ο (κοινωνικός) χώρος είναι ένα (κοινωνικό) προϊόν [...] ο χώρος λοιπόν που παράγεται χρησιμεύει επίσης ως εργαλείο σκέψης και δράσης [...] επιπρόσθετα εκτός από μέσο παραγωγής είναι, επίσης, ένα μέσο ελέγχου, και ως εκ τούτου, κυριαρχίας, εξουσίας.»
Ο Λεφέβρ υποστήριξε ότι κάθε κοινωνία - και ως εκ τούτου, κάθε τρόπος παραγωγής- παράγει ένα συγκεκριμένο χώρο, το δικό του χώρο. Η πόλη του αρχαίου κόσμου δεν μπορεί να γίνει κατανοητή ως μια απλή συσσωμάτωση ανθρώπων και πραγμάτων στο χώρο - είχε τη δική της χωρική πρακτική, δημιουργώντας το δικό της χώρο (ο οποίος ήταν κατάλληλος για εκείνη - ο Λεφέβρ υποστηρίζει ότι το πνευματικό κλίμα της αρχαίας πόλης σχετιζόταν πάρα πολύ με την κοινωνική παραγωγή της χωρικότητάς της). Έτσι, αν κάθε κοινωνία παράγει το δικό της χώρο, οποιαδήποτε "κοινωνική ύπαρξη" φιλοδοξεί να είναι ή δηλώνει ότι είναι αληθινή, αλλά δεν παράγει το δικό της χώρο, τότε θα είναι μια παράξενη οντότητα, μία πολύ ιδιαίτερη αποδόμηση, ανίκανη να αποδράσει από την ιδεολογική ή ακόμη και από την πολιτιστική σφαίρα. Με αυτό το επιχείρημα, ο Λεφέβρ επέκρινε τους σοβιετικούς αστικούς σχεδιασμούς στη βάση ότι απέτυχαν να παράγουν ένα σοσιαλιστικό χώρο, αναπαράγοντας το μοντέλο των μοντερνιστών για τον αστικό σχεδιασμό (παρεμβάσεις στο φυσικό χώρο, η οποίες ήταν ανεπαρκείς για την κατανόηση του κοινωνικού χώρου) και εφαρμόζοντάς το σε αυτό το πλαίσιο:
- «Αλλάξτε τη ζωή! Αλλάξτε την Κοινωνία! Αυτές οι ιδέες χάνουν εντελώς το νόημά τους αν δεν παράγουν ένα κατάλληλο χώρο. Ένα μάθημα που πρέπει να μάθει κανείς από τον σοβιετικό κονστρουκτιβισμό των δεκαετιών του 1920 και του '30, και της αποτυχίας του να αντιληφθεί ότι οι νέες κοινωνικές σχέσεις απαιτούν ένα νέο χώρο, και αντιστρόφως.»
Κριτική στην «Κοινωνική παραγωγή του χώρου» και απάντηση
ΕπεξεργασίαΣτο βιβλίο του «Το Αστικό Ερώτημα», ο Μανουέλ Καστέλς επικρίνει τον Μαρξιστικό Ανθρωπισμό του Λεφέβρ και την προσέγγισή του της πόλης με επιρροές από τον Χέγκελ και τον Νίτσε. Η πολιτική κριτική του Καστέλς για την προσέγγιση του Λεφέβρ στο Μαρξισμό, αντηχεί τον Στρουκτουραλιστικό Επιστημονικό Μαρξισμό της σχολή του Λουί Αλτουσέρ, στην οποία ο Λεφέβρ ασκούσε άμεση κριτική. Πολλές απαντήσεις στον Καστέλς δίνονται στο βιβλίο «Επιβίωση του Καπιταλισμού», και ορισμένοι μπορεί να ισχυριστούν ότι η αποδοχή αυτών των κριτικών από τον ακαδημαϊκό κόσμο ήταν ένα κίνητρο για τον Λεφέβρ να γράψει το μακροσκελές και θεωρητικά πυκνό βιβλίο του «Η Παραγωγή του Χώρου».
Βιβλιογραφία
Επεξεργασία- 1925 "Positions d'attaque et de défense du nouveau mysticisme", Philosophies 5–6 (March). pp. 471–506. (Pt. 2 of the "Philosophy of Consciousness" (Philosophie de la conscience) project on being, consciousness and identity, originally proposed as a DES thesis to Léon Brunschvicg and eventually abandoned—Lefebvre's DES 1920 thesis was titled Pascal et Jansénius (Pascal and Jansenius).)
- 1934 with Norbert Guterman, Morceaux choisis de Karl Marx, Paris: NRF (numerous reprintings).
- 1936 with Norbert Guterman, La Conscience mystifiée, Paris: Gallimard (new ed. Paris: Le Sycomore, 1979).
- 1937 Le nationalisme contre les nations (Preface by Paul Nizan), Paris: Éditions sociales internationales (reprinted, Paris: Méridiens-Klincksliek, 1988, Collection "Analyse institutionnelle", Présentation M. Trebitsch, Postface Henri Lefebvre).
- 1938 Hitler au pouvoir, bilan de cinq années de fascisme en Allemagne, Paris: Bureau d'Éditions.
- 1938 with Norbert Guterman, Morceaux choisis de Hegel, Paris: Gallimard (3 reprintings 1938–1939; in the reprinted Collection "Idées", 2 vols. 1969).
- 1938 with Norbert Guterman, Cahiers de Lénine sur la dialectique de Hegel, Paris: Gallimard.
- 1939 Nietzsche, Paris: Éditions sociales internationales.
- 1946 L'Existentialisme, Paris: Éditions du Sagittaire.
- 1947 Logique formelle, logique dialectique, Vol. 1 of A la lumière du matérialisme dialectique, written in 1940–41 (2nd volume censored). Paris: Éditions sociales.
- 1947 Descartes, Paris: Éditions Hier et Aujourd'hui.
- 1947 Critique de la vie quotidienne, L'Arche
- 1942 Le Don Juan du Nord, Europe – revue mensuelle 28, April 1948, pp. 73–104.
- 1950 Knowledge and Social Criticism, Philosophic Thought in France and the USA Albany N.Y.: State University of New York Press. pp. 281–300 (2nd ed. 1968).
- 1958 Problèmes actuels du marxisme, Paris: Presses universitaires de France; 4th edition, 1970, Collection "Initiation philosophique"
- 1958 (with Lucien Goldmann, Claude Roy, Tristan Tzara) Le romantisme révolutionnaire, Paris: La Nef.
- 1961 Critique de la vie quotidienne II, Fondements d'une sociologie de la quotidienneté, Paris: L'Arche.
- 1963 La vallée de Campan - Etude de sociologie rurale, Paris: Presses Universitaires de France.
- 1965 Métaphilosophie, foreword by Jean Wahl, Paris: Éditions de Minuit, Collection "Arguments".
- 1965 La Proclamation de la Commune, Paris: Gallimard, Collection "Trente Journées qui ont fait la France".
- 1968 Le Droit à la ville, Paris: Anthropos (2nd ed.); Paris: Ed. du Seuil, Collection "Points". Στα ελληνικά: Δικαίωμα στην Πόλη. Χώρος και Πολιτική, 2007, μτφ. Π. Τουρνικιώτης. Κουκκιδα
- 1968 La vie quotidienne dans le monde moderne, Paris: Gallimard, Collection "Idées". Trans. Sacha Rabinovitch as Everyday Life in the Modern World. Allen Lane The Penguin Press, 1971.
- 1968 Dialectical Materialism, first published 1940 by Presses Universitaires de France, as Le Matérialisme Dialectique. First English translation published 1968 by Jonathan Cape Ltd. ISBN 0-224-61507-6
- 1968 Sociology of Marx, N. Guterman trans. of 1966c, New York: Pantheon.
- 1969 The Explosion: From Nanterre to the Summit, Paris: Monthly Review Press. Originally published 1968.
- 1970 La révolution urbaine Paris: Gallimard, Collection "Idées".
- 1971 Le manifeste différentialiste, Paris: Gallimard, Collection "Idées".
- 1971 Au-delà du structuralisme, Paris: Anthropos.
- 1972 La pensée marxiste et la ville, Tournai and Paris: Casterman.
- 1973 La survie du capitalisme; la re-production des rapports de production. Trans. Frank Bryant as The Survival of Capitalism. London: Allison and Busby, 1976.
- 1974 La production de l'espace, Paris: Anthropos. Translation and Précis.
- 1974 with Leszek Kołakowski Evolution or Revolution, F. Elders, ed. Reflexive Water: The Basic Concerns of Mankind, London: Souvenir. pp. 199–267. ISBN 0-285-64742-3
- 1975 Hegel, Marx, Nietzsche, ou le royaume des ombres, Paris: Tournai, Casterman. Collection "Synthèses contemporaines". ISBN 2-203-23109-2
- 1975 Le temps des méprises: Entretiens avec Claude Glayman, Paris: Stock. ISBN 2-234-00174-9
- 1978 with Catherine Régulier La révolution n'est plus ce qu'elle était, Paris: Éditions Libres-Hallier (German trans. Munich, 1979). ISBN 2-264-00849-0
- 1978 Les contradictions de l'Etat moderne, La dialectique de l'Etat, Vol. 4 of 4 De 1'Etat, Paris: UGE, Collection "10/18".
- 1980 La présence et l'absence, Paris: Casterman. ISBN 2-203-23172-6
- 1981 Critique de la vie quotidienne, III. De la modernité au modernisme (Pour une métaphilosophie du quotidien) Paris: L'Arche.
- 1981 De la modernité au modernisme: pour une métaphilosophie du quotidien, Paris: L'Arche Collection "Le sens de la marché".
- 1985 with Catherine Régulier-Lefebvre, Le projet rythmanalytique Communications 41. pp. 191–199.
- 1986 with Serge Renaudie and Pierre Guilbaud, "International Competition for the New Belgrade Urban Structure Improvement", in Autogestion, or Henri Lefebvre in New Belgrade, Vancouver: Fillip Editions. ISBN 978-0-9738133-5-7
- 1988 Toward a Leftist Cultural Politics: Remarks Occasioned by the Centenary of Marx's Death, D. Reifman trans., L.Grossberg and C.Nelson (eds.) Marxism and the Interpretation of Culture, Urbana: University of Illinois Press; New York: Macmillan. pp. 75–88. ISBN 0-252-01108-2
- 1991 The Critique of Everyday Life, Volume 1, John Moore trans., London: Verso. Originally published 1947. ISBN 0-86091-340-6
- 1991 with Patricia Latour and Francis Combes, Conversation avec Henri Lefebvre P. Latour and F. Combes, eds. Paris: Messidor, Collection "Libres propos".
- 1991 The Production of Space, Donald Nicholson-Smith trans., Oxford: Basil Blackwell. Originally published 1974. ISBN 0-631-14048-4
- 1992 with Catherine Regulier-Lefebvre Éléments de rythmanalyse: Introduction à la connaissance des rythmes, preface by René Lorau, Paris: Ed. Syllepse, Collection "Explorations et découvertes". English translation: Rhythmanalysis: Space, time and everyday life, Stuart Elden, Gerald Moore trans. Continuum, New York, 2004.
- 1995 Introduction to Modernity: Twelve Preludes September 1959-May 1961, J. Moore, trans., London: Verso. Originally published 1962. ISBN 1-85984-961-X
- 1996 Writings on Cities, Eleonore Kofman and Elizabeth Lebas, trans. and eds., Oxford: Basil Blackwell. ISBN 0-631-19187-9
- 2003 Key Writings, Stuart Elden, Elizabeth Lebas, Eleonore Kofman, eds. London/New York: Continuum.
- 2009 State, Space, World: Selected Essay, Neil Brenner, Stuart Elden, eds. Gerald Moore, Neil Brenner, Stuart Elden trans. Minneapolis: University of Minnesota Press.
- 2014 Toward an Architecture of Enjoyment., L. Stanek ed., R. Bononno trans. (Minneapolis: University of Minnesota Press), the first publication in any language of the book written in 1973.
Αναφορές
Επεξεργασία- ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 118570900. Ανακτήθηκε στις 17 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w61s0rvc. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 (Γαλλικά) Babelio. 106587. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 121552879. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data
.bnf .fr /ark: /12148 /cb121552879. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015. - ↑ CONOR.SI. 10328931.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 BeWeB. 3789. Ανακτήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2021.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 17 Ιουνίου 2019.
- ↑ www
.ismo .universite-paris-saclay .fr /spip .php?article2516&lang=fr. - ↑ Shields, Rob (1999). Lefebvre Love and Struggle. Routledge. ISBN 0-415-09370-8.
- ↑ Michel Trebitsch: Introduction to Critique of Everyday Life, Vol. 1 Αρχειοθετήθηκε 8 June 2016 στο Wayback Machine.
- ↑ «Lefebvre on the Situationists: AnInterview». Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2016.
- ↑ Radical Philosophy obituary, 1991.
- ↑ Lefebvre, Henri (1947). The Critique of Everyday Life. Verso. ISBN 1844671941., p40
- ↑ Lefebvre, Henri· Regular, Catherine (2004). Rhythmanalysis. Continuum. ISBN 0826472990.
- ↑ «Préface à : Henri Lefebvre, Critique of Everyday Life. Volume I. Introduction». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2016.
- ↑ Elden, 2004, pp. 110–126.
- ↑ Ross, Kristin (2005). May 68 and its afterlives. University of Chicago. ISBN 0226727998.[Χρειάζεται σελίδα]
- ↑ Shaw, Joe; Graham, Mark (February 2017). «An Informational Right to the City? Code, Content, Control, and the Urbanization of Information». Antipode (Wiley Publications). doi:. http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/anti.12312/full.
- ↑ Place, A Short Introduction by Tim Cresswell
- ↑ Shields, Rob, Places on the Margin, Routledge, 1991, (ISBN 0-415-08022-3), pp. 50–58.
Πηγές
Επεξεργασία- Stuart Elden, Understanding Henri Lefebvre: Theory and the Possible, London/New York: Continuum, 2004.
- Alan D. Schrift, Twentieth-Century French Philosophy: Key Themes And Thinkers, Blackwell Publishing, 2006.
Επιπλέον διάβασμα
Επεξεργασία- Andy Merrifield, Henri Lefebvre: A Critical Introduction (London: Routledge, 2006)
- Goonewardena, K., Kipfer, S., Milgrom, R. & Schmid, C. eds. Space, Difference, Everyday Life: Reading Henri Lefebvre. (New York: Routledge, 2008)
- Andrzej Zieleniec: Space and Social Theory, London 2007, p. 60–97.
- Chris Butler, Henri Lefebvre: Spatial Politics, Everyday Life, and the Right to the City (New York/London: Routledge, 2012)
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Επεξεργασία- The Ignored Philosopher and Social Theorist: The Work of Henri Lefebvre by Stanley Aronowitz, in: Situations, vol. 2, no. 1, pp. 133–155 (PDF available).
- Henri Lefebvre, Urban Research and Architecture Today
- Review of The Production of Space in Not Bored
- Review of The First Situationist Symphony in Not Bored
- "La Somme et la Reste" Newsletter (in French) Αρχειοθετήθηκε 2017-05-18 στο Wayback Machine.
- "Henri Lefebvre: Philosopher of Everyday Life" (2001) by Rob Shields
- Lefebvre, Love and Struggle - Spatial Dialectics (London: Routledge 1999) by Rob Shields Includes largely complete bibliography of Henri Lefebvre's work.
- Review of Lefebvre, Love and Struggle
- "An English Précis of Henri Lefebvre's La Production de l'Espace" Urban and Regional Studies Working Paper (Sussex University 1986) by Rob Shields
- "Bioinformatic Alignments" by Jordan Crandall
- "Central Europe and the Nationalist Paradigm" (University of Texas at Austin 1996) by Katherine Arens
- "La Méthode d'Henri Lefebvre" in Multitudes by Rémi Hess (in French)
- Stadt, Raum und Gesellschaft: Henri Lefebvre und die Theorie der Produktion des Raumes by Christian Schmid (in German)
- "Postmodern Spacings" in Postmodern Culture by Mark Nunes et al.
- "Towards a Heuristic Method: Sartre and Lefebvre" by Michael Kelly in Sartre Studies International, vol. 5, no. 1, 1999, pp. 1–15.
- Henri Lefebvre on Space Architecture, Urban Research, and the Production of Theory Αρχειοθετήθηκε 2014-05-23 στο Wayback Machine. by Lukasz Stanek