Δωρίδα
| Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
Δωρίδα στην αρχαιότητα ονομαζόταν η περιοχή στο βόρειο μέρος του σημερινού νομού Φωκίδας, δηλαδή στην περιοχή όπου βρίσκονται η Γραβιά και τα Καστέλλια, βόρεια της Οζολίας Λοκρίδας, δυτικά της αρχαίας Φωκίδας, νότια της χώρας των Μαλλιέων και ανατολικά των Οιταίων.
Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία
Η αρχαία Δωρίδα αρχικά ονομαζόταν Δρυόπις από τους Δρύοπες που την κατοικούσαν, ενώ Δωρίδα ονομάστηκε όταν την κατέλαβαν οι Δωριείς, οι οποίοι με την λεγόμενη "Κάθοδο των Δωριέων" τον 12ο π.Χ. αιώνα, εξαπλώθηκαν στην περιοχή της σημερινής Φωκίδας, καταστρέφοντας τον μέχρι τότε πολιτισμό αλλά και δίνοντας δύναμη στον ελληνισμό με την χρήση του σιδήρου. Αυτοί δημιούργησαν τη Δωρική Τετράπολη που ήταν η μητρόπολη των Δωριέων και περιλάμβανε τις πόλεις Βόιο, Κυτίνιο, Ερινεό και Πίνδο-Ακύφα. Οι Δωριείς της Πελοποννήσου έστελναν πολύ συχνά δυνάμεις όταν η Δωρίδα κινδύνευε από τις επιθέσεις των Φωκέων. Από τα αρχαιότερα μέλη της Δελφικής Αμφικτυονίας, η Δωρίδα αποτελούσε σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, σημαντική και στρατηγική περιοχή ήδη 25 χρόνια πριν από τον Πελοποννησιακό πόλεμο, όπου Φωκείς και Λακεδαιμόνιοι έρχονται αντιμέτωποι, οι μεν ως εισβολείς, οι δε ως επικουρούντες την Δωρική πρωτεύουσα Κυτίνιον. Τον 3ο αιώνα π.Χ. η Δωρική Τετράπολη εντάχθηκε στην Αιτωλική Συμπολιτεία. Αναφορά στην περιοχή γίνεται από τον Ηρόδοτο[1], τον Στράβωνα[2] όχι όμως και από τον Παυσανία.
Ο Ερινεός ήταν η σημαντικότερη πόλη της Δωρικής Τετράπολης και μάλλον ονομαζόταν και Δώριο. Εκτός από την Τετράπολή τους οι Δωριείς ήταν διασκορπισμένοι και στην γύρω περιοχή ενώ αναφέρονται και άλλες πόλεις τους όπως το Λίλαιο, η Κάρφεια και η Δρυόπη. Το Λίλαιο ή Λιλαία φαίνεται ότι ανήκε στους Δωριείς κατά την περσική εισβολή αφού δεν αναφέρεται μεταξύ των φωκικών πόλεων που καταστράφηκαν από τον Ξέρξη Α'. Η Κάρφεια πρέπει να είναι η πόλη Σκάρφεια κοντά στις Θερμοπύλες ενώ η Δρυόπη ήταν μάλλον η περιοχή όπου κατοικούσαν οι Δρύοπες.
Οι Δωριείς είχαν επεκταθεί στο βουνό Οίτη μέχρι την θάλασσα όπως προκύπτει από την αναφορά που κάνει ο Σκύλαξ ο Καρυανδεύς στους Λιμοδωριεῖς. Ο Εκαταίος αναφέρει άλλη μια δωρική πόλη η οποία ονομαζόταν Ἀμφαναί ή Ἀμφάναια σύμφωνα με τον Θεόπομπο.
Ο Τίτος Λίβιος τοποθετεί τις πόλεις Τρίτονο και Δρυμίαι στην Δωρίδα οι οποίες όμως πρέπει να ήταν οι φωκικές πόλεις Τιθρόνιο και Δρυμαία. Το Κυτίνιο βρισκόταν στο πέρασμα μεταξύ των βουνών από τη Δωρίδα προς την Άμφισσα.
Κατά την Βυζαντινή περίοδο, ο Ιουστινιανός Α' τον 6ο αιώνα οχύρωσε τα βόρεια σύνορα της Δωρίδας για να την προφυλάξει από τους επιδρομείς που προτιμούσαν τα ορεινά περάσματα. Στον 6ο μ.Χ. αιώνα το αρχαίο Βόιον είναι η μόνη από τις πόλεις της Δωρικής Τετράπολης που αναφέρεται από τον Ιεροκλή.
Δείτε επίσης Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
Πηγές Επεξεργασία
- Φωκίδα net Αρχειοθετήθηκε 2021-05-25 στο Wayback Machine.
- Live-Pedia
- http://gym-lidor.fok.sch.gr/story/dorida1.htm Αρχειοθετήθηκε 2007-02-19 στο Wayback Machine.
Βιβλιογραφία Επεξεργασία
- Hall, Jonathan M. (2006). "Dorians: Ancient Ethnic Group". στο Wilson, Nigel. Encyclopedia of Ancient Greece. New York: Routledge Taylor & Francis Group. pp. 240–242. ISBN 0-415-97334-1.
- Grainger, John D.,The League of the Aitolians, Oxford 1999.