Βασιλικά Θεσσαλονίκης

κωμόπολη της Ελλάδας στον νομό Θεσσαλονίκης

Συντεταγμένες: 40°28′47″N 23°8′13″E / 40.47972°N 23.13694°E / 40.47972; 23.13694

Τα Βασιλικά είναι κωμόπολη της περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης.[3][4]

Βασιλικά
Βασιλικά is located in Greece
Βασιλικά
Βασιλικά
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα[1]
ΠεριφέρειαΚεντρικής Μακεδονίας
Περιφερειακή ΕνότηταΘεσσαλονίκης
ΔήμοςΘέρμης
Δημοτική ΕνότηταΒασιλικών
Δημοτική ΚοινότηταΒασιλικών
Γεωγραφία και Στατιστική
Υψόμετρο75
Πληθυσμός4.115 (2021)[2]
Πληροφορίες
Ταχ. κώδικας570 06
Τηλ. κωδικός2396
http://www.thermi.gov.gr/

Γεωγραφικά - Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία

Τα Βασιλικά βρίσκονται περίπου 28 χλμ. νοτιοανατολικά νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης, στην κοιλάδα του Ανθεμούντα σε υψόμετρο 75 μέτρα[3] και μαζί με τη Λακκιά αποτελούν τη δημοτική κοινότητα Βασιλικών, που ανήκει στη δημοτική ενότητα Βασιλικών, του Δήμου Θέρμης[5] Έχουν πληθυσμό 4.115 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του έτους 2021.[6][7]

Η πρώτη γνωστή αναφορά του ονόματος Βασιλικά στις πηγές ανάγεται στο 1094 και προέρχεται από αγιορείτικο έγγραφο. Σε όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας αποτελούσαν ένα από τα σημαντικότερα χωριά του ναχιγιέ της Καλαμαριάς και ανήκαν στα λεγόμενα χωριά των Αλατάδων.[8] Κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της οθωμανικής περιόδου το χωριό έγινε βακούφι που υπαγόταν στο Ατίκ Τζαμί της Θεσσαλονίκης.[9]

Στις 9 Ιουνίου 1821 διεξήχθη η Μάχη των Βασιλικών ή «μάχη στα Σκουτούδια», όπου έπεσε μαχόμενος ο Καπετάν Στάμος Χάψας με 68 αγωνιστές και είχε σαν αποτέλεσμα το ολοκληρωτικό κάψιμο του χωριού στις 9 Ιουνίου 1821.[10][4] Σημαντικός αγωνιστής της Επανάστασης του 1821 από τα Βασιλικά ήταν ο Αθανάσιος Μόσχου γεννημένος το 1795 καθώς επίσης και οι Γεώργιος Αθανασίου, Δημήτριος Ιωάννου, Γεώργιος Λιάπης, Νικόλαος Νέστωρος, Νικόλαος Ράπτης, Άνθιμος Στέριου, Αδαμάντιος Φίλης και Βασίλειος Κοτζιόγλου με τους γιους του Αναστάσιο και Δημήτριο.[11] Από τα Βασιλικά ήταν και ο Αθανάσιος Κοτζιάς, μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Λίγα χιλιόμετρα έξω από τα Βασιλικά βρίσκεται η βυζαντινή Μονή Αγίας Αναστασίας Φαρμακολυτρίας και το Μνημείο προς τιμήν του Καπετάν Χάψα και των πεσόντων της Μάχης των Βασιλικών.

Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα σπουδαία ήταν οι προσφορά των Βασιλικιωτών με σπουδαιότερους αγωνιστές, τους οπλαρχηγούς Ηρακλή Πατίκα και Χρήστο Αναγνωστούδη.

Πληθυσμός Επεξεργασία

[12]
Έτος Απογραφής Κάτοικοι
1913 2.510
1920 2.280
1940 2.783
1951 2.998
1961 3.331
1971 2.778
1981 2.858
1991 3.332
2001 4.163 (+κοινότητα Λακκιάς)
2011 3.762
2021 4.115 (+κοινότητα Λακκιάς)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. 2,0 2,1 www.statistics.gr/documents/20181/17286366/APOF_APOT_MON_DHM_KOIN.pdf/41ae8e6c-5860-b58e-84f7-b64f9bc53ec4.
  3. 3,0 3,1 Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα. 13. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. 1996. σελ. 355. 
  4. 4,0 4,1 «Ιστότοπος του Δήμου Θέρμης - Βασιλικά». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 27 Ιουνίου 2022. 
  5. «Ε.Ε.Τ.Α.Α – Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2023. 
  6. «Μόνιμος Πληθυσμός - ELSTAT». www.statistics.gr. «Αποτελέσματα Μόνιμου Πληθυσμού κατά δημοτική κοινότητα, 21.04.2023». Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2023. 
  7. «Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών έτους 2021 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας». www.statistics.gr. Α/Α 524, σελίδα 13. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13 Νοεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2023. 
  8. Πυργουδης (1 Δεκεμβρίου 2010). «Τα χωριά της Χαλκιδικής και οι φόροι τους τον 18ο αιώνα-οθωμανική περίοδος». doumbia-istoria.blogspot.com. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2023. 
  9. Παπαθανασίου, Μανώλης. «Πύργος Βασιλικών Θεσσαλονίκης». Καστρολόγος. Ανακτήθηκε στις 13 Δεκεμβρίου 2023. 
  10. Παπαοικονόμου, Νικόλαος (2016). Προσωπογραφία Αγωνιστών του 1821 από τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη. Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. σελ. 458-459. ISBN 978-960-9458-12-2. 
  11. Παπαοικονόμου, Νικόλαος (2016). Προσωπογραφία Αγωνιστών του 1821 από τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη. Θεσσαλονίκη: Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών. σελ. 120-131. ISBN 978-960-9458-12-2. 
  12. services., Anastassios Hadjicrystallis - Consultant and developer of Internet and cell phone technology. «Εργαστήριο Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων Πανεπιστημίου Θεσσαλίας - Εργο e-Demography - Εκδόσεις ΕΛΣΤΑΤ - Απογραφές - 2001». www.e-demography.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 16 Φεβρουαρίου 2018.