Ο Δίανθος, (επίσημη ονομασία), κοινώς γαριφαλιά ή γαρυφαλλιά (Βοτανική-Λατινική Ονομασία: Δίανθος ο καρυόφυλλος, Dianthus caryophyllus), είναι πολυετές, αγγειόσπερμο, ποώδες, όμορφο, εύοσμο καλλωπιστικό φυτό που ανήκει στο γένος δίανθος και στην οικογένεια των Καρυοφυλλοειδών. Καλλιεργείται από την αρχαιότητα και είναι από τα πιο παλιά καλλωπιστικά φυτά, από τα πιο γνωστά και πιο κοινά[1][2]. Το άνθος της γαριφαλιάς ονομάζεται γαρύφαλλο.

Γαριφαλιά
Γαριφαλιά
Γαριφαλιά
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida)
Τάξη: Καρυοφυλλώδη (Caryophyllales)
Οικογένεια: Καρυοφυλλοειδή (Caryophyllaceae)
Γένος: Δίανθος (Dianthus)
Είδος: D. caryophyllus
Διώνυμο
Δίανθος ο καρυόφυλλος (Dianthus caryophyllus)
L.

Ετυμολογία Επεξεργασία

Το όνομα Δίανθος είναι αρχαίο ελληνικό σύνθετο φερόμενο ως «άνθος του Διός», ενώ το γαρίφαλο είναι αντιδάνειο προερχόμενο μέσω του βενετικού garòfoło και του λατινικού caryophyllon από το αρχαίο "καρυόφυλλον"[3]. Σημειώνεται ότι γαρύφαλλο λέγεται και ο αποξηραμένος κάλυκας του άνθους του φυτού το οποίο ονομάζεται επίσημα καρυόφυλλον το αρωματικόν, κοινώς "μοσχοκάρφι", που παράγεται ιδιαίτερα από το γαριφαλόδενδρο και χρησιμοποιείται ως καρύκευμα - μπαχαρικό στη μαγειρική.

Ο μύθος του δίανθου Επεξεργασία

Η μυθολογία αναφέρει ότι ο Δίας από ζήλεια προς τη γυναίκα του Ήρα αποφάσισε να έχει κι εκείνος ένα λουλούδι αντάξιο του κρίνου που αυτή είχε. Έριξε τότε έναν κεραυνό στη γη και μέσα από την αστραπή και τον καπνό φύτρωσε το μυρωδάτο γαρύφαλλο, που πήρε το όνομά του, Δίανθος, δηλαδή άνθος του Δία[3].

Γενικά Επεξεργασία

Το ύψος της γαριφαλιάς φθάνει μέχρι τα 60 εκ., έχει πυκνή βλάστηση, τα φύλλα της είναι στενόμακρα και λογχοειδή ενώ οι ρίζες της είναι δυνατές διεισδύοντας βαθιά στο έδαφος. Τα άνθη της, που ονομάζονται γαρύφαλλα, είναι πολύχρωμα, έχουν ωραίο άρωμα και 5 σέπαλα που σχηματίζουν σωλήνα και δεν έχουν καμία σχέση με το γνωστό μπαχαρικό. Η γαρυφαλλιά καλλιεργείται από την αρχαιότητα, περισσότερο από 2.000 χρόνια, αναφέρεται ακόμα και από τον Θεόφραστο στο έργο του "Περί φυτών ιστορίαι". Η καλλιέργεια συνεχίζεται στις περιοχές της Μεσογείου, στην Ασία, τη βόρειο Αμερική ακόμα και σε εύκρατες ή υποτροπικές περιοχές της Αφρικής. Σαν πρόγονός της θεωρείται ένα άγριο αρωματικό είδος της δυτικής Μεσογείου που φύεται σε βραχώδεις περιοχές της Σικελίας, της Σαρδηνίας και του Γιβραλτάρ[1].

Ανθοκομία Επεξεργασία

Η γαριφαλιά είναι ένα σχετικά ανθεκτικό φυτό που τα στελέχη του μπορούν να διατηρηθούν σε βάζα για αρκετό διάστημα. Τα φωτεινά, ηλιόλουστα μέρη βοηθούν στην ανάπτυξή της, ενώ η μεγάλη υγρασία δεν την ευνοεί και σαπίζει το φυτό. Οι μεγάλες ζέστες, πάνω από 35 βαθμούς, μπορούν να το ξεράνουν και γι΄αυτό κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ιδίως όταν βρίσκεται σε μικρές γλάστρες, χρειάζεται αρκετό πότισμα. Η γαριφαλιά είναι ανθεκτική στο ψύχος αφού αντέχει σε θερμοκρασίες κάτω του μηδενός. Πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα ενώ το κορφολόγημα με την αφαίρεση των ξερών ανθών την βοηθά να αναπτυχθούν νέοι βλαστοί με μεγάλα και ωραία άνθη[1].

Τα είδη γαριφαλιάς που περιλαμβάνονται στην ελληνική χλωρίδα φθάνουν τα 48, με πιό γνωστά τον Δίανθο τον θαμνώδη που έχει κόκκινα άνθη, τον Δίανθο τον δελτοειδή με κοκκινοπορφυρά άνθη, τον Δίανθο της Πίνδου, τον Δίανθο τον ωχρό και το Δίανθο τον ηπειρωτικό[2]. Εκτός από καλλιέργεια της γαριφαλιάς ως κοινό διακοσμητικό φυτό στην Ελλάδα, γίνεται παραγωγή ανθέων και για επιχειρηματικούς σκοπούς, που μέρος της καλύπτει την εγχώρια κατανάλωση αλλά και σημαντικό μέρος εξάγεται. Οι μεγαλύτερες καλλιέργειες γίνονται στην Κρήτη, στην Τροιζηνία, στη Μεσσηνία και στην Αττική[1].

Άλλο γνωστό είδος γαριφαλιάς είναι η Κινέζικη, μικρότερη της κοινής, που βγάζει μικρά πολύχρωμα άνθη, συνήθως άοσμα, και καλλιεργείται σε γλάστρες για καλλωπιστικούς σκοπούς.


Παραπομπές Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία