Γκέοργκ Βίλχελμ Φρίντριχ Χέγκελ

Γερμανός φιλόσοφος

Ο Γκέοργκ Βίλχελμ Φρίντριχ Χέγκελ (Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Στουτγκάρδη, 27 Αυγούστου 1770 - Βερολίνο, 14 Νοεμβρίου 1831) ή Έγελος (όπως απαντάται ενίοτε στην ελληνική βιβλιογραφία) ήταν Γερμανός φιλόσοφος και μια από τις σημαντικότερες μορφές του γερμανικού ιδεαλισμού και της φιλοσοφίας του 19ου αιώνα. Η επιρροή του εκτείνεται σε όλο το φάσμα των σύγχρονων φιλοσοφικών θεμάτων, από τα μεταφυσικά ζητήματα της επιστημολογίας και της οντολογίας μέχρι την πολιτική φιλοσοφία, τη φιλοσοφία της ιστορίας, τη φιλοσοφία της τέχνης, τη φιλοσοφία της θρησκείας και την ιστορία της φιλοσοφίας. Η πιο διάσημη ιδέα του ήταν η διαλεκτική θεωρία.

Γκέοργκ Βίλχελμ Φρίντριχ Χέγκελ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Georg Wilhelm Friedrich Hegel (Γερμανικά)
Γέννηση27  Αυγούστου 1770[1][2][3]
Στουτγκάρδη[4][5]
Θάνατος14  Νοεμβρίου 1831[1][2][3]
Βερολίνο[4][6]
Αιτία θανάτουχολέρα[7]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςDorotheenstadt Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΒασίλειο της Βυρτεμβέργης
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓερμανικά
Ομιλούμενες γλώσσεςλατινική γλώσσα
Γερμανικά[8]
Εκπαίδευσηδιδακτορικό δίπλωμα
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Τύμπιγκεν
Πανεπιστήμιο της Ιένας[9]
Eberhard-Ludwigs-Gymnasium
Tübinger Stift
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος[10][11]
διδάσκων πανεπιστημίου
ιστορικός της φιλοσοφίας
συγγραφέας[12]
φιλόσοφος του δικαίου
λογικολόγος
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Ιένας
Πανεπιστήμιο Φρίντριχ Βίλχελμ
Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης
Αξιοσημείωτο έργοLectures on the Philosophy of History
Encyclopedia of the Philosophical Sciences
Science of Logic
The Phenomenology of Spirit
Elements of the Philosophy of Right
Lectures on Aesthetics
Lectures on the Philosophy of Religion
Lectures on the History of Philosophy
Επηρεάστηκε απόΦρήντριχ Βίλχελμ Γιόζεφ Σέλινγκ‎
Iμμάνουελ Καντ
Ηράκλειτος
Μπαρούχ Σπινόζα
Μοντεσκιέ
Αριστοτέλης
Πλάτων
Πλωτίνος
Πρόκλος
Άνσελμος Καντουαρίας
Νικόλαος Κουζάνος
Ρενέ Ντεκάρτ
Ζαν Ζακ Ρουσσώ
Γιάκομπ Μπέμε
Γιόχαν Γκότλιμπ Φίχτε
Φρήντριχ Σλάιερμαχερ
Περίοδος ακμής1788[13] - 1831[13]
Οικογένεια
ΣύζυγοςMarie von Tucher (από 1811)[14]
ΤέκναKarl Von Hegel
ΓονείςGeorg Ludwig Hegel και Maria Magdalena Louisa Fromm[15]
ΣυγγενείςGeorg Ludwig Christoph Hegel (προπάππος)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα του Ερυθρού Αετού 3ης τάξης (1831)[16]
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στη Στουτγάρδη και σπούδασε Φιλοσοφία και Θεολογία στο Τύμπινγκεν (1788-93). Το 1801 έγινε καθηγητής του Πανεπιστημίου της Ιένας. Μεταξύ 1812-16 εργάστηκε ως Διευθυντής Γυμνασίου στη Νυρεμβέργη. Το 1816 έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης και το 1818 στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου και το 1830 πρύτανης.

Ο Χέγκελ "ήταν σφόδρα αντιδιανοούμενος και απεχθανόταν τους «σοφούς καθηγητές» και την επίδειξη της επιστημοσύνης τους (erudition). Στην Ιστορία της Φιλοσοφίας του, τους περιγράφει ως εξής:

«Είναι σαν ζώα που έχουν ακούσει με ευκρίνεια όλους τους ήχους μίας μουσικής, αλλά που δεν είναι σε θέση να αντιληφθούν την ενότητα και την αρμονία του μουσικού έργου» (Α' 9).

Καταφέρεται μετά μανίας κατά των λατινικών, χάριν των οποίων «ημπορούμε να λέμε στα λατινικά πράγματα που θα ήταν γελοίο να εδιαβάζαμε ή να εγράφαμε» στα γερμανικά. Με την εξαφάνιση των λατινικών θέλει να εξαφανίσει και την Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία".[17]

Ο Χέγκελ επηρέασε τη σκέψη πολλών στοχαστών που ακολούθησαν έως και τη σύγχρονη εποχή, όπως του Νίκου Καζαντζάκη. Η επιρροή του Χέγκελ στον Καζαντζάκη είναι ιδιαίτερα εμφανής στην Ασκητική. Στο έργο του αυτό εκφράζεται η ιδέα της ύπαρξης ενός παγκόσμιου πνεύματος, το οποίο προοδεύει μέσα στο Σύμπαν και ο άνθρωπος ενταγμένος μέσα σε αυτο καθίσταται συνδημιουργός και συνυπεύθυνος για να σώσει τον κόσμο.[18]

Έργα του Χέγκελ στα Ελληνικά

Επεξεργασία
  • Philosophie der Geschichte (Φιλοσοφία της ιστορίας) :
    • Μετάφραση Αχιλλέας Βαγενάς. «Ελληνικός Βορράς - Γεωργιάδης», 1970 (και επανέκδοση από τις εκδ. «Αναγνωστίδης»).
  • "Αισθητική:επιλογή κειμένων". Μετάφραση Ιάνης Λο Σκόκκο, Αθήνα : Αναγνωστίδης, 1981.
    • Μετάφρ. Αιμιλία Μανούση. «Νεφέλη», 2 τόμοι, Αθ. 1980+1981.
  • Wissenschaft der Logik (1812-16) : Η επιστήμη της Λογικής
    • Η επιστήμη της Λογικής. Μετάφραση Αχιλλέας Α. Βαγενάς. Αναγνωστίδης, 1972.
    • από την Εγκυκλοπαίδεια των φιλοσοφικών επιστημών, §§ 1-244). Εισαγωγή-Μετάφρ.-Σχόλια Γιάννης Τζαβάρας. «Δωδώνη», Αθ.-Γιάννινα 1991.
    • Επιστήμη της Λογικής [Η μεγάλη Λογική]. Πρώτος τόμος - Δεύτερο βιβλίο: Η διδασκαλία περί της ουσίας. Εισαγωγή-Μετάφρ.-Σχόλια Δημήτρης Τζωρτζόπουλος. «Δωδώνη», Αθ.-Γιάννινα 1998. δ
    • Επιστήμη της Λογικής [Η μεγάλη Λογική]. Δεύτερος τόμος: Η υποκειμενική Λογική, ή Διδασκαλία περί της έννοιας. Εισαγωγή-Μετάφρ.-Σχόλια Δημ. Τζωρτζόπουλος. «Παπαζήσης», Αθ. 2005. ε
  • Phänomenologie des Geistes (1806-7):
    • Φαινομενολογία του πνεύματος. Εισαγωγή-Μετάφρ.-Σχόλια Δημ. Τζωρτζόπουλος. 2 τόμοι, «Δωδώνη», Αθ.-Γιάννινα 1993+1995.
    • Φαινομενολογία του νου. Πρόλογος-Μετάφρ.-Σχόλια Γιώργος Φαράκλας. "Εστία", Αθ. 2007.
  • Philosophie des Geistes : Η φιλοσοφία του πνεύματος. Πρώτο τμήμα: Το υποκειμενικό πνεύμα (από την Εγκυκλοπαίδεια των φιλοσοφικών επιστημών, §§ 377-482). Εισαγωγή-Μετάφρ.-Σχόλια Γιάννης Τζαβάρας. «Δωδώνη», Αθ.-Γιάννινα 1993.
  • Grundlinien der Philosophie des Rechts (1821) : Βασικές κατευθύνσεις της φιλοσοφίας του δικαίου ή φυσικό δίκαιο και πολιτειακή επιστήμη. Μετάφρ. Σταμάτης Γιακουμής. "Δωδώνη", Αθ. 2004. η
  • Ο Λόγος στην ιστορία. Εισαγωγή στη φιλοσοφία της ιστορίας. Μετάφρ.-Προλεγόμενα-Σχόλια Παναγιώτης Θανασάς. "Μεταίχμιο", Αθ. 2006.
  • Die Differenz des Fichteschen und Schellingschen Systems der Philosophie (1801) : Η διαφορά των συστημάτων φιλοσοφίας του Φίχτε και του Σέλλινγκ. Μετάφρ.-Σχόλια-Επίμετρο Γιώργος Ηλιόπουλος. "Εστία", Αθ. 2006.
  • Εισαγωγή στην Αισθητική. Εισαγωγή-Μετάφρ.-Σχόλια Γ. Βελουδής. "Πόλις", Αθ. 2000.
  • Κράτος και θρησκευτική συνείδηση. Μετάφρ. Στέφανος Ροζάνης - Ρένα Κοσσέρη - Γερ. Λυκιαρδόπουλος. «Έρασμος», Αθ. 2000² (1978¹).
  • Η αισθητική της μουσικής. Μετάφρ. Μάρκος Τσέτσος. «Εστία», Αθ. 2002.
  • Αισθητική. Εισαγωγή-Μετάφρ.-Σχόλια Σταμάτης Γιακουμής. «Νομική Βιβλιοθήκη», Αθ. 2010.
  • Η επιστήμη της Λογικής. Α΄: Η διδασκαλία περί της ουσίας. Μετάφρ.-Σημειώσεις-Επιλεγόμενα Θεόδωρος Πενολίδης. «Κράτερος», Αθ. 2010.
  • Πίστη και γνώση. Η αναστοχαστική φιλοσοφία της υποκειμενικότητας στην πληρότητα των μορφών της ως φιλοσοφία του Καντ, του Γιακόμπι και του Φίχτε. Πρόλογος-Μετάφρ. Περικλής Βαλλιάνος. «Σαβάλλας», Αθ. 2010.
  • 'Philosophie der Religion: Φιλοσοφία της θρησκείας. Εισαγωγή-Μετάφρ. Σταμάτης Γιακουμής. «Ηριδανός», Αθ. 2011.
  • Φιλοσοφία της φύσης. Μετάφρ. Σταμάτης Γιακουμής. «Νομική Βιβλιοθήκη», Αθ. 2011.

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 «Nationalencyklopedin» (Σουηδικά) friedrich-hegel. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. brockhaus.de/ecs/julex/article/hegel-georg-wilhelm-friedrich. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Store norske leksikon» (Μποκμάλ, Νεονορβηγικά) Georg_Wilhelm_Friedrich_Hegel.
  4. 4,0 4,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30  Δεκεμβρίου 2014.
  5. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  6. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  7. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2021.
  8. CONOR.SI. 10406755.
  9. (Αγγλικά) Mathematics Genealogy Project.
  10. BeWeB. 1366. Ανακτήθηκε στις 14  Φεβρουαρίου 2021.
  11. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/16364. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  12. «Library of the World's Best Literature». Library of the World's Best Literature. 1897.
  13. 13,0 13,1 13,2 (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/444620. Ανακτήθηκε στις 23  Σεπτεμβρίου 2022.
  14. Dagmar Drüll: «Heidelberger Gelehrtenlexikon 1803–1932» Springer Science+Business Media. 1986.
  15. 15,0 15,1 Leo van de Pas: (Αγγλικά) Genealogics. 2003.
  16. «Google Books» (πολλαπλές γλώσσες) X8tDAAAAcAAJ.
  17. Απόσπασμα από άρθρο με τίτλο: "Ελληνισμός...", του Δημήτρη Κιτσίκη. Περιοδικό "Τρίτο Μάτι" Νο 152, Μάιος 2007, σελ. 55.
  18. Θωμάς Καραγκιοζόπουλος, Φιλολογικές και φιλοσοφικές διαστάσεις της «Ασκητικής» του Νίκου Καζαντζάκη, Μεταπτυχιακή Εργασία, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Φιλοσοφική Σχολή, Θεσσαλονίκη 2017.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία