Γκόουαντς
Συντεταγμένες: 52°56′54″N 17°18′5″E / 52.94833°N 17.30139°E
Το Γκόουαντς (πολωνικά: Gołańcz, γερμανικά: Gollantsch) είναι πόλη του Πόβιατ Βονγκρόβιετς, στο Βοεβοδάτο Μείζονος Πολωνίας της Πολωνίας. Ο πληθυσμός του είναι 3.144 κάτοικοι (2020).[2]
| Γκόουαντς | |||
|---|---|---|---|
.jpg) | |||
| |||
  Γκόουαντς | |||
| Χώρα | Πολωνία | ||
| Διοικητική υπαγωγή | Γκμίνα Γκόουαντς | ||
| Έκταση | 12,63 km² | ||
| Πληθυσμός | 3.194 (31 Μαρτίου 2021)[1] | ||
| Ταχ. κωδ. | 62-130 | ||
| Ζώνη ώρας | UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα) | ||
| Ιστότοπος | Επίσημος ιστότοπος | ||
 Σχετικά πολυμέσα | |||
Ιστορία Επεξεργασία
Το Γκόουαντς αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε ένα έγγραφο του 1222. Του παραχωρήθηκαν προνόμια πόλης τον 14ο αιώνα. Ήταν μια ιδιωτική πόλη Πολωνών ευγενών, διοικητικά τοποθετημένη στο Πόβιατ Κτσίνια στο Βοεβοδάτο Κάλις (1314-1793) στην Επαρχία Μείζονος Πολωνίας του Πολωνικού Στέμματος.[3] Η οικογένεια των ευγενών Γκοουαντσέφσκι καταγόταν από την πόλη, συμπεριλαμβανομένου του Μάτσεϊ Γκοουαντσέφσκι, επισκόπου της Κουγιαβίας από το 1324 έως το 1364. Το 1656, η πόλη υπερασπίστηκε σθεναρά από τους Πολωνούς κατά τη διάρκεια της σουηδικής εισβολής στην Πολωνία (Κατακλυσμός), αλλά τελικά καταλήφθηκε από τους Σουηδούς, οι οποίοι στη συνέχεια κατέσφαξαν τους επιζώντες υπερασπιστές.[4]
Κατά τη διάρκεια του πρώτου διαμελισμού της Πολωνίας το 1772, η πόλη έγινε μέρος του Βασιλείου της Πρωσίας. Ανήκε για λίγο στο πολωνικό Δουκάτο της Βαρσοβίας από το 1807, αλλά έγινε και πάλι μέρος της Πρωσίας μετά το Συνέδριο της Βιέννης το 1815, και από το 1871 ήταν μέρος της Γερμανίας. Το όνομά του γερμανοποιήθηκε ελαφρώς σε Gollantsch και Gollanz εκείνη την εποχή. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία και η πόλη έγινε μέρος της Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας το 1919 μετά την Εξέγερση της Μείζονος Πολωνίας (1918-1919).
Προσαρτήθηκε και πάλι από τη Γερμανία ως αποτέλεσμα της κοινής γερμανοσοβιετικής εισβολής στην Πολωνία, η οποία ξεκίνησε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τον Σεπτέμβριο του 1939. Οι κάτοικοι του Γκόουαντς ήταν μεταξύ των 107 Πολωνών που δολοφονήθηκαν από τους Γερμανούς στις 8 Δεκεμβρίου 1939 στο κοντινό Μπουκόβιετς κατά τη διάρκεια του Ιντελιγκέντσακτιον.[5] Το 1944, οι Γερμανοί έκαψαν τα πτώματα των θυμάτων προσπαθώντας να συγκαλύψουν το έγκλημα.[6] Επίσης τον Δεκέμβριο του 1939, οι Γερμανοί πραγματοποίησαν απελάσεις Πολωνών, κυρίως ιδιοκτητών καλύτερων σπιτιών, καταστημάτων και εργαστηρίων, τα οποία στη συνέχεια παραδόθηκαν σε Γερμανούς αποίκους ως μέρος της πολιτικής Lebensraum (Ζωτικός χώρος).[7] Το 1941, οι Γερμανοί μετονόμασαν την πόλη σε Schwertburg (Σφέρτμπουργκ) για να σβήσουν τα ίχνη της πολωνικής προέλευσης. Το Γκόουαντς αποκαταστάθηκε στην πολωνική κυριαρχία το 1945, αν και υπό σοβιετική κατοχή κατά τη διάρκεια της ύπαρξης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας.
Το 2016, πραγματοποιήθηκε επίσημη κηδεία των υπερασπιστών της πόλης από το 1656, αφού ανακαλύφθηκαν τα λείψανά τους κατά τη διάρκεια αρχαιολογικών εργασιών.[4]
Η εξέχουσα βρετανική εβραϊκή οικογένεια Γκόλαντς (Gollancz) κατάγεται από αυτή την πόλη. Μέσω του Βίκτορ Γκόλαντς, η πόλη έδωσε έμμεσα το όνομά της σε πολλούς δρόμους στη Γερμανία, συμπεριλαμβανομένης της Gollanczstraße στο Βερολίνο.
Αθλητισμός Επεξεργασία
Η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα είναι η Ζάμεκ Γκόουαντς.[8] Αγωνίζεται στα κατώτερα πρωταθλήματα.
Αξιοσημείωτα πρόσωπα Επεξεργασία
- Σάλομο Φρίτλεντερ (1871–1946), Γερμανός φιλόσοφος
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ bdl
.stat .gov .pl /api /v1 /data /localities /by-unit /023016028034-0966820?var-id=1639616&format=jsonapi. Ανακτήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2022. - ↑ «Najwieksze miasta w Polsce pod wzgledem liczby ludnosci» [Οι μεγαλύτερες πόλεις της Πολωνίας από άποψη πληθυσμού]. polskawliczbach.pl (στα Πολωνικά).
- ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część I. Mapy, plany (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Ιστορίας Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών. 2017. σελ. 1β.
- ↑ 4,0 4,1 Τόμας Στούμπε. «Pogrzeb obrońców Gołańczy». Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2020.
- ↑ Βαρντζίνσκα, Μάρια (2009). Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. σελ. 211.
- ↑ Βαρντζίνσκα (2009), σελ. 212
- ↑ Βαρντζίνσκα, Μάρια (2017). Wysiedlenia ludności polskiej z okupowanych ziem polskich włączonych do III Rzeszy w latach 1939-1945 (στα Πολωνικά). Βαρσοβία: ΙΕΜ. σελ. 174. ISBN 978-83-8098-174-4.
- ↑ «Zamek Gołańcz - strona klubu» (στα Πολωνικά). Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2020.