Οι Γαλάτες της Μικράς Ασίας, επίσης Γαλλογραικοί ή Ελληνογαλάτες (Λατινικά: Galatae/ Gallograeci, Αγγλικά: Galatians) ήταν κελτικοί λαοί, οι οποίοι, κατά την διάρκεια της ελληνιστικής περιόδου μετανάστευσαν προς το κέντρο της Μικράς Ασίας, γύρω από την σημερινή Άγκυρα, σε μια περιοχή που ονομάστηκε Γαλατία της Μικράς Ασίας.[1] Ομιλούσαν μια κελτική γλώσσα, η οποία ονομάζεται γαλατική γλώσσα της Μικράς Ασίας και προήλθε από την Γαλατική γλώσσα της ηπειρωτικής Ευρώπης (Γαλατία).[2]

Γαλάτες
χωρίς πλαίσιο
"Ο Θνήσκων Γαλάτης".
Περίοδος3ος αιώνας π.Χ. - 6ος αιώνας μ.Χ.
ΈθνοςΚέλτες
Περιοχή προελεύσεωςΓαλατία, εδάφη κατακτημένα από τους Γαλάτες στην σημερινή Τουρκία
Βασιλείς/μονάρχεςΛεονόριος, Λουτέριος κ.ά.

Ίδρυση της Γαλατίας Επεξεργασία

Κύριο λήμμα: Ιστορία των Κελτών
 
Η κεφαλή ενός Γαλάτη, σε θρακικό χρυσό τεχνούργημα, του 3ου αιώνα π.Χ..
 
Η Γαλατία και τα υπόλοιπα βασίλεια της Μικράς Ασίας, κατά την διάρκεια του 1ου αιώνα π.Χ.

Από την Γαλατία εντεύθεν των Άλπεων, κελτικά στρατεύματα κατευθύνθηκαν προς τα Βαλκάνια, διέσχισαν την Ελλάδα και έφθασαν ως την Μακεδονία, κατά την διάρκεια της Μεγάλης εκστρατείας το 279 π.Χ.. Εκείνη την στιγμή, χωρίστηκαν. Ένα τμήμα εξ'αυτών διέσχισε τον Δούναβη σε κοντινή απόσταση από την πόλη Γκαλάτσι και δημιούργησε μια ομάδα, η οποία παρέκαμψε τα Καρπάθια. Επρόκειτο για τους Γερμανοκέλτες. Άλλοι, μετανάστευσαν προς τα δυτικά μέσω του νότιου τμήματος των Άλπεων (Ιταλοκέλτες), ενώ ορισμένοι εξ'αυτών επέστρεψαν στην Γαλατία, τα Σεβέν και στην περιοχή περιμετρικά της Τουλούζ, όπου και έγιναν, πλέον, γνωστοί ως Βόλκες Τεκτόσαγες.

Οι υπόλοιποι (οι Γαλάτες), ευρισκόμενοι υπό την ηγεσία των Λουτέριου και Λεονόριου, διέβησαν τον Ελλήσποντο προς το 278 π.Χ., κατόπιν προσκλήσεως του βασιλέα Νικομήδη Α΄ της Βιθυνίας, ο οποίος ευρισκόταν σε πόλεμο ενάντια στον Σελευκίδη Αντίοχο Α΄, Βασιλέα της Συρίας. Η στήριξή τους επέτρεψε στον Νικομήδη να διατηρήσει τον θρόνο του, ο οποίος τους παραχώρησε ως ανταμοιβή εδάφη ευρισκόμενα στα νότια του βασιλείου του, επί των όχθεων του Σαγγάριου. Προτού εγκατασταθούν, οι Γαλάτες λεηλάτησαν το σύνολο του παράκτιου τμήματος της Μικράς Ασίας το οποίο ευρισκόταν επί του Αιγαίου Πελάγους, από την Τρωάδα έως την Καρία. Ηττηθέντες το 277 από τον Αντίοχο Α΄ και στην συνέχεια, το 241, από τον Άτταλο Α΄, Βασιλέα της Περγάμου, αναδιπλώθηκαν στο βόρειο τμήμα της Μεγάλης Φρυγίας, η οποία έλαβε την ονομασία Γαλατία (οι ίδιοι έγιναν γνωστοί ως Gallogræci, καθώς αναμίχθηκαν με τον ελληνικό και φρυγικό πληθυσμό της περιοχής)[3].

Οργάνωση της Γαλατίας Επεξεργασία

Από γεωγραφικής άποψης, η εγκατάστασή τους οριοθετήθηκε από το Βασίλειο του Πόντου και την Παφλαγονία στα βόρεια, την Καππαδοκία στα ανατολικά, το Βασίλειο της Περγάμου στα νότια και την Βιθυνία στα δυτικά. Ορίζονταν υπό την κοινή ονομασία του Κοινού των Γαλατών (στα λατινικά Commune Galatarum).

Το κοινό αυτό αποτελείτο από τρεις κυρίως λαούς:

Καθένας εκ των λαών αυτών διοικείτο από μια τετραρχία, της οποίας η πολιτική εξουσία μοιραζόταν μεταξύ ενός αρχηγού, ενός δικαστή και ενός στρατοφύλακα, ο οποίος είχε δύο αξιωματικούς υπό τις διαταγές του, τους υποστρατοφύλακες.

Οι Γαλάτες ίδρυσαν μια συνομοσπονδία φιλοπόλεμων κρατών, τα οποία διοικούνταν από μια στρατιωτική αριστοκρατία. Εφόσον ληφθεί υπόψιν ο Στράβωνας, οι τέτραρχοι, καθώς και τα 300 μέλη του συμβουλίου συγκεντρώνονταν στο Δρουνέμετον (δείτε Νέμετον), το ιερό όπου ελάμβαναν χώρα δίκες, καθώς και επίλυση άλλων υποθέσεων. Η οικονομία τους βασιζόταν στην κτηνοτροφία, αλλά κυρίως στις επιδρομές, τις λεηλασίες και τα λύτρα. Ήσαν φημισμένοι για την βαναυσότητά τους.

Υπαγωγή στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία Επεξεργασία

 
Τραυματίας Γαλάτης πολεμιστής, άγαλμα από την Αγορά των Ιταλών στην Δήλο, προς το 100 π.Χ. (Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο).

Το 189 π.Χ., ρωμαϊκή εκστρατεία υπό την ηγεσία του Κναίου Μάνλιου Βούλσου λεηλάτησε την Γαλατία. Ο Ευμένης Β΄, Βασιλέας της Περγάμου, νικητής των Γαλατών, φέρεται, μάλιστα, να προσάρτησε την Γαλατία το 183 π.Χ.. Ωστόσο, ένα γερουσιαστικό διάταγμα παραχώρησε καθεστώς αυτονομίας στους Γαλάτες το 166 π.Χ..

Οι Γαλάτες πολέμησαν ενάντια στον Μιθριδάτη, Βασιλέα του Πόντου, ενώ κατέστρεψαν ένα σώμα στρατού το 73 π.Χ..

Η διοικητική αναδιοργάνωση της Μικράς Ασίας, η οποία έλαβε χώρα υπό τον Πομπηίο παραχώρησε την εξουσία σε τρεις πρίγκιπες, υπό την εποπτεία του Τολιστοβόγιου Δηιόταρου, ο οποίος κατέστη βασιλέας (66 π.Χ.). Ο Αντώνιος προχώρησε σε νέα αναδιοργάνωση, η οποία αύξησε τα εδάφη της Γαλατίας, ωστόσο η εξουσία παραχωρήθηκε σε έμπιστα άτομα, ξένα προς τις βασιλεύουσες οικογένειες (37/36 π.Χ.).

Η Γαλατία εκχριστιανίστηκε κατά τις απαρχές της χριστιανικής περιόδου. Προς το έτος 49, ο Άγιος Παύλος συνέγραψε μία επιστολή προς Γαλάτες, η οποία και αποτέλεσε τμήμα του Καινής Διαθήκης.

Στην διάρκεια του 4ου αιώνα μ.Χ., ο Άγιος Ιερώνυμος ανέφερε πως οι Γαλάτες της Άγκυρας ομιλούσαν τα γαλατικά των Τρεβήρων[4].

Σχετικά Λήμματα Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Howatson, M. C. (2011). The Oxford companion to classical literature (3rd ed έκδοση). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-173942-2. 755616170. 
  2. Freeman, Philip (2001). The Galatian Language: A Comprehensive Survey of the Language of the Ancient Celts in Greco-Roman Asia Minor. Lewiston, New York: Edwin Mellen Press. p. 3. ISBN 978-0-88946-085-0.
  3. Dictionnaire général de biographie et d'histoire par Ch. Dezobry et Th. Bachelet publié en 1873 chez Delagrave
  4. Saint Jérome, Commentaire de l'Épître aux Galates.

Πηγές και βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Paul Bouchet, ‎René Bouchet, ‎Claudine Bouchet, Les Druides : science & philosophie, Guy Trédaniel éditeur, 2011, 330 p. ISBN 2-813-20313-0
  • Paul-Marie Duval (Φεβρουάριος 1993). Les Dieux de la Gaule. Réédition augmentée d'un ouvrage paru initialement en 1957 aux PUF. Paul-Marie Duval distingue la mythologie gauloise celtique du syncrétisme dû à la civilisation gallo-romaine. Paris: éditions Payot. ISBN 2-228-88621-1. 
  • Albert Grenier (Αύγουστος 1994). Les Gaulois. Réédition augmentée d'un ouvrage paru initialement en 1970. Albert Grenier précise l’origine indo-européenne, décrit leur organisation sociale, leur culture et leur religion en faisant le lien avec les Celtes insulaires. Paris: Petite bibliothèque Payot. ISBN 2-228-88838-9. 
  • Christian-J. Guyonvarc'h, Magie, médecine et divination chez les Celtes, Bibliothèque scientifique Payot, Paris, 1997 ISBN 2-228-89112-6.
  • Christian-J. Guyonvarc'h et Françoise Le Roux :
    • Les Druides, Ouest-France Université, coll. « De mémoire d’homme : l’histoire », Rennes, 1986 ISBN 2-85882-920-9,
    • La Civilisation celtique, Ouest-France Université, coll. « De mémoire d’homme : l’histoire », Rennes, 1990 ISBN 2-7373-0297-8,
    • Les Fêtes celtiques. Ouvrage consacré aux quatre grandes fêtes religieuses : Samain, Imbolc, Beltaine, Lugnasad. Rennes: Ouest-France Université, coll. « De mémoire d’homme : l’histoire ». Απρίλιος 1995. ISBN 9782737313158. 
  • Philippe Jouët, Aux sources de la mythologie celtique, Yoran embanner, Fouesnant, 2007 ISBN 9782914855372.
  • Venceslas Kruta, Les Celtes, Histoire et Dictionnaire, éditions Robert Laffont, coll. « Bouquins » , Paris, 2000 ISBN 2-7028-6261-6.
  • Claude Sterckx (Οκτώβριος 2009). Mythologie du monde celte. Paris: Marabout. ISBN 978-2-501-05410-2. 
  • Christian-Joseph Guyonvarc'h et Françoise Le Roux, La Société celtique, Ouest-France Université coll. « De mémoire d’homme : l’histoire », Rennes, 1991, ISBN 2-7373-0902-6
  • John Haywood, Atlas historique des Celtes, coll. « Atlas/Mémoire », Paris, Éd. Autrement, 2002, ISBN 2-7467-0187-1
  • Les Celtes, ouvrage collectif (catalogue de l'exposition européenne d'archéologie celtique), Palazzo Grassi - Venise, 1991, Bompiani, ISBN 2-23700-484-6
  • Édouard Will, Histoire politique du monde hellénistique 323-30 av. J.-C., coll. « Points Histoire », Paris, Éd. du Seuil, 2003, ISBN 2-02-060387-X