Γκαρθία Χιμένεθ της Παμπλόνα

ο Γκαρθία Χιμένεθ (García Jiménez 835 - μετά από 882) ήταν ένας ιππότης του πρώιμου μεσαίωνα, του βασιλείου της Παμπλόνα. Σύμφωνα με τον Κώδικα της Ρόδας ήταν ο αδελφός του Ίνιγο Χιμένεθ από τη δυναστεία των Χιμένεθ και ήταν αντιβασιλέας και συμβασιλέας του βασιλείου κατά τη βασιλεία των Γκαρθία Ίνιγεθ και Φορτούν Γκαρθές.

Γκαρθία Χιμένεθ της Παμπλόνα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Garsea Scemenonis (Λατινικά)
Γέννηση	835 (περίπου) Παμπλόνα
Χώρα πολιτογράφησης	Βασίλειο της Παμπλόνα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	Αντιβασιλέας ιππότης πολεμιστής πολιτικός αριστοκράτης
Οικογένεια
Σύζυγος	Ονέκα Ρεβέγε της Σανγκέσα Δαδιλδίς του Παλιάρς
Τέκνα	Σάντσο Α΄ της Παμπλόνα Ινίγκο Γκαρθές της Παμπλόνα Σάντσα Γκαρθές της Παμπλόνα Χιμένο Γκαρθές της Παμπλόνα Χιμένα των Αστουριών
Γονείς	Χιμένο της Παμπλόνα
Οικογένεια	Οίκος των Χιμένεθ
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Αντιβασιλέας (Βασίλειο της Παμπλόνα)
Σχετικά πολυμέσα

Προέλευση και καταγωγή

Οι καταγεγραμμένες πηγές που αναφέρουν αυτόν τον χαρακτήρα είναι ελλιπείς και αντιφατικές, ειδικά όταν αναφέρονται τους προγόνους του. Με βάση ορισμένες από αυτές τις πηγές έχει παρουσιαστεί εναλλακτικά ως γιος, ως εγγονός ή ως δισέγγονος του Χιμένο της Παμπλόνα. Ο Κώδικας της Ρόδας, παρόλο που δεν αναφέρεται λεπτομερώς στον πατέρα του, υποδηλώνει ότι το επώνυμο του ήταν "Χιμένεθ", το οποίο οδηγεί επίσης στο επιχείρημα όπως ο Γκαρθία Χιμένεθ ήταν ο υιός του Χιμένο της Παμπλόνα. Ωστόσο, η υπόθεση αυτή δεν συμφωνεί με τη χρονολογική σειρά που προτείνεται για τους δύο αυτούς χαρακτήρες, αφού κατά τις αναφορές θα πρέπει να ήταν γεννημένοι με διαφορά σχεδόν εκατό χρόνων ο ένας από τον άλλο.

Πρόσφατα, και μετά τη δημοσίευση νέων μεσαιωνικών μουσουλμανικών κειμένων, έχει προταθεί η θεωρία ότι ο αντιγραφέας του Κώδικα της Ρόδας μπέρδεψε δύο διαφορετικούς χαρακτήρες που ονομάζονταν Γκαρθία, οι οποίοι είχαν διαφορετικά επίθετα. Ο χαρακτήρας που παραδοσιακά αναφερόταν ως Γκαρθία Χιμένεθ (που βρίσκεται χρονολογικά στη μέση του 9ου αιώνα) στην πραγματικότητα ονομάζεται Γκαρθία Ινίγκεθ και αυτός με τη σειρά του δεν πρέπει να συγχέεται με τον βασιλιά Γκαρθία Ίνιγεθ της Παμπλόνα, γιο του βασιλιά Ίνιγο Αρίστα, με τον οποίο παραδοσιακά θεωρείται πως συνδέεται ως συν-αντιβασιλέας του βασιλείου του.

Επίσης, υπάρχει μια σύγχυση με αυτόν τον Γκαρθία Χιμένεθ (τον πιθανόν ονομαζόμενο Γκαρθία Ίνιγεθ) ως πιθανός απόγονος του Γκαρσί Χιμένεθ, τον μυθικό πρώτο βασιλιά του Σοβράρβε, που επίσης έζησε στο πρώτο μισό του 8ου αιώνα, και με τον οποίο συνδέονται άλλες πηγές και παραδόσεις.

Επιπλέον, υπάρχει και μια άλλη σύγχυση με τον Ίνιγο Χιμένεθ, τον αδελφό του Γκαρθία Χιμένεθ (τον πιθανόν ονομαζόμενο Γκαρθία Ίνιγεθ) και με τον προηγούμενο Ίνιγο Χιμένεθ (αποθανών πατέρα του Ίνιγο Αρίστα), τον πρώτο σύζυγο της μητέρας του Ονέκας, και παππού του βασιλιά Γκαρθία Ίνιγεθ.

Βασιλεία

Ο δυναστεία Χιμένεθ που αργότερα θα κυβερνήσει το βασίλειο της Ναβάρρας αρχικά είχε υπό την κυριαρχία της μια περιοχή στις ανατολικές περιοχές της Ναβάρρας γύρω από την Αϊβάρ και τη Σανγκουέσα, μέσα στο διακριτό βασίλειο της Παμπλόνα το οποίο κυβερνιούνταν από τους απογόνους του Ίνιγο Αρίστα. Ο Γκαρθία θεωρείται ότι διαδέχθηκε τον πατέρα του σε αυτό τον ρόλο, είτε κατά τη διάρκεια της ζωής του βασιλιά Γκαρθία Ίνιγεθ είτε του γιου του βασιλιά Φορτούν Γκαρθές, και αποκαλείται "βασιλιάς" από τον Κώδικα της Ρόδας, μέσα σε "ένα άλλο μέρος του βασιλείου" της Παμπλόνα.

Δεν υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία πως ο Γκαρθία Χιμένεθ έπαιζε κάποιο ρόλο στη διακυβέρνηση του ευρύτερου βασιλείου. Ωστόσο, ένας τέτοιος ρόλος πιθανώς να του είχε ανατεθεί. Το 860, ο Φορτούν Γκαρθές γιος και διάδοχος του βασιλιά Γκαρθία Ίνιγεθ, φυλακίστηκε στην Κόρδοβα, και κρατήθηκε εκεί για 20 χρόνια. Η παραδοσιακή ημερομηνία θανάτου του Γκαρθία Ίνιγεθ το έτος 870 θα σήμαινε ότι υπάρχει μια de facto 10ετής μεσοβασιλεία πριν την επιστροφή του Φορτούν στο βασίλειο. Έχει προταθεί από τους ιστορικούς Πέρεθ δε Ουρβέλ και Λεβί-Προβενσάλ, πως ο Γκαρθία Χιμένεθ αποκαλούνταν "βασιλιάς", λόγω της υπηρεσία του ως αντιβασιλέας κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, που διαρκεί μέχρι που σκοτώθηκε στην Αϊβάρ (το 882) σε μια μάχη εναντίον του Εμίρη της Κόρδοβας. Πάνω σε αυτή τη βάση μερικές φορές ο Γκαρθία ονομάζεται και Γκαρθία Β´. Ωστόσο έχουν εκφραστεί επιφυλάξεις για αυτή τη θεωρία από τον Κλαούδιο Σάντσεθ-Αλβόρνοθ, καθώς κατά μια εναλλακτική ανασύνθεση των γεγονότων, το έτος θανάτου του Γκαρθία Ίνιγεθ προσδιορίζεται μεταξύ των ετών 880 και 882, όταν δηλαδή επέστρεψε ο γιος του από την αιχμαλωσία στην Κόρδοβα, πράγμα που καθιστά το έτος θανάτου 882 του Γκαρθία Χιμένεθ να συμπίπτει με αυτό του ίδιου του Γκαρθία Ίνιγεθ, επιτρέποντας του έτσι να επιβιώνει και μετά την επιστροφή του γιου του, οπότε σε αυτή την περίπτωση δεν μεσολαβεί κάποιο μεσοδιάστημα. Υπάρχουν επίσης και αρκετές αναφορές για κάποιον Σάντσο (προφανώς γιο του Γκαρθία Ίνιγεθ και μικρότερο αδερφό του αιχμάλωτου Φορτούν) που τον θέλουν να έχει τον ρόλο του κύριου της Παμπλόνα ή "βασιλιά" κατά τις δεκαετίες του 860 και 870.

Το έτος 905 έγινε ένα πραξικόπημα κατά του Φορτούν Γκαρθές και η δυναστεία Χιμένεθ πήρε τον έλεγχο του το Βασίλειο της Παμπλόνα.

Οικογένεια

Για τους απογόνους του, υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες. Να σημειωθεί ότι ήταν ο πατέρας του Σάντσο Γκαρθές Α´ της Παμπλόνα, του πρώτου βασιλιά της ονομαζόμενης δυναστείας Χιμένεθ, που παραδοσιακά θεωρούταν ως ο αρχαιότερος γνωστός εκπρόσωπος της συγκεκριμένης γενεαλογίας. Σύμφωνα με τις καταγεγραμμένες πηγές, ο Γκαρθία Χιμένεθ παντρεύτηκε δύο φορές. Με την πρώτη του γυναίκα, Ονέκα Ρεβέγε της Σανγκέσα, είχε δύο παιδιά:

• Σάντσα Γκαρθές της Παμπλόνα, η οποία έκανε ένα πρώτο γάμο με τον Ίνιγο Φορτούνεθ και αργότερα ξαναπαντρεύτηκε τον κόμη Γκαλίντο Β´ Αθνάρεθ της Αραγωνίας.
• Ίνιγο Γκαρθές.

Ο δεύτερος γάμος του ήταν με τη Δαδιλδίς του Παλιάρς, κόρη του κόμη Λούπο της Μπιγκόρρας και της Φακιλένας του Ρουέργκ, κόρη του Ραϋμόνδου Α´ κόμη της Τουλούζης. Από αυτό τον γάμο γεννήθηκαν:

• Σάντσο Γκαρθές, ο οποίος ήταν ο πρώτος βασιλιάς της Παμπλόνα της δυναστείας Χιμένεθ.
• Χιμένο Γκαρθές.

Πρόγονοι

8. Χιμένο

4. Γκαρθία

2. Χιμένο της Παμπλόνα

1. Γκαρθία Χιμένεθ της Παμπλόνα

Σημειώσεις και παραπομπές

Βιβλιογραφία

• Cañada Juste, Alberto (Μάιος-Αύγουστος 2011) (στα ισπανικά). En los albores del reino ¿dinastía Íñiga?, ¿dinastía Jimena?. Τομος 1. Príncipe de Viana (ejemplar dedicado a : VII Congreso General de Historia de Navarra) Gobierno de Navarra, σελ. 229-248. ISSN 0032-8472. http://dialnet.unirioja.es/descarga/articulo/3832249.pdf. 
• Landa El Busto, Luis (1999). «VI». Historia de Navarra, una identidad forjada a través de los siglos (στα Ισπανικά) (Gobierno de Navarra, Departamento de Educación y cultura έκδοση). Pamplona. ISBN 84-235-1935-X. 
• Martínez Díez, Gonzalo (2007). Sancho III el Mayor Rey de Pamplona, Rex Ibericus (στα Ισπανικά) (Marcial Pons Historia έκδοση). Madrid. ISBN 978-84-96467-47-7. 
• Sánchez-Albornoz, Claudio (1959) (στα Ισπανικά). Τομος 20. Príncipe de Viana, σελ. 5-62. ISSN 0032-8472. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2255995. 
• Lacarra y de Miguel, José María (1945) (στα Ισπανικά). Αρχειοθετημένο αντίγραφο. Estudios de Edad Media de la Corona de Aragón, σελ. 193-284. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-10-19. https://web.archive.org/web/20161019025506/http://cema.unizar.es/jose-maria-lacarra-de-miguel-textos-navarros-del-codice-de-roda-pp-193-284/. Ανακτήθηκε στις 2017-08-03. 
• Lacarra y de Migue, José María (1972). Historia política del reino de Navarra (PDF) (στα Ισπανικά). Τομος I (Fundación Caja de Navarra έκδοση). Pamplona. 
• Martín Duque, Ángel J. (1999) (στα ισπανικά). Αρχειοθετημένο αντίγραφο. Τομος 44, σελ. 399-439. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2016-08-04. https://web.archive.org/web/20160804160052/http://www.euskomedia.org/PDFAnlt/riev/44/44399439.pdf. Ανακτήθηκε στις 2017-08-03. 
• Salas Merino, Vicente (2007). La Genealogía de Los Reyes de España (στα Ισπανικά) (Visión Libros έκδοση). Madrid. ISBN 978-84-9821-767-4. 
• Ubieto Arteta, Antonio. La dinastía Jimena. https://ojs.uv.es/index.php/saitabi/article/view/5460.